مواردی که غیبت جایز است ؟

لطفاً مواردی که غیبت جایز است را نام ببرید مسخره کردن غیر مسلمانان شایسته نیست و اخلاق اسلامی اقتضا می‌کند
نسبت به غیر مسلمانانی که در هم زیستی مسالمت آمیز با مسلمانان به سر می‌برند، برخوردی مناسب صورت پذیرد، اما
طبیعتاً و بر اساس آموزه‌های قرآنی (هود، ۳۸) می‌توان با دشمنانی که تمسخر افراد با ایمان را رویکرد دائمی خود
قرار داده‌اند، مانند خودشان برخورد کرد زیرا «کلوخ‌انداز را پاداش سنگ است».

سوال: حکم شرعی مسخره کردن غیر مسلمانان (مانند مسخره کردن حرف زدنشان، و یا قد و قامت آنها، و یا کشیدن کاریکاتور آنها) چیست؟

چنین کاری شایسته نیست و اخلاق اسلامی اقتضا می‌کند نسبت به غیر مسلمانانی که در هم زیستی مسالمت آمیز با
مسلمانان به سر می‌برند، برخوردی مناسب صورت پذیرد، اما طبیعتاً و بر اساس آموزه‌های قرآنی (هود، ۳۸) می‌توان با دشمنانی
که تمسخر افراد با ایمان را رویکرد دائمی خود قرارداده‌اند، مانند خودشان برخورد کرد زیرا «کلوخ‌انداز را پاداش سنگ است».

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین است:

حضرت آیه الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی):

جایز نیست، و
حقوق انسانیّت باید نسبت به همه رعایت شود و مسلمان باید خود را از این‌گونه امور منزّه بدارد و نشان
بدهد که چون مسلمان است به این گونه امور نمی‌پردازد.

حضرت آیه الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

در فرض سوال جایز نیست.

حضرت آیه الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

مسخره کردن مسلمان حرام است و نسبت به غیر مسلمان نیز باید
مُسلم خود را از این گونه امور منزه بدارد.

حضرت آیه الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

انسان مومن هیچ کس را بدون علت شرعی استهزاء و مسخره نمی‌کند.

سوال: لطفاً مواردی که غیبت جایز است را نام ببرید؟

جواب: غیبت در مواردی که امر مهم تری در بین باشد جایز است: ۱) در موقع شکایت نزد قاضی.۲) در
مقام مشورت.۳) در مورد گناه کسی که علناً مرتکب معصیت می شود.۴) ذکر بیماری شخص نزد پزشک برای درمان و
معالجه او.۵) در مواردی که حفظ مال یا جان کسی موکول به غیبت کردن باشد و موارد دیگری از این
قبیل.(گناهان کبیره نوشته آیت الله دستغیب, ج۲، ص۲۷۲)

سوال: آیا صحبت کردن در مورد سران کشورها, مدیران, اساتید, که در زندگی روزمره ارتباط مستقیم داریم شامل غیبت می شود؟

جواب: نسبت به امور شخصی غیبت محسوب می شود و جایز نیست
اما نسبت به اموری که به مسئولیت اجتماعی او مربوط است موارد مختلف است.خصوص مورد را از مرجع تقلید خود
سوال فرمایید.(جامع المسائل آیه الله فاضل لنکرانی ره, ج۱، ص۲۵۳)

سوال: اگر چند نفر غیبت شخصی را بکنند و یک نفر هم در آن جمع باشد که قلباً راضی به شنیدن آن نیست و آنها را هم در غیبت یاری نکند و فقط آنجا باشد و گوش دهد برای او غیبت محسوب می شود؟

جواب: اگر می تواند و احتمال تأثیر می دهد لازم
است نهی از منکر نماید و یا با در میان گذاشتن مطلب جدید حرف جلسه را عوض نماید و الا
جلسه را ترک کند و اگر ناچار به ماندن در جلسه باشد گوش نکند ولی سماع غیبت اشکال ندارد.(برگرفته از
ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری چاپ وزیری، س۱۴۲۸ و ۱۴۳۰)

سوال: حکم دیدن فیلم‌هاى مبتذل چیست؟

جواب: دیدن فیلم‌هاى مستهجن و حاوى منکرات، موجب تقویت هواهاى
شیطانى نفس، تضعیف اراده و ایمان و زمینه‌ساز ترتب مفاسد و گناهان بوده و به هیچ وجه جایز نیست.(آیه الله
خامنه ای دام ظله)

سوال: اگر انسان ناگهان غیبت را بشنود گناه کرده است؟

جواب: استماعات و گوش دادن به غیبت حرام است اما سماع (رسیدن صدا به گوش بدون
قصد) آن اشکال ندارد.(استفتائات رهبری ج۲، ص۱۲۱، س۳۴۴)

چند استفتاء از آیه الله مکارم شیرازی دام ظله:

سوال: استهزا و توهین به دیگران در برنامه هاى تفریحى طنز چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر واقعاً
توهین باشد، جایز نیست.

سوال: لطیفه هایى که درباره اهالى برخى مناطق ایران گفته مى شود، در چه محدوده اى مجاز، و در چه صورت حرام مى باشد؟

پاسخ: در مواردى که باعث هتک اهالى آن منطقه شود، جایز نیست.

سوال: لطیفه هایى که درباره ملل غیر مسلمان گفته مى شود، چه حکمى دارد؟ در مورد ملل مسلمان چطور؟

پاسخ: در هر دو مورد باید ادب اسلامى رعایت شود، و هتک و توهینى به عمل نیاید.مگر ملّت هایى که
محارب با مسلمین هستند.

سوال: آیا تمسخر افرادى که متجاهر به فسق هستند، جایز است؟

پاسخ: در صورتى که راه نهى از منکر، منحصر به این کار باشد، جایز است.

تبیان