متهم کیست و آشنایی با حقوق متهم
باید بدانید که قوانین آیین دادرسی به گونه ای وضع شده است که حقوقی هم برای متهم در نظر گرفته شده است .
از جمله حقوق متهم می توان به این موضوع اشاره کرد که در دادگاه حق دفاع از خود را دارد . از حقوق دیگر ,
متهم می توان به این موضوع اشاره کرد که علت احضار او به دادگاه در احضاریه ذکر شود تا متهم دچار,
ناراحتی روحی نشود . برای آشنایی بیشتر با این قوانین با پرشین وی همراه باشید .
حقوق متهم در آیین دادرسی
اینکه جامعه با کسی که ضوابط حاکم برآن را نادیده می گیرد ، برخورد و او را مجازات کند ، طبیعی و قابل قبول است.
اینکه این برخورد از باب انتقام جویی باشد یا تشفی خاطر زیان دیده از جرم یا عبرت سایرین و اعاده نظم ,
و ترتیب یا دفاع اجتماعی یا اصلاح مجرم و… در محدوده مکاتب گوناگون حقوق جزا ,
و جرم شناسی قابل طرح و بررسی است.
حتی شدت مجازات ها و نوع آن ها نیز برحسب ویژگی های جوامع می تواند بسیار متنوع و متفاوت باشد ,
و هست . امّا آن چه بدون هیچ تردید با رشد تمدن ها و اشاعه فرهنگ انسانی دائماً در حال تکامل,
و پیشرفت بوده ، « حق دفاع » کسانی است که به نوعی به قانون شکنی و معارضه با اجتماع متهم می شوند.
ماموران کشف جرم و ضابطان دادگستری قانوناً مکلف شده اند در موقع دستگیری فرد، در اولین لحظات ,
به وی تذکر دهند: « حق دارد سکوت کند و باید توجه داشته باشد آن چه می گوید در دادگاه ,
علیه وی قابل استناد خواهد بود. حق دارد حضوروکیلش را درخواست کند و اگر وکیل ندارد,
برای او وکیل تسخیری تعیین خواهد شد.»
حتی اگر جرمش مشهود باشد و بلافاصله پس از دستگیری به ارتکاب آن اعتراف کند. تکامل تدریجی احترام,
به حقوق متهم به عنوان یک انسان و به عنوان یک شهروند تا آن جا پیش رفته که در بعضی از نظام های حقوقی ،
ماموران کشف جرم و ضابطان دادگستری قانوناً مکلف شده اند ,
رفع فشارها با متهم با قوانین
روشن است با اعمال این روش همه شبهات در مورد اعمال فشار بر متهم و تضییع حقوق او و توطئه,
برای متهم کردن اش یا خدعه برای اقرار گرفتن از وی تا حد زیادی مرتفع می شود.
احتمال سوء استفاده از قدرت و قانون شکنی و خود سری ماموران کشف و تعقیب جرم به حداقل می رسد,
و دستگاه قضایی در همان مقام و مرتبه ای که واقعاً باید باشد ، قرار می گیرد ,
این حقوق برای مردم ایران در اصول نوزدهم تا چهل و دوم قانون اساسی پیش بینی شده و البته,
محتوای این اصول صرفا ناظر بر حقوق متهم نیست . اصول یکصد و شصت و پنجم ، یکصد وشصت وهشتم ،
یکصد و شصت و نهم و یکصد و هفتادم همین قانون نیزبه نوعی در بر دارنده حقوق اساسی متهم است .
درقوانین عادی کیفری چه قوانین ماهوی و چه قوانین شکلی نیز ضوابط بسیار دقیقی درمورد,
حقوق متهم پیش بینی شده است.
بیشتر بدانید حقوق متهم در قانون جدید آیین دادرسی کیفری
از زمان پیدایش زندگی اجتماعی منازعات ناشی از آن یک امر طبیعی بوده و در هر دورهای به اقتضای زمان،
شیوه خاص رسیدگی به شکایات حاکم بوده و در هر دورهای از تاریخ قبل از مجازات مجرمین,
تشریفاتی را برای محاکمات تأسیس کرده بودند.
این آداب و رسوم در طول زمان به تدریج منجر به تشکیل قوانین آیینهای رسیدگی شده که امروزه ,
به اصطلاح از آن به عنوان قانون آیین دادرسی یاد میشود.
از آنجا که متهم در مراحل مختلف رسیدگی دارای حقوق خاصّ خود میباشد به ترتیب مراحل رسیدگی ,
حقوق متهم را موردبررسی و کنکاش قرار میدهیم.متهم در مرحله کشف جرم و تحقیقات مقدماتی دارای حقوق,
متعددی است که در این مرحله به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
۱ـ دادرسی مبتنی بر قانون و رعایت بیطرفی و رسیدگی سریع
۲ـ بیگناه تلقیکردن همه افراد و ممنوعیت اقدامات محدودکننده و سالب آزادی
۳ـ حق اطلاع از موضوع و ادله اتهام انتسابی و حقوق آیین دادرسی
۴ـ رعایت حقوق شهروندی
۵ـ متوقفشدن تعقیب و دادرسی به علّت مبتلاشدن به جنون
۶ـ ممنوعیت افشای اطلاعات و انتشار تصویر و سایر مشخصات متهم در روزنامهها
۷ـ نداشتن حق اخذ تأمین از متهم توسط ضابطان دادگستری
۸ـ ممنوعیت تحت نظر قرار دادن متهم بیش از ۲۴ ساعت در جرائم مشهود۳
حقوقدانان , روزنامه اطلاعات