ضرب و جرح و نگاه قانونگذار به آن

ضرب و جرح به معنای صدمه زدن به افراد می باشد.ضرب و زدن ممکن است با دست انجام شود یا با وسیله ای مانند ,
چوب یا آهن .اگر در دعوا در اثر ضرب و جرح آسیبی به شخصی وارد شود و باعث آسیب اعضای بدنش شود این ضرب  ,
عمدی به حساب می آید حتی اگر شخص از روی عمد این کار را نکرده باشد . با پرشین وی همراه باشید تا با ,
ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی بیشتر آشنا شوید .

مفهوم ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی

شرکت در منازعه یعنی روی آوردن به ضرب و جرح . یعنی دست زدن به جرم علیه اشخاص که تبعات حقوقی فراوانی برای,
افراد به بار می‌آورد. ضرب یعنی زدن که از نظر حقوقدانان به صدماتی گفته می‌شود که وارد کردن آنها موجب,
از هم گسیختگی ظاهری نسوج و خونریزی از بدن نمی‌شود.

پس کسی که در یک نزاع شرکت می‌کند و موجب ایجاد کبودی،‌ تورم، پیچ خوردن مفاصل و خون‌مردگی در بدن طرف دیگر ,
درگیری می‌شود از نظر قانون مرتکب ضرب شده است.

ضرب ممکن است با دست یا پا با تمام سنگینی بدن یا با استفاده از ابزاری مثل چوب، آهن یا سنگ اتفاق بیفتد،
‌اما به هر حال ملاک تشخیص وارد کردن صدمه به بدن، آسیب ظاهری بدون خونریزی است.

بررسی مسئله ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی

در مقابل، جرح به معنی زخم زدن به دیگری به آسیب‌هایی گفته می‌شود که با خونریزی ظاهری و بیرونی همراه باشد،
مثل وقتی که کسی باعث ایجاد خراشیدگی، بریدگی یا پارگی در بدن فرد دیگری می شود. پس قطع عضو،
سوختگی، شکستگی و بریدگی یا مواردی شبیه اینها جزو انواع جرح به حساب می‌روند…

پس اگر شخصی به قصد قطع یا جرح عضو به دیگری صدمه بزند یا حتی قصد این عمل را نداشته باشد،‌ ولی نوع عملش ,
منجر به قطع یا جرح عضو شود مرتکب عمل عمدی شده است.

صدمه زدن در دعوا

مثل کسی که به قصد دور کردن کسی از صحنه درگیری یا ادب کردن او با چاقو به وی صدمه می‌زند. وقتی چنین افرادی,
در محضر دادگاه قرار می‌گیرند اعلام می‌کنند هیچ قصد قبلی برای قطع یا جرح عضو فرد مصدوم نداشته‌اند،
اما قاضی به آنها خواهد گفت اگر چه او چنین قصدی نداشته،

اما نوع وسیله‌ای که از آن برای انجام این کار استفاده کرده منجر به چنین نتیجه‌ای شده است.

بعضی اوقات نیز اتفاق می‌افتد فردی که دست به جرح عمدی زده نه قصد چنین کاری داشته و نه وسیله‌ای که از آن,
استفاده کرده یا نوع عملش باعث بروز صدمه شده، بلکه عمل او نسبت به طرف مقابل به واسطه پیری، بیماری،
ضعف جسمانی یا سن کم مصدوم منجر به قطع یا جرح عضو شده در حالی که خودش (صدمه زننده),
از این موضوع با خبر بوده است.

اگر قاضی در ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی تشخیص دهد قطع یا جرح عضو عمدی است مصدوم می‌تواند ,
تقاضای قصاص کند که با رعایت شرایطی قصاص خواهد شد.

به این ترتیب باید در قصاص بین اعضا تساوی باشد، یعنی اگر کسی دست راست دیگری را شکست دست راست ,
او به تقاضای مصدوم شکسته شود یعنی هر عضو در مقابل همان عضو و همان محل در مقابل همان محل.

البته در اینجا یک استثنا وجود دارد. به‌این صورت که اگر مجرم دست راست نداشته باشد دست چپ او ,
و اگر دست چپ هم نداشته باشد پای او به جای دست قصاص می‌شود.

ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی و مجازات آن

نحوه صحیح قصاص

در مورد قصاص علاوه بر تساوی بین‌محل اعضا باید آنها را از نظر سالم بودن هم با یکدیگر مساوی باشند. برای همین,
در بعضی جراحت‌ها و سوختگی‌ها یا در مورد شکستگی استخوان‌ها که ممکن است قصاص موجب,
مرگ مجرم شود یا بیشتر از صدمه‌ای که وارد کرده صدمه ببیند به جای قصاص از او دیه گرفته می‌شود.

در این میان در ضرب و جرح در قانون مجازات اسلامی گاه اتفاق می‌افتد یا شاکی از قصاص صرف نظر می‌کند ,
یا شرط تساوی محقق نمی‌شود که در این صورت ضارب به ۲ تا ۵ سال حبس محکوم می‌شود.

طبق قوانین آیین دادرسی کیفری، این میزان حبس با تحقق ۴ شرط اتفاق می‌افتد یعنی صدمه وارده موجب نقصان,
یا شکستن یا از کار افتادن عضو مصدوم شود، صدمه وارده منتهی به مرض دائمی فقدان یا نقص,
یکی از حواس یا منافع مصدوم شود،

صدمه وارده منجر به از بین رفتن عقل مصدوم شود و قاضی تشخیص دهد که اقدام مجرم باعث اخلال,
در نظم و امنیت عمومی شده یا موجب شود وی یا دیگران جری و گستاخ شوند.

حالا اگر چنین آسیب‌هایی پیش نیامده باشد ولی مجرم هنگام ایجاد صدمه از اسلحه یا چاقو یا ابزاری شبیه اینها,
استفاده کرده باشد به ۳ ماه تا یک‌سال حبس محکوم خواهد شد.

در مورد قصاص علاوه بر تساوی بین‌محل اعضا باید آنها را از نظر سالم بودن هم با یکدیگر مساوی باشند.

نزاع دسته‌جمعی

قوانین مربوط به نزاع دسته جمعی

اگر در یک درگیری بیش از ۲ نفر شرکت‌کنند آن وقت آن درگیری به نزاع دسته‌جمعی تبدیل می‌شود که قوانین,
و تبعات حقوقی مخصوص به خودش را دارد. در این موارد قانونگذار برای هر یک از شرکت‌کنندگان ,
در منازعه چه آسیب دیده باشند و چه آسیب‌زده باشند مجازات تعیین کرده آن هم به این علت که در درگیری ,
شرکت کرده‌اند.

در این شرایط در صورتی که منازعه به نقص عضو منتهی شود هر یک از شرکت‌کنندگان به حبس از,
۶ ماه تا ۳ سال محکوم می‌شوند و اگر منازعه منتهی به ضرب و جرح شود هر یک,
به ۳ ماه تا یک‌سال حبس.

البته در درگیری‌های دسته‌جمعی معمولا شرکت‌کنندگان در آن بیان می‌کنند که قصد میانجیگری یا دفاع از خود را داشته‌اند,
که در هر صورت باید بتوانند گفته‌های خود را ثابت کنند، ولی به هر حال تشخیص این موضوع با قاضی است,

و اگر دادگاه تشخیص دهد که فردی در حال دفاع مشروع از خود بوده است از تمامی مجازات‌های ,
مندرج در قانون معاف می‌شود.

درباره ضرب و جرح همسر یا ضرب و شتم همسر بیشتر بدانید

جهت بررسی عمل ضرب و جرح همسر، می بایست اثبات جرم جرح را بررسی نماییم یعنی اینکه آیا جرم جرح ,
اتفاق افتاده است یا خیر. به عنوان مثال اگر در درگیری بین زن و شوهر، دست یکی از طرفین ,
به یک جسم خارجی برخورد کند و در اثر آن کوچک ترین خراشی ایجاد شود،

ضرب و جرح همسر

جرم جرح اتفاق افتاده است. ضرب و جرح همسر می تواند به صورت عمدی یا غیر عمدی رخ دهد.
همان طور که می دانید قصد انجام یک عمل مجرمانه و عمدی بودن آن، تاثیر بسیار زیادی,
در اثبات آن جرم و فعل مجرمانه خواهد گذاشت.

قطعا در صورتی که ضرب و جرح همسر به صورت عمدی اتفاق بیافتد، پرونده مطروحه با پیچیدگی بیشتری ,
رو به رو خواهد شد.

بنابراین در این شرایط، زن یا مردی که آسیب دیده است می تواند بابت ضرب و جرح همسر خود، اقدام به طرح ,
شکایت نماید. در پاسخ به این سوال که ضرب و جرح در چه حدی باید باشد که بتوان شکایت کرد ,

باید گفت که در قانون مجازات اسلامی بابت هر نوع صدمه ای حتی ایجاد خراش در بدن شخصی دیگر،
جرم انگاری شده است و می تواند سبب طرح شکایت کیفری شود. اینکه بابت ضرب و جرح انجام شده دیه,
تعلق بگیرد یا ارش بسته به نوع جراحت دارد و اینکه آیا از جراحت خون تراوش شده است یا خیر.

بنابراین محل جراحت می بایست توسط کارشناسان پزشکی قانونی مورد بررسی قرار بگیرد.

حقوقدانان , گروه وکلای مهر