هر روزه‌داری باید بداند، چند سوال و احکام شرعی آن

دانستن احکام شرعی در ماه مبارک رمضان به شما کمک خواهد کرد که بدانید در مواقع اضطراری چه موقع روزه شما باطل نمی شود ، معمولا نظرات علمای دینی در این موارد شبیه به هم است در ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم احکام شرعی ماه رمضان را برایتان بازگو کنیم.

احکام شرعی ماه رمضان

برخی سوالات در ماه رمضان ممکن است ذهن روزده‌داران را درگیر کند که از آن جمله‌اند حکم مباحثی مانند مخلوط
شدن خونی که از لثه بیرون آمده با آب دهان، تزریق آمپول و فرو بردن خلط بینی.در ادامه پاسخ چند
مرجع تقلید ذکر شده تا احکام شرعی آن‌ها برای شخص روزه‌دار مشخص شود.مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، برخی از مهمترین نکات و سؤالاتی که ممکن است برای مخاطبان مطرح شود را
اعلام کرده است:

*آیا واکسن و یا تزریق آمپول در ماه رمضان برای روزه اشکال دارد؟

نظر امام خمینی و آیت‌الله شبیری زنجانی:

واکسن و تزریق آمپولی که به جای دارو استعمال می‌شود و یا عضو را بی حس می‌کند،
اشکال ندارد.احتیاط واجب آن است که روزه‌دار از استعمال آمپولی که به جای غذا به کار می‌رود، خودداری کند.(۱)

نظر آیت‌الله خامنه‌ای:

احتیاط واجب آن است که روزه‌دار از آمپول‌های مقوّی یا مغذّی و هر آمپولی که در رگ تزریق می‌شود و نیز
انواع سرم‌ها خودداری کند، لکن آمپول‌های دارویی که در عضله تزریق می‌شود و نیز آمپول‌هایی که برای بی‌حسّ کردن به
کار می‌رود، مانعی ندارد.(۲)

نظر آیت‌الله سیستانی:

آمپول و سرم روزه را باطل نمی‌کند هر چند آمپول تقویتی یا سرم قندی نمکی باشد،
روزه را باطل نمی‌کند.(۳)

نظرآیت‌الله وحید خراسانی:

تزریق آمپولی که به جای دوا استعمال می‌شود و یا عضو را بی حس می‌کند، اشکال
ندارد.احتیاط مستحب آن است که روزه‌دار از استعمال آمپولی که به جای غذا به کار می‌رود، خودداری کند.(۴)

نظر آیت‌الله صافی گلپایگانی:

احتیاط مستحب
آن است که روزه‌دار از استعمال آمپول خودداری کند و فرقی بین آمپول‌ها نیست، ولی اگر لازم شد و تزریق
کرد، روزه باطل نمی‌شود.(۵)

نظرآیت‌الله مکارم:

تمام انواع آمپول‌های دارویی و تقویتی که به صورت عضلانی تزریق می‌شوند و همچنین واکسن برای
افراد روزه‌دار اشکالی ندارد، ولی تزریق آمپول و سرم‌هایی که در رگ استعمال می‌شود، جایز نیست و مبطل روزه است.(۶)

پی‌نوشت:

۱.توضیح المسائل مراجع، ج۱، مسأله۱۵۷۶.۲.

آیت‌الله خامنه‌ای، رساله اجوبه الإستفتائات، مسأله۷۶۷.۳.

توضیح المسائل، مراجع، ج۱، ذیل مسأله۱۵۷۶.۴.

آیت‌الله وحید، توضیح المسائل، مسأله۱۵۸۴.۵.

آیت‌الله صافی گلپایگانی، مسأله ۱۵۸۵.۶.

آیت‌الله مکارم، توضیح المسائل، مسئله ۱۳۳۹.

احکام شرعی ماه رمضان

*آیا آزمایش خون روزه را باطل می‌کند؟

آزمایش خون روزه را باطل نمی‌کند و از مبطلات روزه شمرده نشده است.(۱)

پی‌نوشت:۱.توضیح المسائل مراجع، ج۱، مسئله ۱۵۷۲.

*حکم اسپری که برای تنگی نفس استعمال می‌شود، در ماه رمضان چیست؟

نظر امام خمینی و آیت‌الله شبیری زنجانی:

استفاده از اسپری برای باز کردن راه تنفس که به صورت بخار به حلق می‌رسد، اشکال ندارد و روزه را باطل
نمی‌کند.(۱)

نظر آیت‌الله خامنه‌ای:

اگر ماده مذکور هوای فشرده همراه با دارویی هر چند به صورت گاز یا پودر باشد
و وارد حلق شود، صحت روزه اشکال دارد.در صورتی که روزه گرفتن بدون استعمال آن، ممکن نیست یا مشقّت دارد،
جائز است از آن استفاده کند، لکن احتیاط آن است که مبطل دیگری انجام ندهد.در صورت تمکّن (بدون استفاده از
آن) روزه‌ها را قضا کند.(۲)

نظر آیت‌الله مکارم:

اگر به صورت گاز رقیق وارد بدن می‏شود، مانعی ندارد و روزه‏اش
صحیح است.نمونه‏‌های معمول آن را که دیده‏‌ایم، اشکالی ندارد.(۳)

آیت‌الله وحید:

اگر بخاری که از اسپری وارد حلق می‌شود، غلیظ
نباشد، اشکال ندارد، ولی اگر بخار آن غلیظ باشد، به احتیاط واجب جایز نیست، هم چنین اگر قطرات آب یا
ذرات دارو وارد حلق شود، روزه را باطل می‌کند.(۴)

نظر آیت‌الله سیستانی:

استفاده از اسپری اشکال ندارد، ولی اگر ماده
اسپری وارد دستگاه هاضمه شود، روزه را باطل می‌کند .
(۵) اگر دارو را فقط داخل ریه می‌کند، برای روزه اشکال ندارد.(۶)

نظر آیت‌الله صافی:

اگر چیزی از آن وارد
حلق شود، روزه باطل می‌شود .
اگر وارد دهان شود و روی دستگاه تنفسی اثر بگذارد، اما وارد حلق نشود، اشکال ندارد.(۷)

پی‌نوشت:

۱.امام خمینی، استفتائات،

ج۱، احکام روزه، س ۷‌.

۲.آیت‌الله خامنه‌ای، اجوبه الإستفتائات، سؤال ۷۶۲.۳.

آیت‌الله مکارم، استفتائات جدید، ج۱، سؤال ۲۸۵.۴.

رساله توضیح المسائل مسأله ۱۳۶۲؛ آیت‌الله وحید، توضیح المسائل، مسأله ۱۶۱۳.۵.

سایت آیت‌الله سیستانی، احکام روزه، سؤال ۴۰.۶.

استفتآات جامعه الزهرا، احکام روزه، ص ۳۹.۷.

آیت‌الله صافی، استفتائات واحد پاسخ به سؤالات جامعه الزهرا، احکام روزه، ص ۶۴.

* حکم استفاده از شیاف برای روزه‌دار چیست؟

نظر امام خمینی، (نظر رهبری مطابق نظر امام خمینی است):

استفاده از شیاف‌هایی که برای معالجه است، اشکال ندارد و احتیاط واجب آن است که از استعمال شیاف‌هایی که برای کسب لذت
است- مثل شیاف تریاک- یا برای تغذیه از این مجراست، خودداری نمایند.(۱)

احکام شرعی ماه رمضان نظر آیت‌الله مکارم:

استعمال شیافها برای معالجه اشکال
ندارد و احتیاط واجب آن است که از استعمال شیاف‌هایی که برای تغذیه است خودداری شود.(۲)

نظر آیات عظام، سیستانی،شبیری زنجانی، وحید خراسانی و صافی:

استعمال شیاف روزه را باطل نمی‌کند، ولی کراهت دارد.(۳)

پی‌نوشت:

۱.امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله
1645.۲.

آیت‌الله مکارم شیرازی، توضیح المسائل، مسأله ۱۳۸۸.۳.

توضیح المسائل، مراجع، ج۱، ذیل مسأله ۱۶۵۷.

احکام شرعی ماه رمضان : گاهی از لثه‌هایم خون بیرون می‌آید و با آب دهان مخلوط می‌شود؛ اگر آن را فرو ببرم، روزه باطل می‌شود؟

همه مراجع (بجز گلپایگانی و صافی و نوری):

اگر خون لثه در آب دهان مستهلک شود، فرو بردن
آن روزه را باطل نمی‏‌کند.(۱)

آیت‌الله صافی:

اگر خون لثه در آب دهان مستهلک شود ؛ بنابر احتیاط واجب فرو
نبرد و بیرون بریزد.(۲)

آیت اللَّه نوری:

فرو بردن آن بنابر احتیاط جایز نیست؛ هر چند در آب دهان مستهلک
شود.(۳)

پی‌نوشت:

۱.امام، سیستانی، فاضل و مکارم، تعلیقات علی العروه، الفصل الرابع، م ۱ ؛ خامنه‏ای، اجوبه الاستفتاءات،۷۶۳.

۲.دفتر آیت‌الله صافی

۳.نوری، تعلیقات علی العروه، الفصل الرابع، م ۱.

* مسواک زدن در ماه رمضان اشکال دارد؟

همه مراجع مذکور بجز آیت الله صافی:

مسواک زدن در ماه رمضان
اشکال ندارد، ولی نباید آب خارج دهان و خمیر دندان وارد حلق شود، حتی اگر مسواک را از دهان بیرون
آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن ‌را فرو ببرد، روزه ی او باطل می‌شود، مگر آن که
رطوبت مسواک در آب دهان به طوری از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود.

نظر آیت‌الله صافی احکام شرعی ماه رمضان :

اگر رطوبت مسواک در آب دهان به طوری از بین برود که رطوبت خارج به آن
گفته نشود، ولی بداند که در دهان باقی است، بنا بر احتیاط لازم نباید آن را فرو برد.(۱)

پی‌نوشت:

۱.توضیح
المسائل، مراجع، ج۱، مسأله ۱۵۷۳.

* استفاده از کرم‌های حاوی ویتامین و املاح معدنی و پماد ویتامینی و تقویتی روزه را باطل می‌کند؟

استفاده از کرم از مبطلات روزه شمرده نشده است و روزه را باطل نمی‌کند.(۱)

پی‌نوشت:

۱.توضیح المسائل مراجع، ج۱، مسئله ۱۵۷۲.

احکام شرعی ماه رمضان : اگر در ایام ماه مبارک رمضان خلط بینی و دماغ وارد فضای دهان شود و روزه‌دار آن را فرو برد،روزه چه حکمی دارد؟

نظر آیات عظام امام خمینی(ره)، خامنه‌ای، مکارم شیرازی، وحید خراسانی و صافی گلپایگانی:

فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده، اشکال ندارد، ولی اگر داخل فضای دهان شود، احتیاط واجب آن
است که آن را فرو نبرد.اگر عمداً فرو برد، به احتیاط واجب روزه باطل می‌شود.(۱)

نظر آیت‌الله سیستانی و آیت‌الله زنجانی:

فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده ، هیچ اشکالی ندارد، ولی اگر داخل فضای
دهان شود، احتیاط مستحب آن است که آن را فرو نبرد.اگر عمدا فرو برد، روزه صحیح است.(۲)

پی‌نوشت:

۱.امام خمینی،توضیح المسائل، مسأله ۱۵۸۰؛آیت‌الله خامنه‌ای، اجوبه الإستفتائات، سؤال ۷۹۹؛ آیت‌الله مکارم، استفتائات جدید، ج‏۱، سؤال ۵۵۰؛ آیت‌الله وحید خراسانی، توضیح المسائل، مسأله۱۵۸۸؛ آیت‌الله صافی گلپایگانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۵۸۹.۲.
آیت‌الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله۱۵۶۱؛ آیت‌الله شبیری زنجانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۵۸۹.(فارس)

جام جم