سفر به یادگارهای به جا مانده از بزرگان ایران
ما در این مطلب ز پرشین وی قصد داریم شما عزیزان را با سفر به یادگارهای به جا مانده از بزرگان ایران
آشنا کنیم، موزه شهدای انقلاب اسلامی یکی از موزه های تهران است که بیانگر تاریخ غنی این موزه
است در ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم شما را با این موزه و عکس هایی از این موزه آشنا کنیم
در ادامه همراه ما باشید
موزه های تهران
«زمستان میرود و روسیاهی به زغال میمانَد.» هرچقدر هم روزها تبدیل به وقفههای کوتاه میان شکنجه، دستگیری، هجوم و جنگ
شوند.
هرچقدر هم پنجرهها با خست تمام نور آفتاب را پشت سیاهیهایی که آدمها به تنشان نشاندهاند، پنهان کنند.
هر چقدر هم زخمها روی تن آدمهای ایستاده در مقابل ظلم، دهان باز کنند و هر چقدر غُره انفجار توی
گوشهای این آدمها بپیچد، باز هم زمستان میرود و روسیاهی به زغال میمانَد.این پیام و گفتار محلهایی است که در این شماره به آنها سر زده ایم.
مراکزی که زیر عنوان موزه از آنها بازدید میکنیم اما بدون شک لحظاتی را بازسازی میکنند که به جان زندانیهای
سابق در این مکانها زخم میزنند.
موزه شهدای هفتم تیر، موزه عبرت ایران، زندان سیاسی باغ موزه قصر و البته باغ موزه دفاع مقدس که فضای فراخ آن به یاد آدم میآورَد که راه پرواز همیشه باز است.
پیشنهاد ما برای تعطیلات آخر هفته، بازدید از چند موزه نام آشنا در کنار تماشای فیلمیاز جشنواره است که همگی
یک فیلمنامه مشترک دارند؛ «ایستادگی و مقاومت در برابر ظلم»
موزه شهدای انقلاب اسلامی
وقتی دفتر حزب جمهوری اسلامی، موزه میشود.
سال ۱۳۶۰ است و گرمای تیرماه بیداد میکند.
از ساختمان حزب جمهوری اسلامیجز ویرانه و تیرهای خمیده چیزی باقی نمانده است.
چنارهای جوان خیابان از خرابی پنجرهها توی ساختمان سرک میکشند و آدمها در نور بی رمق غروب و لامپ ها،
دنبال نفسهای گرفته زیر خاک و غبار ساختمان میگردند.
سید محمد بهشتی؛ دبیر کل حزب جمهوری اسلامیبه همراه ۷۲ تن از همراهانش در این ساختمان و هنگام برگزاری جلسه
حزب، در پی یک بمب گذاری به شهادت رسیده اند.
اینجا سرچشمه است.
جایی حوالی میدان بهارستان.
روزهای کشدار تابستان روی روز هفتم توقف کرده اند تا تقویمها سالروز شهادت محمد بهشتی و یارانش را در برگهای
شان ثبت کنند.
بعد از وقوع انفجار، دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامیسالها به صورت مخروبه باقی میمانَد.
اما سالهای ۸۸ و ۸۹ کلید تغییر این محل به یک مرکز فرهنگی زده میشود.
حالا سه سال است که مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب جا پای ساختمان حزب گذاشته و موزه آن نیز با نام
شهدای هفتم تیر در عرض سه ماه گذشته فعال شده است.
نام شهدا بر سر در مسجد «هفتادودوتن »
دفتر حزب جمهوری اسلامیایران سی و چهار سال پیش و در پی
بمب گذاری گروهک منافقان تبدیل به یک بنای مخروبه شد.
ساختمانی که امروز جای آن بنا را پر کرده، با آنکه شباهتی به شمایل ساختمان قدیمیحزب ندارد اما نام شهدای
آن روز را زنده نگهداشته است.
پشت آجرهای قرمز رنگ و یکدست این بنای سه طبقه و زیر نام شهدای هفتم تیر، فعالیتهای فرهنگی زیادی در
حال انجام است.
نام شهدایی که موزه با نام آنها خوانده میشود، بر کاشیهای لاجوردی و فیروزه ای سردر مسجد هفتاد و دو
تن، در بیرون از مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب نقش بسته و برای هر شهید نیز محراب کوچکی در سایه گنبد
آن مهیا شده است.
سالن اجتماعات و نمایش فیلم موزه های تهران
مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب وسعتی برابر با ۲۲هزار متر دارد.
به همین خاطر بازدیدکنندگان از این مجموعه فرهنگی و موزه شهدای هفتم تیر میتوانند از ورودیهای مختلفی که در اطراف
این مجموعه تعبیه شده برای تردد استفاده کنند.
در اصلی این مجموعه در شرق آن واقع شده و از مسیر میدان بهارستان و کوچه شهید صیرفی پور قابل
دسترسی است.
درهای دیگر این مجموعه فرهنگی در قسمتهای شمالی و شرقی آن واقع شده اند.
مزیت مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب، در کنار موزه ای که به نام شهدای هفتم تیر مزین شده برخورداری از یک
سالن اجتماعات با ظرفیت ۵۰۰نفر است.
به خصوص که هر از گاه در این سالن، فیلمهای اکران شده سینمایی نیز به نمایش در میآیند.
علاوه بر آن، سالن حسینیه این مجموعه فرهنگی نیز ظرفیت پذیرش چهار تا پنج هزار نفر جمعیت را برای برگزاری
برنامههای فرهنگی و متنوع داراست.
یادگار شهدای هفتم تیر
لباس- کتاب ها- دستنوشتهها و هر آنچه از شهدای هفتم تیر به یادگار مانده حکم وسایل موزه ای را در
مجموعه شهدای انقلاب پیدا کردهاند.
در میان دیوارههای کنگره دار و روشن این موزه سه سالن راهرو مانند طراحی شده است.
دیوارههای شیری در هر دو سو تصاویر ۷۳ تن شهیدان هفتم تیر سال ۶۰ را در معرض دید بازدیدکنندگان میگذارند.
زیر سقفی که با دریچههایش نگاه و نور آسمان را به میانه موزه میکشد، ویترینهای شیشهای ایستاده اند که یادگارهای
شهدای هفتم تیر را مانند گنجینه ای بی مثال حفاظت میکنند.
چند خطی از پیچ و خمهای زندگی شهیدان هفتم تیر هم اینجا پیدا میشود.
چون خلاصه زندگی هر شهید را به همراه تصویر نقاشی شده از چهره او، میتوان در میان سالنهای این موزه
یافت.
تهیه این مختصر زندگینامه در مورد مجروحان بمبگذاری هفتم تیر نیز انجام شده و فراز و نشیب زندگی ۱۹ تن
مجروح این واقعه نیز در سالن ۳۰۰متری این موزه به نمایش درآمده است.
بازخوانی تاریخ در کنار مکانهای مفرح
گنبد را درست چند قدم آنطرفتر از موزه شهدای هفتم تیر بنا کرده اند.
جایی که نامش را «یادمان شهدای هفتم تیر گذاشته اند» و نقطه ای را نشان میدهد که بمب کار گذاشته
شده، در آن محل منفجر شده است.
خاطره تمام افرادی که در دفتر حزب جمهوری اسلامیبه شهادت رسیدند در همین نقطه ماندگار شده است.
اما مزارهای حیاط مجموعه بر حضور دو تن از شهدای گمنام نیز در فضای مجموعه صحه میگذارند.
پلههایی که از محل یادمان شهدای هفتم تیر به سالن اجتماعات متصل میشود بازدیدکننده را در محوطه بیرونی به یک
آکواریوم وسیع با انواع مختلفی از ماهیها میرساند.
کلینیک مشاوره، مهدکودک و پیش دبستانی، رستوران، فست فود، محلی برای قرارهای ملاقات و مرکز فروش وسایل فرهنگی نیز در
فضای مجموعه شهدای انقلاب تعبیه شده اند تا با ارائه خدمات به بازدیدکنندگان لحظات خوبی برای آنها رقم بزنند.
به خصوص که مرکز فروش وسایل فرهنگی از وجود دو قفس بزرگ و دیدنی شامل انواع پرندگان نیز بهره مند
است.
موزه عبرت ایران
شکنجه پشت شیشههای تاریک
دیوارهای سیمانی قد کوتاه از یک طرف و دیواره ای طویل که با
آجرهای بهمنی بالا آمده است از دیگر سو، در یک نقطه مشترک به هم میرسند.
نقطه ای که رنجنامه بسیاری از زندانیان سیاسی پیش از انقلاب از آن آغاز میشود؛ در ورودی موزه عبرت ایران
در حوالی میدان امام خمینی و خیابان فردوسی.
کادیلاکهای مشکی پارک شده در حیاط موزه، از نمای روبرو و با چراغهای خاموش آنقدر خوفناک هستند که تصویر پا
به پا شدن ماموران ساواک زیر سایه درختها یا پشت دیوار را در خیابانهای چهل سال پیش تهران بازسازی کنند.
در یک چشم به هم زدن میتوان ساواکیهای کت و شلوارپوشی را مجسم کرد که بی هیچ حرف و حدیثی،
متهم را از نزدیکی خانه یا محل کار، کَت بسته به این محل میآوردند تا به دست شکنجه گرهای کمیته
مشترک ضد خرابکاری بسپارند.
پشت آن درهای فلزی سبز که میله هایش تنها دو انگشت با هم فاصله دارند خبرهای ناخوشی بوده که سیاهی
شیشهها مامور پنهان کردن آنها میشدند.
معرفی موزه های تهران
شاید هیچ کدام از کسانی که در کمیته مشترک ضد خرابکاری بازجویی و شکنجه
شده اند، فضای اتاقهای این شکنجه گاه را درست و حسابی به چشم ندیده بودند؛ چرا که چشم بند مجرمان
سیاسی، اغلب اوقات، دنیای تاریک آنها را در این محل سیاه تر میکرد؛ اتاقهای سقف کوتاه و تاریک، وسایل شکنجه
و درهایی که از پایین تا بالا با چند قفل و بست، چفت میشدند.
حتی ضبط صوتی هم که با آن اعصاب زندانی را تا حد جنون تحریک میکردند سر جایش روی نشیمن صندلی
فلزی این کمیته آرام گرفته است.
بالای بعضی دیوارها، اما عکس شاه و فرح هست کنار قاب عکسی که خنده ولیعهد را قاب گرفته.
دیوارهای اتاق افسر نگهبان یکی از آن دیوارهاست.
جایی که زندانی به محض ورودش به کمیته، از آن سر در میآورده.
وسایل اش را میگرفتند و او را با لباس زندانی و چشمهای بسته روانه سلول میکردند.
باغ موزه دفاع مقدس
خاطره روزهای جنگ
قلب اراضی عباس آباد و همسایگی با مجموعههای فرهنگی پایتخت همچون کتابخانه ملی،
باغ کتاب تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و باغ هنر، باغ موزه دفاع مقدس را به حلقه مراکز فرهنگی
پایتخت اضافه میکند.
درست مانند تصویری که نمای هوایی این باغ موزه برای بیننده خلق میکند.
این تصویر به یک قلب تپنده سبز میمانَد با رگهایی که در پهنه سبزرنگ آن جاری شدهاند؛ مسیرهای باریکی که
تصاویر روزهای دفاع از میهن را برای آدمها زنده میکنند.
مطالعه برای ساخت این فضاها در باغ موزه دفاع مقدس، بیشتر از ده سال پیش آغاز شد و از میان
گروههای طراح مجموعه ۴۲ اثر برگزیده شدند تا نتیجه طراحی برگزیدگان این فراخوان، شکل فعلی موزه را با مزار شهدای
گمنام در مطلع مجموعه و هشت تالار در پهنه آن رقم بزند.
کیوسکهای اطلاعاتی در گوشه و کنار این مجموعه سر بر آوردند و صفحات نمایش لمسی موجود در آنها برای ارائه
اطلاعات، به گفتههای فرماندهان دوران دفاع مقدس و اسناد معتبر ملی و بین المللی استناد کردند(dot)
آشنایی با موزه های تهران
صدام تکریتی، مصوبه شورای امنیت را پاره میکند.
جنگ تحمیلی علیه ایران کلید میخورَد.
این تصاویر در کنار لحظات آغازین جنگ قدم به قدم در تالار «حیرت و حقانیت» موزه دفاع مقدس پیش روی
مخاطب بازسازی میشوند.
مانیتور بزرگ تالار، آغاز جنگ را اعلام میکند.
۴۸۰تجاوز زمینی و ۱۵۰ تجاوز هوایی به خاک ایران.
گوشهای از عواقب این تجاوزها را آجرهای فرو ریخته روی نیمکتهای واژگون مدرسه نشان میدهد.
پنکه سقفی از کار افتاده و دیگر، عرق دانش اموزان پشت نیمکت را خشک نمیکند.
تخریب شهرها، تخریب صنعت و دیوار آوارگانی که نگاه نگران بانوان جنگ زده را نشانه رفته، این تالار را به
پایان میبرد.
تصویر مردانگیها
هجوم سراسری نیروهای بعثی عراق، در سکوت خبری رسانههای دنیا گم میشد.
با این حال مردانگی مردم ایران در اعزام به جبهههای جنگ انکارناپذیر مینمود.
تالار«دفاع» از این سکوت ناحق، پرده برمیدارد و لبخندهای رزمندگان را به هنگام حضور در سنگرها و نبرد در مقابل
نیروهای بعث عراق تصویر میکند.
اما این تمام نمونههای به جامانده از ایستادگی ایرانیها نیست؛ ویترین شیشه ای هدایای مردم برای کمک به رزمندگان در
همین تالار نگهداری میشود.
بیشتر بدانید از معروف ترین موزه های تهران
تاریخچه
موزه شهدا که در سال ۱۳۵۹ کار خود را آغاز کرده، به بنیاد شهید وابسته بوده و از جمله اشیای آن میتوان به عکس، وصیتنامه، دفترچه خاطرات، مدارک تحصیلی، سجاده، قرآن، تسبیح، قلمکاری، عینک مطالعه، نوار سخنرانی، مقالات، کتابها و آثار هنری ۷۰۰ تن از کشتهشدگان از جمله مرتضی آوینی و حسین فهمیده اشاره کرد.
اساس تشکیل موزه شهدا، نمایشگاهی از پوسترهایی با موضوع شهادت و انقلاب بود، که به همت عدهای از دانشجویان علاقهمند به این موضوع، در سال ۱۳۵۹، پس از شورع جنگ تحمیلی، برپا شد. این نمایشگاه در سال ۱۳۶۰ به واحد فرهنگی بنیاد شهید انقلاب اسلامی تحویل داده شد و در سال ۱۳۶۳، نام موزه شهدا را از آن خود کرد.
در سال ۱۳۶۶ موزه شهدا به محل جدید منتقل شده و در سال ۱۳۶۷ بار دیگر افتتاح شد. بخش الحاقی و تکمیلی این موزه در سال ۱۳۸۴ به آن اضافه شده و هم اکنون این موزه با داشتن ۱۲۴۷۳ اثر (البسه، حجمی و اسناد) از ۱۳۱۰ شهید، بهعنوان یکی از دیدنی های استان تهران در پایتخت شناخته میشود و بهصورت رایگان، برای بازدید علاقهمندان دایر است.
عکسهایی از موزه های شهدا تهران
بخشهای موزه
این موزه در ۴ طبقه دارای ۱۶ گالری است که آثاری هنری درباره شهادت و ایثار و آثاری از شهدا، اشیا آن را تشکیل میدهند.
گالری دانشآموزی
این گالری که بهصورت سنگر طراحی شده، دارای برنامههایی برای بازدید کودکان و نوجوانان از قبیل بازیهای رایانهای، عکس یادگاری با شهیدان، مکالمات شهیدان و فرماندهان در شبهای عملیات با بیسیم، نمایش فیلمهایی از دوران دفاع مقدس به ویژه از جوانان و نوجوانان، مسابقه دارت و تیراندازی، مسابقه نقاشی، وصایا و نامههای دانشآموزان شهید است.
سالن شهدای ترور
این سالن شامل سه بخش «شهدای قبل از انقلاب اسلامی»، «شهدای دوران انقلاب اسلامی» و «شهدای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی» میشود.
شهدای قبل از انقلاب اسلامی
این بخش شامل سیر تاریخی انقلاب مشروطیت و آثار شهیدانی از این دوره مانند رئیسعلی دلواری، شیخ فضلالله نوری، محمد خیابانی، میرزا کوچک خان جنگلی و شهید مدرس میشود.
شهدای دوران انقلاب اسلامی
در این بخش میتوان آثاری از شهدای فدائیان اسلام ۱۵ خرداد ۴۲، شهدای ۱۹ دی، شهدای ۱۷ شهریور و ۲۲ بهمن را مشاهده کرد.
همشهری / kojaro