بیوگرافی بدرالدین قوامی رازی شاعر بزرگ ؛ از زندگی تا آثار زیبایش

اشتراک:

یکی از بزرگان ادبیات فارسی بدرالدین قوامی رازی می باشد که یکی از برترین شاعران شیعی در قرن ششم هجری می باشد و به شرف الشعرا یا اشرف الشعرا مشهور بوده و اشعار و ابیات وی در یک نسخه خطی در بریتیش میوزیوم لندن موجود می باشد.

امیر بدرالدین قوامی از شاعران معروف نیمه اول قرن ششم هجرى است که به مواعظ و حکم و مناقب خاندان رسالت شهرت دارد. وفاتش در اواسط قرن ششم و پیش از سال ۵۶۰ هـ.ق اتفاق افتاد.بیشترین اشعارش را به ستایش پیامبر اکرم (ص) و حضرت علی (ع) و خاندان ایشان می سروده است.امیر قوامی رازی که شعر مشهوری در رثای سیدالشهدا(ع) دارد، اولین شاعری است که به صراحت از شیعه دوازده امامی بودنش سخن گفته است.در ادامه جزئیاتی از زندگینامه و بیوگرافی بدرالدین قوامی رازی را در پرشین وی مشاهده کنید.

بیوگرافی بدرالدین قوامی رازی

شرف‌الشعراء امیر بدرالدّین قوامی خبّاز رازی از شاعران معروف نیمه‌ی اول قرن ششم هجری است که به مواعظ حکم و مناقب خاندان رسالت شهرت دارد.

لقب «خبّاز» او از آن جهت رایج بود که در اوایل، نانوایی می‌کرد، و دکان خبّازی داشته‌است و تخلّص او به «قوامی» به جهت نام «قوام‌الدّین طغرایی» که ممدوح او بوده، گرفته شده است.

قوامی از شاعرانی است که تاریخ تولد، وفات و چگونگی دوران کودکی و بزرگی و شرایط رشد و تعلیم و تربیت وی معلوم نیست. تذکره‌های قدیمی شرح حال مناسبی از او نمی‌دهند و تنها به بیان عظمت شاعر می‌پردازند.

شاعران ایرانی

اولین بار نامش در کتاب «النقض» آورده شده که مؤلف وی را در ردیف شعرای شیعه قرار می‌دهد. به نظر می‌رسد چون شاعر در سال ۵۱۲ ه. ق به خدمت قوام‌الدّین راه یافته و در آن زمان به برنایی خود اشاره کرده‌است، باید ولادتش در اواخر قرن پنجم باشد و چون صاحب النقض (م ۵۶۰ ه. ق) از او یاد کرده باید وفاتش قبل از این تاریخ می‌باشد.

در مورد آثارش متأسفانه فقط مقدار قابلی شعر به جا مانده و دیوانش از بین رفته است. اما آنچه امروز در دسترس است اشعار و ابیات پراکنده‌ای است که در جنگ‌ها و مجموعه‌های خطی دیده می‌شود و یک نسخه خطی که در کتابخانه «بریتیش میوزیوم لندن» موجود است و مرحوم مینوی از آن عکسبرداری نموده و به ایران آورده است و مشتمل بر ۳۳۵۹ بیت می‌باشد. این نسخه توسط شادروان محدث ارموی در سال ۱۳۳۴ شمسی تصحیح و منتشر شده و مبنای نسخهٔ گنجور نیز همین چاپ است.

زندگینامه شاعر معروف ایرانی

بدرالدین قوامی رازی، به نام‌های شرف الشعرا یا اشرف الشعرا نیز شناخته شده، در قرن ششم هجری قمری به عنوان یکی از برجسته‌ترین شاعران شیعه، جایگاه ویژه‌ای در ادب فارسی دارد.

دیوان شرف الشعراء

اهمیت قوامی رازی نه تنها در محتوای آثار او که به ذکر مناقب و مواعظ خاندان نبوت می‌پردازد، بلکه در شرایط زمانی و اجتماعی که اشعارش در آن خلق شده، مضاعف می‌شود. در دوره‌ای که شاعران به شدت تحت تأثیر مسائل سیاسی و دینی بودند و شاعران اهل سنت با حمایت پادشاهان و اشراف به طور گسترده‌ای فعالیت می‌کردند، قوامی رازی به جریان متفاوتی وفادار ماند.

او عمدتاً به ستایش پیامبر اسلام (ص) و امام علی (ع) پرداخت و به این ترتیب، نه تنها به عنوان شاعری شیعه بلکه به عنوان یک هنرمند متعهد به ارزش‌های اعتقادی خود نیز شناخته شد.

قوامی رازی با استفاده از عناصر هنری و شاعرانه، توانست شعری خلق کند که هم از نظر محتوایی پربار و هم از نظر فرم و زیبایی‌شناسی قابل توجه است.

در دورانی که تذکره‌نویسان به ندرت به شاعران شیعی پرداخته و اغلب شاعرانی که در ستایش پادشاهان و اشراف می‌سرودند، به ثبت در تاریخ می‌ پیوستند، قوامی رازی با اینکه به ستایش حکام نپرداخت، اما به لطف کیفیت برجسته اشعارش، نامش به عنوان یکی از شاعران برجسته شیعه در تاریخ ادبیات فارسی ماندگار شده است.

عکس بدرالدین قوامی رازی

او نه تنها به عنوان یک شاعر مهم شیعی، بلکه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین ستایشگران شیعه در قرن ششم شناخته می‌شود و در ردیف شاعران بزرگی چون کسایی مروزی و ناصر خسرو قرار می‌ گیرد.

بیوگرافی بدرالدین قوامی رازی

پس از فوت مغیث‌الدین ابوالقاسم محمود بن محمد بن ملکشاه سلجوقی در سال ۵۲۵ق، بدرالدین قوامی رازی یک قصیده در مدح قوام‌الدین ابوالقاسم ناصر بن علی درگزینی، وزیر سلطان مذکور، سروده و در انتهای آن، ابیاتی را به عنوان خطاب به وزیر اظهار کرده است.

آشکار است که در این مدت، قوامی از خدمت به این شخصیت محترم و سابقه‌دار دست برداشته و در وطن خود، ممکن است ری، ترک خدمت کرده و اقامت خود را برگزیده است. در قصیده دیگری نیز که قوامی برای تسلیت و تبریک به مناسبت دستیابی وزارت به قوام‌الدین ساخته، به او با لقب “خواجه عالم قوام‌الدین طغرائی” اشاره کرده است.

کتاب بدرالدین قوامی رازی

از منابع تاریخی معلوم است که این قصیده در زمانی نگاشته شده که قوام‌الدین هنوز به وزارت نرسیده بوده و طغرانویس آن را بر اساس فرمانی از سلطان سنجر، در سال ۵۱۲ق نوشته است.

یکی از دلایل معروف شدن و ماندگاری شاعر ایرانی

این شاعر بزرگ سختی های زیادی کشید تا آثارش کم کم دیده شود و دلایل زیادی بود ولی هر تلاش و کوششی بالاخره نتیجه بخش است ولی دلیل اصلی این بود

که در دورانی که تذکره‌نویسان به ندرت به شاعران شیعی پرداخته و اغلب شاعرانی که در ستایش پادشاهان و اشراف می‌سرودند، به ثبت در تاریخ می‌پیوستند، قوامی رازی با اینکه به ستایش حکام نپرداخت، اما به لطف کیفیت برجسته اشعارش، نامش به عنوان یکی از شاعران برجسته شیعه در تاریخ ادبیات فارسی ماندگار شده است.