چه کنیم ذکرهایمان اثر داشته باشد؟
برترین کار، با دوامترین آن هاست، هر چند اندک باشد برای شکوفایی استعدادهای نهفته انسانی و رسیدن وی به هدف آفرینش، مهمتر از انجام اصل عمل صالح، تداوم بخشیدن به آن است آثار و برکات ذکر را در پرشین وی ببیند.
آثار و برکات ذکر
یکی از مهمترین مباحث اخلاقی و عرفانی که بسیار هم کاربردی است “ذکر” می باشد ، که چه مراتبی دارد؟چگونه باید ذکر گفت؟ و یک سۆال همیشگی این است که چرا ذکر های ما تأثیر گذار نیستند؟ مراتب ذکراز جمله مراتب عالی ذکر، ذکر قلبی میباشد ولی برای رسیدن به آن باید از ذکر لسانی آغاز نمود.ذکر لسانیکه گاهی هم مورد بیمهری واقع میشود یکی از اسباب توجه است.حداقل اثرش این است که به همان مقدار ساعتیکه در طول روز انسان مشغول ذکر است.
به همان اندازه توجه به خداوند دارد و اشتغالاتش نیز کاسته میشود،که این اگر ادامه پیدا کند شروعی مبارک است و آثار بعدی ذکر یکی یکی خود را ظاهر خواهد کرد.آیتالله العظمی بهجت(ره) در این باره سخنی مهم داشتند، میفرمودند: «سعی کنید با اختیار وارد ذکر خدا شوید و سعی کنید با اختیار خارج نشوید».اگر این قاعده در ذکر لسانی عمل شود، اگر روزی چند ثانیه این توجه اضافه شود
انواع ذکر و اثرات آن
در طولانی مدت آثار و برکات فراوانی، هم «در توجه قلبی در سایر عبادات» و هم در«تهذیب نفس» دارد.آثار ذکربرای اذکار مختلف آثاری وجود دارد به عنوان مثال یکی از اذکار بسیار مجرب «حی و قیوم» است که خداونددر قرآن این اسم را اینچنین ترکیب کرده که وقتی میگوییم: «یا حی یا قیوم» حقیقت آن در نیایش «انشا»است نه «اِخبار».لذا «یا حی یا قیوم» یعنی «اَحْینا و اَقِمْنا» خدایا ما را به حیات خود حیات بده وما را به قیومیت خود قوام و پایداری و استقامت بخش.از این رو این ذکر برای کسانی که میخواهند
درمعنویات به توفیقاتی دست یابند بسیار ضروری است چون «حیات دل» و «ثبات قدم و پایداری» از شرایط ضروری درحرکت معنوی و تقرب به خداوند میباشد.ولی برای تأثیر این ذکر و همچنین اذکار دیگر شرایطی گفته شده که لازماست رعایت شود.وقتی ذکر از یک عالم ربانی گرفته شود، یک پیوند و ارتباط با او برقرار شده و ذاکرتحت تأثیر آن عالم حکیم قرار میگیرد که گاهی اثر آن پیوند از خود ذکر بیشتر است.زیرا این ذکر باپشتوانه روحی ایشان انشا و ارائه شده است و چه بسا این حمایت معنوی و روحی برخی از مشکلات درمسیر را حل کند و مسیر هموار شود شرایط تأثیر ذکر برای همه عبادات شرایطی مطرح شده است .
آثار ذکر خدا
اذکارنیز از این امر مستثنی نیست لذا ما میبینیم گاهی کتابهایی نوشته میشود و سرازیر بازار میشود که برخی اذکاردر آن آمده و آثاری نیز برای آن نقل کردهاند ولی هنگامی که افراد انجام میدهند به نتیجه نمیرسند! یکیاز علتهایش همین است که شرایط آن اذکار رعایت نشده که گاهی شرایط در طول تاریخ حذف شده یا بهخاطر عدم آگاهی از قواعد، نویسنده از نقل آن صرفنظر کرده است یا مردم شرایط اذکار را مهم نمیدانند واز انجام آن خودداری میکنند.دعا در اینجا برخی از شرایط «تأثیر ذکر» را بر میشماریم: ۱٫دوام ذکر به عنوان نمونه
همان ذکر «یا حی یا قیوم» که از اذکار مجرب است اگر دوام داشته باشد.
حیات و قوامی به دلها میبخشد و آن حیات را نیز پایدار میکند.ضمناً دوام، متناسب با هر ذکری معنای خاص خود را پیدا میکند.۲٫حضور و توجه قلبی برای حضور و توجه قلبی نباید عجله کرد و به خاطر عدم حضور قلب، ذکر رارها کرد، بلکه با ذکر لسانی و تداوم آن، حضور آرام آرام بدست میآید..رعایت زمان و مکان زمان و مکان در تأثیر ذکر نقش اساسی دارد.گاهی اذکار مکان و زمانشان بیان شده کهلازم است رعایت شود، ولی اگر زمان و مکان خاصی هم برای آنها مشخص نشده باشد، زمان و مکان ثابت و منظم در تأثیر آن نقش خواهد داشت.لذا در حالات امام خمینی قدس سره میبینیم که ایشان هر شب دقیق ساعت نه شب به حرم امیرالمۆمنین علیه السلام مشرف میشدند.
تبیان – ستاره