بیوگرافی محمدرضا شجریان (استاد موسیقی سنتی)

بیوگرافی محمدرضا شجریان را در مقاله زیر بخوانید.
وی موسیقیدان، آهنگساز، خواننده و خوشنویس اهل ایران است.
برای آشنایی بیشتر با ما در پرشین وی همراه باشید.
بیوگرافی محمدرضا شجریان
محمدرضا شجریان (زادهٔ ۱ مهر ۱۳۱۹ مشهد) موسیقیدان، آهنگساز، خواننده و خوشنویس اهل ایران است.
استاد محمدرضا شجریان از برجستهترین هنرمندان موسیقی سنتی ایرانی است و آلبومهای بسیاری را در این زمینه منتشر کرده است.
استاد شجریان به دلیل نوع صدا و سبک مخصوص به خود و تصنیفهای ملی میهنی که اجرا کرده، شناخته میشود
و شهرتی در سطح جهانی دارد.
بیوگرافی کامل محمدرضا شجریان
سایت انجمن آسیا استاد محمدرضا شجریان را پرآوازهترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی، روزنامهٔ ونکوور سان او را یکی از مهمترین
هنرمندان موسیقی جهان و همچنین رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ استاد شجریان را یکی از ۵۰ صدای برتر
جهان معرفی کردهاست.
محمدرضا شجریان، رئیس کنونی شورای عالی خانه موسیقی ایران، بنیانگذار گروه شهناز و مبدع چند ساز موسیقی میباشد.
همچنین از فرزندان محمدرضا شجریان، همایون و مژگان در زمینهٔ موسیقی فعالیت دارند.
استاد شجریان در قرائت قرآن نیز فعالیت داشته و دعای ربنا معروفترین تلاوتهای قرآنیِ اوست.
خوانندگان سرشناسی چون ایرج بسطامی، شهرام ناظری، حسامالدین سراج، حمیدرضا نوربخش و پسرش همایون از شاگردان استاد محمدرضا شجریان هستند.
نگاهی به زندگی استاد محمدرضا شجریان
– محمدرضا شجریان در روز اول مهر ماه ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد.
چنانکه خود در خاطراتش از ایام کودکی بیان کرده است، ۵ ساله بود که در خلوت کودکانهاش آواز میخواند.
محمدرضا شجریان ۱۵بهمن ۱۳۲۶ به کلاس اول میرود و یک سال پس از آن به آموزش تلاوت قرآنکریم نزد پدر
میپردازد.
در ۹ سالگی تلاوت قرآن را آغاز میکند و یک سال پس از آن این کار را در گردهمایی و
اجتماعات سیاسی آن سالها ادامه میدهد. – در سال ۱۳۳۱ برای نخستین بار صدای محمدرضا شجریان از رادیو خراسان پخش
میشود.
– سال ۱۳۳۲ محمدرضا شجریان عنوان شاگرد ممتاز را در بین دانش آموزان مشهدی از آن خود میکند و سپس
در دبیرستان شاه رضا تحصیلات خود را پی میگیرد.
همزمان در مسابقات فوتبال دبیرستانهای مشهد هم حضور مییابد و در سال ۱۳۳۴ موفق میشود به تیم دانش آموزی استان
راه یابد.
شجریان موسیقیدان، آهنگساز، خواننده و خوشنویس اهل ایران
– شجریان در سال ۱۳۳۶ به دانشسرای مقدماتی در مشهد میرود و از همین سال است که برای نخستین
بار با یک معلم موسیقی به نام جوان آشنا میشود.
پی گیری جدی کار آواز سبب میشود تا در سال ۱۳۳۸ محمدرضا شجریان به اجرای آوازهایی بدون ساز و نیز
قرائت قرآن برای رادیو خراسان بپردازد.
یک سال پس از آن شجریان دیپلم دانشسرای عالی را میگیرد و به استخدام آموزش و پرورش در میآید و
همزمان به تدریس در دبستان خواجه نظامالملک بخش رادکان می پردازد و نیز با سنتور آشنا میشود. – آشنایی محمدرضا
شجریان با سنتور این اشتیاق را در وی شدت میبخشد که با نت و فراگیری سنتور نزد آقای جلال اخباری
و آغاز سنتور سازی و تحقیق برای بهتر کردن صدای سنتور تجربههای خود در موسیقی را گسترش دهد.
محمدرضا شجریان در همین سال (۱۳۴۰) با دوشیزه فرخنده گل افشان در شهر قوچان ازدواج میکند و در امرداد ماه
جشن عروسی میگیرند که حاصل این ازدواج آغاز یک زندگی سی ساله و سه دختر ویک پسر(همایون) است.
استاد محمدرضا شجریان
– استاد شجریان در سال ۱۳۴۲ از بخش رادکان به روستای شاه آباد مشهد به عنوان مدیر دبستان منتقل
میشود و در همین سال نخستین فرزند وی (راحله) متولد می شود و نیز وی موفق میشود که اولین سنتور
خود را با چوب توت بسازد.
در سال ۱۳۴۴دختر دوم (افسانه) در مشهد به دنیا میآید که بعدها به همسری پرویز مشکاتیان در میآید.
– شجریان پس از چند سال تدریس و مدیری دبستانهای مشهد آذر ماه ۱۳۴۶ به تهران منتقل میشود و
از همان بدو ورود با استاد احمد عبادی (نوازنده و نواساز نامی سهتار) آشنا میشود و همزمان به همکاری با
رادیو ایران میپردازد و در کنار آن به کلاس درس آواز استاد اسماعیل مهرتاش و انجمن خوشنویسان نزد استاد بوذری
میرود.
آشنایی با رضا ورزنده (استاد سنتور) در تابستان همین سال بود.
اجرا و ضبط نخستین برنامه در رادیو ایران که با عنوان “برگ سبز شماره ی ۲۱۶” در شب جمعه ۱۵
اذر ماه پخش شد از دیگر فعالیتهای شجریان در این سال بود.
زندگینامه محمدرضا شجریان
کار در رادیو با نام مستعار “سیاوش بیدکانی” تا سال ۱۳۵۰ خورشیدی و پس از آن در رادیو و تلویزیون
با نام خودش از جمله تلاشهای استاد محمدرضا شجریان در مسیر زندگی هنریاش به شمار میرفت(dot)
محمدرضا شجریان در سال
1347 از آموزش و پرورش به وزارت منابع طبیعی انتقال می یابد و همزمان به کلاس خوشنویسی استاد حسن میرخانی
میرود.
در همین سال دختر سوم استاد شجریان مژگان در ۲۷ اردیبهشت در تهران متولد میشود و در همین سالهاست که
وی برنامههایی با استاد احمد عبادی و لطف الله مجد، اجرا میکند.
شجریان در سال ۱۳۴۹ همکاری خود با برنامههای تلویزیون ملی ایران را آغاز میکند و همزمان به دریافت عنوان
خوشنویس ممتاز نایل میشود.در سال ۱۳۵۰ محمدرضا شجریان با استاد فرامرز پایور آشنا میشود.
به مشق سنتور و آموزش ردیف آوازی صبا نزد ایشان میپردازد.
در همین سال است که وی افتخار آشنایی با شاعر گرانمایه هوشنگ ابتهاج (سایه) را پیدا میکند و به همکاری
با برنامه گلهای تازه رادیو میپردازد.
روزشمار زندگی محمدرضا شجریان
در سال ۱۳۵۱ استاد شجریان ضمن همکاری در برنامه گلها با استاد نور علی خان برومند آشنا میشود و
به آموزش سبک و شیوه آوازی طاهر زاده نزد وی مشغول میشود.
آشنایی با استاد دوامی و نیز آموختن ردیفهای آوازی از دیگر توفیقات شجریان در این سال بود.
شجریان در سال ۱۳۵۲ به اتفاق گروهی از هنر مندان چون محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگفر، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون،
داود گنجهای و مقدسی و حدادی و دیگر هنرمندان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی را به سرپرستی استاد داریوش صفوت
بنا میگذارند. در سال ۱۳۵۴ همایون متولد میشود و از همان سال اجرای استاد محمدرضا شجریان برای کشور های خارجی
هم آغاز میشود.
استاد محمدرضا شجریان در سال ۱۳۵۶ شرکت دل آواز را تاسیس و نیز در سال ۱۳۵۷ در مسابقه های تلاوت
قرآن سراسر کشور به مقام نخست میرسد.
سایر فعالیتها محمدرضا شجریان
خوشنویسی:
شجریان علاوه بر آوازخوانی، علاقهٔ زیادی به خوشنویسی ایرانی دارد.
شجریان از سال ۱۳۴۴ به فراگیری خط نستعلیق نزد ابراهیم بوذری و حسین میرخانی پرداخت.
او در حال حاضر دارای درجه ممتاز در خط نستعلیق میباشد.
شجریان در سال ۱۳۸۹ آثار خطاطی خود را در نمایشگاهی در تالار وحدت به همراه منتخبی از خوشنویسان معاصر
به نمایش گذاشت.
تلاوت قرآن:
شجریان اولین بار نزد پدرش (حاج مهدی شجریان) که خود از قاریان مشهد
بود، قرائت قرآن را فرا گرفت.
او برای اولین بار در ۱۲ سالگی به تلاوت قرآن در رادیو مشهد پرداخت.
محمدرضا شجریان تا قبل از سال ۱۳۴۶ که به تهران مهاجرت کرد، به صورت افتخاری در رادیو مشهد قرآن میخواند.
پدر او با آواز خواندن پسرش موافق نبود و شجریان به همین دلیل تا چهار سال در رادیو تهران
با نام «سیاوش بیدگانی» آواز خواند.
در مسابقات جهانی تلاوت قرآن در سال ۱۳۵۷ (تابستان ۱۹۷۹) در مالزی، هنگامی که قاری ایرانی قادر به شرکت در
مسابقه نبوده، شجریان بدون هماهنگی و آمادگی قبلی، بهعنوان نماینده ایران در مسابقه شرکت میکند و رتبه دوم جهان
را به دست میآورد.
سازهای ابداعی شجریان
محمدرضا شجریان مبدع چند ساز جدید در موسیقی ایرانی است.
وی در اردیبهشت ۱۳۹۰ در نمایشگاهی در تهران این سازها را رسماً به نمایش عمومی در آورد.
برخی این سازها عبارتند از: صراحی، شهر آشوب، ساغر، کرشمه، سبو و…
این سازها در کنسرتهای محمدرضا شجریان به همراه گروه شهناز یا برادران پورناظری استفاده میشوند.
مرغ خوش خوان، کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در دبی و رنگهای تعالی از جمله آثاری هستند که در
آنها بخشی از سازهای ابداعی استفاده شدهاند.
بیماری استاد شجریان
نخستین بار پس از بستری شدن محمدرضا شجریان
در سال ۱۳۸۶ و عمل جراحی ریه این استاد برجسته موسیقی ایران، بیماری سرطان ریهاش مطرح شد؛ اما همان هنگام
برخی رسانهها این خبر را رد کردند.
این خبر پس از بستری شدن استاد محمدرضا شجریان در شهریورماه ۱۳۹۴ دوباره مطرح شد، ولی یکی از این رسانهها
به نقل از یکی از اعضای تیم پزشکیاش در بیمارستان کسری، بیماری استاد شجریان را رد کرد(dot) البته محمدرضا شجریان
در این سالها بارها بستری شده که تصور میشد بخشی از این بستری شدنها به واسطه کسالت دوران کهنسالی این
استاد برجسته موسیقی کشورمان است اما استاد شجریان در پیام ویدیویی برای تبریک نوروز ۱۳۹۵ با چهرهای متفاوت و موهای
بسیار کوتاه حاضر شد.
برخی سایتها از ابتلای او به سرطان کلیه خبر دادند.
شجریان در بخشی از پیام نوروزیاش نیز تلویحاً به بیماری اش اشاره کرد:”خود من هم با یک میهمان ۱۵
سالهای سالهاست که آشنا هستم و دوست شدیم با همدیگر و الآن هم من به خاطر همان اینجا ایستادهام و
طبق دستور ایشان موهای سرم را هم کوتاه کردم و بچهٔ حرفگوشکنی شدم و چند وقت دیگر هم در اینجا
هستم، چون آرامش خوبی دارم و خیلی راحتم اینجا، برای اینکه با این میهمان بتوانیم به تفاهم برسیم انشاءالله.
به تفاهم که رسیدیم، راه میافتم میآیم به سراغ شما هممیهنان عزیزم و کارهای هنریام را دنبال خواهم کرد.”
فوت استاد شجریان
شجریان در هفتم شهریور ۱۳۹۴ در بیمارستان کسری بستری شد.
شجریان در پیام ویدیویی برای تبریک نوروز ۱۳۹۵ با چهرهای دگرگونه و موهای بسیار کوتاه حاضر شد. برخی سایتها از ابتلای او به سرطان خبر دادند.
پیام نوروزی شجریان با ظاهری متفاوت؛ با مهمانی ۱۵ ساله زندگی میکنم
استاد شجریان هفدهم مهر ماه پس از چهار سال تحمل سرطان در بیمارستان جم از دنیا رفت.
ویکی پدیا، همشهری آنلاین