اهمیت و نقش حواس پنج‌گانه در فضاسازی

برای رسیدن به ارامش باید درکی ازمحیط خود داشته باشیم.حس های ما با درک  از محیط اطراف ایجاد میشود . از طریق این حس های پنجگانه میتوان درکی از جهان هستی داشت . نقش حواس پنجگانه در فضا سازی بسیارمهم است .تکنیک و سبک مهم ترین اصولی هستند که در فضا سازی بایذ با ان اشنایی پیدا کرد.اهمیت و نقش حواس پنج‌گانه در فضاسازی را در پرشین وی ببینید.

نقش حواس پنجگانه

حواس پنج‌گانه انسان همواره فعال هستند.حتی زمانی که مستقیما به حس خاصی توجه نمی‌کنیم، آن حس مشغول تأثیرپذیری و دریافت ادراک‌های مربوط به خود است.نادیده گرفتن یک یا چند حس به این دلیل که در یک فعالیت خاص به طور بارز از آن استفاده نمی‌شود، درست نیست؛ بنابراین اگر بخواهیم ادراکات ما تأثیر مطلوبی بر جسم و روان‌مان داشته باشند لازم است عوامل خارجی یا همان «عوامل محیطی» را که شامل انسان‌ها، جانداران، روابط، اماکن، اشیاء، لوازم، نورها، صدا، رنگ، فرم و…است، کنترل کنیم.

حواس پنج‌گانه

اهمیت و نقش حواس پنج‌گانه در فضاسازی هر محیط، روح یا فضایی دارد که از تک تک عناصر موجود درمحیط یا همان عوامل محیطی تاثیر می‌پذیرد.تصور کنید وارد مکانی شده‌اید که تا به حال آن‌جا را ندیده‌اید، برای مثال، اولین دفعه‌ای که وارد منزل یکیاز دوستان‌تان شده‌اید را به یاد آورید.در چنین شرایطی، در بدو ورود و به محض قرارگیری در محیط موردنظر، یک احساس کلی در شما به وجود می‌آید.

ایده فضاسازی در داستان

این احساس می‌تواند شادابی، خوشحالی، امنیت یا برعکس، غم، افسردگی، ترس و ناامنی باشد.توجه کنید که شما در ثانیه‌های ابتدایی ورود به آن محیط، بدون اینکه تک تک عناصر موجود یا جزء به جزء عوامل محیطی را بررسی کرده باشید، با برداشت‌ها و دریافت‌های ناخودآگاه‌تان، یک احساس کلی را درک کرده‌اید؛ این همان روح یا فضای حاکم بر محیط است که به آن اشاره شد.
فضاسازی یا طراحی فضا نیز بر همین اصل استوار است.در حقیقت، کاری که یک طراح برای فضاسازی انجام می‌دهد، آمیختن ادراکات حسی ناشی از عوامل موجود در محیط با
یکدیگر و به وجود آوردن مفهومی به نام فضاست.

برای اینکه شما هم بتوانید در محیط اطراف خود، فضای مطلوبی به وجود آورید باید ابتدا هدف استفاده از آن محیط را به روشنی درک کرده باشید؛ زیرا بدون داشتن یک هدف واضح، قادر به بهره‌گیری و استفاده از عوامل محیطی متناسب با هدف یا نیازتان و نیز ایجاد فضای مورد نظرتان نخواهید بود.اتاقی برای استراحت برای درک بهتر موضوع، استراحت کردن را هدف در نظر بگیرید.
برای ایجاد اتاقی که بتوان در آن استراحت کرد، باید عوامل محیطی که متناسب و هماهنگ با عمل استراحت کردن هستند در محیط وجود داشته باشد؛ این عوامل شامل اشیاء، عناصر، ارگونومی، چیدمان، نور، صدا، رنگ، بافت، دما و… می‌شود.

لامسه یا بساوایی

برای اینکه حواس‌تان را به سمت هدف هدایت کنید، کافیست در نظر بگیرید که برای استراحت کردن یا یک خوابآرام، هرکدام از حواس پنج‌گانه شما باید چگونه عمل کنند.هرگز از هیچ حسی غافل نشوید، فراموش نکنید که توجه به یک حس صرفا به معنای به کارگیری و استفاده از آن حس نیست.

• در این مثال، ایجاد سکوت و جلوگیری از ایجاد صداهای مزاحم در زمان استراحت هم به معنای توجه کردنبه حس شنوایی و هم استفاده نکردن از آن است.

• در مورد بویایی و چشایی نیز دقت کنید تا چیزی که بو یا طعم ایجاد می‌کند در اطراف‌تان نباشد.

• نور زیاد با وجود بسته بودن چشم، از پلک‌ها عبور کرده و شما را آزار خواهد داد.

• زبری، سردی و گرمی بیش از حد ، رطوبت و…

اصول فضاسازی

در تماس با بدن احساسات لمسی ناخوشایندی در زمان استراحت به وجود خواهند آورد.نقش حواس پنجگانه اگر به این موارد و سایر نکات دقت کنید، می‌توانید به فضاسازی مناسبی در رابطه با استراحت کردن دست پیدا کنید.با این مثال دریافتید که برای فضاسازی مناسب و داشتن ادراکات مطلوب احساسی در یک محیط، بهترین کار پس ازمشخص کردن هدف و کاربرد محیط، یافتن ایده‌آل‌ترین و مناسب‌ترین حالت برای حواس است؛ به طوری که هدف گفته شدهبه بهترین شکل تحقق یابد.گام بعدی، به کارگیری آن دسته از عوامل محیطی است که حالات موردنظر را برای حواس شما ایجاد کرده و فضای مطلوبتان را خلق می‌کنند.

در ادامه می‌توانید یک فضای رمانتیک، فضای بازی کودک، فضای غذاخوری، فضای بهداشتی و…را در نظر بگیرید و پس از مشخص کردن هدف استفاده از هر فضا، عوامل محیطی متناسب با آن هدف را بیابید.به این ترتیب می‌توانید در رابطه با موضوع موردنظر‌تان به فضاسازی منطقی و درستی برسید.

یک ایده: به صدای منزل‌تان گوش کنید همانطور که در بخش قبلی گفته شد، احساسات انسان بر روی جسم وروان او اثر می‌گذارند.

شاید شما تا به حال درشرایط مختلف از بعضی حواس خود غفلت کرده‌اید.اگر اینطور است، در این ایده پیشنهاد می‌کنیم تا با آگاهی، حواس دیگر خود را کنار گذاشته و هر باربا یکی از حواس، به بررسی محیط اطراف بپردازید تا عوامل تأثیرگذار بر روی تک تک حواس‌تان را شناسایی کنیدو آن‌ها را به درستی در محیط به کار برید.در اینجا پیشنهاد ما این است که برای شروع، به صدای بخش‌های مختلف منزل‌تان گوش کنید.

حس شنوایی و تاثیر آن بر کارایی شما

برای این کار کافیست تا به بررسی صداهای موجود در خانه بپردازید، می‌توانید از آشپزخانه شروع کنید.زمانی که در آشپزخانه مشغول فعالیت هستید حس شنوایی چگونه تأثیر مثبتی بر روی شما و کارتان می‌گذارد؟ آیا سکوت را ترجیح می‌دهید یا دوست دارید در کنار صدای ناشی از برخورد ظروف به یکدیگر، صدای وسایل برقی و…به یک موزیک آرام و دلنشین گوش کنید؟ اگر اینطور است آن را به محیط اضافه کنید.

آیا صداهای مزاحمی وجود دارند که گاهی شما را عصبی می‌کنند؟ مثلا تراز نبودن نقش حواس پنجگانه پایه‌های وسایل برقی مانند لباسشویی یایخچال صدای اضافی ایجاد می‌کنند؛ صدای چکه کردن آب از شیر ظرفشویی یا لولای در کابینتی که به روغن‌کاری نیازدارد هم از صداهای مزاحم هستند که می‌توانید با تنظیم و تعمیر، آن‌ها را از محیط حذف کنید.در نشیمن چطور؟ آیا فنر مبل‌های راحتی صدای مزاحمی ایجاد می‌کنند؟ اگر اینطور است، آن‌ها را به تعمیرکار مبل بسپارید. کف سالن را بررسی کنید.

اگر سرامیک، سنگ، موزائیک‌ها و…دچار لقی شده‌اند و گاهی صدا می‌دهند آن‌ها را با شیوه صحیح در جای خود محکم کنید.به بلندگوهای پخش صوت دقت کنید.آیا در مکان مناسبی قرار دارند؟ میزان صدای آن‌ها در هنگام استفاده مناسب است؟ به همین شکل در سالن پذیرایی،اتاق خواب‌ها و سرویس‌های بهداشتی به هر چیزی که به صدا و شنوایی مربوط می‌شود دقت کنید. سعی کنید تا آنجا که می‌توانید صداهای مزاحم را از محیط حذف کرده و در عوض صداهای مطلوب و مناسببا هر فضا را به محیط اضافه کنید.

جام جم