هنگام وسوسه شدید شیطان چه کنیم؟
از عواملی که باعث میشود فرد دچار گناه و الودگی شود وسوسه های شیطانی می باشد . همه ی ما تا حدودی شیطان را میشناسیم و از کارهای شر او باخبر هستیم و از شر شیطان به خدا پناه میبریم . ولی این که چگونه اسیر وسوسههای شیطان نشویم و خود را از او پاک نگه داریم را باید در این بخش ببینید. مطالب ما را در پرشین وی ببینید.
وسوسههای شیطان
هرگاه دچار وسوسه ی شیطان و نفس شدیم باید این موضوع را که بسیار مؤثر است در ترک گناه برایخود در نظر بگیریم که لذّت گناه از بین می رود اما نکبت ن در وجود انسان باقی می ماند.ازحضرت على علیه السّلام نقل شده است: قطع شدن لذّتها و بر جاى ماندن گناهان را به یاد داشته باشید
ترک گناه
شناخت فضائل و آثار ترک گناه قبلا خدمتتان عرض کردیم که قرآن موارد متعددی را مؤثر در پیشگیری از گناهبر می شمارد در قسمت قبل اشاره کردیم که قرآن همگان را به عاقبت شوم گناهان توجه می دهد وبه چند مورد از آثار سوء گناه که در آیات فرآن کریم آمده بود اشاره کردیم.یکی دیگر از راههای مؤثر در ترک گناه شناخت آثار و برکات دوری از گناه است طبیعتا وقتی ما آثارسوء ارتکاب گناه و برکات عدم ارتکاب گناهان را با هم مقایسه می کنیم انگیزه پیدا می کنیم که هرچه بیشتر از گناهان دوری کنیم.
شناخت فضائل و آثار ترک گناه می تواند عامل و محرک خوبی برای ترک گناهان باشد.در این قسمت بعضی ازفضائل ترک گناه را بررس می کنیم.هرکس از خدا بپرهیزد و ترک گناه کند خداوند برای او راه نجاتی قرار می دهد و مشکلات او راحل می کند و رزق او را وسعت می بخشد
۱٫ترک گناه و جهاد اکبر
معرفت به اینکه برترین عبادت، ترک گناه است کهاز آن به جهاد اکبر یاد می شود.از حضرت على علیه السّلام نقل شده است: ترک تمایلات، برترین عبادت وزیباترین عادت است.همچنین از امام على بن الحسین علیه السّلام نقل شده که فرمود: هر کس، از آنچه خدا براو حرام کرده است دورى گزیند، از عابدترین مردم است.در حدیثى از پیامبر صلّی الله علیه و آله وسلّم نقلشده که فرمود: هر کس از نافرمانى خداوند خوددارى کند مانند کسى است که در راه خدا جهاد کرده است.
۲٫محبوب خدا شدن
انسانی که گناه نمی کند محبوب خداوند می شود و چه چیز بهتر از محبوب خداوند بودن.از على علیهالسّلام نقل شده است: اگر از گناهان دورى کنید خدا شما را دوست خواهد داشت« بَلَی مَن أَوفی بِعَدِهِ وَاتَّقی فَإنَّ اللهَ یحِبُّ المُتِّقِینَ » آری هر که به پیمان خود وفا کند و پرهیزگاری نماید، بی تردید خداوندپرهیزگاران را دوست دارد.«…إِنَّ اللهَ یحِبُّ التَّوَّابِینَ وَ یحِبُّ المُتَطَّهِّرِینَ خداوند توبه کاران و پاکیزگان را دوست دارد.
۳٫پیدا شدن راه نجات و خروج از مشکلات
هرکس از خدا بپرهیزد و ترک گناه کند خداوند برای او راه نجاتی قرار می دهد و مشکلات اورا حل می کند و رزق او را وسعت می بخشد.«…وَ مَن یتَّقّ اللهَ یجعَل لَه مَخرَجاً وَ یرزُقهُ مِن حَیثُ لا یحتَسِب و هر کس از خدا پروا کند،[خدا] برای او راه بیرون شدنی قرار می دهد.و از جایی که حسابش را نمی کند، به او روزی میرساند….در حدیثی از حضرت علی علیه السلام آمده که فرمود : « اکثَر الاستغفار تجلب الرّزق »زیاد استغفار کن تاروزی را به سوی خود جلب کنی.
از آنجا که قرآن هیچگاه راه بازگشت را به سوی مجرمان نمی بندد ، بعد از بیان عذاب برای ارتکاببه سه گناه بزرگ در آیات قبل، در این آیه استثنائی را قائل می شود و آن اینکه : «مگر،کسی که توبه کند و ایمان آورد و کار شایسته کند، پس خداوند بدیهاشان را به نیکی ها تبدیل میکند، و خدا همواره آمرزنده ی مهربان است
۴٫فتح باب نعمتها
اثر استغفار از گناهان در رفع مصائب و بلایا و فتحباب نعمتها.« فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً.یرسِلِ السَّمّاءَ عَلَیکُم مِدراراً.وَ یمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ
یجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً » در این جمله دعوت قوم را به اینکه استغفار کنید تعلیل کرده به اینکه: آخر پروردگارتانغفار است، و« غفار» که صیغه مبالغه است، معناى کثیر المغفره را مىدهد، و مىفهماند علاوه بر اینکه کثیر المغفرهاست، مغفرت سنّت مستمرى او است.و معناى آیه این است که: اگر از خدا طلب مغفرت کنید، ابر بسیار ریزنده
و بارنده را به سویتان مىفرستد.اموال و فرزندان نزدیکترین کمکهاى ابتدایى براى رسیدن جامعه انسانى به هدفهاى خویش است.« وَیمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ».« وَ یجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ یجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً» ، « جنات» و« انهار» دو تا ازاقسام مال است، لیکن از آنجایى که از سایر اقسام مال نسبت به ضروریات زندگى بشر دخالت گستردهترى دارند درآیه اختصاص به ذکر یافتند.
۵٫تبدیل زشتی ها به نیکی هاحسنات
بازگشت از گناه اعمال زشت را به نیکی ها تبدیل می کند.از آنجا که قرآن هیچگاه راه بازگشترا به سوی مجرمان نمی بندد ، بعد از بیان عذاب برای ارتکاب به سه گناه بزرگ در آیات قبل،در این آیه استثنائی را قائل می شود و آن اینکه : «مگر، کسی که توبه کند و ایمان آوردو کار شایسته کند، پس خداوند بدیهاشان را به نیکی ها تبدیل می کند، و خدا همواره آمرزنده ی مهربان است اما منوط به ایمان است یعنی توبه و بازگشت واقعی است.یاد خداوند اهرم نیرومند در پرهیز از گناههنگام فکر گناه و وسوسه ی شیطان، بلافاصله خدا را یادکند.
قرآنمجید در وصف پارسایان میفرماید: « إِنَّ اَلَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ » (۱۰)؛ پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند هماندم متذکر (یاد خدا) شده و بصیرت یابند.یکی دیگر از آیات که دلالتبر این راهکار می کند سوره آلعمران آیه ۱۳۵ است : وَ الَّذینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَهً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوااللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَ مَنْ یغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللَّهُ وَ لَمْ یصِرُّوا عَلى ما فَعَلُوا وَ هُمْ یعْلَمُونَ و آنانکه چون کار زشتى (گناه کبیرهاى) انجام دهند و یا (به گناه صغیرهاى) بر خود ستم نمایند، خدا را بهیاد آرند و براى گناهان خود آمرزش خواهند-
کیست جز خداوند که گناهان را ببخشد؟- و بر آنچه کردهانددر حالى که مىدانند اصرار نمىورزند.از آیه فوق استظهار می شود که یاد خدا، رمز توبه است.و تا یاد خدادر دل گناهکار زنده است، مىتواند در مدار متقین وارد شود.(۱۱) «دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاکَ خَلِیفَهً فِی الْأَرْضِ فَاحْکُم بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى فَیُضِلَّکَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِینَیَضِلُّونَ عَن سَبِیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا نَسُوا یَوْمَ الْحِسَابِ» (۱۲) ؛ ای داود ، ما تو را خلیفهروی زمین گردانیدیم در میان مردم به حق داوری کن و از پی هوای نفس مرو که تو را ازراه خدا منحرف سازد آنان که از راه خدا منحرف شوند ، بدان سبب که روز حساب را از یادبرده اند ، به عذابی شدید گرفتار می شوند.
عادت ندادن خود به گناه و وسوسههای شیطان
انسان نباید خود را به گناه عادت دهد، به عبارت دیگر اینکه از گناهپی در پی بپرهیزدگناه زیاد و مستمر، سر انجام انسان را به تکذیب روز جزا منتهى مىکند: «الَّذِینَ یکَذِّبُونَ بِیوْمِالدِّینِ وَ ما یکَذِّبُ بِهِ إِلاَّ کُلُّ مُعْتَدٍ أَثِیم» همانان که روز جزا را دروغ مىپندارند و تنها کسانى آنرا انکار مىکنند که متجاوز و گنهکارند.کلمه« اثیم» به معناى کسى است که گناهان بسیار داشته باشد، به طورى که گناهانش روى هم انباشته شده، وبه کلى در شهوات غرق شده باشد.« وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها» ) ؛ سپس پلیدکارى و پرهیزگارىاش را به آن الهامکرد.«کَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ یوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ» ؛ در روز محروم بودنشان از کرامت قرب و منزلت پروردگارشان محروم می شوند.
در محضر خدا بودن
انسان همیشه خود را در محضر خداوند ببیند و قبل از ارتکاب گناه، این واقعیترا برای خود تداعی کند و همچنین پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و آل البیت علیهم السّلامرا شاهد عمل خود بداند چنانچه این روایت مؤید این واقعیت می باشد.از ابو بصیر از امام صادق علیه السّلامنقل شده که فرمود: هر صبحدم اعمال بندگان- بندگان نیکوکار و بدکار- به پیامبر خدا صلّی الله علیه و آلهو سلّم عرضه مىشود،
بنا بر این مراقب اعمال خود باشید، (۱۱۳)و همین است گفتار خداوند: «…اعْمَلُوا فَسَیرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ…» (۱۷) «…هر کارى مىخواهید بکنید، به زودى خدا و رسولش عمل شما را خواهند دید…» آنگاه حضرت ساکت شد.و همچنین محمد بن فضیل مىگوید: از امام صادق علیه السّلام در باره گفتار خداوند: «…فَسَیرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ…» (۱۸) «…به زودى خدا و رسول او و مؤمنان عمل شما را خواهند دید…
» سؤال کردم، فرمود: هر صبحدم اعمال امّت رسول خدا- امّت نیکوکار و بدکار- به وى عرضه مىشود.(۱۹)
راههای رهایی از وسوسه شیطان
بگو:ای بندگان من که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید، از رحمت خدا نومید مشوید.در حقیقت، خدا همه یگناهان را می آمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است.حضرت علی علیه السّلام فرمودند: در شگفتم از کسی که میتواند استغفار کند و نا امید استاز بین رفتن لذت گناه و باقی ماندن نکبت آن
هرگاه دچار وسوسه ی شیطان و نفس شدیم باید این موضوع را که بسیار مؤثر است در ترک گناه برای خوددر نظر بگیریم که لذّت گناه از بین می رود اما نکبت آن در وجود انسان باقی می ماند.از حضرتعلى علیه السّلام نقل شده است: قطع شدن لذّتها و بر جاى ماندن گناهان را به یاد داشته باشید.(۲۰) ازحضرت على علیه السّلام نقل شده است: چقدر فاصله است میان دو کار: کارى که لذّتش مىگذرد و زیانش باقىمىماند، و کارى که رنجش مىگذرد و پاداشش مىماند!
نا امید نشدن از درگاه خداوند، (نا امید شدن از درگاهالهی یکی از گناهان کبیره است).انسان نباید با یکبار ارتکاب به گناه، خودش را شخصی گمراه و غیر قابل بازگشت بشناسد بلکه بایدبا مصمّم بودن به بازگشت و توبه و امید به غفران الهی، خودش را از منجلاب گناه بیرون بکشد واز گناه پی در پی نجات یابد.و بداند که چه بسا مىشود گناه مقدمه سعادت و آمرزش مىشود، البته نهاز آن جهت که گناه است،
بلکه از این جهت که نفس آدمى را از ظلمت و شقاوت به جایىمىکشاند، که مایه وحشت نفس شده، و در نتیجه نفس سرانجام شوم گناه را لمس نموده، متنبه مىشود و بهسوى پروردگار خود برمىگردد، و با برگشتنش همه گناهان از او دور مىشود، و معلوم است که در چنین وقتىخدا هم به سوى او برمىگردد، و او را مىآمرزد.خداوند در قرآن می فرماید: «قُل یا عِبادِی الَّذِینَ أَسرَفُوا عَلیأَنفُسِهِم لا تَقنُطُوا مِن رَحمَهِ اللهِ إِنَّ اللهَ یغفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِیمُ» (۲۲)؛ بگو: ای بندگان منکه بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید، از رحمت خدا نومید مشوید.در حقیقت، خدا همه ی گناهان را میآمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است.حضرت علی علیه السّلام فرمودند: در شگفتم از کسی که می تواند استغفار کندو نا امید است.
سایت ام الکتاب