حق و حقوق در ازدواج موقت

ازدواج موقت

در حقیقت ازدواج موقت این روزها در جامعه در حال انجام است و باید با نگاهی فراتر از آنچه هست،
به آن نگریست تا افرادی که بنا به دلایل خاص اجتماعی و اقتصادی تن به آن می‌دهند بتوانند زیر چتر
حمایتی قانون باشند.
برای آسیب‌شناسی این پدیده اجتماعی و فرهنگی که دارای تبعات حقوقی نیز هست، پای سخنان نعمت احمدی ـ حقوقدان و
وکیل دادگستری ـ نشسته‌ایم.

او بر این باور است که افراد با این تصور که ازدواج موقت پایه‌ای ندارد آن را سهل و آسان
می‌گیرند که این تصور اشتباه ‌است و ازدواج موقت همانند ازدواج دائم است و مسائل حقوقی و قانونی ازدواج
دائم را نیز دربر می‌گیرد.

آنچه می‌خوانید محصول گفت‌وگو با این وکیل دادگستری است.

*عقد موقت در قواعد حقوقی دارای چه تعریفی است؟

ـ عقد موقت از لحاظ حقوقی و قانونی همانند عقد دائم است‌، اما از لحاظ مدت زمان با یکدیگر تفاوت
دارند.
برابر قانون عقد بر دو گونه وجود دارد، عقد دائم ،عقد موقت.
عقد موقت نیز از لحاظ حقوقی و قانونی همانند عقد دائم است و تفاوتی از این حیث ندارد اما تنها
مسأله‌ای که می‌توان به عنوان وجه تمایز ذکر کرد مدتی است که در عقد موقت بیان می‌شود.

در حقیقت عقد موقت عقد منقطع است که مدت آن با توافق طرفین ذکر می‌شود.
در عقد موقت دو صورت فسخ وجود دارد،‌ زمانی مرد مدت زمان باقی مانده از عقد را بذل می‌کند و
به عقد پایان می‌دهد‌، زمانی هم که مدت عقد تمام شده است.

*یکی از نگرانی‌ها در باب ازدواج موقت وجود دارد، فرزندان حاصل از این پیوند است. با توجه به اینکه معمولا ازدواج موقت دارای پایگاه مشخصی نیست، فرزندانی که حاصل از این پیوند هستند چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد؟

ـ یکی از مواردی که در ازدواج موقت لازم است توجه ویژه‌ای به آن مبذول شود تولد فرزندانی است که
در این نوع از ازدواج بوجود می‌‌آیند.
تولد فرزند در این نوع از ازدواج، هیچ تفاوتی با ازدواج دائم ندارد و فرزندانی که متولد می‌شوند در هر
صورتی حق ادامه حیات دارند.
حق تحصیل دارند و باید به فعالیت‌های اجتماعی بپردازند.
فرزندان در ازدواج موقت یا در ازدواج دائم از حق‌الارث برخوردار هستند و پدر موظف است هزینه زندگی فرزند خود
را تأمین کند مادر هم حضانت فرزند را در هر صورت به عهده دارد.
بنابراین تولد فرزند در ازدواج‌های کوتاه از لحاظ قانونی و حقوقی همانند ازدواج دائم است.
اما این در صورتی است که عقد زن و مرد حتی به صورت موقت، در دفتر ازدواج ثبت شود.

*معمولا در این نوع ازدواج‌ها، برای دریافت شناسنامه برای فرزند مشکل ایجاد می‌شود چراکه پدر معمولا مسوولیت را برعهده نگرفته و آن را رد می‌کند. در این زمینه تکلیف چیست؟

ـ در صورتی که ازدواج موقت ثبت قانونی شده باشد پدر و مادر با قباله ازدواج خود می‌توانند برای نوزاد
خود شناسنامه بگیرند.
اما اگر پدر و مادری تنها برگه‌ای که مبنی بر محرمیت آنهاست، ارائه کنند باید برای گرفتن شناسنامه به دادگاه
مراجعه کنند و بعد از طی کردن مراحل قانونی، به ثبت احوال مراجعه کنند.
خانم‌هایی که ازدواج آنها به صورت موقت است باید توجه داشته باشند که ازدواج‌شان در دفتر ازدواج به ثبت برسد
و نسبت به دریافت قباله ازدواج مبادرت کنند.
فقط به خواندن صیغه اکتفا نکنند.
تا برای از بین نرفتن حقوق و زیر سئوال نرفتن‌، بتوانند از خود دفاع کنند.

خانم‌هایی که متارکه کرده‌اند یا از شرایط سن ازدواج آنها گذشته است برای تنها نماندن یا به علت مشکلات اقتصادی
ازدواج موقت می‌کنند.
جدای از این موضوع، اگر زن یا دختر جوانی شرط و شروط ضمن عقد را قید کنند،‌ مانعی ایجاد می‌کند
تا مردان در قالب ازدواج کوتاه مدت نتوانند حقوقشان را ضایع کنند یا از آنها سوء استفاده کنند.
انگیزه‌های افراد در ازدواج موقت متفاوت است،‌ اما در هر صورت نباید این تصور را داشت، هر ازدواج موقتی منجر
به ازدواج دائم می‌شود

*با توجه به اینکه اکثر موارد در ازدواج‌های موقت مشکلاتی برای زنان ایجاد می‌شود، چرا با این حال باز زنانی هستند که تن به ازدواج موقت می‌دهند؟

ـ خانم‌هایی که متارکه کرده‌اند یا از شرایط سن ازدواج آنها گذشته است برای تنها نماندن
یا به علت مشکلات اقتصادی ازدواج موقت می‌کنند.
جدای از این موضوع، اگر زن یا دختر جوانی شرط و شروط ضمن عقد را قید کنند،‌ مانعی ایجاد می‌کند
تا مردان در قالب ازدواج کوتاه مدت نتوانند حقوقشان را ضایع کنند یا از آنها سوء استفاده کنند.
انگیزه‌های افراد در ازدواج موقت متفاوت است،‌ اما در هر صورت نباید این تصور را داشت، هر ازدواج موقتی منجر
به ازدواج دائم می‌شود.

*البته نباید فراموش کرد بسیاری از افراد ازدواج موقت را فاقد جایگاه و پایگاه می‌دانند بنابراین به دلیل نداشتن مسوولیت
حقوقی مرتکب آن می‌شوند؟

ـ افراد با این تصور که ازدواج موقت پایه‌ای ندارد آن را سهل و آسان می‌گیرند،
این تصور اشتباه ‌است و ازدواج موقت همانند ازدواج دائم است و مسائل حقوقی و قانونی ازدواج دائم را نیز
دربر می‌گیرد.
حتی اگر مرد به شرایط ازدواج موقت عمل نکند‌، به لحاظ اینکه شروط لازم الاجرا است زن می‌تواند از مرد
شکایت و مطالبه حقوق خود را کند.

*چرا با وجود اینکه پدیده ازدواج موقت در کشور وجود دارد هنوز بسیاری به آن منتقدند و آن را نمی‌پذیرند؟

ـ یکی از دلایل آن نوع نگاه حاکم نزد افکار عمومی است.
نباید اجازه داد تا ازدواج موقت ابزاری برای رواج بی‌بندوباری و فساد در کشور شود.
در رابطه با ازدواج موقت باید فرهنگ‌سازی شود اما نه به صورت غلط و اشتباه.
‌نباید اجازه دهیم ازدواج موقت به صورت غلط و اشتباه رواج پیدا کند.
چون در این صورت شاهد آسیب‌های اجتماعی ناشی از این موضوع خواهیم شد.

تبیان