میوههای خشک | خواص میوه های خشک و نحوه خشک کردن میوه ها
میوههای خشک
از زمانهای قدیم، خشک کردن، مربا کردن، در شکر نگهداری کردن و امثالهم را برای نگهداری میوهها استفاده میکردهاند.جوزهای شکری
در واقع میوههائی هستند که خشک شده و درونشان با شکر پودری پر میشده است.
تمام مواد غذائی، علاوه بر این که توسط انسان مورد استفاده قرار میگیرند، ضمنا توسط دیگر جانداران نیز مورد مصرف تغذیهای
قرار میگیرند.باکتریها، قارچهای تک سلولی، حشرات و لارو حشرات از اولین موجوداتی هستند که غذاها و از جمله میوهها را
مورد حمله قرار میدهند.به این ترتیب، تنها پس از چند روز و گاهی حتی پس از چند ساعت از برداشت
میوه، کار تخریب میوهها آغاز میشود؛ به گونهای که ابتدا با لکهای ظریف و سپس حالت کپک زدگی و له
شدگی، میوه غیر قابل مصرف میشود.
راهی برای نگهداری طولانی تر میوهها
از آنجا که نگهداری میوهی تازه همیشه امکان پذیر نیست، لذا انسان همواره به دنبال راهی برای نگهداری طولانیتر میوهها
بوده است.امروزه از فریز کردن به عنوان بهترین روش نگهداری مواد غذائی در منزل نام برده میشود؛ این در حالی
است که بسیاری از میوهها اگر حالت یخ زدگی پیدا کنند، کیفیت ظاهری نامناسبی پیدا کرده و عموما به همین
دلیل، به صورت یخ زده مورد استفاده قرار نمیگیرند.بعنوان مثال، پرتقال، سیب، هندوانه یا موز یخ زده، فرم مناسبی برای
مصرف شدن ندارند.
از زمانهای قدیم، خشک کردن، مربا کردن، در شکر نگهداری کردن و امثالهم را برای نگهداری میوهها استفاده
میکردهاند.جوزهای شکری در واقع میوههائی هستند که خشک شده و درونشان با شکر پودری
پر میشده است.میوههائی از قبیل آلو، هلو، توت و انگور اغلب به صورت خشک شده به شکل آلوخشکه،
برگهی آلو، توت خشکه و کشمش مورد استفاده قرار میگرفتهاند.حتی امروزه نیز مصرف میوههای خشک
از اقبال بسیاری برخوردارند و دستگاههای برقی برای خشک کردن سریع میوهها در اختیار خانوادهها
قرار دارد.
در اغلب آجیل و خشکبار فروشیها، بستههای میوهی خشک شده (حاوی سیب، کیوی، انبه، موز و دیگر میوههای خشک شده)
به فروش میرسند.حمل و نگهداری این میوههای خشک، سادهتر و احتمال خرابیشان نیز کمتر است.به ویژه در تعطیلاتی مانند عید
نوروز، همراه داشتن میوههای خشک در مسافرت و همچنین وجود این مواد غذائی در منزل، نسبت به نداشتن میوههای خشک،
تغذیهی مناسبتری را برای افراد ممکن میسازد.انواع میوه در فصول خاصی وجود دارند؛ در حالیکه در تمام ایام سال میتوان
از مصرف میوههای خشک لذت برد.
تفاوت تغذیهای میوههای تازه و میوههای خشک
خشک کردن میوه برخی آثار منفی را در مواد مغذی آنها به جای میگذارد که مهمترین آن، کاهش و یا
حذف برخی ویتامینها (از جمله ویتامین C و اسید فولیک) است.با این وجود، تمام تغییرات در میوههای خشک فقط تخریبی
نبوده و گاهی از اوقات، اثرات ویژهای برای حالت خشک برخی میوهها وجود دارد که در تازهی آنها این اثرات
کمتر است.به عنوان مثال، آلوی خشک اثر ملینی بیشتری نسبت به آلوی تازه دارد.مشابه همین اثر را در انجیر خشک
و توت خشک نیز میتوان مثال زد.
برخی از میوههای خشک تا چهار برابر انواع تازهی خودشان، آنتیاکسیدان دارند.درواقع در میوههای خشک، به دلیل کاهش حجم میوه،
مقدار این مواد مغذی در واحد حجم بیشتر میشود.
اثر خشک کردن بر ارزش غذائی میوهها
روشهای مختلف خشک کردن، اثرات کم و بیش متفاوتی بر روی مقدار مواد مغذی میوههای خشک دارد.روش خانگی یعنی
پهن کردن میوهها در جلوی آفتاب موجب ضایع شدن شدید ویتامین C و برخی دیگر از مواد مغذی میشود.در برخی
موارد به منظور تسهیل فرآیند خشک کردن و کشتن میکروبهای بیماریزا، ابتدا مدت کمی میوهها را میجوشانند یا بخار میدهند.
این کار باعث حفظ تیامین (ویتامینB1) و پیش ساز ویتامین A (بتاکاروتن) در میوهها میشود؛ اما مقدار ویتامین C را
بیشتر کاهش میدهد.در بعضی دیگر از موارد، پیش از شروع خشک کردن میوه، از مواد دیگری مانند دی اکسید سولفور
استفاده میکنند که این کار به حفظ برخی مواد مغذی مانند ویتامین A و C کمک میکند، ولی برخی دیگر
از مواد مغذی (مثلا ویتامین B1) را از بین میبرد.خشک کردن با دمای بالا موجب کاهش کیفیت پروتئین و ایجاد
مشکل در هضم پروتئین میوهها توسط بدن میشود.
بهترین روش برای استفاده از میوه خشک در برنامه غذایی
بزرگ ترین جنبه منفی میوه های خشک، این است که مقدار زیادی قند اضافی و متمرکز دارد
که باعث بالا رفتن کالری آن شده و در مقایسه با میوه های کامل، به سادگی
می توان در خوردنش زیاده روی کرد. یک مشت کامل انگور، کالری بسیار کمتری از یک مشت پر کشمش دارد.
چند راهکار سالم برای استفاده از میوه های خشک:
می توانید میوه های خشک را با آجیل ها ترکیب کنید. البته آجیل، از غذاهایی است
که کالریش متمرکز است و باید میزان یک وعده را رعایت کنید.
همچنین می توانید میوه خشک را با خود به مسافرت ها و پیک نیک ها ببرید،
چون هم حملش ساده تر است و هم نگران خراب شدنش نیستید.
می توانید مقداری میوه خشک را روی غلات صبحانه یا ماست خود اضافه کنید
تا از خواص آن برخوردار شوید. حتی می توانید از میوه های خشک در سالادها
یا کنار برخی دیگر از غذاها نیز استفاده کنید. میوه های خشکی مانند خرما
را می توانید با پنیر پر کنید و به عنوان فینگر فود میل کنید.
زندگ آنلاین ـ درنگ