نظر اسلام در مورد چگونگی ارتباط با نامحرم
رابطه با نامحرم
ایمان به خداوند و باور به اینکه فرامین الهی تنها برای سعادت و کامیابی دنیوی و
اخروی انسان هاست سبب سرسپردگی هرچه بیشتر در آستان الهی و تلاش به منظور شناخت هرچه بیشتر احکام و قوانین
الهی و بکارگیری آنها می گردد.
در این میان نوع روابط زن و مرد با یکدیگر و شناخت چارچوب های این روابط یکی از پر اهمیت
ترین مواضعی است که شارع مقدس به تفصیل بدان پرداخته است.
آتش و پنبه
شاید این جمله را بارها شنیده باشیم که می گویند: آتش و پنبه در کنار هم نمی مانند.غرض از بکار
بردن این اصطلاح بیان سخت بودن و گاه محال بودن همراهی دو امر در کنار یکدیگر است.
همانطور که پنبه ی لطیف و نرم به محض نزدیکی به حرارتِ آتش از بین می رود و تحمل گرمای
آتش را ندارد، در کنار هم قرار گرفتن برخی امور سبب نابودی و از بین رفتنشان می گردد.
نیروی جاذبه ای که به سبب پیشبرد اهداف خلقت و تداوم نسل بشر میان دو جنس زن و مرد وجود
دارد، هنگامی که در مجرای اصلیش واقع نشود و باعث تشکیل خانواده و ایجاد زوجیت نگردد سبب نابودی انسانیت می
شود و روابط بی قاعده ی زن و مرد با یکدیگر هرج و مرج به بار می آورد.
نابسامانی پدید آمده نه تنها سبب از هم پاشیدگی نظام خانواده و بهم ریختگی روابط زوجین می گردد بلکه دامنگیر
آنانکه به تنظیم قوانین میان روابط زن و مرد باور ندارند نیز می گردد.
رها سازی آتشِ همیشه شعله ور وجود آدمی بدون ایجاد چهارچوبی دقیق، امنیت روانی افراد جامعه را نابود می سازد.از
آنجا که دین عهده دار سعادت دنیوی و اخروی انسانهاست و با رعایت دستوراتش زندگی پاک و آرام نصیب افراد
می گردد، با تنظیم قوانینی میان زن و مرد علاوه بر توجه به نیاز ایشان به یکدیگر، امنیت روانی و
سلامت روحی آنان را تنظیم نموده و حیات حقیقیشان را تضمین می نماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى
وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَه؛ هر کس- از مرد یا زن- کار شایسته کند و مؤمن باشد، قطعاً او
را با زندگى پاکیزه اى، حیاتِ [حقیقى ] بخشیم.» (سوره نحل، ۹۷)
شارع مقدس روابط آزاد و نامحدود زن و مرد با یکدیگر را تنها با ایجاد زوجیت میان آنها جایز می داند و در غیر آن، حدود میان ایشان
را به روشنی بیان نموده است.عمل به دستورات خداوند نه تنها موجب استحکام روابط میان زوجین می گردد بلکه آنان
را نسبت به یکدیگر متعهدتر می نماید و زمینه ی رشد و پرورش فرزندانی سالم و صالح را پدید می
آورد.مجموعه ی آنچه در آخرین کتاب آسمانی برای تنظیم روابط سالم زن و مرد آمده است شامل:
از آنجا که
زن مظهر جمال الهی است لازم است تا زیبایی هایش را از چشم نامحرمان محفوظ بدارد.حفظ پوششی مناسب اولین قانون
برای ایجاد رابطه ای سالم میان زن و مرد نامحرم است.
معرفی محارم
در اسلام میان زن و مرد دو نوع رابطه تعریف شده است و برای هر یک از
این روابط قوانین و حدودی مشخص گردیده است.
طبق احکام اسلامی زن و مرد یا محرم یکدیگرند و یا آنکه به یکدیگر نامحرمند.خداوند در کلام الله مجید در
دو آیه به معرفی محارم پرداخته است.ابتدا خداوند با نام بردن از افرادی که امکان ازدواج با آنان وجود ندارد
محارم را معرفی نموده: «حُرِّمَتْ عَلَیْکُمْ أُمَّهاتُکُمْ وَ بَناتُکُمْ وَ أَخَواتُکُمْ وَ عَمَّاتُکُمْ وَ خالاتُکُمْ وَ بَناتُ الْأَخِ وَ بَناتُ
الْأُخْتِ وَ أُمَّهاتُکُمُ اللاَّتی أَرْضَعْنَکُمْ وَ أَخَواتُکُمْ مِنَ الرَّضاعَهِ وَ أُمَّهاتُ نِسائِکُمْ وَ…..
؛ [نکاح اینان ] بر شما حرام شده است: مادرانتان، و دخترانتان، و خواهرانتان، و عمّه هایتان، و خاله هایتان،
و دختران برادر، و دختران خواهر، و مادرهایتان که به شما شیر داده اند، و خواهران رضاعى شما، و مادران
زنانتان..
» (نساء، آیه ۲۳)
سپس در آیه بعد به معرفی افرادی که آشکار شدن زینت در مقابلشان جایز است پرداخته
است: « وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ…..
؛ و زیورهایشان را جز براى شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا..
» (نور، آیه۳۱ )
پس از شناسایی محارم لازم است تا شیوه ی رفتار و حدود برخورد با نامحرمان مشخص
گردد.پاره ای از سفارشات ذکر شده در کلام الله مجید ظاهری است و بخشی از آنها سفارشات رفتاری است.حدود مشخص
شده در قرآن مجید شامل:
رعایت پوشش مناسب در مقابل نامحرمان
از آنجا که زن مظهر جمال الهی است لازم است تا زیبایی هایش را از
چشم نامحرمان محفوظ بدارد.حفظ پوششی مناسب اولین قانون برای ایجاد رابطه ای سالم میان زن و مرد نامحرم است.
هنگامیکه زنان جامعه زیبایی های خود را از دید نامحرمان حفظ نمایند مردان نیز به هرزگی نمی افتند و شهوتشان
را راحتتر کنترل می نمایند.مساله حجاب اصلی ترین چارچوب در رابطه ی زن و مرد است که متاسفانه این روزها
به سخره گرفته می شود.اما حتی آنان که حجاب را قبول ندارند و آن را مسخره می نمایند این واقعیت
را می دانند که اگر زنان جامعه ای جلوه گری ننماید و پوششی مناسب داشته باشند روابط زوجین مستحکم تر
خواهد بود و آسیب پذیریش کمتر خواهد شد.چرا که احکام الهی منطبق بر خلقت انسان و با شناختی کامل از
ابعاد وجودیش وضع گردیده است.
آری؛ همانها که حجاب را قبول ندارند هنگام مواجه شدن با زنانی که پوشش مناسب ندارند احساس خطر می نمایند
و امنیت روانی شان بهم می ریزد چرا که نگران آسیب پذیری همسرشان و دل مشغولی او هستند و در
مقابل مردان نیز نگرانند که زنانشان طعمه ی دیگری نگردد.بدین منظور و برای حفظ امنیت روانی و پایداری کانون خانواده
خداوند در قرآن کریم به رعایت پوشش مناسب در مقابل نامحرمان امر نموده و می فرماید: «وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ
إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُیُوبِهِنَّ…
؛ و زیورهاى خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که [طبعاً] از آن پیداست.و باید روسرى خود را بر گردنِ
خویش [فرو] اندازند..
» (نور، آیه ۳۱)
شارع مقدس روابط آزاد و نامحدود زن و مرد با یکدیگر را تنها با ایجاد زوجیت
میان آنها جایز می داند و در غیر آن، حدود میان ایشان را به روشنی بیان نموده است.عمل به دستورات
خداوند نه تنها موجب استحکام روابط میان زوجین می گردد بلکه آنان را نسبت به یکدیگر متعهدتر می نماید و
زمینه ی رشد و پرورش فرزندانی سالم و صالح را پدید می آورد.
سنگینی و متانت در گفتار
بعد از رعایت اصلی ترین مساله در روابط زن و مرد لازم است نکات
دیگر لحاظ گردد تا رابطه ای بدون آسیب میان نامحرمان برقرار گردد.
خالق دانا از آنجا که شناختی کامل به مخلوقاتش دارد به رعایت نکاتی توجه می دهد که شاید درک اهمیتش
برای هر کس آشکار نباشد.
نمونه از این نکات توجه به نوع بیان و لحن سخن با نامحرمان است.سخن گفتن با ناز و کرشمه در
عمق جان مردان اثر می گذارد و راه ورود شیطان در وجودشان را هموار می سازد.
از این رو خداوند در قرآن مجید خطاب به همسران پیامبر (صلی الله و علیه و آله) می فرمایند: «یا
نِساءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذی فی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلاً مَعْرُوفا:
اى همسران پیامبر، شما مانند هیچ یک از زنان [دیگر] نیستید، اگر سَرِ پروا دارید پس به ناز سخن مگویید
تا آنکه در دلش بیمارى است طمع ورزد و گفتارى شایسته گویید.» (احزاب، آیه ۳۲)
جلب توجه ننمودن
از دیگر نکاتی که رعایت
آن در حفظ رابطه ای ایمن و سالم ضروریست رفتاری است که به موجب آن توجه نامحرمان معطوف شخص نگردد.خداوند
در این خصوص می فرمایند: «وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفینَ مِنْ زینَتِهِن (سوره نور، آیه ۳۱)؛ پاهاى خود
را [به گونه اى به زمین ] نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته مى دارند معلوم گردد».متاسفانه در جامعه ی
امروز نه تنها به این نکته مهم توجه نمی شود بلکه برخی افراد تمامی تلاش خود را بکار می بندند
تا به هر طریق و هر چه بیشتر توجه دیگران را متوجه خویش نمایند.
کلام آخر:
تمامی آنچه بیان گردید بخشی از فرامینی است که موجب امنیت روانی افراد در جامعه ای سالم و بدون مفسده
می گردد.آنچه خداوند به عنوان حکم الهی بیان نموده است فرامینی است که با رعایت آن آرامش افراد تضمین می
گردد و حاصل بی اعتنایی بدان چیزی جز بهم ریختگی و ناراحتی نیست.از هم پاشیدگی نظام خانواده و عدم تعهد
افراد در جامعه ی امروز چیزی جز حاصل بی اعتنایی و عمل ننمودن به دستورات الهی نیست.
تبیان