روز جهانی حافظان صلح سازمان ملل در ۲۹ مه

روز جهانی حافظان صلح سازمان ملل

نیروهای حافظ صلح به واحدهای نسبتاً بزرگ نظامی اطلاق می شود که هدف آنها مساعدت به صلح از طریق حضورشان
در صحنه مخاصمه است.
معمولاً آنها به عنوان نیروی حایل میان ارتش های مخالف عمل می کنند.

● نیروهای حافظ صلح سازمان ملل(کلاه آبی ها)

نیروهای حافط صلح سازمان ملل یا همان کلاه آبی ها نیرویی متشکل از واحد های نظامی است که به منظور
ترک مخاصمه بین دو نیروی نظامی درگیر چه داخلی و چه بین کشوری قرار می گیرند تا در جایی دیگر
مشکل از طریق دیپلماسی و سیاسی حل گردد.
این نیروها به درخواست طرفین درگیر از طرف سازمان ملل اعزام می شوند.
تصمیم گیری برای اعزام کلاه آبی ها به عهده شورای امنیت سازمان ملل می باشد که از طریق دبیرکل سازمان
ملل متحد هدایت می گردد(dot)

● نخستین اقدام نیروهای حافظ صلح سازمان ملل (کلاه آبی ها)

نخستین اقدام سازمان ملل متحد که به عنوان عملیات حفظ صلح شناخته شده است،
عملیات سازمان نظارت بر ترک مخاصمه ملل متحد آنتواست.
این هیات ناظر، متعاقب اولین جنگ اعراب و اسرائیل در ۱۹۴۸ به وجود آمد و تبدیل به منبع اصلی برای
تغذیه سایر عملیات حفظ صلح شد.
در آن زمان که هنوز عنوان نیروی حافظ صلح به آنها اطلاق نمی شد اما با بروز بحران کانال سوئز
برای حل این مشکل دبیر کل وقت سازمان ملل مبادرت به تشکیل اولین نیروی حافظ صلح ملل متحد، یعنی نیروی
اضطراری ملل متحد کرد و اصول ناظر به تشکیل و فعالیت نیروی مذکور، الگوی عملیات بعدی سازمان، در زمینه حفظ
صلح شد(dot) تاکنون عملیات از این نوع توسط سازمان ملل ناظر بر جداسازی در منطقه جولان (آندوف)، نیروی حافظ صلح
سازمان ملل در قبرس (یونفیسیپ)، گروه ناظر نظامی سازمان ملل در هند و پاکستان (یونموجیپ) و نیروی موقت سازمان ملل
در لبنان (یونیفیل)، همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند زیرا به لحاظ مساعدت حضور آنها به حفظ آرامش در
منطقه و خطر شعله ور شدن مجدد نبرد در صورت خروج نیروهای مذکور، ماموریت آنها تاکنون توسط شورای امنیت، مکرراً
تمدید شده است.

● ویژگی های نیروهای حافظ صلح سازمان ملل

بین المللی بودن این نیروها
نیروهای حافظ صلح سازمان ملل از خصیصه بین المللی بودن برخوردار است به این معنی
که افراد تشکیل دهنده آن از کشورهای مختلف می باشند اما با وجود خصیصه چند ملیتی خود، به عنوان واحدهای
نظامی منسجم و کارآمد، عمل می کنند.

بی طرفی
نیروهای حافظ صلح باید بی طرفی خود را در مناقشه موجود حفظ کنند، در واقع اعزام آنها با
هدف برقراری صلح است اگر قرار باشد آنها بی طرفی خود را نقض کنند نه تنها امکان شروع مجدد درگیری
وجود دارد بلکه ممکن است اهداف سازمان را نیز زیر سوال ببرد.

عدم استفاده از زور
نظر به ماهیت غیرقهری و مسالمت آمیز، نیروهای حافظ صلح صرفاً به منظور دفاع از خود
و به عنوان آخرین راه چاره، مجاز به استفاده از زور هستند.
سلاح اصلی نیروهای حافظ صلح، صرف حضور آنها در منطقه است و تاثیر و کارایی آن به ابعاد نیرو و
قدرت سلاح آن بستگی ندارد، در واقع سلاح های در اختیار این نیروها از نوع سبک است که در دفاع
از خود مورد استفاده قرار می گیرد.
دفاع از خود به صورت مقاومت در برابر استفاده از زور به منظور بازداشتن نیرو از انجام وظایفش به موجب
حکم ماموریت مصوب از سوی شورای امنیت تعریف شده است(dot)
● وظایف نیروهای حافظ صلح سازمان ملل
نظارت بر
آتش بس و ترک مخاصمه: نیروهای حافظ صلح بعد از ترک مخاصمه فعال وارد منطقه می شوند و بر آتش
بس نظارت دارند.

نظارت و مراقبت بر عقب نشینی نیروهای متخاصم: هر از چند گاهی عقب نشینی نیروهای متخاصم نقض می شود که
این از وظایف این نیروها است که از این موضوع جلوگیری کرده و در صورت لزوم اقدامات لازم را انجام
دهد.

کنترل مرزها: اگر چه انجام ماموریت هایی چون نظارت بر آتش بس با عقب نشینی نیروها، جداسازی نیروهای متخاصم و
حائل شدن میان آنها با وظایف مربوط به کنترل مرزها، بی ارتباط نیست اما در اینجا منظور از کنترل مرزها،
نظارت و مراقبت در مورد عدم نفوذ غیرقانونی افراد مسلح یا مهمات از مرزها به خاک یک کشور است.

جداسازی نیروهای متخاصم و حائل شدن بین آن ها: این مسئله می تواند از درگیری مجدد نیروهای متخاصم جلوگیری کند.نظارت
بر مبادله اسرای جنگیالبته این نیروها از وظایف شبه قضایی و بشردوستانه نیز برخوردارند.

ویستا ، صاحب نیوز