آشنایی با داروی جنتامایسین از دسته داروهای ضدباکتری
جنتامایسین دارویی از دسته داروهای انتی بیوتیک است که با مهار باکتری اجازه نمی دهد رشد کنند,
و رشدشان را متوقف می کند .باید بدانید که این دارو به صورت تزریقی مورد استفاده قرار می گیرد و ممکن است,
باید عوارضی روی کلیه و شنوایی شود .پس بهتر است پیش از مصرف آن حتما با پزشک خود مشورت کنید .
بد نیست بدانید با تزریق آمپول جنتامایسین این دارو در شیر مادر وارد می شود پس مصرف آن در دوران ,
شیردهی پشنهاد نمی شود .
جنتامایسین
جنتامایسین در درمان عفونت های جدی مانند سپتی سمی و سپسیس نوزادان، مننژیت وسایر عفونت های CNS،
عفونت مجاری صفراوی، پیلونفریت حاد یا التهاب عفونی حاد پروستات وهمراه با یک پنی سیلین در درمان,
اندوکاردیت ناشی از اترپتوکوکوس ویریدانس یا استرپتوکوکوس فکالیس، پنومونی در بیماران بستری,
ومننژیت لیتر یابی مصرف می شود.
مکانیسم اثر
جنتامایسین یک آنتی بیوتیک آمینوگلیکوزیدی است که مانند سایر داروهای این گروه با عبور فعال ازغشای باکتری ,
مانع بیوسنتز پروتیئن توسط ریبوزوم ها می شود.
فارماکوکینتیک
آمینوگلیکوزیدها از راه گوارش جذب نمی شوند. البته در صورت زخم گوراش یا التهاب روده مقادیری از دارو ,
جذب می شود. آمینوگلیکوزیدها بصورت تزریق عضلانی یا وریدی مصرف می شود.
جذب این داروها پس از تزریق عضلانی سریع و کامل است. آمینوگلکوزیدها از راه پوست هم جذب می شوند.
پس از جذب در اغلب بافت ها و مایعات بدن منتشر می شوند و بیشترین غلظت را در ادرار دارند.
غلظت سرمی این داروها نیم الی یک و نیم ساعت پس از تزریق عضلانی و ۱۵ الی ۳۰ دقیقه پس از تزریق وریدی ,
به حداکثر خود می رسد. دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتا کلیوی است و در صورت وجود عیب کار کلیه ,
ممکن است در بدن تجمع یابند.
نیمه عمر آمینوگلیکوزیدها ۲ الی ۴ ساعت است که در صورت عیب کار کلیه ممکن است تا ۱۰۰ ساعت نیز افزایش یابد.
منع مصرف
در صورت ابتلای بیمار به میاستنی گراو این دارو نباید مصرف شود.
عوارض جانبی جنتامایسین
عوارض جانبی
آسیب بخش حلزونی گوش، مسمومیت برگشت پذیر کلیه، به ندرت کاهش منیزیم خون به ویژه در مصرف طولانی,
مدت و کولیت پسودوممبران از عوارض احتمالی این دارو هستند.
تداخلات دارویی
در صورت مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با سفالوسپورین ها ( به ویژه سفالوتین )، آمفوتریسین، سیکلوسپورین,
وداروهای سیتوتوکسیک، خطر بروز مسمومیت کلیوی ( واحتمالاً مسمومیت گوشی ) افزایش می یابد.
مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با نئوستیگمین و پیریدوستیگمین، به دلیل اثر آنتاگونیستی اثر این داروهای ,
کولینرژیک را کاهش می دهد. مصرف همزمان آمینوگلیکوزیدها با داروهای مسدد عصب – عضله ,
ممکن است موجب ضعف بیشتر عضلات اسکلتی، ضعف تنفس و حتی آپنه شود.
خطر بروز مسمومیت گوشی در صورت مصرف آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر گروه لوپ ممکن است,
افزایش یابد . از مصرف همزمان دو یا چند آمینوگلیکوزید با یکدیگر و مصرف همزمان این داروها با ,
کاپرئومایسین باید خوداری کرد،
زیرا خطر بروز مسمومیت گوشی وکلیوی و انسداد عصب – عضله ممکن است افزایش یابد. در مورد تداخل ,
آمینوگلیکوزیدها با داروهای مدر بالقوه سمی برای گوش به تک نگار کلی این داروها مراجعه شود.
هشدار ها
۱- فاصله بین دفعات مصرف دارو در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه باید افزایش داده شود .
۲- مصرف این دارو در بیماران سالخورده مبتلا به پارکینسون و نوزادان باید با احتیاط فراوان صورت گیرد.
۳- از مصرف طولانی مدت این دارو باید خوداری کرد.
نوشیدن آب زیاد با مصرف جنتامایسین
توصیه های دارویی
۱- از آنجا که دفع آمینوگلیکوزیدها عمدتاً کلیوی است و غلظت این داروها در ادرار زیاد خواهد بود، بیمار باید,
به اندازه کافی آب یا مایعات مصرف کند تا غلظت زیاد دارو موجب آسیب به مجاری ادراری نشود.
۲- تزریق زیر جلدی جنتامایسین توصیه نمی شود، زیرا دردناک خواهد بود.
۳- مقدار مصرف جنتامایسین به ویژه در بیمارانی که دچار سوختگی شده اند یا عمل جراحی در پیش دارند,
و در زنان باردار یا مبتلا به بیماری های زنان ممکن است کمتر یا بیشتر از مقدار توصیه شده باشد,
که این به دلیل تفاوت زیاد بین نیاز این گروه بیماران به دارو است.
۴- از آنجا که احتمال تشکیل کمپلکس بین جنتامایسین و سایر داروها وجود دارد، مخلوط کردن این دارو ,
با سایر داروها در یک محلول توصیه نمی شود.
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
مصرف این دارو در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، بیماران مبتلا به پارکینسون و نوزادان باید با احتیاط صورت گیرد.
مصرف این دارو باید طی یک دوره کوتاه مدت باشد.
طی درمان با این دارو آب و مایعات فراوان بنوشید.
آمپول جنتامایسین در بارداری منع مصرف دارد. در این رابطه حتما با پزشک مشورت کنید.
در صورتیکه به داروی جنتامایسین حساسیت دارید آن را مصرف نکنید.
فهرست داروهای دیگری که در حال مصرف آن هستید را در اختیار پزشک قرار دهید. ممکن است ,
داروی جنتامایسین با برخی از آنها تداخل داشته باشد.
ممنوعیت آمپول جنتامایسین در شیردهی
استفاده از آمپول جنتامایسین در دوران شیردهی توصیه نمیشود.
اگر طی مصرف آمپول جنتامایسین دچار علائمی مثل وزوز گوش، سرگیجه و یا کاهش شنوایی شدید,
از ادامه مصرف دارو صرفنظر کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید.
این علائم نشاندهنده حساسیت شما به داروی مذکور باشد.
دوره درمان را کامل کنید.
اگر طی چند روز بعد از مصرف این دارو هیچ علائمی از بهبودی در خود مشاهده نکردید به پزشک مراجعه ,
و این موضوع را با وی در میان بگذارید. شاید نیاز به تغییر دارو داشته باشید.
اگر در طول درمان با داروی جنتامایسین خون در ادرار خود مشاهده کردید، دچار حالت تهوع و خوابآلودگی شده,
یا در تنفس با اشکال مواجه شدید به پزشک مراجعه کنید. این موارد میتواند نشانههایی از آسیب به کلیه باشد.
بیشتر بدایند هشدار نسبت به مصرف جنتامایسین
یک داروساز گفت: زمانی که فرد به اختلال عملکرد کلیه یا وزوزگوش و یا کاهش شنوایی در فرکانسهای,
بالا را دارد از اینرو باید در مصرف این دارو احتیاط کرد.
دکتر «علی حشمتی» در خصوص عوارض جنتامایسین اظهار کرد: برای مصرف این دارو افرادی که اختلاف,
عملکرد کلیه و یا وزووزگوش یا کاهش شنوایی در فرکانسهای بالا دارند باید با احتیاط استفاده کرد ,
چون این موارد در مصرف، تشدید میشود و احتمال بروز عوارض سمی گوش بهدنبال مصرف فورزماید,
(داروی ضدفشار خون) تشدید میشود.
آنتی بیوتیک بودن جنتامایسین
وی افزود: جنتامایسین در دستهی داروهای آنتی بیوتیکی و جزو آنتی بیوتیکهای آمینوگلیکوزیدی است,
که در بارداری جزو گروه C و منع مصرف دارد مگر آنکه پزشک استفاده از آن را تایید کند,
اما تاکنون ترشح این دارو در شیرمادر ثابت نشده است.
این داروساز افزود: این دارو بهصورت پماد، قطرهی چشمی و آمپول تزریقی با دوزهای ۸۰، و ۴۰ و ۲۰ میلیگرم ,
در بازار دارویی کشور عرضه میشود.
دکتر حشمتی گفت: جنتامایسین در اشکال پماد و قطره در بیماریهای التهابی پلک و ملتحمهی چشم ,
و مجرای اشکی و التهاب قرنیه استفاده میشود و در پماد ۶ تا ۱۲ ساعت روی چشم,
و قطره ۴ تا ۸ ساعت چکانده میشود.
به گفتهی وی، شکل آمپول آن برای عفونتهای وخیم ناشی از میکروارگانیسمهای حساس تزریق میشود.
این داروساز در خصوص واکنشهای ناخواسته وعوارض جانبی این دارو گفت: سردرد، بلوک «عصبی – عضلانی» ,
همراه با کاهش تنفس، حساسیت به نور، وزوزگوش، کاهش شنوایی، سمیت کلیوی,
از عوارض جانبی این دارو است.
وی با بیان اینکه در تجویز و نگهداری دارو چند نکته را باید رعایت کرد، افزود: برای تزریق وریدی دارو میتوان,
دارو را با محلول دکستروز یا نرمال سالین رقیق کرد که محلول رقیق شده تا ۲۴ ساعت ,
در دمای اتاق پایدار است.
حشمتی خاطر نشان کرد: جنتامایسین تزریقی بدون رنگ است و در صورت تغییر رنگ یا وجود رسوب,
نباید آن را تزریق کرد.
این داروساز یادآور شد: باید درمان طی ۳-۵ روز کامل شود در غیر این صورت باید عملکرد کلیه و سیستم شنوایی,
و تعادلی بیمار بررسی شود که این علائم توسط دارو تشدید نشود.
دارویاب , ستاره , ایسنا