۶ اصل برای تقویت اعتماد به نفس کودکان

داشتن اعتماد بنفس می تواند نقش بسزایی در موفقیت افراد بگذارد با بالا بردن
اعتماد بنفس در سنین کودکی می توانید آینده درخشانی در بزرگسالی برای او
متصور شوید ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم برای شما عزیزان روش های
مهم برای تقویت اعتماد به نفس کودکان را به اشتراک بگذاریم.

اعتماد به نفس کودکان

یکی از دغدغه های والدین درجهت تربیت صحیح فرزندانشان کسب موفقیت در زندگی و فائق آمدن بر مشکلات است.
این مسئله چندان پیچیده نیست؛ فقط کافی است از همان ماه های اول تولد حس اعتماد به نفس را در
وجود بچه ها پرورش و تقویت کنیم.
تعریف اعتماد به نفس اعتماد به نفس یعنی اینکه فرد نسبت به خود چه احساسی دارد و آیا خود را
انسان ارزشمندی می داند یا نه.

اعتماد به نفس به دو عامل بستگی دارد.
نخست اینکه درباره جنبه هایی از وجود خود که مهم هستند چطور قضاوت می کند و دوم اینکه بین خود
واقعی و خود ایده آل که در ذهن دارد چقدر هماهنگی وجود دارد.

مثلا زمانی که ایده آل ذهنش این است که باید شاگرد اول باشد یا در فلان رشته ورزشی قهرمان شود
اما در واقعیت دانش آموز متوسطی است، در واقع این عدم هماهنگی باعث می شود که اعتماد به نفس کم
شود.
موفقیت فرد در زمینه های مختلف اجتماعی، تحصیلی، فعالیت های ورزشی و…
می توانند اجزای اعتماد به نفس باشند.

اهمیت داشتن اعتماد به نفس اعتماد به نفس از این جهت اهمیت دارد که فرد خود را شایسته دوست داشته
شدن از طرف دیگران می بیند و برای خود ارزش قائل می شود که به او اهمیت بدهند.
این احساس به او کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد.
کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند، نسبت به نقاط ضعف خود دیدگاه واقعی دارند، راحت تر با موقعیت های
مختلف زندگی کنار می آیند، درعین حال که نقاط قوت خود را ارزشمند می دانند و به آنها بها می
دهند سعی می کنند که ضعف های خود را جبران کنند.

اعتماد به نفس کودکان

آنها می توانند مهارت های اجتماعی را بهتر کسب کنند و رابطه خوبی با همسالان و جامعه برقرار می کنند.
درمحیط های اجتماعی و خانوادگی و در روبرو شدن با مسائل مختلف انطباق بیشتری دارند.
اعتماد به نفس چگونه شکل می گیرد؟ اعتماد به نفس به تدریج از دوران کودکی درحدود ۳ تا ۵ سالگی
شکل می گیرد و به اینکه دنیای پیرامون کودک چگونه است و والدین چطور با او رفتار می کنند بستگی
دارد.

دراین زمان واکنش های والدین و مراقبان در شکل گیری اعتماد به نفس بسیار مهم و تأثیرگذار است، چرا که
آنها می توانند اعتماد به نفس مثبت را تسهیل کنند.
¤ برای اینکه بچه ها اعتماد به نفس خوب و واقع بینانه کسب کنند چه باید بکنیم؟ ¤¤ در این
زمینه توجه به ۶ اصل، بسیارمهم به نظر می رسد: اصل اول: والدین باید محبت و عشق بدون قید و
شرط را به فرزند هدیه کنند.

کودکان در تعامل با پدر و مادر درک می کنند که آیا ارزشمند و مورد پذیرش هستند.
این محبت به صورت های مختلفی نشان داده می شود؛ مثلا والدین زمان های مناسبی را با بچه صرف کنند.
در این مدت از طریق کلام و تعاملات به او نشان دهند که او را دوست دارند؛ چقدر برای آنها
عزیز است و اینکه هر فرزند ویژگی های خاصی دارد که با هیچ کس دیگر قابل مقایسه نیست.

دوست داشتن شرطی این احساس را به کودک می دهد که او آنقدر ارزش ندارد که همیشه دوستش داشته باشند.
وقتی مادر به فرزندش می گوید: حالا که نمره کم گرفته ای من دیگه مامانت نیستم یا دیگه دوست ندارم،
این حس به او القاء می شود که من فقط در صورتی که شاگرد اول باشم، دوست داشته می شوم.
درچنین مواردی پدر و مادر باید بگویند که تو همیشه برای ما عزیز هستی ما از این کار تو ناراحتیم.
در واقع کل شخصیت کودک همیشه دوست داشتنی است و تنها برخی رفتارهای او نامطلوب است.

اعتماد به نفس کودکان

اصل دوم: والدین باید به موفقیت ها و توانایی های کودک توجه کرده و آنها را به او یادآوری کنند.
دراین صورت متوجه می شود که چقدر ویژگی های مثبت دارد و تشویق می شود که این نکات مثبت را
بیشتر کند.
نباید منتظر باشیم که حتما فرزند ما کار خارق العاده ای انجام دهد تا تشویق شود؛ بلکه موفقیت های هرچندکودک
هم باید مورد تأیید و تشویق باشد.
انتظار نداشته باشیم که همه کارهایش بی عیب و نقص باشد چون درغیر این صورت به او استرس وارد می
شود.

هر موفقیت او را حتما به زبان بیاورید، زیرا باعث می شود انگیزه او برای انجام کارهای خوب بیشتر شود.
حتی اگر این کار خوب انجام تکالیف مدرسه قبل از تماشای تلویزیون و یا خوشرفتاری با برادر کوچک ترش باشد.

اصل سوم: خوب است تا پدر و مادر گاهی فرصت هایی را به وجود آورند تا کودک موفقیت را تجربه
کند.
گرچه والدین همیشه نمی توانند فرزندشان را از شکست و ناکامی ها حفظ کنند اما ایجاد همین موقعیت های کوچک
می تواند زمینه ای باشد تا به این بهانه او را تشویق کرد.
نقاط قوت او را تقویت کنیم و به او اجازه دهیم تا احساس پیروزی را در جنبه های مختلف زندگی
تجربه کند.
خصوصا این مسئله برای بچه هایی که مشکلاتی نظیر اختلال یادگیری دارند اهمیت بیشتری پیدا می کند.
اگر این بچه ها در دیکته یا ریاضی ضعیف هستند و توانایی خوبی در ورزش دارند می توان آنها را
در کلاس های ورزشی ثبت نام کرد تا از طریق موفقیت در این زمینه کمک کنیم تا اعتماد به نفسشان
تقویت شود.

اعتماد به نفس کودکان

اصل چهارم: به هر کدام از فرزندانمان بگوییم که او منحصر به فرد است و ویژگی های خاصی دارد.
هیچ وقت بچه ها را با هم مقایسه نکنیم و موفقیت های هر کدام را به رخ یکدیگر نکشیم.
انتظار نداشته باشیم که فرزندمان مانند بچه های دیگر باشد و به او بگوییم همان طور که هست دوستش داریم.
یادمان باشد وقتی راجع به ویژگی های منحصر به فرد صحبت می کنیم به کودک برچسب نزنیم.
مثلا نگوییم تو خجالتی هستی یا خیلی پرحرفی؛ بلکه سعی کنیم ویژگی های رفتاری او را توصیف کنیم.
کودک باید متوجه شود که خصوصیات جسمانی، رفتاری و شخصیتی خاصی دارد که باعث می شود هر فرد انسان خاصی
باشد و والدین هم به همین خاطر او را دوست دارند.

اصل پنجم: دیدگاه واقع بینانه از اعتماد به نفس را در بچه ها به وجود آوریم تا در صورت مواجه
با شکست و ناکامی بتواند با آن انطباق برقرار کند.
هیچ کس نیست که در همه زمینه ها موفق باشد پس زمانی که فرزندمان با مشکلی روبرو شد به او
بگوییم که تو می توانی از پس آن بربیایی فقط کافی است پشتکار داشته باشی، خوب فکر کنی و راه
حل مناسب را پیدا کنی.

از او حمایت کنیم تا ناامید نشود و راه های خوبی را در زندگی درپیش بگیرد.
در این صورت می تواند در آینده انسان مثبتی باشد و در برابر مشکلات عقب نشینی نکند.
همچنین توجه داشته باشید که اعتماد به نفس کاذب پیدا نکند و دیدگاه بیش از حد مثبت نسبت به خود
نداشته باشد چون در این صورت تحمل پذیرش شکست ها و حل آنها را نخواهند داشت.

اعتماد به نفس کودکان

اصل ششم: از طریق اعمال و رفتارهای خود به بچه ها بیاموزیم که دیدگاه مثبت نسبت به خود داشته باشد.
والدینی که دائم گله و شکایت می کنند، توانایی های خود را نادیده می گیرند و نسبت به خود تصور
خوبی ندارند الگوهای مناسبی برای آموزش اعتماد به نفس به فرزندانشان نیستند.
باید به آنها یاد بدهیم که خوش بین باشند و توانایی های خود را بر زبان بیاورند و در عین
حال در زمان بروز مشکل با پشتکار و اراده راه حل مناسب را پیدا کنند.
در این صورت این پیام به او داده می شود که به شرط پشتکار و ناامید نشدن می تواند موفق
شود.

همه این اصول به کودک کمک می کند تا اعتماد به نفس خوب داشته باشد، انسان موفقی شود و از
توانایی هایش استفاده کند.
مسائل ناشی از اعتماد به نفس پایین بچه ها کسانی که اعتماد به نفس پایینی دارند بیشتر دچار مشکلات اجتماعی
می شوند، در مواجه با سختی ها خیلی زود ناامید می شوند، پشتکار کافی برای رسیدن به هدف ندارند و
احتمال بروز مشکلات رفتاری و هیجانی در آنها بیشتر است.

بنابراین ارزش دارد که وقت و انرژی بگذاریم تا اعتماد به نفس بچه ها تقویت شود.
با فرزندمان صحبت کنیم تا جنبه هایی از خود را که کمتر می بیند پیدا کند و دیدگاه واقعی نسبت
به جنبه های واقعی شخصیت خود داشته باشد.
همچنین اگر دیدگاه ماکمال گرایانه و ایده آل گرایانه باشد مانند اینکه همیشه شاگرد اول باشد، از آنجا که انتظارات
ما همیشه برآورده نمی شود خود واقعی او از خود ایده آل کمتر می شود و همین مسئله باعث کم
شدن اعتماد به نفس خواهد شد.

بیشتر بدانید از راهکارهای افزایش اعتماد بنفس

۱ – به کودک قدرت انتخاب بدهید: فرصت انتخاب و تصمیم گیری برای کودکان کلیدی
اساسی برای اعتماد به نفس است. این موضوع به آنها اجازه می دهد که احساس قدرت کنند.
آموزش تصمیم گیری را از سطوح ابتدایی شروع کرده و به تدریج پیشرفته تر کنید.
برای مثال از وی بخواهید که منوی صبحانه را از میان تخم مرغ و مربا انتخاب کند.
انتخاب میان موارد ساده از سنین خردسالی، قدرت تصمیم گیری وی را به مرور زمان
تقویت خواهد کرد. بدین ترتیب کودک می تواند در آینده با اعتماد به نفس بالا در مورد مسائل پیچیده تصمیم گیری کند.

۲ – خودتان را کنار بکشید: والدینی که برای فرزندان خود همه کاری انجام می دهند
و همه مسائل شخصی آنها را نیز رفع و رجوع می کنند، به هیچ عنوان به نفع شان عمل نکرده اند.
صبور باشید و اجازه دهید که کودک خود کارهایش را انجام دهد. برای مثال پوشاندن
لباس به تن یک کودک خردسال (پیش از سن مدرسه) توسط والدین، بسیار آسان تر
و حتی سریع تر است اما بهتر است خود را کنار کشیده و فرصت یادگیری مهارت های جدید را به فرزندتان بدهید.
هرچه کودک از دوران خردسالی و به تناسب سن خود با چالش های بیشتری رو به رو شود،
شخصیتی قوی تر را توسعه خواهد داد که از جمله بارزترین نتایج آن اعتماد به نفس بالاتر است.

۳ – برای کودک شفاف سازی کنید که هیچ کس فوق العاده نیست: کودکان به ویژه
آنهایی که در سن مدرسه هستند، به علت تلاش برای رقابت با دوستان خود دچار استرس
و اضطراب می شوند. در واقع آنها به دنبال راهی هستند که ثابت کنند در مقایسه با
هم سن و سالان خود دارای برتری های مختلفی هستند.

اعتماد به نفس کودکان

حال شما به عنوان والدینی خردمند، باید فرزند خود را آگاه سازید که هیچ فردی در
این دنیا فوق العاده و بدون نقص نیست و هیچ کس نیز از وی انتظار بی نقص بودن را ندارد.
نحوه برخورد شما با کودک هنگام ارتکاب خطا، تعیین کننده رویکرد آنها در آینده و
همچنین سطح اعتماد به نفس خواهد بود. بنابر این در مواجهه با خطاها به گونه ای
رفتار نکنید که احساس کند به خاطر این خطا، ارزش او نادیده گرفته شده است. با فرزندتان در این باره گفت و گو کنید.

۴ – به تحسین و تمجید بی مورد از کودک نپردازید: جالب است بدانید که کودکان استاد
شناسایی و کشف تحسین های عاری از صداقت و ریاکارانه هستند. در واقع تنها بر اساس
موقعیتی خاص و یا برای آن که فرزندتان را در خصوص موضوعی ویژه قانع سازید، اقدام به تعریف و تمجیدهای بی مورد نکنید.
تزریق سطوح کاذب از اعتماد به نفس به کودکان همچون تلاش برای تشکیل حبابی
از جنس کف است که در آینده ای نزدیک خواهد ترکید.
برای مثال فرض کنید که فرزندتان یک نقاشی زیبا کشیده است. به جای استفاده از جملاتی
نظیر: “وای این نقاشی عالی است. تو بهترین هنرمند در تمام دنیا هستی”،
برای تحسین کودک خود واکنشی واقعی تر نشان دهید: “آفرین توانسته ای همه
اعضای خانواده را با جزئیات نقاشی کنی. رنگ بندی هایت را نیز دوست دارم؛ من به تو افتخار می کنم.”

افزایش اعتماد به نفس کودکان

۵ – از کودک خود بخواهید در کارهای خانه به شما کمک کند: شاید تعجب کنید
که این مورد چه ارتباطی به افزایش سطح اعتماد به نفس در کودکان دارد.
کمک گرفتن از کودکان برای مشارکت در کارهای خانه (با توجه به تناسب فعالیت مورد نظر و سن کودک)
مانند چیدن میز صبحانه یا جمع کردن آن و جدا کردن لباس های کثیف و انتقال آنها به ماشین
لباس شویی، احساسی از شایستگی را به آنها منتقل خواهد کرد. این احساس
در ارتباط مستقیم با مهارت حل مسئله و همچنین سطح اعتماد به نفس است.

۶ – فرزندان را با دیگران مقایسه نکنید: قیاس کودکان با یکدیگر هر چقدر هم که
درست و به حق باشد، منجر به تخریب اعتماد به نفس آنها و پرورش فرزندانی
با ویژگی های شخصیتی ضعیف خواهد شد. به جای چنین کاری، استعدادها
و ماهیت وجودی هر کدام از فرزندانتان را شناسایی کرده و به آنها بها دهید.

۷ – با کودکان وقت گذرانی کنید: یکی دیگر از روش های ساده و در عین حال
بسیار موثر که می تواند اعتماد به نفس کودکان را تا اندازه زیادی تقویت کند،
وقت گذرانی والدین با آنها خواهد بود. فرقی ندارد برای صرف یک وعده غذایی
و یا چند دور دوچرخه سواری کنار یکدیگر باشید، از زمان به دست آمده حداکثر
استفاده را ببرید. ایجاد رابطه ای قوی با فرزند، تضمین کننده اعتماد به نفس وی در تمامی مراحل زندگی خواهد بود.

منبع: روزنامه کیهان / savadezendegi