سه رکن اصلی و اساسی طراحی فرش

ارکان طراحی فرش

ارکان طراحی فرش , به جهت ارتباط مستقیم فرش با موضوع طراحی آن ، همواره مبحث طراحی فرش
از موضوعاتی بوده است که در ارتباط با آن قیل و قال فراوانی بوده و گفته ها و نوشته های
زیادی را بخود اختصاص داده است و کمتر مطلبی در ارتباط با فرش می توان یافت که به این موضوع
اشاره ای ولو گذارا و کوتاه نداشته باشد.
ناگفته نماند که به استناد تحقیقات و تجارب گذشته معتقدم دلیل عدم وجود نام طراحان برفرش ، هیچکدام از آن
دلایل واهی مذکور وامثالهم نبوده است بلکه بنظرمی رسد دلیلی که مانع از وجود نام طراح برفرشها بوده است .

از سویی دیگر چون طرح فرش بر روی کاغذ شطرنجی یک اثر هنری بمثابه یک نقاشی نیست

و اکثرا بصورت یک چهارم و یا حتی مقطعی است ، لذا آنچه آنرا یک اثر هنری می کند
تلاش بافنده و حمایت تولید کننده بوده است.
و از همین روست که طراحی فرش از نظر کاربردی هرگز رشته و شغلی مستقل از فرش نبوده و نمی
تواند باشد چرا که موضوع این علم فرش است .
هر چند که امروزه در ظاهر امر، طراحی فرش از مراحل تولید فاصله گرفته و مستقل بنظر می رسد .
ارکان طراحی فرش

بی شک لازمه ورود در مبحث طراحی فرش ، شناخت و تعریف جامع و مانعی از سه
رکن اساسی و در این زمینه یعنی طراحی ، طراح و طرح است .

طراحی فرش را می توان بعنوان زیر گروه طراحی بحساب آورد

که سبک و روشی مختص به خود را داراست وملزم به رعایت قواعد واصولی خارج از وجود خود است (
الزام به رعایت قواعد تولید و اصول فنی بافت ) و از آنجائیکه ریشه در نگارگری دارد ،
هرآنچه در نگارگری مجاز ومقبول است ، می تواند در طراحی فرش داخل شود ، مشروط برآنکه با عرف معقول
و مقبول و نکات فنی فرش همخوا نی و مطابقت داشته باشد.
ارکان طراحی فرش لذا در تعریف طراحی فرش بعنوان رکن اول می گوییم :

طراحی فرش ، نگارگری و نقاشی در چهار چوب اصول و قواعد فنی بافت و تولید فرش است .

طراح فرش را بعنوان رکن دوم
چنین تعریف می کنیم :

کسی که توان رسم یک وجود عینی یا ذهنی را به صورت تجریدی و به
شکل دوبعدی منطبق با اصول و قواعد بافت فرش دارا بوده و قدرت تجسم مجدد زیباییهای تجرید شده آنرا با
رنگ و پرسپکتیو در نمود قالی به صورت سه بعدی ، همانند اصل آن در ذهن بیننده داشته باشد.

طرح فرش بعنوان ما حصل دو تعریف گذشته ، علاوه بر آنکه باید تعریفی مجزا داشته باشد ، در ضمن
باید در هماهنگی و همسانی کامل با آن دو تعریف ، بعنوان سه عنصر مجزا بتوانند تشکیل دهنده پدیده واحدی

بنام طرح فرش باشند ،

لذا در تعریف طرح فرش بعنوان رکن سوم می گوییم :

نقشی است که با رعایت قواعد فنی و مراعات عرف معقول و مقبول فرش ،
بر روی کاغذ شطرنجی مخصوص ، صرفا به جهت تولید فرش طراحی شده باشد.
فرش ایرانی