پس از شهادت مختار سرنوشت ابراهیم اشتر چه شد؟
ابراهیم بن مالک بن حارث اشتر نخعی، در حالیکه به همراه مصعب بن زبیر علیه عبد الملک بن مروان میجنگید کشته شدو قبر او نزدیک سامراء است که قبهای بر آن ساختهاند.
سرنوشت ابراهیم مالک اشتر را در پرشین وی ببینید.
سرنوشت ابراهیم مالک اشتر
ابراهیم بن مالک بن حارث اشتر نخعی، در سال ۷۱ هـ.ق در حالیکه به همراه مصعب بن زبیر علیهعبد الملک بن مروان میجنگید کشته شد [۱] و قبر او نزدیک سامراء است که قبهای بر آنساختهاند.او به «نَخَع» که قبیلهای در یمن که از طائفه مذحج بودند، منسوب است.[۲]ابراهیم اشتر، فردی جنگجو،شجاع وبا شهامت، جلودار در جنگ، دارای همتی والا و شاعری با فصاحت و از دوستان اهل بیت(ع) بود،همانگونه که پدرش با همین صفات از دیگران متمایز بود.[۳]
حضور ابراهیم با پدرش مالک در سپاه امام علی(ع) در جنگ صفینزمانی که مالک اشتر با عمرو عاص به مقابلهبرخاست، نیزهای مالک به او زد ولی بر او کارگر نیفتاد جوانی از قبیله یَحصُب به کمک او و درحالیکه رجز میخواند به میدان آمد.مالک فرزندش ابراهیم را فرا خواند و به او گفت: پرچم را به دست گیرو با این جوان مقابله نما، جوانی در برابر جوانی! آنگاه ابراهیم در مقابل او قرار گرفت و رجز خواند،سپس با حملهای که کرد او را کُشت، در این هنگام بود که مروان عمرو عاص را مورد شماتت خودقرار داد.[۴]
عاقبت ابراهیم
ابراهیم بن اشتر و همراهی او با مختاراقدامات ابراهیم موجبات پیشرفت هرچه بیشتر مختار را فراهم آورد و موفقیتهای بسیاری را نصیب قیام مختارکرده بود.جنگ نهر خازر، بارزترین عرصه ظهور و بروز قابلیتهای فرماندهی این فرمانده شجاع بود.در این جنگ، سپاه عراق کهتعدادشان بسی کمتر از سپاه شام به فرماندهی عبیدالله بن زیاد بود، بر سپاه شام چیره آمد و ابن زیادنیز در نبردی تن به تن با ابراهیم کشته شد.[۵]
ابراهیم بعد از اتمام کار جنگ به عنوان حاکمموصل در آنجا مستقر شد.[۶] وی به دستور مختار منطقه را با اختیارات تام اداره میکرد.در زمان جنگ مختار بامصعب در محل مأموریت خود مشغول انجام وظیفه بود.مدرک معتبری نداریم که گفته باشد مختار از او کمک خواسته واو در انجام وظیفه و کمک به مختار سستی کرده باشد.مختار فرماندهی جنگ با مصعب را به احمر بن شمیط [۷] که مرد شجاع و از محبان اهل بیت بود،
واگذار کرد و از ابراهیم نخواست که فرماندهی این جنگ را به عهده بگیرد.شاید به جهت حساسیت و اهمیت منطقهموصل بود.شاید هم اشتباه مختار بود که فرماندهی این نبرد مهم را به ابراهیم واگذار نکرد.[۸] شاید هم علل دیگریدر کار بوده که ما آگاهی نداریم.هیچکدام عهد شکنی نکردند و عهد و پیمانی در کار نبوده و از هردو در تاریخ به عظمت یاد شده است.اما اگرچه انتقام از قاتلان امام حسین(ع) نیز در بیعت ابراهیم با مختار نقش داشته است، اما ابراهیم درخواست اِمارتنیز از او کرده است و شاید همین مسئله سبب شد که بعد از مختار با مصعب -قاتل مختار- نیز
بیعت نماید.
فرماندههان قیام مختار
ابن اثیر در اینباره مینویسد: مختار چون آماده قیام و جنگ شد بعضى از یاران او گفتند: اشراف و اعیاناهل کوفه بر جنگ ما و متابعت ابن مطیع اجماع و اتفاق دارند.اگر ابراهیم بن اشتر دعوت ما را اجابتکند، امیدواریم قدرت و توانایی ما در مقابله با دشمن زیاد گردد؛ زیرا او جوانمرد، رئیس و فرزند مرد شریفو دارای قبیلهای است که از نظر تعداد بسیار و افرادی بزرگوارند.مختار به آنها گفت: او را دعوت کنید.آنها همبه اتفاق شعبى نزد او رفتند و او را از تصمیم خود خبردار نمودند و از او یارى و همکارىخواستند و دوستی پدرش را نسبت به امام على(ع) یادآورى کردند که او (مالک اشتر) هواخواه و دوستدار على(ع) وخاندان او بود.
ابراهیم دعوت مختار را به شرطی پذیرفت که او را امیر کند، ولی گفتند اگرچه تو شایسته اینکار هستی، اما این شدنی نیست؛ زیرا مختار از طرف محمد بن حنفیه آمده و به ما امر شده که
او را اطاعت و متابعت کنیم، ابراهیم سکوت اختیار کرد و به آنها پاسخ نداد.خبر این گفتوگو به مختار دادهشد و پس از سه روز با عدهای که شعبى و پدرش نیز در میان آنها بود، نزد ابراهیم رفتندو او از آنها پذیرایی کرد و مختار، نامه محمد بن حنفیه را خواند که در آن نامه از ابراهیمخواسته بود که مختار را یارى کند و به انتصاب مختار به وزیری از طرف او و اینکه منصب زمامداری
و فرماندهی لشکر برای او نیز ثابت است، اشاره شده بود.
ابراهیم وقتی از خواندن نامه فراغت یافت گفت: ابن حنفیه پیش از این به من نامه مینوشت و در نامهخود فقط نام خود و پدرش و نام من و پدرم را مینوشت، مختار گفت: آن زمان گذشت و این
زمان دیگرى است گفت: چه کسى میداند که این نامه از او است (تا گواهى بدهد).جمعی که در آنجا بودندگواهى دادند که آن نامه خود محمد بن حنفیه است.[۹]ابن اثیر در ادامه به حوادث قیام مختار ونقش ابراهیم در پیروزی او تا کشته شدن ابن زیاد میپردازد.[۱۰]
باشگاه خبرنگاران – ممتاز نیوز