بلایی که استفاده از تلگرام بر سر خانواده های ایرانی آورد!
چند سالی است که روابط چهره به چهره که موجب صفا و صمیمت بود به خاطر افراط در استفاده از تلگرام
و اینترنت از بین رفته است؛ از همین روست که می گوییم شبکه های اجتماعی امروز نقش
پررنگی در متزلزل شدن خانواده ها داشته است. سالهای گذشته گفتگو بین اعضای خانواده چند
ساعت بود حالا به چند دقیقه رسیده است؛ طبق اظهار نظر معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهوری، گفتوگوی بیننسلی در خانوادهها از ۲ساعت به ۲۰دقیقه کاهش یافته است.
استفاده از تلگرام
در بین پیامرسانهایی که در ایران فعالیت می کنند تلگرام نقش پر رنگتری در میان مردم دارد.
بر اساس همین موضوع سراغ چند جامعهشناس و روانشناس رفتیم تا از تاثیرات این پیامرسان بر خانوادههایی ایرانی بپرسیم.
انتشار اخبار کذب، کاهش روابط خانوادگی و ایجاد روابط نامشروع نتیجه استفاده از تلگرام
امانالله قرایی مقدم جامعه شناس در گفتگو اظهار داشت:
امروزه افراد بسیاری از پیام رسان تلگرام استفاده می کنند که البته نحوه استفاده از آن بستگی
به شخصیت افراد، تربیت افراد، تربیت خانوادگی و فرهنکی افراد دارد. از این رو تلگرام همانند یک شمشیر دو لبه است که عده ای می توانند از آن درست استفاده کنند و عده دیگری استفاده نادرستی از آن داشته باشند.
قرایی ادامه داد: محتوای نامناسب و کاهش ارتباطات خانوادگی یکی از نقاط منفی پیام رسان ها می باشد؛
از زمانی که استفاده از تلگرام و امثال آن در کشور رایج شده، به تدریج روابط خانوادگی کاهش پیدا کرده است.
این پیامرسان توانایی آسیب زدن به بنیان خانواده، شایعه پراکنی و انتشار اخبار کذب را دارد؛
می تواند با انتشار گسترده یک خبر دروغ و شایعه آن را به حقیقت تبدیل کند.
این جامعهشناس در ادامه اظهار داشت: طیق بررسیهای انجام شده زنان شوهردار از طریق تلگرام
و امثال آن با مردان غریبه ارتباط برقرار میکنند؛ با ایجاد این رابطه نامشروع بنیان و کانون یک خانواده
از هم میپاشد. در نتیجه بیشک تلگرام تاثیرات منفی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی زیادی داشته است
. البته کسانی این عمل را انجام می دهند که باورهای دینی ضعیفی دارند و به ارزشها پایبند نیستند.
امانالله قرایی مقدم در پایان با اشاره به محتوای نامناسب تلگرام اظهار داشت: هدف از ایجاد چنین
پیامی انتقال محتوای نامناسب است تا جوانان را از درون پوچ و با تغذیه آنها افراد یک جامعه را شبیه هم کنند.
اینها که هدفشان ترویج فرهنگ ایرانی نیست و بر اساس مدل دهکده جهانی در صدد ایجاد جامعه ای با افرادی شبیه هم هستند.
تلگرام و ایجاد شکاف هایی در ارتباطات عاطفی زناشویی
سمیه محمدی، روانشناس،
با اشاره به تاثیر تلگرام بر خانوادههای ایرانی اظهار داشت: ب
ه دلیل عدم بسترسازی مناسب برای استفاده از این برنامه یا برنامههای مشابه و همچنین
عدم آگاهی کامل والدین از راههای کنترل و عدم استفاده درست آثار سوء زیادی دیده می شود.
متاسفانه اطلاعات و محتوای تلگرام که در حد و مناسب اعضا نبوده، خروجی منفی نامناسب مثل رفتارهای ضد هنجار، روابط پر آسیب و غیرمتعارف داشته است.
این کارشناس ارشد روان شناسی افزود: به دلیل جذابیت های کاذب ایجاد شده
در این محیط برای نوجوانان و عدم آگاهی کامل از نحوه استفاده از این اپلیکیشن تاثیر زیادی
در اتلاف وقت و فعالیت های مفید دیگر شده است، البته درصد پایینی از جوانان از این برنامه در جهت کسب درآمد، اطلاع رسانی و آموزش و کارآفرینی هم استفاده می کنند.
تاثیر استفاده از تلگرام بر زندگی زناشویی
سمیه محمدی با اشاره به تاثیر تلگرام بر زندگی زناشویی گفت: ایجاد شکافهایی
در ارتباطات عاطفی زناشویی، بستر مناسبی برای افکار پارانوییدی و همچنین شرایط آسانتر
برای روابط خارج از خانواده موارد آسیبپذیر پیامرسان تلگرام بوده است. گروههای دوستیابی یا گاهی همسریابی، بیش از همه به روابط زناشویی آسیب می زنند.
تلگرام و آسیب به بنیان خانواده ایرانی
فاضل محمدی، جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی د
ا اشاره به تاثیرات منفی تلگرام در جامعه ایرانی، اظهار داشت: بدون تردید،ظهور و بروز و عرصه
چنین فناوریهایی در حوزه های متعدد اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی قابل بررسی است اما تاثیرات اجتماعی این نرمافزارها در جامعه ایرانی به مراتب بیشتر از جوامع دیگر به نظر می رسد.
محمدی گفت: این نرمافزارها به میزانی در میان اقشار اجتماعی و بهخصوص جوانان و نوجوانان
رسوخ و رسوب پیدا کرده که تاثیرات آن در اوقات فراغت این قشر از جامعه ایرانی نیز مشهود و ملموس به نظر می رسد.
تاثیر استفاده از تلگرام بر فروپاشی بنیان خانوادههای ایرانی
این استاد دانشگاه افزود: با گذشت چند سال از فعالیت پیامرسانهایی همچون تلگرام در
داخل کشور، امروزه شاهد فروپاشی بنیان خانوادههای ایرانی هستیم. دیگر روابط خانوادگی
که جزیی از رسوم مردم ما بود در کشور دیده نمی شود. همه مردم به تلگرام روی آورده اند؛
بهطوریکه فرزند برای درخواست آب از مادر خود در تلگرام پیام می دهد.
فاضل محمدی دانشجوی دکترای جامعه شناسی گفت: هدف پیام رسان هایی همچون تلگرام
که متکی به قوانین جمهىوی اسلامی ایران نیست از قبل مشخص بود و هدف اصلی آسیب به خانواده های ایرانی بود؛ باید سالها پیش به فکر پیامسانهای داخلی می بودیم تا مثل امروز نوجوانان ما با انبوهی از محتواهای غیر اخلاقی مواجه نشوند. اضافه کردن چند واحد درس در دبیرستان و در درس تعلیمات اجتماعی به مبحث شبکههای اجتماعی مجازی در قالب سواد رسانه ای می تواند مثمر ثمر واقع شود.
بیشتر بدانید: معنای دفاع از آزادی تلگرام
واضح است که جرائم سیاسی و امنیتی، بخش بسیار کوچکی از مجموعه جرائم و تخلفات
ی است که در کشور رخ میدهد. اما معمولا انعکاس رسانهای این موارد بسیار بیشتر است
. لذا وقتی سخن از رسیدگی به جرائم سایبری به میان میآید، ذهنها معطوف موارد سیاسی
و امنیتی میشود. واقعیت ماجرا اما این نیست.
حتی اگر یک فعال سیاسی مخالف حکومت باشیم، آیا وجدان ما اجازه میدهد که هزاران قاتل
و تروریست و کلاهبردار و شیاد و سارق و متجاوز و کودکآزار و پیدوفیل، آزادانه بتوانند با استفاده از یک پیامرسان بیگانه به اعمال پلید خود بپردازند و از هرگونه پیگرد قانونی در امان باشند؟
چگونه یک فعال سیاسی که دغدغه حقوق مردم را دارد میتواند بپذیرد که جان و مال و امنیت
دهها میلیونها کاربر ایرانی، که بسیاری از آنها از نظر سواد رسانه در سطح پایینی هستند و در معرض انواع سوءاستفادهها، اینچنین بدون هرگونه حفاظت و ضمانتی در خطر قرار گیرد؟
برای یک عده فعال سیاسی که عمدتا سواد رسانه بالایی هم دارند، راههای فعالیت
و ارتباط در فضای مجازی بسیار است. آنها خوب بلد هستند چگونه محدودیتها را دور بزنند
و از پیامرسانهای جایگزین و یا از انواع ویپیان ها استفاده کنند. اما آیا مردم عادی هم میتوانند از خود در برابر مخاطرات فضای مجازی دفاع کنند؟
نظارت قانونی بر استفاده از تلگرام
امروز یک رسوایی بزرگ در غرب رخ داده و افکار عمومی نسبت به خطر فعالیت شبکههای اجتماعی
بدون نظارت قانونی هشیار شده است. آیا در ایران هم باید یک رسوایی و یا جنایت بزرگ
در فضای مجازی رخ دهد تا بپذیریم که یک پیامرسان بیگانه با دهها میلیون کاربر نمیتواند خارج از هرگونه نظارت قانونی در کشور عمل کند؟
تردیدی نیست که قوانین فضای مجازی باید تقویت شود و خصوصا حقوق قانونی کاربران،
حریم خصوصی و اطلاعات شخصی آنها حفظ شود. نخبگان و فرهیختگان ایرانی هم همراستا
با قاطبه شهروندان و نخبگان جهانی باید در این جهت از حاکمیت مطالبه کنند. نه آنکه مدافع هرج و مرج باشند.
اما دفاع از آزادی تلگرام، یعنی باندهای قاچاق دختران آزاد باشند در فضای مجازی فعالیت کنند
و پلیس هیچ امکانی برای مقابله با آنها نداشته باشد. یعنی کلاهبردارها آزاد باشند حسابهای بانکی
مردم را خالی کنند اما قانون نتواند با آنها برخورد کند. یعنی داعش و القاعده از طریق تلگرام برای بمبگذاری
و آدمکشی سازماندهی و عملیات کنند اما تلگرام موظف نباشد هیچ اطلاعاتی از آنها در اختیار پلیس ایران قرار دهد.
یعنی افراد فاسد و منحرف بتوانند تصاویر پورنوگرافی کودکان را در فضای مجازی منتشر کنند
و هیچ راه قانونی برای شناسایی و برخورد با آنها نباشد. هزینه این همه جرم و جنایت
که جمعیت دهها میلیونی کاربران تلگرام را تهدید می کند، به منافع آزادی تلگرام برای عده ای خاص می ارزد؟
باشگاه خبرنگاران جوان