حفظ قرآن کریم چه اثراتی دارد؟

قرآن کریم، برترین و بالاترین هدیه ی حضرت احدیّت به بشر است و حفظ آن یکی از توفیقات بزرگ الهی
به حساب می آید که شامل حال هر کسی نمی‎شود.استعداد، آمادگی، لیاقت، توفیق، سعادت، عنایت و افاضت باعث می‎گردد خداوند
متعال، این نعمت بزرگ را به فرد عطا فرماید و سعادتمندترین افراد کسانی هستند که پس از حفظ قرآن کریم،
آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‎های بیکران قرآن کریم خالی ننمایند.

مداومت در قرائت و حفظ قرآن عامل بسیاری از توفیقات و برکات الهی است و کسی که انس به قرائت،
حفظ و تدبّر در مفاهیم و معانی قرآنی داشته باشد ترک آن برایش بسیار مشکل می‎نماید.با قرآن کریم زندگی زیبا
می‎شود و جان می‎گیرد و آرامش واقعی به منصه ی ظهور می‎رسد و بدون قرآن کریم آدمی چون جمادی است
متحرک و مرده ای است افقی که نه روح دارد و نه آرامش واقعی.[۱]

برکات حفظ قرآن کریم:

حفظ قرآن کریم دارای آثار و
برکات زیادی است که درباره ی برخی از آن ها نکاتی قابل بیان است:

۱٫حافظ قرآن کریم از پاداش معنوی
و اُخروی بسیار زیادی بهره‎مند می‎گردد که عبارتند از:الف.هم نشینی با فرشتگان: امام صادق ـ علیه السّلام ـ در این
باره می‎فرماید: «حافظ قرآنی که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغام‎بر و نیک رفتار هم نشین می‎گردد.[۲]»

ب.در شمار
بزرگان امت جای گرفتن: امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «اَشراف و بزرگان امّت من، قاریان و حافظان و
شب زنده‎دارانند.[۳]»

ج.ایمنی از عذاب الهی: امیرمؤمنان علی ـ علیه السّلام ـ در این زمینه می‎فرماید: «قرآن را تلاوت کنید
و آن را به خاطر بسپارید، زیرا خداوند متعال دلی که قرآن در آن باشد عذاب نمی‎کند.[۴]»

حفظ قرآن مجید
و انس با آن، انسان را در مسیر عمل به وحی و بهره جستن از معارف بلند آن قرار می‎دهد
و در نتیجه او را از آتش دوزخ مصون می‎دارد.پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‎فرماید: «اگر
قرآن در پوستی باشد، آتش بدان نخواهد رسید.[۵]»

د.آبادی قلب: پیامبر گرامی اسلام می‎فرماید: «کسی که در درونش چیزی (سوره
یا آیه‎ای) از قرآن نباشد، مانند خانه ی ویران است.[۶]»

چنان که خانه ی ویران نزد مردم ارزش ندارد، دل
تهی از آیات الهی نیز نزد خداوند بی‎ارزش است و از این روی پیامبر فرموده است: دلی که از کلام
وحی بی‎بهره باشد، مرده و چون خانه ی خراب و ویران است.

ه‍.مشمول آمرزش الهی: رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «کسی که قرآن را از حفظ بخواند
و گمان کند خدای تعالی او را نمی‎آمرزد، ‌در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‎اند.[۷]»

و.پاداش
مضاعف: امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمود: «هر کس در فراگیری قرآن بکوشد و به سبب کمی حافظه آن
را به سختی حفظ کند دو پاداش دارد.(پاداشی برای حفظ قرآن و پاداشی برای تحمل سختی آن»[۸].

ز.پذیرفته شدن شفاعت؛ پیامبر عظیم الشأن اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «هر که (آن قدر) قرآن
بخواند تا حفظ شود، خداوند او را به بهشت داخل خواهد کرد و شفاعتش را درباره ی ده تن از
اعضای خانواده‎اش که آتش بر آن ها واجب شده، می‎پذیرد.[۹]»

ح.بالاترین درجات بهشت: پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و
آله ـ فرمود: «درجات بهشت به تعداد آیه‎های قرآن است چون صاحب قرآن داخل بهشت شود، به وی می‎گویند بخوان
و بالا برو که هر آیه‎ای را درجه‎ای است.پس برتر از درجه ی حافظ قرآن درجه‎ای نیست.[۱۰]»

ط.دریافت پاداش انبیاء:
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود: «ای سلمان،…
همانا بعد از انبیا بهترین بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاریان و حافظان قرآن.آنان همانند انبیا از دنیا می‎روند،
همراه آنان از گورها برانگیخته می‎شوند، در کنار آنان از صراط می‎گذرند و پاداش همانند آنها (از خداوند) دریافت می‎کنند.[۱۱]»

۲٫الف: حفظ قرآن کریم برکات دنیوی نیز دارد که عبارتند از:

مهم‎ترین اثر حفظ قرآن کریم درک بهتر آن است

  هدایت انسان:

تلاوت و انس با قرآن کریم از سفارش‎های مکرّر معصومان
ـ علیهم السّلام ـ است و حفظ قرآن کریم به انس با آیات الهی می‎انجامد؛ زیرا حافظ قرآن کریم باید
برای تثبیت محفوظات قرآنی‎اش روزی چند بار به قرائت قرآن کریم بپردازد.ائمه ـ علیهم السّلام ـ حافظان قرآن کریم را
به تکرار آیات الهی فراخوانده اند و فرمودند: «همان گونه که شتر بسته شده در یک نقطه ـ چنان چه
مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود ـ جایگاهش را ترک می‎کند، محفوظات حافظ قرآن کریم نیز ـ اگر پیوسته مورد
مراجعه و تکرار قرار نگیرند ـ از خاطر زدوده می‎شوند» بنابراین، حافظ ناگزیر است با قرآن کریم انس ‎گیرد و
این هنگام زمینه ی هدایت، سعادت و تعالی فراهم می‎آید.حضرت علی ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «هیچ کس با قرآن
هم نشین نمی‎شود مگر این که از کنار آن با افزایش یا کاهش بر می‎خیزد: افزایش هدایت یا کاهش گمراهی.»[۱۲]

ب: آرامش روحی:

یاد خدا تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‎گیرد.خداوند متعال می‎فرماید: «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ
تَطْمَئِنُّ

الْقُلُوبُ» «آگاه باش که دل‎ها با یاد خدا آرام می‎گیرد.» یکی از نام‎های قرآن، ذکر است.تلاوت و حفظ قرآن
کریم نوعی ذکر خداوند است که انسان در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطرابات درونی مصون
می‎ماند.

ج: نجات از تنهایی:

کتاب بهترین هم نشین تنهایی است و قرآن کریم زیباترین، دقیق ترین، عمیق‎ترین و با نفوذترین کتاب شمرده می‎شود.امام سجاد
ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: اگر همه ی مردم روی زمین از دنیا بروند، تا وقتی قرآن کریم با من
است، از هیچ چیز وحشت ندارم.

ه‍ : فهم بهتر قرآن کریم:

مهم‎ترین اثر حفظ قرآن کریم درک بهتر آن است.حافظ به سبب تسلّط بر همه ی آیات، ارتباط آن‎ها را نیک
در می‎یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‎تر از قرآن کریم به دست می‎آورد.

و: تقویت حافظه:

یکی از امتیازات قرآن کریم آن است که تلاوت و به خاطر سپردنش سبب تقویت روح و حافظه ی حافظ
می‎شود.در روایات آمده است که قرائت قرآن کریم به افزایش حافظه می‎انجامد.[۱۳] از آن جا که حفظ این کتاب آسمانی
به تکرار پیوسته و قرائت زیاد آن وابسته است، می‎توان گفت حفظ قرآن کریم حافظه را فزونی می‎بخشد.[۱۴]این بخشی از
اثرات حفظ قرآن کریم بود که به صورت اجمال بیان گردید و تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱٫شهریار پرهیزکار، چگونه قرآن را حفظ کنیم.۲٫
کاظم گرامی، روش حفظ قرآن کریم.۳٫
اسماعیل حمزه‎لو، روش علمی ـ عملی حفظ قرآن کریم.۴٫
محمود جویباری، آموزش حفظ قرآن.۵٫
سید باقر قبانچی، درباره حفظ قرآن کریم، ترجمه و نگارش ابراهیم احمدیان.

پی نوشت ها:

[۱].جویباری، محمود، آموزش حفظ قرآن، ص ۱۱٫[۲].
کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۴، ص ۴۰۵٫[۳].
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۱۷۷٫[۴].
همان، ص ۱۹٫[۵].
طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن، مجمع البیان، ج ۱، ص ۴۵٫[۶].
هندی، علاء الدین علی بن حسام الدین، کنز العمال، ‌ج ۱، ص ۵۱۲، ح ۲۲۷۶٫[۷].
نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، ج ۴، ص ۲۶۹٫[۸].
کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۴، ص ۴۰۹٫[۹].
طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن، مجمع البیان، ج ۱، ص ۴۵٫[۱۰].
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۲۲٫[۱۱].
همان، ص ۱۷٫[۱۲].
نهج البلاغه، خ ۱۷۵٫[۱۳].
همان، ج ۶۶، ص ۲۹۰٫[۱۴].
حسینی، سیّد مجتبی، سیمای حافظان نور، صص ۴۷ تا ۵۳ و ۶۱ تا ۶۵٫

 بیتوته