سفر به سبزوار ؛ راهنمای جامع گردشگری سبزوار ؛ سفر به سرزمین سربداران
سبزوار به عنوان یکی از قدیمیترین شهرهای ایران، دارای تاریخی غنی است. این شهر در دوران مختلف، شاهد تمدنهای گوناگونی بوده و آثار تاریخی بسیاری از آن دوران به جا مانده است. سبزوار شهری است که با تاریخ و طبیعت درآمیخته است. اگر به دنبال سفری آرام و دلنشین هستید، سبزوار میتواند مقصد مناسبی برای شما باشد. راهنمای سفر به سبزوار را در پرشین وی ببینید.
راهنمای سفر به سبزوار
سبزوار یکی از شهرهای بزرگ استان خراسان رضوی است که در غرب خراسان، در شمال شرق ایران قرار دارد. تاریخ سبزوار با بیهق پیوند خوردهاست. پس از حمله مغول به سلطنت خوارزمشاه به دلیل دلاوری مدافعان فدایی موسوم به سربداران، برای مدتی به نام سربداران نیز شناخته میشد.
بعد از حکومت شیعی آل بویه حکومت شیعه بعدی در ایران به دست سربداران ایجاد گردید که مدتها بر قسمتهایی از کشور حکومت نمودند و پایتخت این حکومت سبزوار بود. سبزوار از مهمترین مراکز جمعیتی، دانشگاهی، فرهنگی، اسلامی و تاریخی شمال شرق ایران بهشمار میآید و به عنوان یکی از نمادهای تاریخ و علم ایران مطرح شدهاست. مراکز علمی و دانشگاهی و همچنین حوزههای علمیه این شهر از قدمتی دیرینه برخوردارند. این شهر خاستگاه اندیشمندان بزرگی در ادوار مختلف تاریخی بودهاست و شاعران بزرگی نیز به دنیای علم و ادب معرفی کردهاست که ابن یمین فریومدی و حمید سبزواری از جمله آنها هستند.
موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای طبیعی
فاصله شهر سبزوار از طریق جاده ۴۴ با مشهد در شرق ۲۲۰ کیلومتر و با تهران در غرب ۶۷۰ کیلومتر است. شهرستان سبزوار واقع در غرب استان خراسان رضوی براساس آخرین تقسیمات کشوری دارای سه بخش به نامهای مرکزی و روداب و بخش ششتمد است.
جاهای دیدنی سبزوار
سبزوار، شهری تاریخی و فرهنگی در استان خراسان رضوی ایران است که به عنوان یکی از مراکز مهم شیعی شناخته میشود. سبزوار به دلیل وجود امامزادهها و علمای بزرگ، از جمله ملاهادی سبزواری و سید عبدالاعلی سبزواری، اهمیت ویژهای دارد. این شهر در تاریخ ایران به عنوان پایتخت حکومت سربداران نیز شناخته میشود و به خاطر بزرگداشت واقعه کربلا و برگزاری تعزیهخوانیها، فرهنگ غنی و مذهبی دارد
آتشکده میر مظفر
آتشکده میرمظفر یکی از جاذبه های سبزوار است که در شهرستان خوشاب، روستای بابالنگر قرار دارد. قدمت این آتشکده به دوران قبل از اسلام بازمیگردد و روی کوهی بلند واقع شده و نمای ۴ طاقی از سنگ و ساروج دارد. همچنین علاوهبر آتشکده، وجود فسیلهایی که روی دیوارهای آن کشف شده و طبق اسناد و مدارک قدمت آنها به حدود ۱۰۰ میلیون سال پیش بازمیگردد باعث معروف شدن آن شده است.
تپه عیدگاه
تپه عیدگاه، یک منطقه باستانی در سبزوار است که در گذشته در ورودی شهر سبزوار بنا شد؛ اما با وسعت گرفتن شهر در حال حاضر داخل سبزوار قرار دارد که در آن آثار باستانی و اشیا تاریخی بسیاری یافته شده است. قدمت این تپه که به تپه دامغان هم معروف است به ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد و یکی از دو تپه معروف دنیا است که از اهمیت ویژهای برخوردار هستند و آثاری چون سفالینهها و اشیا و ابزارآلاتی از کاوشهای صورت گرفته در این منطقه کشف شده است.
مناره خسروگرد
مناره خسروگرد یکی از شاهکارهای معماری تاریخی ایران است که در غرب سبزوار قرار دارد. این مناره که متعلق به قرن ششم هجری است و در دورهی سلجوقیان ساخته شده، از آثار باستانی منطقه به شمار میرود. ارتفاع و بلندی آن حدود ۳۸ متر با ساختار آجری است و به دلیل قدمت بالا و کتیبهای که روی آن نصب شده و با خط کوفی سال ۵۰۵ هجری روی آن حک شده به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه جعفرزاده
خانه جعفرزاده، یکی از دیدنی ترین جاهای سبزوار است که در خیابان بیهق، کوچه نه بام، کوچه حاج آقا فخر قرار دارد و قدمت آن به دوره قاجار بازمیگردد. این خانه نمونهای از فرهنگ و هنر معماری ایران در دوره قاجار را به تصویر میکشد که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خانه جعفرزاده با ساختار آجری و خاکی رنگ، حوض زیبا در وسط حیاط و معماری دوره قاجاری تبدیل به یکی از جاذبههای گردشگری سبزوار شده و بازدید از آن رایگان است.
خانه باغ اسکویی
خانه باغ اسکویی، یکی از خانههای تاریخی و از جاهای دیدنی سبزوار است که در ۴ کیلومتری غرب سبزوار و در روستای ابارش قرار دارد. این باغ زیبا با معماری قدیمی و خصوصیات منحصر به فرد خود متعلق به خاندان اسکویی از تاجران مشهور زمان قاجار است. معماری عمارت این باغ در دو طبقه با اتاقهای فراوان، حیاط داخلی، بادگیرخانه، حجره و تالار و باغ اطراف، جذابیت زیادی برای بازدیدکنندگان و خریداران بلیط هواپیما سبزوار دارد و دارای تزیینات داخلی زیبا مثل آجرکاری، گچبری ستونها و نقاشی روی حوضخانه است و به همین دلیل به عنوان یکی از دیدنی ترین جاهای سبزوار شناخته میشود.
درخت سرو کهنسال فیض آباد
درخت سرو کهنسال فیضآباد، یکی از جاهای دیدنی سبزوار است که قدمتی دیرینه دارد و به عنوان یک شاهکار زنده شناخته میشود. این درخت در شهرستان فیروزه و در روستای فیض آباد واقع شده است. درخت سرو کهنسال به عنوان نمادی از زندگی پایدار و ارتباط عمیق انسان با طبیعت، جاذبهی منحصر به فردی در فیضآباد است که در سال ۱۳۹۹ در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسید.
درخت چنار کهنسال سلیمانی
درخت چنار کهنسال سلیمانی، در روستای سلیمانی واقع شده که شامل دو درخت چنار است که به گفته متخصصان قدمتی حدود ۴۰۰ سال دارند. این درخت ابتدا دارای هفت اصله بود اما با حمله روس به این منطقه پنج اصله آن قطع و فقط دو اصله از آن باقی ماند. این درخت به دلیل قدمت بالایی که دارد در سال ۱۳۹۹ به عنوان یکی از آثار طبیعی ایران به ثبت رسید.
خانه الداغی
خانه الداغی، یکی از خانههای تاریخی در شهر سبزوار است که از دوران قاجار به جا مانده و به فاصله کمی از دروازه عراق در خیابان اتابک جنوبی قرار دارد. معماری زیبا و نمادین این خانه دو طبقه شامل مطبخ خانوادگی، زیرزمین، هشتی، تالار، هیزم خانه و دو ورودی است. خانه الداغی با حیاط داخلی و تزئینات هنری در دیوارها و سقفها و پنجرههای چوبی توجه هر بازدیدکنندهای را به خود مجلب میکند. این خانه دارای ویژگیهای بسیاری است که از جمله آنها میتوان به سیستم دفع فاضلاب سنتی اشاره کرد.
جاهای دیدنی مذهبی و فرهنگی در سفر به سبزوار
شهر سبزوار، یکی از شهرهای زیبا و تاریخی ایران و غنی از جاهای دیدنی مذهبی و فرهنگی است و هر ساله میزبان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی است که برای بازدید از آثار تاریخی و اماکن مذهبی به این منطقه سفر میکنند. در ادامه به برخی از جاذبههای مذهبی و فرهنگی سبزوار میپردازیم:
بقعه امامزاده یحیی
بقعه امامزاده یحیی، یکی از اماکن مذهبی و جاذبه های دیدنی سبزوار است که در جاده سبزوار به اصفهان قرار دارد. این امامزاده به عنوان محلی مقدس شناخته میشود که مربوط به یکی از نوادگان امام زین العابدین است و سر در آن کتیبهای تاریخی مربوط به قرن ششم هجری نصب شده که روی آن آیات قرآن نوشته شده است.
آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی
آرامگاه ابوالحسن زید بیهقی، یکی از شخصیتهای فرهنگی و از ادیبان عرب است که به ابن فندق هم شهرت دارد. ایشان علاوهبر یک شاعر و ادیب بزرگ با ۷۶ جلد کتاب دارای شهرت در علوم ریاضیات و فقه بودند. آرامگاه بیهقی با معماری زیبا و تاریخی، از زیباترین جاهای دیدنی سبزوار است که طرفداران ادبیات و علاقمندان به تاریخ و فرهنگ ایران با دیدن آثار و یادگارهای این ادیب و ریاضیدان بزرگ، از آن بازدید میکنند.
آرامگاه شیخ نجم الدین اکبری
آرامگاه شیخ نجمالدین اکبری، یکی از مقامات دینی و عارفان برجسته ایرانی، در شهر جوین واقع شده است. شیخ نجمالدین اکبری معروف به “شیخ نجم” به عنوان یکی از شخصیتهای مذهبی و عرفانی قرن ششم و هفتم هجری قمری شناخته میشود که دارای دو آرامگاه است که یکی در شهر جوین و دیگری در اورگنج ترکمنستان قرار دارد که بسیار هم معروف است.
مصلی تاریخی سبزوار
مصلی تاریخی سبزوار، یکی از نمادهای فرهنگی و مذهبی در شرق سبزوار است که قدمت آن به قرن هشتم میلادی بازمیگردد و به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مصلی سبزوار ابتدا به عنوان خانقاهی که بزرگان شهر در آن زندگی میکردند ساخته شد و بعدها از آن به عنوان اولین محل برای برپایی نماز اعیاد در ایران استفاده شد. این مکان تاریخی، با توجه به ارزشهای فرهنگی و مذهبی، به یک جاذبه گردشگری در سبزوار تبدیل شده است.
امامزاده هفت معصوم
امامزاده هفت معصوم، یکی از جاهای دیدنی سبزوار است که به هفت نفر از نسل پاک و معصوم اهل بیت پیامبر اسلام، یعنی هفت امامزاده اختصاص دارد. این امامزاده بین سبزوار و جوبین واقع شده و طبق اسناد و مدارک موجود و روی کتیبههای تاریخی و ارزشمندی که منقش به خط کوفی است تاریخ ۸۱۹ هجری قمری را نشان میدهد. امامزاده هفت معصوم که به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده، دارای ساختمانی با معماری هشت ضلعی است و در هر ضلع آن یک طاقنما با نقوش زیبا از گلهای رنگارنگ قرار دارد.
مقبره سهراب، پسر رستم
سهراب، پسر بزرگ رستم پهلوان، یکی از شخصیتهای معروف و افسانهای در ادبیات ایرانی است. سهراب به عنوان یک جوان شجاع و دلیر شناخته میشد که در افسانهها و شاهنامه فردوسی به ناموری و شجاعت خود معروف است. از مقبره سهراب به عنوان مکانی تاریخی یاد میشود که به گفته برخی به دلیل جنگ رستم و سهراب در اطراف سبزوار مقبره سهراب در این مکان قرار دارد؛ به همین دلیل یادبودی از سهراب ساخته شده که در شهرداری سبزوار قرار دارد و گردشگران میتوانند از در سفر به سبزوار از آن بازدید کنند.
آرامگاه مولانا حسین واعظ کاشفی
آرامگاه مولانا حسین واعظ کاشفی، یکی از جاهای دیدنی سبزوار است که به عنوان محلی مذهبی شناخته میشود. این مکان به نام یکی از علمای بزرگ و دینی منطقه است و به اهمیت و جایگاه وی در انتقال علوم دینی و اسلامی برای مردم این منطقه اشاره دارد.
از جمله جاذبههای تاریخی و جاهای دیدنی سبزوار باید به کاروانسراهای سبزوار، میل خسرو گرد، تپه باستانی سبزوار، باغ ملی، مسجد پامنار، مسجد جامع، خیابان بیهق، بازارهای سرپوشیده، موزه شهر، موزه مردمشناسی، مقبره اسرار مدرسه فخریه، آرامگاه حمید سبزواری، خانه امینالتجار، خانه جعفر زاده،مسجد جامع سبزوار از بناهای به جا مانده از سده هشتم هجری،مسجد خسروشیر، آرامگاه حاج ملاهادی سبزواری و آرامگاه بقراط اشاره کرد.
از جمله جاذبههای طبیعی سبزوار میتوان به پناهگاه حیاتوحش شیر احمد، منطقه شکارممنوع پروند، رودخانه ششتمد، رودخانه ریوند، رودخانه دلبر و آبشارهای بفره اشاره کرد.
دیدنی ترین روستاهای اطراف سبزوار
روستاهای بلاش آباد، دلبر و افشنگ از زیباترین جاهای دیدنی سبزوار در استان خراسان رضوی هستند. این روستاها با آبوهوای معتدل، چشماندازهای طبیعی خیرهکننده و با فاصلهی کمی که با سبزوار دارند، یک مقصد آرامشبخش برای گردشگران به شمار میروند. همچنین خانههای سنتی و محصولات طبیعی، تجربه یک روستاگردی در دل طبیعت را برای مسافران فراهم میکند.
روستای بلاش آباد
بلاش آباد، یکی از روستاهای ییلاقی دلنشین و زیبای اطراف شهر سبزوار در استان خراسان رضوی است. این روستا در ۲۵ کیلومتری سبزوار قرار دارد و با موقعیت جغرافیایی و فضای محلی، گردشگران را به خود جذب میکند. روستای بلاش آباد با مناظر دیدنی از دشتها و کوهستانهای اطراف، یک مقصد جذاب برای علاقهمندان به طبیعت است.
خانههای سنتی با معماری زیبا و باغهای میوه، مردمان مهماننواز و فرهنگ محلی غنی، مزار روستا و سالن بهشت، رودخانه و برج، بلاش آباد را به محلی خاص و آرام برای گردشگرانی که به طبیعتگردی و زندگی روستایی علاقه دارند تبدیل کرده است.
روستای دلبر؛ دلبرترین روستای ایران
دلبر، یک روستای تاریخی در نزدیکی شهر سبزوار است که با ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، گردشگران را مسحور خود میکند. این روستا با معماری سنتی و خانههای سنگی بازسازی شده، تجربهای از زندگی روستایی سنتی را به بازدیدکنندگان ارائه میدهد. بافت سنتی، مساجد قدیمی، رودخانه دلبر و فضاهای سبز، اجازه میدهد تا گردشگران با گذشته و فرهنگ این منطقه آشنا شوند. همچنین هوای پاک و زیباییهای طبیعی اطراف این روستا، افراد را به یک سفر جذاب و پر از تجربیات طبیعی و تاریخی دعوت میکند.
روستای افشنگ
افشنگ، یکی از دیدنیترین روستاهای منطقه سبزوار در استان خراسان رضوی است که در دل کوه قرار گرفته و با فضای سبز، طبیعت زیبا و هوای خنک و دلنشین، مقصد گردشگران بسیاری است. بافت سنتی و پیادهراههای افشنگ، مزارع و باغهای این منطقه با گلهای رنگارنگ و بوی خوشایند، جلوهی دیدنی به این روستا افزوده و از زیباییهای طبیعی زیادی برخوردار میسازد.
آداب و رسوم مردم سبزوار
مردم سبزوار برای پوشاک خود پارچهبافی میکردند، که این کار توسط دستگاهی بنام (فرت) انجام میشد. لباس محلی زنان سبزوار شامل بالاتنه و پایینتنه میشود، زنان سبزواری شلوار چیندار میپوشند و چارقد بر سر میکنند. در برخی مناطق روی چارقد، چادری هم میپوشند. کفش بانوان سبزواری گالش است. لباس محلی مردم این ناحیه شامل پیراهن، شلوار، بی تاوه، جلیقه، کلاه و پیراهن آستینکوتاه است. بی تاوه پارچه پشمی است که مردان دور مچ پای خود میبندند.
قدمت آیین کهن اسب چوبی در سبزوار، به دوره سربداران برمیگردد، این آیین در کشورهایی مثل ایران، ترکمنستان و تاجیکستان برگزار میشود.
صنایع دستی و سوغات سبزوار
از جمله صنایع دستی در سفر به سبزوار باید به قالیبافی، آهنگری، خراطی، نمدمالی و نخ تابی اشاره کرد. مهمترین سوغاتیهای سبزوار عبارتاند از کلوچه زنجبیلی و ادویههای مشهور سبزواری.
غذای محلی در سفر به سبزوار
از مشهورترین غذاهای ایرانی باید به آوریج، کمه جوش، اشکنه، کماج، مسوه، دنی، کاچی، آش جوش بره، آش ماست، آش قوریتی، قلیه بادمجان، علف ماست اشاره کرد.
بهترین زمان سفر به سبزوار
بهترین زمان برای سفر به سبزوار، بهار و پاییز است. در این دو فصل، آب و هوای سبزوار معتدل و دلپذیر بوده و شرایط مناسبی برای گردشگری فراهم میآورد. به ویژه در بهار، طبیعت سبزوار به زیبایی خود میبالد و در پاییز نیز هوای خنک و دلپذیر، فرصت خوبی برای بازدید از جاذبههای تاریخی و طبیعی این شهر فراهم میکند. فصل تابستان به دلیل گرمای شدید و زمستان به خاطر خشکی هوا، زمانهای مناسبی برای سفر به این منطقه محسوب نمیشوند.
بهترین راههای سفر به سبزوار
سبزوار شهری در استان خراسان رضوی است که در ۲۲۰ کیلومتری مشهد قرار دارد. برای سفر به این شهر میتوانید از چند راه استفاده کنید:
هوایی
سبزوار دارای فرودگاه بینالمللی است که پروازهای داخلی از شهرهای مختلف به آن انجام میشود. میتوانید از طریق فرودگاه مشهد یا تهران به سبزوار سفر کنید.
جادهای
سبزوار با شبکه جادهای مناسبی به شهرهای اطراف متصل است. میتوانید از طریق جادههای اصلی و آزادراهها به این شهر سفر کنید. برخی از مسیرهای پرتردد عبارتند از:
مشهد – سبزوار
تهران – سبزوار
اصفهان – سبزوار
ریلی
سبزوار به شبکه ریلی کشور متصل است و میتوان از طریق قطار به این شهر سفر کرد. قطارهای مسافری از شهرهای مشهد، تهران و اصفهان به سبزوار تردد میکنند. بنابراین با توجه به موقعیت جغرافیایی سبزوار و امکانات حملونقل موجود، میتوانید از طریق هوایی، جادهای یا ریلی به این شهر سفر کنید و از جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی آن دیدن نمایید.