در وضو چه اسراری نهفته است؟

طهارت در دین اسلام اهمیت به خصوصی دارد. وضو اگر چه دارای اسراری است ولی علت واقعی آن را تنها شارع مقدس می داند و اگر چه دارای فلسفه و ملاک است اما عقل ملاک و فلسفه آن را درک نمی کند.  اسرار وضورا در پرشین وی ببینید.

اسرار وضو

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در حدیثی می فرمایند: شستن صورت ها و دست ها و مسح سرو پاها در وضو، رازی دارد.شستن صورت در وضو، ، یعنی خدایا! هر گناهی که با این صورت انجام دادم، آن را شست وشو می کنم تا با صورت پاک به جانب تو بایستم و عبادت کنم و باپیشانی پاک سر بر خاک بگذارم.شستن دست ها در وضو، یعنی خدایا! از گناه دست شستم و به واسطه گناهانی که با دستم مرتکب شده ام، دستم را تطهیر می کنم.

شستن صورت در وضو

مسح سر در وضو، یعنی خدایا! از هر خیال باطل و هوس خام که در سر پرورانده ام، سرم راتطهیر می کنم و آن خیال های باطل را از سر به دور می اندازم.مسح پا، یعنی خدایا! من از رفتن به مکان زشت پا می کشم و این پا را از هر گناهیکه با آن انجام داده ام، تطهیر می کنم.(من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۳۰۲، ح ۲۱۳۸)

در حدیثی ازامام رضا علیه السلام نقل شده است که فرمودند: برای این، دستور وضو داده شده که آغاز عبادت با آناست و بندگان وقتی که در پیشگاه خدا می ایستند و با او مناجات می کنند، پاک باشند و دستورهایاو را به کار بندند و از آلودگی ها و پلیدی ها برکنار شوند.علاوه بر این، وضو سبب می شودکه آثار خواب و کسالت از انسان دور شود و قلب او برای قیام در محضر خداوند نور و صفایابد.(وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۲۵۷)

اسرار وضو از دیدگاه معصومان الهی

در حدیثی باز درباره ثواب وضو می‌فرمایند: بدان که در وضو، چون صورت خودرا بشویی، گناهانی که با زبان و چشمانت مرتکب شده‌ای، پاک می‌شود و چون دست‌هایت شسته شود، گناهانت از سوی راست و چپ می‌ریزد و آنگاه که پاهایت را مسح می‌کنی، گناهانی که با پاهایت مرتکب شده‌ای، پاک می‌شود.(میرمحمد عبدالحسیب،مناهج الشارعین، ص ۱۶۵)

شستن دست ها در وضو، اشاره به دست کشیدن از خواهش های نفسانی و شهوات حیوانیاست.شستن صورت، شستن غبارِ توجه به غیر حق است و مسح سر، سر خط بندگی است و مسح پا، بهپشت پا زدن به غیر خدا و قدم زدن در ساحت حرم حضرت خداوند اشاره می کند.(عبدالحسین تهرانی، اسرار الصلاه،صص ۱۰۱ و ۱۰۲)

و چند پرسش و پاسخ در باب وضو:سوال : کیفیت وضو گرفتن به شیوه‌ی ترتیبی و ارتماسی را توضیح بفرمائید؟

جواب: در وضوی ترتیبی واجب است اول صورت را، سپس دست راست را از آرنج به طرف نوک انگشتان و سپس دست چپرا به شیوه‌ی دست راست، بشوئید و بعد سر را سپس پای راست، بعد از آن هم پای چپ رامسح کنید.اما در وضوی ارتماسی باید صورت و دستها را به قصد وضو، با مراعات شستن از بالا به پاییندر آب فرو برید،

فلسفه و اسرار نماز

اسرار نماز، وضو، تیمم

لیکن برای اینکه مسح سر و پاها با آب وضو باشد، بایستی در شستن ارتماسی دست‌ها،قصد شستن وضویی، هنگام بیرون آوردن دستها از آب باشد و یا اینکه مقداری از دست چپ را، باقی گذارد،تا آن را با دست راست، ترتیبی بشوید.(توضیح المسائل دوازده مرجع, م۲۳۶, ۲۳۷, ۲۴۵, ۲۶۱)کاری که برای آن باید غسل کرد.(توضیح المسائل دوازده مرجع, م۳۲۳)

سوال: در مسح پا تر شدن ناخن باید به چه شکلی باشد؟ آیا باید ناخن همه‌ی انگشتان پا مسح شود؟ دست را در مسح پاتا کجا باید بکشیم؟ لطفاً توضیح دهید؟

جواب: مسح پا را می‌توانید از نوک یکی از انگشتان تامفصل ساقبکشید و لازم است محلی که مسح کشیده می‌شود خشک باشد.(توضیح المسائل دوازده مرجع ج۱, م۲۵۲)

تبیان  – باشگاه خبرنگاران جوان