آشنایی با بنای تاریخی قلعه نصیرخان بختیاری

آشنایی با قلعه نصیرخان بختیاری

قلعه نصیرخان بختیاری , قلعه سورک که نام آن برگرفته از روستایی است که در آن واقع شده، یکی از قلعه‌های معروف استان چهارمحال و بختیاری است که گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.

قلعه سورک معروف به قلعه نصیرخان بختیاری در روستای سورک از توابع بخش کیار و در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. روستای سورک دارای آثار تاریخی دیگری نیز است، اما این قلعه که در حدود اواخر دوره قاجار ساخته شده، مهم‌ترین اثر تاریخی روستا است.

قلعه نصیرخان کجاست

موقعیت و مشخصات قلعه

قلعه سورک در حدود نود سال پیش به دستور نصیرخان سردار جنگ ساخته شده است.
این اثر در تاریخ ۲۲ تیرماه سال ۱۳۷۶  به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.

قلعه سورک در قسمتی از روستای سورک که مسکونی نیست، قرار دارد. به این مفهوم که ساختمان قلعه به‌صورت منفرد و جدا از قسمت مسکونی روستا ساخته شده است. فاصله ساختمان قلعه از آخرین بخش مسکونی روستا در حدود دویست و پنجاه متر است.
قلعه سورک درمحوطه‌ای به مساحت پانزده هکتار قرار دارد.
ساختمان قلعه سورک دو طبقه است. زیربنای قلعه در حدود شش هزار متر است.
ساختمان اصلی قلعه شامل یک طبقه زیرزمین و یک طبقه شاه‌نشین است.

نمای بیرونی از قلعه نصیرخان

زیرزمین قلعه نصیرخان بختیاری

زیرزمین بنا در ارتفاع یک متری از سطح زمین دارای یک راه‌ر‌و و اتاق‌های کناری است که محل سکونت خدمه، انبار و ذخیره آذوقه ساکنین قلعه بوده و با مصالح خشت و ملاط گل ساخته شده است.
بنای شاه نشین

بنای شاه‌نشین از طریق دو پلکان سنگی شمالی و جنوبی قابل دسترسی است و شامل ایوانی طویل و ستون‌دار (چهارده ستون) و چند اتاق بزرگ و مرتفع می‌شود که تنها تزیین موجود در این اتاق‌ها سربخاری‌های گچبری شده است.
سقف بنا تیرپوش و نمای آن با ورقه‌ای فلزی قاب‌بندی شده‌اند.
ستون‌های به کار رفته در ایوان ساده و از ته ساقه و سرستون تشکیل شده‌اند.

کاربرد قلعه سورک

حمام

حمام اختصاصی قلعه در ضلع جنوبی و متصل به بنای اصلی قرار دارد.
این حمام دارای رخت‌کنی است با چهار ستون سنگی، میاندری کوچک، گرمخانه و خزینه است.
گرمخانه با نمایی از کاشی‌های اسلیمی و ابر و باد تشکیل شده که دارای نمایی سنگی همچون قلعه چالشتر است.

معماری قلعه سورک

کاربرد امروزی قلعه سورک

آنچه امروز از بنای قلعه باقی مانده، دو طبقه اصلی ساختمان است. قلعه سورک یک اثر منحصربه‌فرد است.
این قلعه با ظاهری کاملا ساده طراحی و ساخته شده است.
سادگی و در عین حال ظرافت خاص بنا سبب جذابیت خاص این بنا می‌شود. شواهد نشان‌دهنده آن است که ساخت و ساز این بنا به‌ویژه در خصوص تزئینات و نماسازی کامل نشده که این خود به دلایلی ازجمله تحولات سیاسی و عدم مرکزیت بنای تاریخی به‌عنوان محل استقرار دائمی بانی بنا نصیرخان ارتباط می‌یابد.
سیری در ایران