راه های مقابله با ازدواج سفید
مقابله با ازدواج سفید
منشأ و ریشه ازدواج سفید در غرب و کشورهای غربی بوده، که به صورت زندگی مشترک غیر رسمی، رواج دارد
و موجب فاجعه اجتماعی و اخلاقی در غرب شده است؛ از دهه ۷۰ میلادی تا کنون تصویر زن در جوامع
غربی تغییر فاحشی کرده است.
به طوریکه اینگونه روابط غیررسمی، در نهایت توانست پایهها و بنیان خانواده در غرب را تخریب کند و باعث ترویج
بیبندوباری شود.
به نحوی که بعدها از آن به عنوان «انقلاب جنسی» نام برده شد این جنبش آزادی زن، تغییرات عینی
اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، موقعیت زن را در این جوامع متحول کرد.
در متن این تحول مناسبات زن و مرد نیز متحول شد.
یکی از این تحولات در رشد هم¬زیستی مرد و زن بدون ازدواج رسمی است.
همزیستی بدون ثبت یا همان «ازدواج سفید» اکنون در جوامع غربی به یک پدیده عادی بدل شده است.
حتی در آمریکا که از نظر روابط زن و مرد محافظهکارتر است و پیش از ۱۹۷۰ این مسئله غیرقانونی بود،
اما اکنون به یک پدیده نسبتاً عادی بدل شده است و حتی به شکل قانونی در آمده و مانند زوجهایی
که ازدواج رسمی و ثبت شده دارند، مشمول حقوق مشخص شده در قانون شدهاست(dot) البته بر اساس تحقیقات متعددی که
در غرب انجام شده است، نشان میدهد که زندگی مشترک قبل از ازدواج، در غرب نیز ثبات ازدواج را به
شکل چشمگیری کم کرده است(dot)
ازدواج سفید در ایران
بهتر است « ازدواج سفید » را «همباشی» یا «همخانگی» که بیانگر آزادیهای جنسی
است، بنامیم؛ زیرا ازدواج در اسلام و فرهنگ ما، واژه مقدسی است، بنابراین زندگی دختر و پسر زیر یک سقف
را بدون عقد شرعی نمیتوان ازدواج نامید؛ بلکه چنین رابطهای با اهدافی مانند برآوردن نیازهای جنسی و روانی برقرار میشود.
این پدیده در سالهای اخیر در جامعه ما نفوذ پیدا کرده و در حال افزایش است، این امر باعث میل
کم جوانان به ازدواج و عدم تشکیل خانواده و همگسیختگی جامعه خواهد شد.
این پدیده یک پدیده غربی است که در خانوادههای امروزی بدون اینکه بدانند چنین فرهنگی در جامعه وجود ندارد، رخنه
کرده است.
منظور از « ازدواج سفید » زندگی مشترک زن و مرد بدون ازدواج رسمی دائمی یا موقت و حتی قصد
ازدواج است.
یعنی به گونهای که زن و مرد بدون این¬که خطبه عقد یا صیغه بینشان جاری شود، برای زندگی، زیر یک
سقف میروند.
البته این اتفاق ممکن است با آگاهی پدر و مادرها و خانواده هر دو طرف صورت گیرد و آن دو
مانند یک زن و شوهر با هم زندگی کنند.
البته معمولاً در ایران به دلیل اینکه یک جامعه ایرانی–اسلامی است و چنین پدیدههایی در آن به هیچ عنوان تعریف
نشده، به صورت مخفیانه انجام میشود.
به همین منظور نیز آماری درخصوص تعداد این نوع ازدواجها در دست نیست.
در ازدواج سفید که زن و مرد با هم در یک خانه زندگی میکنند، حتی هیچ علاقهای برای ثبت
ازدواجشان ندارند، و در کنار همخانه بودن، اکثر رفتارهای یک زن و شوهر معمولی را دارند(dot) در «ازدواج سفید» به
خاطر اینکه هیچ کجا سندی مبنی بر زن و شوهری ثبت نشده است به همین خاطر خیلی راحت این دختر
و پسر میتوانند رابطه خود را پایان بدهند، بدون اینکه اتفاقی افتاده و کسی از کسی انتظار و توقعی داشته
باشد و تعهدات دوران زندگی وجود داشته باشد، همچنین برای جدایی نیز بهراحتی جدا شده و مشکلی ندارند.
تبعات ازدواج سفید
بیشک تبعات ازدواج سفید، برای دختران بسیار سختتر خواهد بود؛ زیرا هیچگونه تعهد، ضمانت و مسؤلیتی در آن تعریف نشده
است و پسران به راحتی میتوانند رابطه خود را بر هم بزنند، بیآنکه ضرر و زیانی متوجه آنها شود.
لذا در روابط، دختران بیشترین ضربه را خواهند دید؛ زیرا فارغ از ضربه روحی که از قطع رابطه نصیب دختر
میشود، در فرهنگ جامعه ما نیز وقتی دختری با یک پسر در رابطه باشد، بعد از پایان یافتن آن رابطه،
کمتر کسی برای انتخاب همسر به سراغ او میرود و این اتفاق ضربه سنگینی بر چنین دخترانی است(dot) حال آنکه،
بیشترین ضرری که ممکن است متوجه پسر شود، این است که پسر برای مدتی با مشکلات روحی مواجه شود، امّا
دختر زندگیاش را از دست میدهد.
البته اگر بچهای هم در راه باشد، در این صورت شرایط بسیار سختتر خواهد شد؛ ولی معمولاً در اینگونه شرایط،
بچهها بیشترین آسیب را میبینند.
در واقع، این ازدواج سیاه نه سفید، ویروس واگیرداری است که تنها باعث آلودگی پسران و نابودی شخصیت و حرمت
دختران میشود(dot) هر چند برخی برای تشریع این نوع ازدواج، پیشنهاد عقد موقت را برای این روابط دادهاند؛ بدین صورت
که با خواندن صیغه عقد موقت، ازدواج مشترک میان دختر و پسر را ولو اینکه در شناسنامههایشان هم ثبت نشده
باشد، شرعی شود، ولی ازدواج موقت شرایط و تعهداتی دارد و حتّی با رواج آن نیز پیامدهایی به همراه خواهد
داشت که در نهایت لطمه به ازدواج دائم خواهد زد.
برخی از خانوادهها نیز به دلیل اینکه گرفتار و درگیر مشکلات هستند، دیگر فرصت سر و کله زدن با
فرزندان خود را ندارند و وقتی ببینند تصمیمی گرفته که شاید با شرایط آنها همخوانی نداشته باشد، اما چون قدرت،
حوصله و وقت چانهزنی با فرزند خود را ندارند، و فرزند نیز روی تصمیم خود پافشاری میکند، چارهای جز تسلیم
در برابر خواستهی نامشروع او ندارند(dot)
علل گرایش به ازدواج سفید
یکی از عمدهترین علتهایی که خانوادهها به «ازدواج سفید» تن در میدهند، به
این خاطر است که از بار مسئولیت خود کم کنند، در «ازدواج سفید» به خاطر اینکه هیچکجا سندی مبنی بر
زن و شوهری ثبت نشده است، به همین خاطر خیلی راحت این دختر و پسر میتوانند رابطه خود را پایان
بدهند، بدون اینکه اتفاقی افتاده و کسی از کسی انتظار و توقعی داشته باشد، به همین خاطر رواج پیدا کرده
است(dot) اینطور که به نظر میرسد از جمله عواملی که میتواند جوانها را به سمت این دست از ازدواجها بکشاند،
علاوه بر تهاجم فرهنگی دشمنان اسلام، مجموعهای از عوامل ذیل هستند: ۱.
تجردگرایی دختران و پسران امروزی: بر اساس آمارهای رسمی، حدود سی درصد از دختران و پسران جوان در شهرهای بزرگ
در منازل مجردی زندگی میکنند! به همین دلیل است که دهه نود به دهه تجرد-گزینی نامگذاری شده است.
۲.
کمرنگ شدن و ضعف ارزشها و باورهای دینی و مذهبی مردم به خصوص جوانان: البته توجه به این نکته مهم
است که یکی از عوامل مهم ضعف ایمان و باورهای دینی افراد، کمرنگ شدن و یا از بین رفتن حیا
در میان افراد به ویژه جوانان است؛ امام علی(ع) در اینباره فرموده است: «الحَیاءُ وَ الإیمانُ، قَرناً جَمیعاً فَإذَا رُفعَ
أَحدُهُما رُفعَ الآخرُ»؛ حیا و ایمان قرین یکدیگرند؛ اگر یکی از میان برداشته شود، دیگری هم میرود.
۳.
سنتهای غلط ازدواج: از جمله این رسوم و سنتهای غلط و خرافی، عبارتند از بالا بردن مهریه، افزایش جهیزیه، افزایش
هزینههای ازدواج و در کنار آن توقعات نابهجا و تشریفات بیش از اندازه(dot) ۴.
هزینههای کمرشکن اقتصادی ازدواج: تسهیل و فراهم نکردن مقدمات ازدواج از سوی دولت، تورم و بیکاری را هم نباید از
یاد برد که نقش مهمی در موضوع ازدواج دارد، که این خود باعث سوق دادن جوانان به مسیرهای ارتباطی نادرست
میشود(dot) ۵.
تنوعطلبی برخی از جوانان نیز مانع از تعهد رسمی آنان برای ازدواج میشود: بر اساس تحقیقاتی که به عمل آمده
است، چشمچرانی، تماشای فیلمهای تحریککننده جنسی، مشاهده تصاویر شهوت انگیز، مشاهده فیلمهای مبتذل، پوشش و آرایش نامناسب و تحریک کننده
در جامعه و همچنین مشاهده سریالهای ماهوارهای که روابط دختر و پسری را رواج میدهند و قبح و زشتی آن
را کاهش و کمرنگ میکنند، از جمله مهمترین عواملی است که بر تنوع طلبی برخی از افراد جامعه به ویژه
جوانان دامن زده است(dot) ۶.
قوانین و شرایط سخت و دشوار عقد موقت و عدم نهادینه کردن و فرهنگسازی آن در جامعه(dot) ۷.
روند رو به رشد طلاق در جامعه: بر اساس آمار سازمان ثبت احوال کشور، در سه ماهه نخست سال۹۳، ۱۲
هزار و ۴۴۲ مورد واقعه طلاق در کل کشور به ثبت رسیده که در این میان، تهران با ۲ هزار
و ۱۹۲ مورد طلاق، رکوردار این واقعه است؛ لذا اگر همین¬طور پیش رود، باید منتظر پدیدهای به نام «سونامی طلاق»
در کشور شد(dot) ۸.
الگوگرفتن برخی از جوانان از برنامههای ماهوارهای و رسانههای بیگانه؛ از جمله عوامل رشد اینگونه روابط هستند.
این دلایل میتواند عواملی باشد که موجب شود کسی حاضر به امضای عقدنامه نباشد و زندگی بدون ازدواج یا
ازدواج از نوع سفیدش را ترجیح بدهند.
راهکارهای مقابله با ازدواج سفید
در مرحله پیشگیری مهمترین عامل فرهنگسازی است؛ در این شرایط به نظر میآید لازم است، با فراهم کردن زیرساختهای اجتماعی
و اقتصادی راهکارهای مقابله با چنین پدیدهای، در قدم اول، آگاهسازی و اطلاعرسانی عمومی انجام داد؛ بدینصورت که تأثیرگذارترین و
کوتاهترین راه مقابله با هر ناهنجاری و رفتار غلط اخلاقی، اجتماعی، آگاهسازی و اطلاعرسانی دقیق و اقناع افکار عمومی است.
دومین راه، تسهیل و آسانسازی زمینهها و مقدمات ازدواج و شکلگیری خانواده و سومین آن، افزایش میزان پایبندی جوانان به
ارزشها و باورهای دینی و فرهنگسازی و تشویق جوانان به ازدواج دائم و فرهنگسازی ازدواج موقت میباشد، که میتوان از
میزان تمایل جوانان به روابطی مانند ازدواج سفید کاست و جامعه را از عوارض چنین پیوندهایی سیاه و شومی مصون
نگه داشت.
امید است مسئولین امر به این پدیده شوم در جامعه توجه کرده و جلوی ترویج آن را بگیرند.تهران پرس