بنای تاریخی کاخ کلات نادر شاه را بیشتر بشناسید
معرفی بنای تاریخی کاخ کلات
بنای تاریخی کاخ کلات ,عمارت خورشید یا کاخ کلات بنایی است که بسیاری معتقدند محل امن اختفای جواهرات نادرشاه از جمله کوه نور و دریای نور بوده است، بنایی نیمهتمام در میانۀ شهر کلات.با این عمارت زیبا آشنا شوید.
زمانی که نادرشاه افشار از فتح هند باز میگشت، گنجینهای قیمتی از غنایم جنگی با خود آورده بود و برای پنهان کردن این جواهرات چه جایی بهتر از بنایی نفوذناپذیر که تیغههای کوه بر گرداگرد آن کشیده شده باشند.
از کلات که بارها صحن وقایع تاریخی بوده، نخستین بار در شاهنامه نام برده شده است.
در داستان فرود پسر سیاوش، بارها به نام کلات اشاره شده و فردوسی آنجا را پناهگاه فرود دانسته است؛
همچنین از این منطقه به عنوان صحنه نبرد ایرانیان و تورانیان در شاهنامه یاد شده است.
تاریخچه ساخت بنای تاریخی کاخ کلات
دوران طلایی و شکوه و عظمت کلات در زمان پادشاهی نادرشاه افشار بوده و پس از آن به تدریج از نقش مؤثر و تعیینکننده آن کاسته شده است. این شهر در فاصله ۴۵ کیلومتری شمال شرق مشهد و در میان کوههای هزار مسجد قرار گرفته و موقعیت خاص آن یک پدیده استثنایی است. حصار طبیعی و مستحکم و تسخیرناپذیر کلات که نفوذ در آن با امکانات جنگی دورانِ سلاحهای ابتدایی، تقریبا غیرممکن بوده، از قدیمالایام این منطقه را به مامنی برای حکام و حتی تبعیدگاهی برای یاغیان بدل کرده بود. کلات در سال ۱۳۸۰ میلادی به فناناپذیری شهرت یافت.
تیمور لنگ چهارده بار به آن حملهور شد، اما هر بار ناکام ماند.
عمارت خورشید که در میان محوطهای وسیع بسان نگینی در دل کلات جلب نظر میکند.
یکی از معدود بناهای دوره افشاری است، بنایی که ظاهرا قرار بوده آرامگاه نادرشاه باشد.
عمارت خورشید سازهای پررمز و راز است که و نماهای بیرونی آن را از سنگهای منطقه تراشیدهاند.
نام این عمارت هیچ ربطی به قرص درخشان زردی که هر روز در آسمان میبینید ندارد؛
بلکه «خورشید» نام یکی از همسران نادرشاه بوده است.
ساخت عمارت خورشید در سال ۱۱۵۱ ه.ق آغاز شد، اما عملیات ساخت آن در تمام طول پادشاهی نادر تداوم داشت و حتی تا آخرین سالهای حیات او یعنی سال ۱۱۶۰ هجری قمری همچنان ادامه داشته و سرانجام با مرگ ناگهانی نادر نیمهتمام رها شده است.
گفته میشود نادرشاه پس از فتح هند تراشکارانی را از هند با خود به ایران آورد تا روی بنا کار کنند.
این عمارت در نگاه اول به شدت تحت تأثیر جلوههای معماری هند به نظر میرسد.
معماری بنای تاریخی کاخ کلات
این عمارت در لایههای زیرین خود هویتی کاملاً ایرانی دارد.
دوازده اتاق این عمارت با نقاشی و گچبری آراسته شدهاند و به نظر میرسد این بنا محل سکونت پادشاه و خاندانش بوده باشد.
عمارت خورشید پس از نادرشاه در دوره قاجار به عنوان اقامتگاه مسکونی مورد استفاده قرار گرفت.
این عمارت سه طبقه، در میانۀ باغ بزرگ واقع شده، قبلتر ارتفاعش حدودا ۲۵ متر بوده است.
اما با خراب شدن سومین طبقه، ارتفاع عمارت به ۲۰ متر رسیده است.
وقتی به بنای تاریخی عمارت نگاه میکنید، اولین چیزی که به چشمتان میخورد استوانهای است با نیمستونهای سنگی که همچون برجی از میان بنا بالا آمده است. این برج از درون، هشت ضلعی است و گنبدی بر بالای آن قرار دارد. نکته جالب فاصله میان حجم استوانهای و بقیه بنا است که همچون درز انبساط آنها را از هم جدا میکند و در بالای پشت بام طبقه همکف سنگهایی به صورت درپوش روی این درز را میبندند.
با حذف بخشی از چهار نیمستون در قسمت بالای برج، روشنایی درون برج فراهم شده است.
نیمستونهای برج ساده هستند، ولی سرستونها تراش تزیینی اندکی دارند.
همگردی