مناسبت قیام پانزدهم خردادماه
به مناسبت قیام ۱۵ خرداد
بررسی همه جانبه رخدادهای انقلاب اسلامی ایران نشان می دهد که انقلاب سال ۱۳۵۷ و پیروزی مردم بر رژیم شاه
به راستی مدیون قیام ۱۵ خرداد بوده است.
در خلال اصلاحات شاه و اوج گیری مخالفت روحانیان با آن، شرق و غرب اختلاف ها را کنار گذاشتند و
هر دو با این نهضت مذهبی به مخالفت پرداختند.
این امر و تبلیغات غربی ها سبب شد جهانیان از شناخت چهره واقعی اسلام محروم بمانند.از یک سو، سرکوب قیام
و حکومت نظامی سبب سرخوردگی نیروهای انقلابی در نخستین سال های پس از سال ۱۳۴۲ شد و از سوی دیگر،
رهبران قیام، تبعید یا زندانی شدند و فعالیت های سیاسی و اجتماعی محدود گردید.
تندروها نیز در حکومت شاه قدرت گرفتند.
در نتیجه، زمینه برای شدت عمل در زندان ها فراهم آمد.
در مقابل، جنبش مسلحانه نیز رشد کرد که این امر را می توان از پی آمدهای قیام ۱۵ خرداد دانست.با
قاطعیت می توان گفت اگر ۱۵ خرداد رخ نمی داد، آگاهی و تفکر انقلابی در مردم آن گونه رشد نمی
کرد؛ روحانیت، به ویژه امام خمینی(ره) پیش گام مبارزه با رژیم قرار نمی گرفت و همراه با تشکیل سازمان ها
و گردهم آیی های اسلامی، چهره واقعی شاه و دست نشاندگان او برای مردم آشکار نمی شد.
اکنون برخی نتیجه های به دست آمده از این قیام بزرگ را برمی شماریم
۱٫
افزایش رشد سیاسی روحانیت و حوزه علمیه و ورود روحانیان به صحنه های سیاست کشور؛۲٫
الگو قرار گرفتن مذهب برای مبارزه نیروهای مبارز؛۳٫
رشد آگاهی سیاسی توده های مردم ؛۴٫
افشای ماهیت ریاکارانه رژیم شاه برای توده های مردم؛۵٫
بی اعتباری شرق و غرب در میان مردم و پایه گذاری اصل نه شرقی، نه غربی به دلیل موضع گیری
های منفی امریکا و شوروی در مقابل قیام مردم.ـ تثبیت مرجعیت و رهبری امام خمینی(ره) با تأیید مراجع و علما
و پشتیبانی مردم.ـ روشن شدن ماهیت گروه های سیاسی وابسته و لیبرال و محو شدن جاذبه گروه های سیاسی و
غیر مذهبی.ـ احساس ضرورت داشتن تشکل برای ادامه مبارزه.ـ نتیجه گیری برخی مبارزان برای توسل به مبارزه قهرآمیز با رژیم
شاه، با این استدلال که به صورت مسالمت آمیز نمی توان به اهداف خویش رسید و باید شیوه مبارزه را
تغییر داد.
روزشمار قیام ۱۵ خرداد
۱/۱/۴۲به علت تحریم سال نو از سوی مراجع تقلید، به ویژه آیت الله خمینی (ره)، مراسم جشن و شادی تحویل
سال برگزار نشد.۲/۱/۴۲هجوم وحشیانه کماندوهای رژیم به مدرسه فیضیه و مدرسه طالبیه تبریز و منزل آیت الله قمی در مشهد.۳/۱/۴۲بازار
تهران به پشتیبانی از نهضت روحانیت تعطیل شد.۷/۱/۴۲اعتصاب جامعه روحانیت تهران، قم، مشهد، اصفهان و شیراز از ۸ تا ۱۲
فروردین و خودداری از رفتن به مساجد.۱۲/۱/۴۲تلگراف آیت الله خویی به شاه درباره برنامه های ضداسلامی رژیم.۱۳/۱/۴۲شاه در مشهد شایعه
اعزام دختران به سربازی را تکذیب کرد.۱۶/۱/۴۲تلگراف آقای حکیم به علمای قم و درخواست مهاجرت آنها از قم به نجف.۱۷/۱/۴۲صدور
اعلامیه سپاسگذاری آیت الله خمینی(ره) از فعالیت، همکاری و هم دردی مردم با ایشان.۲۰/۱/۴۲اعزام طلاب برای خدمت سربازی.۲۱/۱/۴۲تلگراف پشتیبانی جامعه
اهل منبر کرمان به آیت الله خمینی(ره).۲۳/۱/۴۲تلگراف طلاب قم به سران کشورهای عربی.۳۱/۱/۴۲صدور اعلامیه علما و امام و برگزاری مراسم
به مناسبت چهلم شهدای فیضیه در دیگر شهرها.۱۲/۲/۴۲پاسخ امام به تلگراف آیت الله حکیم و مخالفت با مهاجرت علما.۲۸/۲/۴۲صدور اعلامیه
امام خمینی(ره) خطاب به وعاظ و روحانیان، به ویژه آقای فلسفی به مناسبت فرا رسیدن محرم.۱/۳/۴۲حضور امام در مدرسه فیضیه
به یاد شهدای ۲ فروردین ۱۳۴۲ و شروع فعالیت جدید تشکیلاتی «جمعیت هیئت های مؤتلفه اسلامی»، صدور اعلامیه نهضت آزادی
در پشتیبانی از نهضت اسلامی مردم.۱۴/۳/۴۲آزادی آیت الله طالقانی از زندان.۵/۳/۴۲شاه در سفر به کرمان، اسناد مالکیت کشاورزان را به
آنها اعطا کرد.۱۵/۳/۴۲امام خمینی(ره) در نامه ای، با تشکر از حجت الاسلام فلسفی و سخنرانی های وی، از او خواست
تا مردم را برای واریز کردن کمک های نقدی به شعبه های بانک صادرات برای تعمیر مدرسه فیضیه تشویق کند.۱۶/۳/۴۲سخنرانی
تاریخی امام در مدرسه فیضیه، خنثی شدن توطئه رژیم در تحریک اوباش تهران علیه مراسم عاشورا به وسیله مرحوم طیب.۱۵/۳/۴۲دستگیری
امام و تعداد زیادی از علما و روحانیان؛ تظاهرات خونین مردم قم، اصفهان، شیراز، تهران و چند شهر دیگر؛ تظاهرات
خشمگین مرحوم طیب و بارفروشان تهران؛ کشتار دهقانان در سر پل باقرآباد.۱۵/۳/۴۲تهدید علم مبنی بر اعدام رهبران دینی از جمله امام
خمینی(ره) و انتقال امام خمینی(ره) از باشگاه افسران به زندان قصر.۱۶/۳/۴۲جمعی از فضلای حوزه علمیه نجف با مراجعه به بیت
مراجع تقلید برای نجات جان امام خمینی(ره) موفق شدند مراجع نجف را در جلسه ای گرد هم آورند تا درباره
این موضوع گفت وگو کنند.۱۹/۳/۴۲صدور اعلامیه شیخ شلتوت در حمایت از امام خمینی(ره) باعنوان «هذا بیان للناس».۲۰/۳/۴۲دستگیری آیت الله طالقانی
به سبب انتشار اعلامیه «دیکتاتور خون می ریزد» درباره وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲٫۲۲/۳/۴۲رژیم تلاش کرد در سراسر کشور تظاهراتی بر
ضد تظاهرات ۱۵ خرداد برپا سازد.۲۸/۳/۴۲مهاجرت علما به تهران در اعتراض به دستگیری امام و دیگر روحانیان؛ دیدار حاج آقا
روح الله کمالوند با شاه درباره تأمین جانی امام.۳۰/۳/۴۲دیدار آیت الله خوانساری و امام در زندان.۴/۴/۴۲انتقال امام خمینی(ره) از زندان
قصر به پادگان عشرت آباد.۱۴/۴/۴۲اعلام مرجعیت امام خمینی(ره) از جانب آیت الله مرعشی نجفی و میلانی.۱/۵/۴۲اعلامیه سی و شش امضایی
علمای مهاجر در تأیید مرجعیت امام.۱۱/۵/۴۲دیدار پاکروان (رئیس سازمان امنیت) با امام خمینی(ره) در پادگان عشرت آباد.۱۳/۵/۴۲اولین جلسه دادگاه دستگیرشدگان
واقعه ۱۵ خرداد در دادگاه نظامی.۲۶/۵/۴۲برگزاری میتینگ در امجدیه با شرکت کارگران، کشاورزان، زنان و اصناف در طرفداری از شاه.۱۴/۷/۴۲گشایش
چهارمین دوره مجلس سنا و بیست و یکمین دوره مجلس شورای ملی پس از دو سال و چهار ماه فترت.۲۰/۷/۴۲اعدام
عوامل قیام ۱۵ خرداد از جمله طیب حاج رضایی و حاج اسماعیل حاج رضایی.۱۷/۱۲/۲سقوط دولت علم و آغاز نخست وزیری
منصور.۱۵/۱/۴۳آزادی آیت الله خمینی از حصر و بازگشت ایشان به قم.
حوزه