شیعه دوازده امامی ؛ اصول اعتقادی شیعه دوازده امامی چیست؟

شیعه دوازده امامی و دلایل اثبات آن را با هم در متن زیر مرور میکنیم. شیعه، یکی از مذاهب اسلامی است. این عقیده صحیح را قرآن و سنت و عقل تایید میکند. به عبارتی شیعهٔ دوازدهامامی یا شیعهٔ اثنیٰعشری یکی از مذاهب امامیه است.با ما همراه باشید.
شیعه دوازده امامی
شیعه، یکی از مذاهب اسلامی است. واژه شیعه شکل مختصر «شیعه علی» یعنی پیرو یا حزب علی بن ابیطالب، است. شیعیان ۱۰ تا ۱۳ درصد از جمعیت مسلمانان جهان و ۳۸ درصد از جمعیت مسلمانان خاورمیانه را تشکیل میدهند.
عقیده شیعه انتصاب علی بن ابیطالب برای جانشینی محمد است. در صورتی که عقیده اهل سنت بر این است که محمد کسی را برای جانشینی خود انتخاب نکرده است و قصد داشته است که جامعه در مورد رهبری بین خود تصمیم بگیرد. از نظر آنها انتخاب خلیفه بهطور ایدهآل یک انتخاب دموکراتیک است که توسط جامعه مسلمانان انجام میشود.
شیعه دوازده امامی درجدول ، که به نامهای شیعه اثنیعشری و شیعه جعفری نیز شناخته میشود، بزرگترین فرقه در مذهب شیعه است و به امامت دوازده امام پس از پیامبر اسلام ایمان دارد. این فرقه حدود ۸۵ درصد از جمعیت شیعیان را تشکیل میدهد و پیروان آن در کشورهای مختلفی از جمله ایران، عراق، یمن و لبنان زندگی میکنند.
شماره | نام امام | نام پدر |
---|---|---|
۱ | علی بن ابیطالب | ابوطالب |
۲ | حسن بن علی | علی بن ابیطالب |
۳ | حسین بن علی | علی بن ابیطالب |
۴ | علی بن حسین (امام سجاد) | حسین بن علی |
۵ | محمد بن علی (امام باقر) | علی بن حسین |
۶ | جعفر بن محمد (امام صادق) | محمد بن علی |
۷ | موسی بن جعفر (امام کاظم) | جعفر بن محمد |
۸ | علی بن موسی (امام رضا) | موسی بن جعفر |
۹ | محمد بن علی (امام جواد) | علی بن موسی |
۱۰ | علی بن محمد (امام هادی) | محمد بن علی |
۱۱ | حسن بن علی (امام عسکری) | علی بن محمد |
۱۲ | حجه بن الحسن (امام مهدی) | حسن بن علی |
شیعیان پس از علی در مدت دو قرن بعدی به دهها فرقه تقسیم شدند که یکی از آنها شیعه اثنی عشری (دوازده امامی) است که به دلیل انتخاب آن توسط شاه اسماعیل صفوی به عنوان مذهب ملی در قرن دهم هجری یا شانزدهم میلادی به بزرگترین فرقه شیعه تبدیل شد و سبب شد تا برخی اصطلاح شیعه را صرفاً به آن اطلاق کنند.
معنای لغوی
شیعه در لغت بر دو معنا اطلاق میشود، یکی توافق و هماهنگی دو یا چند نفر بر مطلبی، و دیگری، پیروی کردن فردی یا گروهی، از فرد یا گروهی دیگر؛ ابن منظور در لسان العرب میگوید: «الشیعه القوم الذین تجتمعوا علی امر، و کل قوم اجتمعوا علی أمر فهم شیعه، و کل قوم أمرهم واحد یتبع بعضهم رأی بعض هم شیع
معنای اصطلاحی
و در اصطلاح به آن عده از مسلمانان گفته میشود که به خلافت و امامت بلافصل علی (علیهالسلام) معتقدند، و بر این عقیدهاند که امام و جانشین پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)از طریق نص شرعی تعیین میشود، و امامت حضرت علی (علیهالسلام) و دیگر امامان شیعه نیز از طریق نص شرعی ثابت شده است.
اطلاق شیعه بر دوستان و پیروان علی (علیهالسلام) نخست، از طرف پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)صورت گرفته است. این مطلب، در احادیث متعددی که از آن حضرت روایت شده، مطرح شده است. چنان که سیوطی از جابر بن عبدالله انصاری و ابن عباس و علی (علیهالسلام) روایت کرده که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)در تفسیر آیه «ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات اولئک هم خیر البریّه»
اشاره به علی (علیهالسلام) کرده و فرمودهاند: «تو و شیعیانت» روز قیامت، رستگار خواهید بود.
شیعه دوازدهامامی در یمن به عنوان یک اقلیت مذهبی شناخته میشود و جمعیت آنها به طور قابل توجهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران افزایش یافته است. در حال حاضر، تخمین زده میشود که شیعیان دوازدهامامی حدود ۲ تا ۵ درصد از جمعیت یمن را تشکیل میدهند
شیعه دوازده امامی جعفری
شیعه دوازدهامامی یا شیعه اثناعشری، بزرگترین شاخه از مذهب شیعه است که به امامت دوازده امام پس از پیامبر اسلام (ص) اعتقاد دارد. این مذهب به دلیل اعتقاد به رهبری امامان به عنوان جانشینان پیامبر و تعیین آنها از سوی خدا، از دیگر مذاهب اسلامی متمایز میشود.شیعه دوازدهامامی همچنین به نام شیعه جعفری نیز شناخته میشود که این نام به دلیل تأثیرات عمیق امام جعفر صادق (ع) در گسترش معارف و فقه شیعه است . در واقع، مذهب جعفری به دلیل تعالیم و آموزههای امام صادق (ع) شکل گرفته و توسعه یافته است.
شیعه دوازده امامی صفوی
حکومت صفویه در سال ۹۰۷ هجری قمری (۱۵۰۱ میلادی) به رهبری شاه اسماعیل اول، مذهب شیعه دوازده امامی را به عنوان مذهب رسمی کشور ایران اعلام کرد. این اقدام نقش کلیدی در گسترش تشیع در ایران ایفا کرد و باعث شد که ایران به کشوری کاملاً شیعی تبدیل شود .
صفویان با حمایت از علمای شیعه و تأسیس نهادهای مذهبی، زمینههای رشد و نهادینه شدن تشیع را فراهم کردند.
وجه تسمیه
اکثریت شیعه، را شیعه امامیه یا اثنا عشریه تشکیل میدهد،از آنجا که آنان جانشینان پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)را دوازده نفر میدانند، اثنا عشریه (دوازده امامی) نامیده شدهاند.
شیعه اثنا عشریه بر مسئله امامت تأکید خاصّی داشته و عصمت امام و افضیلت او را بر دیگر افراد امت اسلامی بسیار مهم و اساسی میداند. و از طرفی، امامت را، پس از سه امام نخست، منحصر در فرزندان امام حسین میداند. با توجه به این عقاید ویژه درباره امامت، شیعه اثنا عشریه به «امامیه» شهرت یافته است.
شیخ مفید، پس از تعریف شیعه به کسانی که به امامت بلافصل علی (علیهالسلام) عقیده دارند درباره شیعه گفته است: «این عنوان، مخصوص آن دسته از شیعه است که به وجود امام در هر زمان، و وجوب نص جلّی، و عصمت و کمال برای هر امامی معتقد است، و امامت را (غیر از سه امام نخست) منحصر در فرزندان امام حسین (علیهالسلام) میداند
«یا ایّها الَّذین آمنُوا اطیعُوا اللَّه وَ اَطیعُوا الرَسولَ وَ اُولی الامرِ مِنْکُمُ، فَاِنْ تَنَازَعْتُمْ فی شیء فَرُدُّوهُ الی اللّه»
آیه شریفه دستور به اطاعت مطلق و بی چون و چرا از خدا را میدهد سپس با همان لحن و سیاق دستور اطاعت از پیامبر را صادر میکند، شکی نیست که خداوند، معصوم مطلق و بری از خطاء و گناه و سهو است، پس دستوراتش همواره صحیح و همیشه مطاع است، از اینکه قرآن عین همین اطاعت را برای پیامبر از مردم خواسته است معلوم میشود پیامبر هم کاملا معصوم است چنانکه در آیه دیگر هم دستور داده و فرموده است: «وَ اَطیعُوا اللّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّکم تُرحَمون»
که در آن بدون تکرار لفظ «اطیعوا» اطاعت پیامبر عین اطاعت خداوند است. در قدم سوم مؤمنین را به اطاعت مطلق و بی چون و چرا، از اولیالامر میخواند که معلوم میشود اولوالامر هم معصوماند هیچگاه دستور به گناه و ناصواب نمیدهند وگرنه اطاعت مطلق از آنها صحیح نبود چنانکه قرآن در سایر موارد که پای خطا و اشتباه در ناحیه مطاع متصور است، اطاعت را مقید میکند مثلا در مورد احترام و اطاعت پدر و مادر میفرماید: «وَ وَصینا الانسانَ بِوالِدَیهِ حُسناً وَ اِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعْهُما
شاید سوال شما هم باشد !
شیعه دوازده امامی چیست؟
شیعه دوازده امامی، که به آن امامیه یا شیعه اثناعشری نیز گفته میشود، بزرگترین شاخه از مذهب شیعه است. پیروان این مذهب به دوازده امام معصوم اعتقاد دارند که رهبری جامعه اسلامی پس از پیامبر اسلام بر عهده آنهاست. نخستین امام، علی بن ابیطالب و آخرین آنها، امام مهدی (عج) است که در غیبت به سر میبرد و روزی ظهور خواهد کرد
تاریخچه شیعه دوازده امامی چگونه است؟
تاریخچه شیعه دوازده امامی به دوران پس از وفات پیامبر اسلام برمیگردد. پس از مرگ پیامبر، اختلافاتی در مورد جانشینی او به وجود آمد که منجر به شکلگیری فرقههای مختلف اسلامی شد. در قرن دهم میلادی، با ظهور حکومت صفویه در ایران، شیعه دوازده امامی به عنوان مذهب رسمی کشور معرفی شد و این امر باعث گسترش تشیع در ایران و سایر مناطق شد
دوازده امام شیعه چه کسانی هستند؟
- دوازده امام شیعه دوازدهامامی عبارتند از:
- علی بن ابیطالب
- حسن بن علی
- حسین بن علی
- زین العابدین (علی بن حسین)
- محمد باقر (محمد بن علی)
- جعفر صادق (جعفر بن محمد)
- موسی کاظم (موسی بن جعفر)
- علی رضا (علی بن موسی)
- محمد تقی (محمد بن علی)
- علی نقی (علی بن محمد)
- حسن عسکری (حسن بن علی)
- محمد مهدی (حجت بن الحسن) که در غیبت به سر میبرد
اصول اعتقادی شیعه دوازده امامی چیست؟
اصول اعتقادی شیعه دوازده امامی شامل پنج اصل اصلی است:
- توحید: یگانگی خداوند.
- نبوت: ایمان به پیامبران.
- معاد: باور به روز قیامت.
- امامت: اعتقاد به رهبری امامان معصوم.
- عدل: باور به عدالت خداوند.
- این اصول آنها را از اهل سنت متمایز میکند
مناسبتها و اعیاد مهم در شیعه دوازده امامی کدامند؟
مناسبتها و اعیاد مهم در شیعه دوازده امامی شامل:
- عید غدیر
- میلاد علی بن ابیطالب
- میلاد فاطمه زهرا
- نیمه شعبان (میلاد امام مهدی)
- عاشورا و تاسوعا (عزاداری برای حسین بن علی) هستند
عزاداری در شیعه دوازده امامی چگونه برگزار میشود؟
عزاداری در شیعه دوازده امامی معمولاً با برگزاری مراسمهای خاص مانند روضهخوانی، سینهزنی و زنجیرزنی در ماه محرم و به ویژه در روز عاشورا انجام میشود. این مراسمها برای یادآوری فداکاریهای حسین بن علی و یارانش برگزار میشود و شامل نذورات، سخنرانیها و تجمعات عمومی است
نقش حکومت صفویه در گسترش شیعه دوازده امامی چه بود؟
حکومت صفویه در قرن ۱۶ میلادی با اعلام شیعه دوازده امامی به عنوان مذهب رسمی ایران، نقش کلیدی در گسترش این مذهب ایفا کرد. این اقدام باعث شد که تشیع به عنوان یک هویت ملی در ایران شکل بگیرد و زمینههای رشد علمی و فرهنگی مرتبط با این مذهب فراهم شود
چرا شیعه دوازده امامی به عنوان مذهب رسمی ایران شناخته میشود؟
شیعه دوازده امامی به عنوان مذهب رسمی ایران شناخته میشود زیرا حکومت صفویه این مذهب را به عنوان پایهای برای وحدت ملی و سیاسی کشور انتخاب کرد. این انتخاب نه تنها تأثیرات مذهبی بلکه تأثیرات فرهنگی و اجتماعی عمیقی بر جامعه ایرانی داشت۲
تفاوتهای شیعه دوازده امامی با دیگر مذاهب اسلامی چیست؟
تفاوتهای اصلی بین شیعه دوازده امامی و دیگر مذاهب اسلامی شامل:
اعتقاد به امامت: شیعه دوازده امامی بر این باور است که رهبری جامعه اسلامی باید بر عهده ائمه معصوم باشد، در حالی که اهل سنت بر انتخاب خلیفه توسط مردم تأکید دارند.
معصومیت ائمه: شیعیان معتقدند که ائمه معصوم هستند و خطا نمیکنند، اما اهل سنت چنین اعتقادی ندارند.
مناسک مذهبی خاص: برخی مناسک مذهبی مانند عزاداری برای حسین بن علی در تشیع بسیار مورد توجه قرار دارد، در حالی که اهل سنت کمتر به این موضوع پرداختهاند
ویکی پدیا، ویکی فقه