بیوگرافی کامل مرتضی احمدی

بیوگرافی کامل مرتضی احمدی

نام اصلی : مرتضی حاج سید احمدی

زمینه فعالیت : سینما و تلویزیون

تولد: ۱۰ آبان ۱۳۰۳

وفات: ۳۰ آذر
۱۳۹۳

پیشه : بازیگر، گوینده، خواننده

همسر(ها) : زهرا جوانشیر

فرزندان : آزیتا (متولد ۱۳۳۷) مازیار (متولد ۱۳۴۰)

مرتضی احمدی (زاده ۱۳۰۳) بازیگر سینما و تلویزیون و گوینده و خواننده ایرانی است.

بیوگرافی کامل مرتضی احمدی

تولد و تحصیلات

احمدی در ۱۳۰۳ در جنوب تهران به دنیا آمد.
پدرش سَقط‌فروش بود.
برای تحصیل ابتدا به مکتب و سپس به دبستان منوچهری در میدان گمرک رفت و بعد از آن به دبیرستان
شرف و دبیرستان روشن رفت.

در شانزده‌سالگی ورزش باستانی و فوتبال را شروع کرد و به همراه تیم فوتبال دبیرستانش در مسابقات آموزشگاه‌های تهران رتبه‌هایی
به دست‌آورد.
بعدها در تیم فوتبال راه‌آهن تهران و پس از آن در باشگاه راه‌آهن بازیکن و مربی (تا سال ۱۳۲۵) شد.

فعالیت حرفه‌ای

پس از چند تلاش آماتوری در تئاتر در ۱۳۲۱ با کمک عده‌ای از دوستانش «تماشاخانه ماه» را روبه‌روی باغ فردوس
دایر کرد، ولی پس از چند هفته مجبور به ترک آنجا شد.
در اوایل پاییز ۱۳۲۲ در تئاتر فرهنگ برای اولین بار پیش پرده‌خوانی کرد و در نتیجه آن بازیگر تئاتر هم
شد.
مدتی بعد پدرش از فعالیت او در تئاتر مطلع شد و او را از خانه بیرون کرد.
مرتضی احمدی پس از مدتی هم‌زمان با هنرپیشگی در راه‌آهن تهران به‌عنوان تعمیرکار استخدام شد.

مرتضی احمـدی برای اولین بار به سبک بیات تهران در پیش پرده‌ها آواز خواند و نیز اولین بار (در ۱۳۲۲)
ترانهٔ گلپری جون را اجرا کرد، که بسیار محبوب شد و به خاطر آن برای کار در رادیو تهران دعوت
شد.
در یکی از پیش پرده‌ها ترانه‌ای دیگری به نام «کارگرم من» را اجرا کرد که به استقبال کارگران راه‌آهن و
پس از آن منجر به اعتصاب کارگران راه آهن گردید که در نتیجه، مرتضی احمدی به بخش حسابداری راه‌آهن
منتقل شد و پس از پایان اعتصاب دستگیر شد و در کلانتری تعهد کرد از آن به بعد ازاجرای آن
پیش پرده خوداری کند.

پیش‌پردهٔ دیگری نیز با اجرای احمدی به نام «قدس شاهین» (دربارهٔ ماجرای تجاوز جنسی عده‌ای از سربازان آمریکایی به یک
زن ایرانی) توقیف شد.
ولی پس از اجرای مجدد آن در پاییز ۱۳۲۳ در جمعی خصوصی، محکوم شد شش ماه به کرمان تبعید شود
که با پیگیری محمد مسعود، مدیر روزنامهٔ مرد امروز که تصادفاً به تئاتر فرهنگ آمده بود ملغی شد.
چندتا از پیش‌پرده‌های دیگر با اجرای احمدی نیز توقیف شده است، از جمله پیش‌پرده‌ای به نام «پیرهن زرده» که دربارهٔ
گروه‌های فشار حزب دموکرات ایران که پیراهن زرد می‌پوشیدند بود و به کتک خوردن مرتضی احمدی و بازداشت او انجامید
و پیش‌پرده‌ای به نام «کارمند دولت» که منجر به انفصال موقت او از خدمت در راه‌آهن شد ولی با اعتراض
احمدی به دیوان عالی کشور لغو شد.

مرتضی احمدی در بهار ۱۳۲۴ از طریق مسابقات فوتبال با ناصر فخرآرایی که در تیم «آفتاب شرق» بازیکن و مربی
بود آشنا شد.
در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ به دعوت فخرآرایی به مراسم سالگرد افتتاح دانشگاه تهران رفت و در آن جا شاهد ترور
محمدرضا شاه به دست فخرآرایی بود که به کشته شدن فخرآرایی و دستگیر شدن احمدی انجامید که پس از بازجویی
و اثبات بی‌اطلاعی‌اش از ماجرا، آزاد شد.

احمدی در ۱۳۲۳ به رادیو تهران (چندی بعد در رادیو ایران و بعد از آن در رادیو و تلویزیون ایران)به
کار کردن اشتغال گزید، تا برنامه‌های کمدی اجرا کند.
در دوره‌های مختلفی در رادیو کار کرد و از جمله تیپی به نام «بابا جاهل گریان» اجرا کرد و به
سبک‌های مختلف ترانه و آواز خواند.
در فروردین ۱۳۵۳ نقش اول سریال پربینندهٔ هردمبیل، نوشتهٔ پرویز خطیبی را بازی کرد در نظرخواهی‌از مردم در سال ۱۳۵۶
به‌عنوان محبوب‌ترین هنرپیشهٔ رادیو انتخاب شد.

تحصیلات مرتضی احمدی

وی در ۱۳۲۶ گویندهٔ فیلم‌های خارجی شد و از اعضای اولیهٔ انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم (تأسیس در ۱۳۴۲)
بود.

پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ احمدی بازیگری را کنار گذاشت و به مدت هفت سال به اهواز رفت.
ولی پس از بازگشت به تهران از نو کار بازیگری را در سریالی تلویزیونی به نام تک‌مضراب از سر گرفت.
از سریال‌های تلویزیونی دیگری که بازی کرده است می‌توان از سلطان صاحبقران، هفت شهر عشق (۱۳۵۶)، آئینه و زیر بازارچه
(۱۳۷۷، رضا ژیان) نام برد.

در فروردین ۱۳۴۹ نیز احمدی به دعوت علی حاتمی ترانهٔ عنوان‌بندی فیلم حسن کچل را، ضربی‌خوانی کرد (که به نام
روحوضی نیز شناخته می‌شود).
در همین سبک در ۱۳۲۸ پنج صفحهٔ موسیقی برای یک شرکت انگلیسی ضبط کرد.
مرتضی احمدی بیش از چهارصد ترانهٔ ضربی و صد و پنجاه ترانهٔ فکاهی خوانده است، این ترانه هااز نوشته‌های نصیری‌فر،
نویسندهٔ کتابی است به نام مردان موسیقی سنتی و نوین ایرانکه بیشتر کارهای موزیکال مرتضی احمدی از آن کتاب گرفته
شده است.

ازدواج

احمدی در ۹ مرداد ۱۳۳۴ با یکی از همکارانش در راه‌آهن به نام زهرا جوانشیر ازدواج کرد
که در۲۵ اردیبهشت ۱۳۵۰ بر اثر سرطان درگذشت.
احمدی از این ازدواج یک فرزند دختر به نام آزیتا (متولد ۱۳۳۷) و یک فرزند پسر به نام مازیار (متولد
۱۳۴۰) دارد(dot)
آثار

دوبله

از ماندگارترین آثار مرتضی احمدی می‌توان به کار صدایی (نوعی دوبله) وی در مجموعه
پینوکیو اشاره کرد که در آن در نقش «روباه مکار» به خواندن متن می‌پرداخت.

این مجموعه از محصولات شرکت «چهل و هشت داستان» است که در اواخر دوران شاه و اوایل انقلاب به تولید
محصولات فرهنگی برای کودکان ایرانی می‌پرداخت.
دیگر اعضای این گروه عبارت بودند از ناهید امیریان در نقش «جینا»، نادره سالارپور در نقش پینوکیو و کنعان کیانی
در نقش «گربه نره».
ویژگی اصلی این اجرا از داستان پینوکیو، ادغام آن با سازوضرب ایرانی و ترانه‌های سبک روحوضی است که به این
داستان خارجی حال و هوای کاملاً ایرانی می‌دهد؛ تا آنجا که قسمتی ویژه، جدااز خط سیراصلی قصه، برای نوروز و
سفره هفت سین تهیه می‌شد و در آن قسمت شخصیت‌های داستان (پینوکیو، جینا، آقا روباهه و گربه نَره) به شمردن
سین‌های، هفت‌سین و خواندن آواز جوجه خروس می‌پردازند! شایان ذکر و گفتنیست که همین گروه چهار نفره کار دوبله کارتون
ژاپنی این داستان را نیز بر عهده داشتند که بالطبع شرایط زبان و فرهنگ ژاپنی، در آن کارتون، جایی برای
اضافه کردن ِقطعات روحوضی، ساز و آواز ایرانی و یا تیکه کلام‌های فرهنگ فارسی از قبیل شمردن هفت سین و
غیره را میسر نمی‌نمود.

سینما

مرتضی احمدی در ۱۳۳۲ برای اولین بار در سینما بازی کرد، در فیلمی به نام «ماجرای زندگی» به کارگردانی
«نصرت‌الله محتشم».
از فیلم‌های دیگر او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد(dot)
«مرتضی احمدی» درگذشت

«مرتضی احمدی» بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما
و تلویزیون در ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.

سینما

مرتضی احمدی در ۱۳۳۲ برای اولین بار در سینما بازی کرد، در فیلمی به نام «ماجرای زندگی» به
کارگردانی «نصرت‌الله محتشم».
از فیلم‌های دیگر او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

ستاره‌ها

مینا و غنچه

جهان خادم‌المله

کلاه‌قرمزی و پسرخاله

عروسی خون

حالا چه شود!

تحفه هند

بلندی‌های صفر

یکبار برای
همیشه

ناصرالدین‌شاه آکتور سینما

ساده لوح

راه و بیراه

خانه خلوت

ارثیه

صنوبرهای سوزان

گراند سینما

ارثیه

تا غروب

در انتظار شیطان

جدال در تاسوکی

مأموریت

معما

اتوبوس

مدرک جرم

مردی که زیاد می‌دانست

خانه خراب

ذبیح

فرار از
حجله

موسرخه

آب

جعفر جنی و محبوبه اش

تنها و گل‌ها

مطرب

قایقرانان

فرار از زندگی

قلندر

نانجیب

شراره

باباشمل

وحشی جنگل

فریاد سلیمان

هراند

جنجال عروسی

میوه گناه

شیرین و فرهاد

ماجرای زندگی

تلویزیون

شکرستان چاووش بهار

مجموعه
عروسکی«بچه‌های کوچه دوستی»

به همین سادگی

تا غروب

مثل همیشه

توپ گرد

زیرگذر

تازه چه خبر همسایه؟

رستوران خانوادگی

خانه
پدری

خواستگاری پرماجرا

ماجراهای خانه قدیمی

پانزده مسافر

دردسر بزرگ

دانی و من

زیر بازارچه

گل‌های آفتابگردان

تهران ۱۱- ۵۹۵
ج ۴۸

ببخشید

فروشگاه

نوعی دیگر

مجموعۀ داستانهای «قصه شب سیما»

کت و شلوار خواستگاری

زائر غریب

اشتباه در اشتباه

بیا تا گل برافشانیم

آخرین سند

تعطیلات نوروزی

چای و لبخند

کمند خاطرات

آرایشگاه زیبا

بخش چهار جراحی

آئینه
(سری سوم)

چنگک

مجموعه طنز تلویزیونی «پنجره‌ها»

سلطان صاحبقران

هفت شهر عشق

هردمبیل و هردم کلنگ

چهره‌ها

تک‌مضراب

کتاب‌شناسی

* کهنه‌های همیشه نو (ترانه‌های تخت حوضی)، مرتضی احمدی (گردآورنده)، ناشر: ققنوس *من و زندگی: خاطرات مرتضی احمدی،
مرتضی احمدی، ناشر: ققنوس

*پرسه در احوالات ترون و ترونیا، مرتضی احمدی، ناشر: هیلا

*فرهنگ بر و بچه‌های ترون: کلمه‌های
ویژه، واژه‌ها، اصطلاحات و ضرب المثل‌های تهرانی، مرتضی احمدی، ناشر: هیلا

ویکی پدیا