مجازات سرقت‌ مسلحانه چیست؟

مجازات سرقت‌ مسلحانه

اگر چه مجازات در حقوق و قانون اسلامی به سه دسته حد، قصاص و دیه تقسیم
می شود در قوانین مجازات ایران که بر گرفته از شرع اسلام است علاوه بر اینکه قوانین مجازات اسلامی اعمال
می شود مجازات تعزیری و بازدارنده هم وجود دارد، سرقت نیز آن از دسته جرایمی است که در حقوق اسلام
به آن اشاره و مجازات هم برای آن در نظر گرفته شده است و سرقت در هر مواردی حد مجازاتی
هم برای آن در نظر گرفته است، اما تفاوت آن و در نظر گرفتن مجازات و کیفر خواست برای سرقت
های مسلح در این است که چون با سلاح غیر مجاز گاه ابزاری برای تهدید صورت گرفته است که می
تواند منجر به مرگ طرف مقابل و قتل شود به همین دلیل مجازات “حبس”، دیه و یا حتی اعدام برای
آنها در نظر گرفته می شود.

در زمینه هر جرمی به ویژه سرقت یا حتی سرقت مسلحانه قاضی صادر کننده رای به سلیقه خود نمی تواند
سارق مسلح را به حد یا اعدام محکوم کند او باید شرایطی که سرقت در آ‌ن انجام شده و فردی
که مورد سرقت واقع شده و شخصی که مرتکب این جرم شده است را مورد بررسی قرار دهد و بعد
تصمیم گیری کند.

برابر قوانین شرعی و مقررات کیفری برای اجرای حد سرقت باید شرایطی باشد که هر یک از این شرایط نباشد
امکان اجرای حد نیست که عبارتند از:

۱-سارق باید بالغ باشد.
۲-سارق به سرقت وادار نشده باشد و بداند که مال دیگری را می رباید.۳-سارق بداند که این عمل حرام است
و صاحب مال ،مال را در حرز قرار داده باشد.۴-سارق در حال اضطرار سرقت نکرده باشد.۵-سرقت در سال قحطی صورت
نگرفته باشد.۶-سارق مال را به قصد دزدی برداشته باشد.
۷-مال مسروقه در حرز متناسب قرار گرفته باشد.
۸-مال مسروقه از اموال دولتی و وقف نباشد.

با این شرایط بسیار نادر و بعید است که بتوان این شرایط را در کنار هم دید و حد سرقت
را بر سارق اجرا کنیم.
البته باز هم شرایطی برای اجرای حد دارد مانند پیش از شکایت صاحب مال سارق را نبخشیده باشد یا سارق
قبل از اثبات جرم از این گناه توبه نکرده باشد.

در مواد ۶۵۴-۶۵۱ قانون مجازات اسلامی مصداق داشته وشروع کننده به سرقت ها از نوع مذکور در مواد اخیر الذکر
به مجازات حبس تا ۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهند شدهمچنین سارق مسلح و راهزن هرگاه با
اسلحه امنیت مردم یا جاده را برهم زند و رعب و وحشت ایجاد کند محارب محسوب شده و به یکی
از کیفرهای ذیل محکوم می شود :

۱- قتل .
۲- آویختن به دار .
۳- قطع دست راست و پای چپ .
۴- تبعید به دیاری دیگر .

شرایط و ارکان راهزنی :

۱- محل وقوع جرم سرقت راهزنی و مسلحانه باید یکی از راههای خارج شهر یا روستا باشد .
۲- سلاح راهزن اعم از سلاح سرد مثل شمشیر و یا گرم مثل تفنگ باشد .
۳- کمین کردن و غافلگیر ساختن و تهاجم علنی به عابرین .
۴- مقید نبودن سارقین به تعداد معین ، راهزن می تواند حتی یک نفر باشد .
۵- تقدیم حفظ امنیت راهها بر حفظ اموال در اقدام مامورین .
۶- غیرقابل گذشت بودن حد محاربه و افساد فی الارض .

سرقت مسلحانه از بانکها و نظایر آن :سرقت مسلحانه

از بانک ها و صرافی ها و نظایر آن مجازات حبس ابد یا اعدام دارد .

سرقت مسلحانه از منزل :

هر گاه یک یا چند نفر منزلی را سرقت کنند و حد اقل یک نفر از آنها مسلح باشد ویا
هیچ یک مسلح نباشد اما در موقع سرقت در مقام هتک ناموس برایند به مجازات اعدام یا حبس ابد محکوم
می شوند.
در صورتی که ساکنان منزل در مقام دفاع از مال یا ناموس برایند و در این میان مرتکب قتل یا
جرح یا ضرب سارقین شوند ،از مجازات معاف هستند.
ماموران در هنگام دستگیری سارقین اگر باعث قتل یا جرح یا ضرب سارقین شوند ، از مجازات معاف هستند .

جرم سرقت مستلزم تعزیر در قانون مجازات اسلامی :

ماده ۶۵۱ : [هرگاه سرقت جامع شرایط حد نباشد ولی مقرون به تمام پنج شرط ذیل باشد ، مرتکب از
پنج تا بیست سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می گردد.
]شرایط پنج گانه :۱- سرقت در شب واقع شده باشد.
۲- سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.
۳- یک یا چند نفر از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی بوده باشند.

۴- از دیوار بالا رفته یا حرز را شکسته یا کلید ساختگی به کار برده یا اینکه عنوان یا لباس
مستخدم دولت را اختیار کرده یا برخلاف حقیقت خود را مامور دولتی قلمداد کرده یا در جایی که محل سکنی
یا مهیا برای سکنی یا توابع آن است سرقت کرده باشند.
۵- در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند.

توضیح :

– درصورتی سارق یا سارقین به مجازات مذکور درماده ۶۵۱ محکوم می شوند که سرقت همه پنج شرط اخیر الذکر
را دارا باشد.
– مجازات شروع به سرقت های مذکور در مواد ۶۵۴-۶۵۱ قانون مجازات اسلامی مصداق داشته وشروع کننده به سرقت ها
از نوع مذکور در مواد اخیر الذکر به مجازات حبس تا ۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهند
شد.
ماده ۶۵۶ : [درصورتی که سرقت جامع شرایط حد نباشد و مقرون به یکی از شرایط زیر باشد مرتکب به
حبس از شش ماه تا سه سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می شود :]

شرایط شش گانه :

۱- سرقت درجایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن یا در محل های عمومی از
قبیل مسجد و حمام و غیر اینها واقع شده باشد.
در صورتی که ساکنان منزل در مقام دفاع از مال یا ناموس برایند و در این میان مرتکب قتل یا
جرح یا ضرب سارقین شوند ،از مجازات معاف هستند.
ماموران در هنگام دستگیری سارقین اگر باعث قتل یا جرح یا ضرب سارقین شوند ، از مجازات معاف هستند۲- سرقت
درجایی واقع شده باشد که به واسطه درخت یا بوته یا پرچین یا نرده محرز بوده و سارق حرز را
شکسته باشد .
۳- درصورتی که سرقت در شب واقع شده باشد.
۴-سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.
۵- سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده یا مال دیگری را در منزل مخدوم خود یا منزل
دیگری که به اتفاق مخدوم به آنجا رفته یا شاگرد یا کارگر بوده و یا درمحلی که معمولاً محل کار
وی بوده از قبیل خانه ، دکان ، کارگاه ، کارخانه و انبار سرقت نموده باشد.

۶- هرگاه اداره کننده هتل و مسافرخانه و کاروانسرا و کاروان و بطور کلی کسانیکه به اقتضای شغل اموالی در
دسترس آنان است تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند .
۷- توضیح : – برای محکومیت و مجازات سارق تحقق یکی از شروط ششگانه کافیست .
– شروع به جرم سرقت در این قبیل سرقت ها مصداق و مجازات ندارد.

باشگاه خبرنگاران