مسجد جامع ساوه از اولین مساجد ساخته شده در ایران
آشنایی با مسجد جامع ساوه
مسجد جامع ساوه , «مسجد جامع ساوه»، از اولین مساجد ساخته شده در ایران است و میتوان آثاری از سه دورهی تاریخی پیش از اسلام، قرون نخستین اسلام و عصر صفویه را در ساختمان آن مشاهده کرد.
ساوه از سرزمینهای تاریخی ایران است که نام آن در قدیمیترین کتاب تاریخی ثبت شده است.
جالب است بدانید که این شهرستان در سال ۲۲ هجری قمری که مقارن با اواخر دوران ساسانیان و اوایل دوران اسلامی است، به عنوان بخشی از ایالت کوهستان یا جبال شناخته میشده است.
در حالی است که ششصد سال بعد شهر توسط مغولان ویران شد و ساکنین آنبه قتل رسیدند.
این ویرانیها در مدت زمان دویست سال پس از حملهی مغولان و ایلخانیان،
توسط مردم و مسئولان وقت کشور، مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت .
چون در شاهراههای ایران از جمله مسیری که سلطانیه، مرکز ایلخانیان را به شهر قم، اصفهان، کاشان و ری متصل میکرد، قرار داشت، دوباره رونق گرفت و به اوج و شکوفایی رسید. همچنین این شهرستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و نیز راههای ارتباطی از گذشتههای دور تا به امروز از اهمیت و توجه ویژهای در بین مردم دوران مختلف برخوردار بوده و همین امر سبب شده است تا این سرزمین میزبان و پاسدار عمارات و آثار تاریخی متعدد مذهبی و گردشگری باقی مانده از سدههای مختلف باشد که میتوان مسجد جامع ساوه را یکی از همین بناهای تاریخی معرفی کرد.
معماری مسجد جامع ساوه
این اثر تاریخی علاوه بر اهمیت مذهبی، از لحاظ معماری، نقاشی،
کاشیکاری و نیز تزئینات انجام شدهای همچون گچبری بسیار ارزشمند است.
چرا که در بنای آن میتوان سه دورهی تاریخی ساسانیان،
قرون اولیهی اسلامی و همچنین دوران پادشاهی حاکمان صفوی را مشاهده کرد.
این مسجد کهن که از نخستین مساجد ساخته شده در کشور بهشمار میرود، دارای مساحتی بالغ بر ۴ هزار و ۲۰۰ متر مربع بوده و اثری است باشکوه و بینظیر از هنرنمایی اساتید ایرانی و میتوان آن را گوهری گرانبها از معماری و تزئینات خاص ایرانی نامید که در صحن، مناره، شبستانها، محرابهای قدیمی، ایوانها، گنبد، دو محراب از عهد صفوی و دیگر قسمتهای آن مشاهده کرد.
نباید از این مسئله غافل شد به دلیل مرمتهایی که در دوران مختلف در مسجد جامع ساوه انجام شد.
متاسفانه بنای اولیه تغییرات بسیاری داشته و تقریبا اثری از آن باقی نمانده.
آنچه که امروزه شاهد آن هستیم، متفاوت از ساختمان اولیهی مسجد است.
از مهمترین ویژگیهای معماری در این مسجد قدیمی، ساخت آن به وسیلهی خشت و گل است؛ درواقع این مسجد بهطور کامل از خشت و گل ساخته شده و همین امر آن را بنایی بینظیر و منحصربهفرد ساخته است.
باستانشناسان احتمال میدهند که مسجد جامع پیش از اسلام، آتشکده بوده است.
جالب است بدانید که باستانشناسان با درنظر گرفتن آثار باقیماندهی تاریخی، از جمله حضور ساختمانی ساخته شده از گل و خشت آن هم بهصورت متقاطع، .
در طرفین ضلع جنوبی مسجد قرار دارد، احتمال میدهند که در دوران ایران باستان و در مکان امروزی مسجد،
آتشکدهای برپا بوده است که پس از ظهور اسلام در ایران و این منطقه، آن را به مسجد تبدیل کردهاند.
همگردی