راهنمای سفر به گنبد کاووس با بلندترین برج آجری دنیا ؛ سفری به یادماندنی به اولین شهر با معماری شطرنجی در ایران
ایران کشوری با تنوع آب و هوایی بالاست که قدمتی کهن دارد و بسیاری از اولین های دنیا در آن رخ داده است. برخی کشور ایران را به عنوان قدیمی ترین کشور دنیا می دانند و اثار باستانی آن را مایلند از نزدیک ببینند. یکی از قدیمی ترین شهر های کشورمان که دانشمندان و نویسندگان و ادیبان زیادی را در بطن خود پرورش داده است گنبد کاووس در استان گیلان است. اطلاعاتی درباره سفر به گنبد کاووس را در پرشین وی ببینید.
سفر به گنبد کاووس
یکی از مکانهایی که هنگام سفر به استان گلستان باید حتما از آن دیدن کنید، شهر زیبای گنبد کاووس است. در این شهر علاوه بر مناظر زیبای طبیعی، بناهای تاریخی زیادی وجود دارند که هر کدام هویت این خاک به شمار میآیند. در کنار این بناها طبیعت فوقالعادهی این شهر شما را شگفت زده خواهد کرد. در گنبد کاووس که قدمتی هزار ساله دارد، گردشگران زیادی در رفت و آمد هستند و مکانهای زیادی هست که با یک بار سفر نمیتوان از همه آنها دیدن کرد.
گنبد کاووس شهری قدیمی در استان گلستان است. در گذشته این استان با نام جرجان شناخته میشد؛ زیرا در سر راه جاده ابریشم قرار گرفته بود. بهعلاوه گنبد کاووس در روزگاری پایتخت کشور ایران نیز بوده است. همجواری این شهر با شهرهای سر سبز و پر باران نظیر گرگان، بجنورد و… موقعیت خاصی را برای آن ایجاد کرده است. بنابراین گردشگران و مسافران هنگام سفر به شهرهای شمالی میتوانند به راحتی از شهر تاریخی گنبد کاووس نیز دیدن کنند.
معرفی جاذبه های گردشگری گنبدکاووس
تاریخچه گنبد کاووس
گنبد کاووس در قدیم با نام گنبد قابوس شناخته میشد. این شهر به دلیل قرار گرفتن بر سر راه جاده ابریشم از نظر تجاری بسیار اهمیت داشته است. مهمترین سلسلهای که در گنبد قابوس حکومت میکرد، سلسله آل زیار بوده است. از این سلسله برج آجری قابوس، بلندترین برج آجری دنیا بر جا مانده که امروزه یکی از بناهای گردشگری در گنبد کاووس به حساب میآید. این برج بلند، یکی از مهمترین دلایل مشهور بودن گنبد کاووس در سطح جهانی است.
بهترین زمان سفر به گنبد کاووس
آب و هوای گنبد کاووس به طور کلی گرم و مرطوب است. این استان در روزهای تابستان بسیار گرم بوده و حالتی شرجی دارد. از طرفی دیگر در زمستان بسیار سرد است و به صورت مکرر در آن برف و باران میبارد. بنابراین بهترین زمان برای سفر به گنبد کاووس اوایل بهار یعنی فروردین و اردیبهشت یا اوایل پاییز یعنی مهرماه تا اواسط آبان است.
فرهنگ و آداب و رسوم گنبد کاووس
گنبد کاووس، با جمعیتی متنوع از نظر قومیتی، میراثی غنی از آداب و رسوم را در خود جای داده است. بزرگترین گروههای قومی شامل فارسها، آذریها، بلوچها و ترکمنها هستند که هر کدام فرهنگ و سنتهای خاص خود را دارند. فارسها و آذریها عمدتاً پیرو مذهب شیعه و ترکمنها و بلوچها نیز بیشتر سنی مسلمان هستند. این تفاوتهای مذهبی به شکلگیری جشنها و مراسمات مختلف در شهر کمک کرده است.
جمعیت شهرستان گنبد کاووس
طبق آخرین سرشماری رسمی در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶ میلادی)، جمعیت شهرستان گنبد کاووس ۳۴۸,۷۴۴ نفر بوده است. این شهرستان در استان گلستان ایران واقع شده و مرکز آن شهر گنبد کاووس است. برخی نکات مهم در مورد جمعیت این شهرستان:
گنبد کاووس دومین شهر پرجمعیت استان گلستان پس از گرگان است
جمعیت شهر گنبد کاووس (مرکز شهرستان) در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۵۱,۹۱۰ نفر بوده است
روند رشد جمعیت شهرستان در سالهای اخیر مثبت بوده است. در سرشماری سال ۱۳۸۵ (۲۰۰۶) جمعیت ۲۸۳,۳۳۱ نفر و در سال ۱۳۹۰ (۲۰۱۱) به ۳۲۵,۷۸۹ نفر رسیده بود.
این شهرستان از دو بخش مرکزی و داشلی برون تشکیل شده و دارای ۶ دهستان و ۲ شهر است
بنابراین آخرین آمار رسمی از جمعیت شهرستان گنبد کاووس مربوط به سال ۱۳۹۵ و برابر با ۳۴۸,۷۴۴ نفر میباشد.
مذهب مردم گنبد کاووس
اکثریت جمعیت شهرستان گنبد کاووس مسلمان هستند و مذهب آنها اسلام است.
طبق برخی منابع، حدود ۹۵ درصد مردم این شهرستان مسلمان هستند.
تشیع مذهب غالب در بین مسلمانان گنبد کاووس است و اقلیتی از اهل سنت نیز در این منطقه زندگی میکنند.
علاوه بر اسلام، ادیان و مذاهب دیگری نیز در اقلیتهای کوچک در گنبد کاووس وجود دارند، از جمله:
یهودی: گرچه جمعیت یهودیان در ایران بسیار کم است، اما در برخی از شهرهای ایران از جمله گنبد کاووس، خانوادههای یهودی زندگی میکنند.
مسیحی: تعداد کمی مسیحی نیز در گنبد کاووس وجود دارد.
گنبد کاووس در نقشه ایران
گنبد کاووس در شمال ایران و در استان گلستان واقع شده است. برخی نکات مهم در مورد موقعیت جغرافیایی این شهر عبارتند از:
مختصات جغرافیایی: گنبد کاووس در موقعیت ۳۷°۰۹′ شمالی و ۵۵°۰۰′ شرقی قرار دارد
استان: این شهر در استان گلستان واقع شده است
شهرستان: گنبد کاووس مرکز شهرستان گنبد کاووس است
بخش: این شهر در بخش مرکزی شهرستان گنبد کاووس قرار دارد
موقعیت نسبی: گنبد کاووس دومین شهر بزرگ استان گلستان پس از گرگان است
ارتفاع: این شهر در ارتفاع ۵۲ متری از سطح دریا قرار گرفته است
مساحت: مساحت شهر گنبد کاووس حدود ۲۱ کیلومتر مربع است
دسترسی: گنبد کاووس فاقد فرودگاه و راه آهن است. برای سفر هوایی یا ریلی، ابتدا باید به گرگان رفت و سپس با وسایل نقلیه زمینی به گنبد کاووس سفر کرد
فاصله تا گرگان: فاصله زمانی بین گرگان و گنبد کاووس حدود ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه است
گنبد کاووس در کدام استان است
گنبد کاووس در استان گلستان واقع شده است. این شهر مرکز شهرستان گنبد کاووس و دومین شهر بزرگ استان گلستان پس از گرگان محسوب میشود.
شهرستان: مرکز شهرستان گنبد کاووس است
بخش: در بخش مرکزی شهرستان گنبد کاووس قرار دارد
جمعیت: بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر گنبد کاووس حدود ۱۵۱,۹۱۰ نفر بوده است
موقعیت جغرافیایی: این شهر در شمال ایران و در منطقه ترکمن صحرا واقع شده است
اهمیت تاریخی: گنبد کاووس یکی از قدیمیترین و بزرگترین شهرهای ایران است و در گذشته با نام جرجان شناخته میشده است
گنبد کاووس به دلیل داشتن بلندترین برج آجری دنیا (برج گنبد کاووس) و همچنین به عنوان اولین شهر با معماری شطرنجی در ایران شهرت دارد.
افراد مشهور گنبد کاووس
گنبد کاووس به عنوان یکی از شهرهای مهم استان گلستان، افراد مشهور و برجستهای را در زمینههای مختلف پرورش داده است.
برخی از افراد مشهور این شهر عبارتند از:
مختومقلی فراغی: شاعر و عارف نامدار ترکمن که در قرن ۱۸ میلادی میزیست.
بیبی ماری: شاعر و عارف ترکمن که در قرن ۱۹ میلادی میزیست.
آنه محمد یوسفی: شاعر معاصر ترکمن.
عبدالحکیم ایشان: از علمای برجسته اهل سنت در قرن ۲۰٫
ولی محمد خان تنگستانی: از سرداران مشروطه و مبارز ضد استعمار.
محمدرضا لطفی: موسیقیدان برجسته ایرانی که در گنبد کاووس متولد شد.
حسین صدقیانی: بازیکن سابق تیم ملی والیبال ایران.
بهنام محمودی: بازیکن سابق تیم ملی والیبال ایران.
عادل غلامی: بازیکن تیم ملی والیبال ایران.
فرهاد قائمی: بازیکن تیم ملی والیبال ایران.
گنبد کاووس به ویژه در زمینه والیبال شهرت دارد و بازیکنان برجستهای را به تیم ملی ایران معرفی کرده است. همچنین، این شهر در زمینههای فرهنگی، ا دبی و هنری نیز چهرههای شاخصی داشته است.
جاهای دیدنی گنبد کاووس
مکان های دیدنی گنبد کاووس اصلا کم نیست. کافیست یک جستوجوی ساده در اینترنت داشته باشید تا نام جاذبهها، تالابها، سدها و روستاهای سبز بیکرانش مقابل چشمانتان صف بکشد. همنشینی دلانگیز تاریخ، طبیعت و فرهنگ در گنبد کاووس حتما شما را به وجد خواهد آورد.
گنبد قابوس یا کاووس از معروفترین جاذبه های تاریخی گنبد کاووس است که در این شهر وجود دارد. این بنا به دستور شمسالمعالی قابوس بن وشمگیر، پادشاه زیاریان، در سال ۳۷۵ هجری ساخته شده و با ۵۵ متر ارتفاع، بلندترین برج آجری جهان نام گرفته است.
گنبد قابوس از لحاظ مهندسی و معماری بسیار پیشرفته محسوب میشود و دارای ویژگیهای منحصر به فردی است. این بنا روی تپهای از خاکهای نرم و سست ساخته شده و برای جلوگیری از نشست بنا، مهندسان سازهای از تکنیکهای خاصی استفاده کردهاند. همچنین، برای جلوگیری از ریزش بنا در برابر باد، گنبد آن به شکل مخروطی ساخته شده است.
جنگل تنگه چهل چای
جنگل تنگه چهل چای، همان جاذبه است که یکی از دیدنیهای زیبای استان گلستان را درون خود جای داده است. هوای خنک ۵۹ هکتار جنگل شما را فراگرفته است و صدای جریان آب، روح و روان شما را شستوشو میدهد. آیا رؤیایی نیست؟
تالاب آلماگل | زیستبوم پرندگان مهاجر
در ۵۵ کیلومتری شمال شهرستان گنبد کاووس و ضلع شمالی جاده گرگان به اینچهبرون، تالابی به نام آلماگل وجود دارد که محل زیست جانوران بسیاری است. آلماگل در زبان محلی به معنای دریاچه سیب است. این تالاب بینالمللی آب شور و یکی از مقاصد مهم برای مشاهده پرندگان مهاجر در ایران است.
این منطقه به عنوان زیستگاهی مهم برای پرندگان آبزی و مهاجر شناخته میشود و تعداد زیادی از پرندگان مهاجر در فصول مختلف سال به این منطقه کوچ میکنند. تالاب آلماگل از لحاظ زیبایی طبیعی، مناظر آبی آرامشبخش و گوناگونی گونههای گیاهی و جانوری مورد توجه گردشگران قرار دارد.
تالاب آجی گل | روی دیگر طبیعت شمال
تالاب آجی گل یکی از سه تالاب بینالمللی استان گلستان است که در شهرستان گنبد کاووس واقع شده است. این تالاب در ۵ کیلومتری قسمت غرب شهر اینچهبرون و در سمت شمال گنبد کاووس بخش داشلیبرون قرار دارد.
تالاب آجی گل دارای مساحت ۳۶۰ هکتار و عمق متوسط ۲ متر است. آب این تالاب شور است و از طریق رودخانههای شورجه و شور سامان تغذیه میشود. تالاب آجی گل زیستگاه بسیاری از گونههای پرندگان مهاجر و بومی است. ازجمله پرندگانی که در این تالاب زندگی میکنند میتوان به فلامینگو، اردک، غاز، قو، حواصیل و مرغابی اشاره کرد. جالب است بدانید که تالاب آجی گل در سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از تالابهای مهم بینالمللی در فهرست رامسر به ثبت رسیده است.
سد گلستان | تلفیق آرامش و تفریح آبی
سد گلستان یکی از بزرگترین و مهمترین سدهای ایران است که در استان گلستان و نزدیکی گنبد کاووس قرار دارد. این سد یکی از سدهای خاکی همگن ایران به شمار میرود که سرچشمه آن به کوههای شرق استان گلستان باز میگردد.
در پشت سد گلستان یک دریاچه مصنوعی زیبا ساخته شده و به یکی از نقاط دیدنی گنبد کاووس برای مسافران این شهر شمالی تبدیل شده است. این دریاچه محل مناسبی برای قایقرانی، ماهیگیری و تفریحات آبی است. همچنین برای گردشگرانی که بهدنبال قدمزدن در تپههای سبز هستند نیز جای مناسبی است.
روستای هیوه چی بالا | برشی از رویای سبز طبیعت
در مسیر جاده گنبد کاووس به آق قلا روستایی وجود دارد که گویی برشی از رویای سبز طبیعت است. این روستا که هیوه چی بالا نام دارد یکی از مناطق بکر و دستنخورده شمال کشور محسوب میشود. خانههای روستای هیوه چی بالا در میان چمنزارهایی ساخته شده که در تکمیل آرامش زندگی، هیچچیز کم ندارند.
هوای این روستا بسیار پاک است و میتوانید قطار ابرها را سوار بر دست باد تماشا کنید و اکسیژن خالص را داخل ریههایتان ببرید.
مجتمع سوارکاری گنبد کاووس | محفلی برای سوارکاران
یکی دیگر از جاهای دیدنی گنبد کاووس، در خیابان معلم قرار دارد و برای ورزشکاران و علاقهمندان به تفریحات هیجانی جای مناسبی است. مجتمع سوارکاری گنبد کاووس در زمینی به مساحت ۱۲۰ هکتار ساخته شده است و پارکینگ، فضای سبز، پیست اسبدوانی، سوئیت، ویلا، اسطبل زمستانه و تابستانه، استخر شنا و جایگاه مسابقات در آن قرار دارد.
گورستان خالد نبی | متفاوتترین قبرستان ایران
گورستان خالد نبی را میتوان متفاوتترین قبرستان ایران نامید که در نزدیکی گنبد کاووس قرار دارد. دور تا دور این زیارتگاه را مراتع سبز شمالی احاطه کرده است و آرامشی را که در این مکان پیدا میکنید، هیچکجای دیگری نخواهید یافت. رفتن به این جای دیدنی گنبد کاووس، هم فال است و هم تماشا.
آرامگاه خالد نبی بر فراز قله کوه گوگجه داغ قرار گرفته است و چشمانداز زیبای آن بر بلندای کوه روحتان را تسخیر میکند. این منطقه در واقع مجموعهای متشکل از گورستان خالد نبی، آرامگاه چوپان آتای و زیارتگاه خالد نبی است که مورد توجه طبیعتدوستان و مسافران گنبد کاووس قرار میگیرد.
غذاهای محلی شهر گنبد کاووس
گنبد کاووس هم مانند سایر شهرهای ایران غذاهای محلی مخصوص به خود را دارد که سلیقه و آداب و رسوم آن را معرفی میکنند. اگر یک بار طعم غذاهای شمالی را چشیده باشید، حتما به مشتری ثابت آنها تبدیل میشوید. اگر در گنبد کاووس سری به رستورانهای محلی زدید و خواستید غذاهای اصیل این شهر را امتحان کنید، پیشنهاد ما موارد زیر است.
چکدرمه
این غذای خوشمزه با گوشت، برنج، روغن زیتون، پیاز و فلفل و نمک درست میشود. خوردن آن در کنار دوغ محلی و سبزی تازه خاطرهای فراموش نشدنی را برای شما رقم میزند.
هلی آش
این آش با نام خوشمزه آش آلو نیز شناخته میشود. این غذا به صورت قالبی با نخود و لوبیا و دیگر مواد پخته میشود و یک فینگر فود خوشمزه است.
خورش ساک
این خورش معمولا در جشنها و عزاداری سرو شده و از موادی مانند اسفناج، گوشت، روغن، پیاز و آرد تشکیل شده است.
بولامه
در هفتمین روز تولد نوزاد، زنان گنبد کاووس دور هم جمع شده و با کادو دادن این روز را جشن میگیرند. در این جشن بولامه که غذایی شبیه حلیم است و میتواند توان از دست رفته مادر را به او برگرداند سرو میشود.
بوروک
بوروک نانی شبیه به پیراشکی که به عنوان یک وعده غذایی کامل سر سفره قرار میگیرد.
باسترمه
پلویی که در درست کردن آن از انار استفاده شده و جزء پلوهای خوشمزه گرگان و بندر ترکمن است. همراه این پلو، ماهی سرو میشود. باسترمه غذایی مناسب برای مهمانیهای خانوادگی است.
ماش پلو
ماش پلوی محلی گنبد کاووس با برنج، گوشت چرخ کرده، زعفران، نمک و فلفل و روغن درست میشود و بسیار لذیذ است. برخی از محلیها در آن از سبزیجات مخصوص شمالی نیز استفاده میکنند که عطر و طعم بینظیری به غذا میبخشد.
گوجه آش
مخلوطی از برنج، گوشت، پیاز و گوجه غذای لذیذ گوجه آش را میسازد. این غذای محلی رنگ قرمز دلنشین و خوش رنگی دارد که باعث افزایش میل به خوردن آن خواهد شد.
عجایب گنبد کاووس
گنبد کاووس، که به برج قابوس نیز معروف است، یکی از بلندترین بناهای آجری جهان و از مهمترین جاذبههای گردشگری ایران است. این بنا در شهر گنبد کاووس در استان گلستان واقع شده است.
گنبد کاووس به دلیل معماری منحصر به فرد و تاریخ کهن خود، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
برخی از عجایب گنبد کاووس عبارتند از:
ارتفاع: گنبد کاووس با ارتفاع ۷۲ متر، بلندترین بنای آجری جهان است.
مصالح: این بنا از آجرهای پخته شده ساخته شده است که در آن هیچ ملاتی به کار نرفته است.
قدمت: گنبد کاووس در قرن ۴ هجری قمری ساخته شده است و قدمتی بیش از ۱۰۰۰ سال دارد.
معماری: این بنا دارای پلان دایرهای و گنبد مخروطی است که بر روی سکویی به ارتفاع ۱۵ متر قرار گرفته است.
کاربری: کاربرد اولیه گنبد کاووس به طور دقیق مشخص نیست. برخی معتقدند که این بنا به عنوان مقبره یا معبد استفاده میشده است.
مقاومت: گنبد کاووس در طول هزاران سال از زلزله و طوفان جان سالم به در برده است.
گنبد کاووس نمادی از مهارت و خلاقیت ایرانیان در دوران باستان است و هر ساله گردشگران زیادی را از سراسر جهان به خود جذب میکند.
علاوه بر موارد ذکر شده، گنبد کاووس دارای چندین ویژگی منحصر به فرد دیگر نیز هست، از جمله:
تزئینات: دیوارهای گنبد کاووس با نقوش هندسی و آیات قرآنی تزئین شده است.
محوطه: در محوطه اطراف گنبد کاووس، بقایای ویرانههای شهر باستانی جرجان قرار دارد.
منظره: از بالای گنبد کاووس، منظرهای پانوراما از دشت و کوهستانهای اطراف قابل مشاهده است.
چرا بابد حتما به گنبد کاووس سفر کرد ؟
تاریخ و فرهنگ:
گنبد کاووس: این بنای تاریخی که به عنوان بلندترین بنای آجری جهان شناخته میشود، یادگاری از دوران باستان ایران است و قدمتی بیش از ۱۰۰۰ سال دارد. بازدید از این بنا و آشنایی با معماری و تاریخچه آن، تجربهای منحصر به فرد خواهد بود.
شهر باستانی جرجان: در محوطه اطراف گنبد کاووس، بقایای شهر باستانی جرجان قرار دارد که زمانی یکی از مهمترین شهرهای ایران بود. گشت و گذار در این محوطه و مشاهده ویرانههای این شهر باستانی، شما را به سفری در تاریخ خواهد برد.
فرهنگ ترکمنی: گنبد کاووس محل زندگی اقوام مختلفی از جمله ترکمنها است. آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم این اقوام، میتواند سفر شما را به این شهر پربارتر کند.
طبیعت:
دشت: گنبد کاووس در میان دشتهای سرسبز و حاصلخیز استان گلستان واقع شده است. تماشای این دشتها و لذت بردن از هوای پاک و طبیعت بکر، میتواند روح شما را تازه کند.
کوهستان: در اطراف گنبد کاووس، کوهستانهای زیبایی وجود دارد که میتوانید از آنها برای کوهنوردی و پیادهروی استفاده کنید.
رودخانه: رودخانههای متعددی در نزدیکی گنبد کاووس جریان دارند که میتوانید در کنار آنها اتراق کرده و از طبیعت لذت ببرید.
سایر:
غذا: گنبد کاووس غذاهای محلی خوشمزهای دارد که میتوانید آنها را امتحان کنید.
مردم: مردم گنبد کاووس بسیار مهماننواز و خونگرم هستند و از گردشگران به گرمی استقبال میکنند.
هزینه: سفر به گنبد کاووس به نسبت سایر نقاط ایران ارزانتر است.
با توجه به موارد ذکر شده، سفر به گنبد کاووس میتواند تجربهای غنی و به یاد ماندنی برای شما باشد. این شهر با جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی فراوان، هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.
بهترین زمان سفر به گنبد کاووس: بهار و پاییز بهترین زمان برای سفر به این شهر است. در این فصول هوا مطبوع و دلپذیر است.
نحوه سفر به گنبد کاووس: میتوانید با هواپیما، قطار، اتوبوس یا خودروی شخصی به گنبد کاووس سفر کنید.
محل اقامت: در گنبد کاووس هتلها و اقامتگاههای مختلفی برای اقامت گردشگران وجود دارد.
جاذبههای گردشگری: علاوه بر گنبد کاووس و شهر باستانی جرجان، جاذبههای گردشگری دیگری نیز در گنبد کاووس وجود دارد که میتوانید از آنها دیدن کنید، مانند:
مسجد جامع قابوس: این مسجد تاریخی در نزدیکی گنبد کاووس واقع شده است.
بازار سنتی: در بازار سنتی گنبد کاووس میتوانید انواع سوغات و صنایع دستی را خریداری کنید.
منطقه حفاظت شده گمیشان: این منطقه حفاظت شده محل زندگی گونههای مختلف جانوری و گیاهی است.
امیدوارم از سفر خود به گنبد کاووس لذت ببرید!