گنبد سرخ سلجوقی ها در مراغه
گنبد سرخ مراغه یکی از آثار تاریخی دوره سلوجقی شهرستان تاریخی مراغه است. این گنبد زیبا از نامدارترین بناهای این شهرستان می باش.د باغ شهر زیبای مراغه علاوه بر طبیعت بکری که دارد مملو از آثار تاریخی بسیاری است. در ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم با این شهرستان بیشتر آشنا شویم.
گنبد سرخ مراغه
گنبد سرخ از ارزشمندترین بناهای دوره سلجوقی (سال ۵۴۲ هجری قمری) و از نامدارترین بناهای منطقه محسوب می شود
که مبین شیوه معماری آن دوره است.
آنچه از کتیبههای موجود در بنا برداشت میشود این است که بنای گنبد سرخ در سال ۵۴۲ هجری بهدستور « عبدالعزیز بن محمود بن سعد یدیم
» رییس آذربایجان در دورهء سلجوقیان و به وسیله « بنیبکر محمد بن
بندان بن محسن معمار » ساخته شدهاست.
با شروع ساخت این بنا دوره رازی در معماری ایران به پایان رسیده و این بنا نقطه عطف و شروع
معماری آذری است.تلفیق آجر با کاشی لعابدار برای اولین بار در معماری این بنا دلیلی است که می توان آن را به
عنوان آغازگر شیوه آذری در معماری اسلامی ایران دانست.
این بنا دارای گنبدی دو پوش بوده که پوشش هرمی شکل بیرونی آن فرو ریخته و تنها گنبد داخلی آن
باقی مانده است.
هیچ کتیبه و نوشته ای مبنی بر مقبره بودن بنا در دست نیست(dot) بنابراین می توان آن را به عنوان
یک برج یادمان تلقی کرد.بهطور کلی گنبد سرخ بنایی مربعشکل است متشکل از سردابه و اتاق اصلی که برروی سکوی
سنگی قرار دارد و به وسیله هفت ردیف پله میتوان به آن دسترسی یافت.
پنج پله در جلوی سکو واقع شده و پلهء ششم و هفتم جزء آستانه درگاه محسوب میشوند.کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند
این بنا قبل از رصدخانه مراغه برای تعیین ماههای سال و ساعات روز کاربرد داشته و سوراخهای ایجاد شده بر
ضلعهای این بنا نشانگر این امر است.
این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۳۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
بیشتر بدانید از آشنایی با شهر تاریخی مراغه
مراغه یکی از قدیمیترین شهرهای ایران وپس از کلان شهر تبریز دومین شهر بزرگ
و پرجمعیت استان آذربایجانشرقی میباشد که در کنار رودخانه زیبای صافی و در
مشرق دریاچه ارومیه و بر دامنه جنوبی کوه سهند قرار گرفته است. واژهٔ مراغه
پس از فتح ایران توسط اعراب رایج شده و پیش از ورود اسلام این شهر با نامهایی
همچون «افرازهرود»، «افرازروح»، «افراهروز» و «افرازهارود» شناخته میشده که
بعدها به «ماراوا»، «ماراغا» و «مراغه» تغییر یافتهاست. و بر همین اساس قدمت
شهر مراغه به دوره ماد بر میگردد. شهر مراغه در طول سدههای گذشته،
همواره بهعنوان یکی از آبادترین و پرجمعیتترین شهرهای آذربایجان و ایران
شناخته میشده و پادشاهان توجه ویژهای نسبت به این شهر داشتهاند. واژهای که امروزه بر این شهر اطلاق میشود، تغییریافتهٔ واژهٔ ترکی «ماراآغا» بهمعنای جایگاه بزرگان است.
موقعیت مراغه
موقعیت منطقهای مراغه طوری است که از شمال به شهر تبریز ارتفاعات کوههای
سهند و از شرق به شهرستان هشترود و از سمت مغرب به دریاچه ارومیه و از جنوب به شهرستان میاندوآب محدود است فاصله مراغه – تبریز از طریق جاده آ سفالته ۱۳۰کیلومتر است و بیشینهٔ دمای این شهر در تابستانها حدود ۳۵ درجهٔ سانتیگراد بالای صفر و کمینهٔ آن در زمستانها حدود ۲۰ درجه سانتیگراد زیر صفر است.
تاریخ
این شهر از دوران قبل از اسلامآباد بودهاست اما قرنهای ۱۲ تا ۱۴ میلادی دوران رشد و شکوفایی آن است؛ زمانی که پایتخت سلسلههای متعدد محلی از جمله احمدیلیان و اتابکان آذربایجان بودهاست و در نهایت مرکز حکومت ایلخانی قرار داده شد.
مردم شهر مراغه
مردم این دیار عموماً میهمان نواز، آگاه، خونگرم و در غریبه نوازی شهرهاند و به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند و پیرو مذهب شیعه اثنی عشری هستند.
سوغات مراغه
بارز ترین سوغاتی های مراغه صابون و سجوق مراغه می باشد که در کیفیت عالی به از کشور های منطقه و اروپایی صادر می شود. سایر سوغات مراغه نیز در بیشتر شهرهای کشور با نام مراغه شناخته شده است عبارتند از: خشکبار، عسل طبیعی دامنه سهند، شیرین چای، دوشاب، صابون مراغه، حلوا، باسلوق و سجوق و محصولات باغات مراغه و همچنین فراورده های دامی.
تبیان