جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳
درخواست تبلیغات

آشنایی با هنر منبت کاری از صنایع دستی ایران

اشتراک:
منبت کاری کاردستی
هنر منبت که در آن حکاکی و کنده کاری روی چوب می‌باشد قدیمی‌ترین اثر منبت یک لنگه در چوبی , متعلق به مسجد جامع عتیق شیراز است.

منبت کاری

منبت کاری , مُنَبت کاری چوب نام یکی از صنایع دستی ایران می‌باشد که ریشهٔ کلمهٔ منبت از کلمهٔ نبات,
گرفته شده و به معنی رویانیده می‌باشد؛ و به این دلیل بوده است که برجستگی گل و گیاه بر روی چوب، سنگ،
و مانند روئیدن گیاه بر روی آن بوده است.

هنر منبت که در آن حکاکی و کنده کاری روی چوب می‌باشد قدیمی‌ترین اثر منبت یک لنگه در چوبی ,
متعلق به مسجد جامع عتیق شیراز است.

منبت کاری کارگاه منبت کاری

مواد اولیه منبت انواع چوب درختان می‌باشد هرچه جنس چوب محکم تر و فشرده تر باشد کار منبت بهتر و زیباتر ,
و با دوام تر می‌باشد. مثل چوب گردو، شمشاد، گلابی. ابتدا طرح مورد نظر روی چوب کشیده شده ,
و حکاکی شده و سپس به صورت برجسته و حجم دار درآورده می‌شود.

کارگاه منبت کاری چگونه ایجاد شد؟

منبت کاری نیز مانند خاتم کاری از هنرهائی است که در دوران صفویه راه پیشرفت و ترقی را به سرعت پیمود,
و هنرمندان منبت کار آثار بسیار زیبائی در این دوره از خود باقی گذاردند ولی در دورهٔ قاجاریه ,
به علت عدم توجهی که به هنر و هنرمندان شد،

این هنر نیز در بوتهٔ فراموشی ماند و رو به انحطاط نهاد، تا این که با ظهور سلسله پهلوی خوشبختانه هنر منبت نیز,
مانند سایر صنایع مستظرفه مورد توجه خاص رضا شاه سر سلسله دودمان پهلوی قرارگرفت ,
و موجبات احیای این هنر فراهم گشت و منبت کاری که تا این زمان در حال رکود بود,
مجدداً راه تکامل و تطور را پیمود.

در بین شهرهای ایران درحال حاضردر چندین شهرمراکز مهم منبت کاری وجود دارد از جمله اصفهان، گلپایگان،
آباده و شیراز؛ که علاوه برمنبت کاری سایر رشته‌های این هنر شامل معرق، خاتم، گره چینی،
پیکر تراشی و … رواج بسیار دارد مخصوصاً در شهرهای گلپایگان و آباده هنر مزبور رونق بیشتری دارد؛

آشنایی با هنر منبت کاری

در سال ۱۳۰۲ زنده یاد استاد علی مختاری گلپایگانی بنا به پیشنهاد استاد کمال الملک از گلپایگان به تهران,
عزیمت و در بخش صنایع مستظرفه مدرسه دارالفنون، ضمن ریاست این بخش ,
به تدریس شیوه‌های مختلف منبت کاری پرداخته است.

همچنین در سال ۱۳۱۱ که حسب الامررضا شاه به منظور متمرکز ساختن هنرهای ملی، «هنرستان صنایع قدیمه»
تأسیس گردید، مرحوم احمد امامی که از هنرمندان بنام و از استادان بزرگ منبت کاری به شمار می‌رفت,
و در شهر آباده سکنی داشت به منظور ایجاد کارگاه منبت کاری و تعلیم هنر جویان به تهران دعوت گردید.

منبت کاری هنر زیبای منبت کاری بر روی چوب

مرحوم احمد امامی به همراهی فرزند خود، علی امامی (رئیس فعلی کارگاه منبت کاری) به تهران آمد ,
و کارگاه منبت، به همت این استاد فقید تأسیس گردید.

مرحوم استاد امامی تا سال ۱۳۱۹ که در قید حیات بود خدمات ارزنده و شایان توجهی در جهت پیشرفت منبت ,
و پرورش هنرمندان قابل و باذوقی در این زمینه انجام داد و آثار نفیس و زیبائی از خود باقی گذارد,
که فعلاً در موزه هنرهای ملی نگاهداری می‌شود.

بعد از در گذشت استاد احمد امامی، فرزند با ذوق و هنرمند او علی امامی ریاست کارگاه منبت کاری را,
عهده‌دار شد و به آموزش و پرورش هنرجویان و علاقمندان این هنر پرداخت.

علی امامی به سال ۱۲۹۱ در شهر آباده دیده به جهان گشود و بعد از طی دوران تحصیلی،
با شوق و علاقه وافری که به هنر آباء و اجدادی خود نشان می‌داد،
تحت نظر و تعلیم پدر هنرمند خویش، به آموختن اصول مقدماتی فن منبت کاری مشغول شد

پیشینه منبت کاری در ایران

وبا استعداد قابل توجهی که داشت پدرش او را به همراهی خود به تهران آورد. علی امامی از این پس,
به ادامه کوشش‌های هنری در کارگاه منبت اشتغال ورزید و بعد از مرگ پدر،
از آنجا که استادی لایق و با کفایت به شمار می‌رفت در رأس این کارگاه، به تعلیم هنرجویان
و خلق آثار زیبا و پر ارزش منبت پرداخت.

مراکز مهم منبت کاری

هنر منبت کاری و کنده کاری چوب هم اکنون در بسیاری از شهرهای ایران رایج است ,
ولی مهم‌ترین شهرهایی که از زمان‌های قدیم بدان می‌پرداخته‌اند شهر تاریخی تویسرکان و ملایر در استان همدان ,
و گلپایگان در استان اصفهان و آباده در استان فارس است .

همچنین در شهر بوشهر و ارومیه نیز عده‌ای به منبت کاری اشتغال دارند و در دیگر نقاط کشور نیز ,
به صورت پراکنده منبت کاری رایج است.

با دریافت گواهینامه سازمان بین‌المللی وایپو برای منبت آباده با تلاش هنرمندان این شهر راه برای جهانی شدن ,
شهر آباده به عنوان شهر جهانی منبت کوتاه شد.

ویکی پدیا

گردآوری:
برچسب ها:
اخبار مرتبط:
فیلم پرشین وی
آرون گروپ
آرون گروپس