آیا انسانها میتوانند فرشته ها را ببینند؟

در این دنیا موجودات فراوانی وجود دارد و به جز انسان و جن و مانند آن فرشته ها هم وجود دارند که درباره آن ها و وظایف آنها در این دنیا و در جهان آخرت آیات و روایات فراوانی ذکر شده است. ما انسان ها کمتر با فرشته ها سرو کار داریم چون آنها را نمی بینیم. اما امکان دیدن فرشتگان خدا وجود دارد. این سوالی است که در ادامه پاسخ خواهیم داد.

دیدن فرشتگان خدا

منتشر کننده این ویدیو ادعا کرده که این همان فرشته‌ای است که هنگام نماز از آسمان نزول می‌کند
و بالای سر نمازگزاران اطراف کعبه، می‌گردد! ادعای کذبی بیش نیست.
هیچ عکس و شکلی از فرشته قابل تصور نیست و نشان دادن عکس و تصویر از فرشته کاملاً کذب
است.

فرشته

دسته‌ای از فرشتگان، حاملان عرش خدا و همان‌ها یا دسته‌ای دیگر، شفاعت کنندگان مؤمنان هستند: «الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ
وَمَنْ حَوْلَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیُؤْمِنُونَ بِهِ وَیَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا»، (مؤمن، ۷) آنان که عرش را برمی‌دارند و کسانی که
در اطراف آن هستند؛ برای سپاس خدا، او را تسبیح می‌گویند و بدو ایمان دارند و برای ایمان‌داران طلب بخشایش
می‌کنند.

معرفی حاملان عرش

در این‌جا نیز صریحاً ذکر نشده است که حاملان عرش چه کسانی هستند؛ ولی با قرائن آیات دیگر می‌توان استظهار
و یا استشعار کرد که اینان فرشتگانند که کارشان تسبیح خدا و استغفار برای مؤمنان است، یا ضمناً می‌توان دریافت
که این فرشتگان دست‌کم یک کارشان تسبیح و استغفار برای مؤمنان است که این خود یعنی شفاعت.«وَکَمْ مِنْ مَلَک فِی
السَّماواتِ لا تُغْنِی شَفاعَتُهُمْ شَیْئاً إِلاّ مِنْ بَعْدِ أَنْ یَأْذَنَ اللهُ لِمَنْ یَشاءُ وَیَرْضی».(نجم، ۲۶) چه بسیار فرشتگان که در
آسمان‌ها هستند (که) شفاعتشان برای هیچ کس سودمند نیست مگر از آن پس که خدا برای آن که بخواهد اجازه
دهد.

بشارت دادن به مؤمنان هم، از کارهای فرشتگان است و بر طبق قرائن، این بشارت به هنگام احتضار داده می‌شود:
«إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَهُ أَلاّ تَخافُوا وَلا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ».(فصّلت، ۳۰)
آنان که می‌گویند پروردگار ما «الله» است، سپس (در این راه) ایستادگی و استواری می‌کنند؛ فرشتگان بر آنان فرود می‌آیند
(و می‌گویند): مترسید و غمگین مباشید و بشارت باد شمایان را به بهشتی که به شما وعده داده شده بود«وَلا
یَشْفَعُونَ إِلاّ لِمَنِ ارْتَضی».

کارهای فرشته ها

(انبیاء، ۲۸) و شفاعت نمی‌کنند جز برای کسانی که (خدا را آنان) راضی باشد.در روایت آمده است:
«مَنِ ارْتَضی اللّهُ دینَهُ؛ کسی که خدا دین او را قبول فرموده باشد»، همچنین لعن بر کفّار نیز، از کارهای
فرشتگان است: «أُولئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَهُ اللهِ وَالْمَلائِکَهِ وَالنّاسِ أَجْمَعِینَ»، (بقره، ۱۶۱) اینان کسانی هستند که بر آنان باد لعنت خدا
و فرشتگان و همه مردم.«أُولئِکَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَیْهِمْ لَعْنَهَ اللهِ وَالْمَلائِکَهِ»، (آل عمران، ۸۷) اینان هستند که کیفر ایشان این
است که بر آنان باد لعنت خدا و ملائکه.بشارت دادن به مؤمنان هم، از کارهای فرشتگان است و بر طبق
قرائن، این بشارت به هنگام احتضار داده می‌شود: «إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَهُ أَلاّ تَخافُوا
وَلا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ».

بررسی امکان دیدن فرشتگان خدا

(فصّلت، ۳۰) آنان که می‌گویند پروردگار ما «الله» است، سپس (در این راه) ایستادگی
و استواری می‌کنند؛ فرشتگان بر آنان فرود می‌آیند (و می‌گویند): مترسید و غمگین مباشید و بشارت باد شمایان را به
بهشتی که به شما وعده داده شده بود.اگر دلیلی به دست آید، چه بسا بتوان گفت قبل از مرگ نیز
فرشتگان بر کسانی نازل می‌شوند و به آنان بشارت می‌دهند؛ یعنی این آیه مُنافی این مطلب نیست؛ امّا قدر متیقّن
این است که به هنگام مرگ، این بشارت داده می‌شود(.

آن‌ها وظایف مهم و بسیار متنوعی از طرف خداوند حکیم
بر عهده دارند بعضی از آن‌ها حاملان عرش هستند؛(حاقه،۱۷) دسته‌ای تدبیر کنندگان امور؛ (نازعات،۵) عده‌ای مأمور گرفتن جان‌ها هستند؛ (اعراف،
۳۷) برخی مراقبت از اعمال بشر را بر عهده دارند؛

(انفطار،۱۰-۱۳) بعضی از آن‌ها انسان‌ها را از خطرها حفظ می‌کنند؛(انعام،۶۱)
گروهی مأمور عذاب و مجازات انسان‌های سرکش و طغیانگر می‌باشند؛ (هود،۷۷) دسته‌ای نیز امدادگران الهی نسبت به مؤمنان در جنگ‌ها
و جبهه‌ها هستند؛

دیدن فرشتگان خدا

(احزاب،۹) و برخی هم مأمور رساندن و ابلاغ کردن وحی و کلام خدا به پیامبران می‌باشند؛ (نحل،۲)فرشتگان
چه موجوداتی هستند؟برخی از آفریده‌ها دارای بعد جسمانی و مادی هستند، مانند انسان و حیوانات؛ به همین خاطر به خوراک
نیاز دارند، تولید نسل دارند، در آن‌ها تغییر و تحول رخ می‌دهد و…
بعضی دیگر از آفریده‌ها دارای بُعد مادی نیستند، بلکه مجردند؛ یعنی به خوراک، تولید نسل و…
نیاز ندارند و تغییر و تحول‌پذیر نیز نیستند.قرآن کریم و سخنان پیامبر عزیز و امامان معصوم ویژگی‌ها و مأموریت‌ها و
وظایفی برای فرشتگان ذکر کرده‌اند که با توجّه به آن‌ها معلوم می‌شود که فرشتگان موجوداتی مجرد و غیر مادی می‌باشند.

وظایف فرشتگان چیست؟

برخی از وظایف و ویژگی فرشتگان عبارتند از
۱٫فرشته‌ها، موجوداتی عاقل و با شعورند و بندگان گرامی خداوند مهربان هستند؛ “…
بلکه(آن فرشتگان) بندگانی گرامی‌اند”.(انبیا، ۲۶)۲٫فرشتگان سر بر فرمان خدا دارند و هرگز گناه و معصیت نمی‌کنند؛ “که به گفتار بر
او پیشی نگیرند و آنان (فرشتگان) به فرمان او کار می‌کنند.” (انبیا، ۲۷)۳٫آن‌ها وظایف مهم و بسیار متنوعی از طرف
خداوند حکیم بر عهده دارند بعضی از آن‌ها حاملان عرش هستند؛(حاقه،۱۷) دسته‌ای تدبیر کنندگان امور؛ (نازعات،۵) عده‌ای مأمور گرفتن جان‌ها
هستند؛ (اعراف، ۳۷) برخی مراقبت از اعمال بشر را بر عهده دارند؛ (انفطار، ۱۰ ـ ۱۳) بعضی از آن‌ها انسان‌ها
را از خطرها حف۰می‌کنند؛

فرشته های عذاب

(انعام،۶۱) گروهی مأمور عذاب و مجازات انسان‌های سرکش و طغیانگر می‌باشند؛ (هود، ۷۷) دسته‌ای نیز امدادگران الهی
نسبت به مؤمنان در جنگ‌ها و جبهه‌ها هستند؛ (احزاب، ۹) و برخی هم مأمور رساندن و ابلاغ کردن وحی و
کلام خدا به پیامبران می‌باشند؛ (نحل، ۲)۴٫فرشتگان همیشه مشغول تسبیح و پرستش خداوند بخشنده هستند؛ “…
فرشتگان پروردگارشان را همراه با سپاس و ستایش به پاکی یاد می‌کنند و برای کسانی که در زمین اند آمرزش
می‌خواهند…

” (شوری، ۵)آن‌چه از قرآن کریم استفاده می‌شود، این است که تنها فرشته تمثّل یافته با چشم سر قابل مشاهده
است.”فَاتَّخَذَت‌ْ مِن دُونِهِم‌ْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَآ إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّل‌َ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا # قَالَت‌ْ إِنِّی‌َّ أَعُوذُ بِالرَّحْمَـَن‌ِ مِنکَ إِن کُنت‌َ تَقِیًّا
# قَال‌َ إِنَّمَآ أَنَا رَسُول‌ُ رَبِّک…

(مریم،۱۷ـ۱۹) و در برابر آنان پرده‌ای بر خود گرفت، پس روح خود را به سوی او فرستادیم تا به ]شکل[
بشری خوش اندام بر او نمایان شد.]مریم[ گفت:اگر پرهیزکاری، من از تو به خدای رحمان پناه می‌برم.گفت:من فرستاده پروردگار توأم…
“۵٫فرشتگان گاهی می‌توانند به شکل انسان در آیند (یعنی تمثّل پیدا کنند و خودشان را مثل انسانی یا موجوداتی دیگر
در بیاورند) و بر پیامبران و غیر پیامبران ظاهر شوند؛

دیدن فرشتگان خدا توسط حضرت مریم

(مریم، ۱۷ ؛ هود، ۶۹ ـ ۷۷)۶٫آن‌ها نه چیزی می‌خورند
و نه می‌آشامند و ازدواج نمی‌کنند؛ حضرت امام صادق علیه السلام می‌فرماید:”فرشتگان غذا نمی‌خورند، آب نمی‌نوشند و ازدواج نمی‌کنند…
“( بحار الانوار، علامه مجلسی، ج ۵۹، ص ۱۷۴، دار الکتب الاسلامیه.تهران).۷٫از روایات اسلامی بر می‌آید که تعداد فرشتگان از
تعداد انسان بیشتر است؛ حضرت امام صادق علیه السلام در پاسخ این پرسش که تعداد فرشتگان بیشتر است یا انسان‌ها؟
فرمود:

“سوگند به خدایی که جانم به دست اوست فرشتگان خدا در آسمان‌ها از عدد ذرات خاک‌های زمین بیشترند و
در آسمان جای پایی نیست مگر این که در آن جا فرشته‌ای خداوند را تسبیح و تقدیس می‌کند!”( همان، ص
۷۶ / ر.ک:تفسیر نمونه، آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگران، ج ۱۸، ص ۱۷۳ ـ ۱۷۷، دار الکتب الاسلامیه، تهران).

فرشته‌ها قابل مشاهده نیستند

با توجه به این که فرشتگان مجرد هستند، نمی‌توان وجود حقیقی آنان را به چشم سر دید؛ زیرا با چشم
سر و ظاهر، چیزی را می‌توان دید که مادی باشد و دارای طول ،عرض، عمق و رنگ باشد.حضرت امیرالمؤمنین، علی
علیه السلام در مورد مشاهده خداوند می‌فرماید:”لا تدرکه العیون بمشاهده العیان ولکن تدرکه القلوب بحقائق الایمان؛( نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی،
مؤسسه فرهنگی انتشاراتی زهد، ص ۳۴۲).

دیدن فرشتگان خدا

دیده‌ها هرگز خدا را آشکار نمی‌بیند، امّا دل‌ها با ایمان درست او را در
می‌یابند.”بر اساس روایات فرشتگان ممکن است در مسجدالحرام نازل شوند و برای حمایت و یاری مؤمنان فرود آیند.البته این به
معنای این نیست که فرشته‌ای بالای خانه خدا قابل مشاهده است.از نظر دینی و حتی علمی نیز این موضوع قابل
اثبات نیستآن‌چه از قرآن کریم استفاده می‌شود، این است که تنها فرشته تمثّل یافته با چشم سر قابل مشاهده است.”فَاتَّخَذَت‌ْ
مِن دُونِهِم‌ْ حِجَابًا فَأَرْسَلْنَآ إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّل‌َ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا # قَالَت‌ْ إِنِّی‌َّ أَعُوذُ بِالرَّحْمَـَن‌ِ مِنکَ إِن کُنت‌َ تَقِیًّا #
قَال‌َ إِنَّمَآ أَنَا رَسُول‌ُ رَبِّک…
؛(مریم،۱۷ـ۱۹) و در برابر آنان پرده‌ای بر خود گرفت، پس روح خود را به سوی او فرستادیم تا به (شکل)
بشری خوش اندام بر او نمایان شد.(مریم) گفت: اگر پرهیزکاری، من از تو به خدای رحمان پناه می‌برم.گفت:من فرستاده پروردگار
توأم…

ایکنا ـ پرسمان