مسجد شیخ لطفالله اصفهان از شاهکارهای معماری
همه ما مسجد شیخ لطفالله به خوبی می شناسیم این شاهکار تاریخی اصفهان
یکی از زییاترین و خاص ترین معماری های اسلامی ایرانی را نصیب خود کرده است هر ساله
گردشگران داخلی و خارجی زیادی از این مسجد باشکوه و زیبا دیدن می کنند ما در این
مطلب قصد داریم برای شما عزیزان مسجد شیخ لطفالله اصفهان از شاهکارهای معماری
را به اشتراک گذاریم.
مسجد شیخ لطفالله
مسجد شیخ لطفالله از شاهکارهای معماری و کاشیکاری قرن یازدهم است و به فرمان شاه عباس اول در مدت ۱۸
سال بنا شده است
سر در معرق مسجد شیخ لطفالله تا پایان سال ۱۰۱۱ ساخته شده و اتمام ساختمان و
تزیینات آن در سال ۱۰۲۸ قمری پایان یافت.
کتیبهُ سر در مسجد شیخ لطفالله به خط ثلث علیرضا عباسی دز سال
۱۰۱۲ قمری است و معمار و بنای مسجد، استاد محمد رضا اصفهانی بوده است که نام او در داخل محراب
مسجد در دو لوحهُ کوچک آورده شده است.
شیخ لطف الله از علمای بزرگ شیعه از مردم میس و از قراء جبل عامل؛
لبنان امروزی بوده است که به دعوت شاه عباس اول، اصفهان را محل اقامت خود قرار داد.
به منظور تجلیل ازاو مسجد شیخ لطفالله برای تدریس و نمازگزاری
وی اختصاص داده شد و وجه تسمیهُ مسجد مزبور به نام شیخ لطفالله از همین جهت است.
شیخ لطف الله ۶ سال قبل از در گذشت شاه عباس اول وفات یافت.
مسجد شیخ لطفالله داراى گنبدى است که از درون و بیرون با کاشىکارىهاى زیبا پوشیده شده است.
این گنبد روى چندین تاق کنگره دار مرتفع استوار است و با آیات قرآنى آراسته شده است.
در فراز مسجد شیخ لطفالله دایرهاى وجود دارد که داراى منافذى است که با تزیینات فلزى آراسته شده است و
براى روشنایى و تهویه به کار مىرود.
این گنبد به نقوش اسلیمى بسیار ظریفى تزیین شده که در قشر خارجى به یک ستاره هشتگوش ساخته شده از
کاشىهاى معرق رنگارنگ منتهى مىشود .
قلّه آن نیز به کلاهکى منتهى مىشود که با کرههایى منظم تزیین شده است، محراب از یک طاق دندانه دار
تشکیل شده که بر فراز آن نقوش ظریف اسلیمى نقش بسته است.
این طاق کنگرهدار از داخل داراى مقرنسهاى صدفى شکل است که در انتهاى آن به نقوش گیاهى زیبایى آراسته شده
است.
مسجد شیخ لطفالله از لحاظ زیبایى نقوش و اسلیمى هاى به کار رفته در آن بىنظیر به شمار مىآید .
در سال ۱۳۰۷ با توجه به طرحهای اصلی و کاشیهای موجود نسبت به مرمت سردر و گنبد اقدام شد.
کتیبه نمای خارجی گنبد نیز نشان دهنده تعمیراتی است که توسط اداره باستانشناسی در سال ۱۳۱۵ انجام شده است.
در جلوی مسجد حوض ۸ ضلعی زیبایی قرار داشته که در سالهای ۱۳۱۶ تا ۱۳۱۸ برداشته شده است.
در این زمان پوشش کف گنبد خانه از جنس گچ بوده و پنجرههای چوبی منصوب در آن روشنایی زیرزمین را
تامین میکرده است.
محراب مسجد شیخ لطف الها از شاهکارهاى بىنظیر هنر معمارى و از زیباترین محرابهای است که در مساجد دیگر اصفهان
مىتوان مشاهده کرد.
محراب مسجد شیخ لطفالله با کاشیکارى معرق و مقرنسهاى بسیار دلپذیر تزیین شده است.
درون محراب دو لوح وجود دارد.
در اطراف محراب کتیبههایى به خط علیرضا عباسى و خطاط دیگرى که باقر نام داشته است، دیده مىشود.
در این کتیبهها روایاتى از پیامبر اکرم و امام ششم شیعیان امام جعفر صادق نقل شده است.
اشعارى نیز بر کتیبههاى ضلعهاى شرقى و غربى به چشم مىخورد که احتمالاً سراینده آنها شیخ بهایى، عارف دانشمند و
شاعر بزرگ دوره صفوى است
بیشتر بدانید از تاریخچه ی مسجد شیخ لطف الله
این مسجد در دوران طلایی معماری صفویه و توسط محمدرضا اصفهانی
از معماران مطرح آن دوره بین سالهای ۱۶۰۲ تا ۱۶۱۹ میلادی ساخته شده
است و از آن به عنوان شاهکار معماری یاد می شود. برای ساخت این مسجد
بیش از ۱۷ سال زمان صرف شده و امروزه در میدان نقش جهان اصفهان، میزبان
گردشگران بسیاری است. خطاطی هایی که در کتیبه های مسجد به کار رفته است،
اثر هنرمند مشهور و خطاط، “علیرضا عباسی” و “باقر بنا” است.
به دلیل اهمیت اسلام و شیعه در دوران صفویه، شاه عباس این مسجد را به
احترام شیخ لطف الله جبلی عاملی که از لبنان به ایران آمده بود ساخت.
گفته می شود که شیخ لطف الله پدر زن شاه عباس هم بوده است.
معماری بی نظیر این بنا که با استفاده از نور طبیعی و هنر معرق در کنار
ترکیب رنگ های بسیار زیبا، نقش و نگارهای زیبایی خلق کرده است،
باعث جذب مخاطبان زیادی از سراسر دنیا شده است. مسجد شیخ لطف الله
یک مسجد ساده نیست. در معماری مسجد شیخ لطف الله، عجایب بسیاری نهفته است. در ادامه، با آن آشنا می شویم.
نور آفتاب و تابش بر روی آیات قرآنی
تمام آیاتی که در دیواره بیرونی مسجد قرار گرفته اند، کاملا حساب شده
با احتساب زوایای نور و تابش خورشید نوشته شده است. هر زمان که نور آفتاب
به این آیات قرآنی می تابد، یک آیه به طور کامل نمایش داده می شود و در ساعتی دیگر، نور آفتاب بر روی آیات دیگر می چرخد.
مسجدی بدون مناره و صحن
این مسجد بدون مناره و صحن است و یکی از زیباترین گنبدهای تاریخ ایران را دارد.
دلیل این که این مسجد بدون مناره و صحن است هنوز به طور کامل مشخص
نیست اما روایت هایی در این باب وجود دارد. اول این که مناره به منظور دعوت
افراد برای حضور در مسجد استفاده می شود اما این مسجد، برای استفاده
عموم ساخته نشده بود و به نظر می رسد که وجود مناره، برای دعوت اشخاص خاص، بی دلیل بوده است.
مورد بعدی در معماری مساجد این است که معماران، گنبد را نمادی از زن و مناره
را نمادی از مرد می دانند. وجود گنبد به تنهایی در این مسجد، نمایش دهنده این
است که این مسجد اختصاصا برای زنان ساخته شده است. برخی از روایات می گویند
که این مسجد حرمسرا نیز بوده است. با این حال هیچ قطعیتی در این باره وجود ندارد و هنوز دلایل عدم وجود مناره مشخص نیست
همشهری آنلاین / safarme