آشنایی با بقعه شیخ شهاب الدین اهری در آذربایجان شرقی
ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم شما عزیزان را با مقبره
عارفان شهر اهر آشنا کنیم آشنایی با بقعه شیخ شهاب الدین اهری در آذربایجان شرقی
آشنا کنیم لقب شهابالدین توسط استاد و مرشد وی، شیخ رکنالدین سجاسی به وی اعطا
شده است. در ادامه با بقعه شیخ شهاب الدین اهری آشنا خواهیم شد
بقعه شیخ شهاب الدین اهری
بقعه شیخ شهابالدین اهری در شهر اهر در استان آذربایجان شرقی، محل خانقاه و مقبره شیخ شهابالدین اهری میباشد.
این خانقاه از سال ۱۳۷۴ به موزه ادب و عرفان تبدیل شده است که تنها موزهٔ عرفان در ایران است. شیخ شهاب الدین اهری کیست؟
شیخ شهاب الدین اهری عارف و شاعر قرن هفتم هجری قمری بودهاست.
شیخ شهاب الدین محمود اهری فرزند احمد اهری در نیمه شعبان ۵۸۰ قمری در شهر اهر چشم به جهان گشود.
در اکثر کتب قدیمی، شیخ شهاب الدین را با نامهای شهاب الدین محمود تبریزی و شهاب الدین محمود التبریزی العتیقی
الاهری نام برده اند .
لقب شهاب الدین توسط استاد و مرشد وی، شیخ رکن الدین سجاسی به وی اعطا شدهاست.
تصاویر قدیمی از بقعه شیخ شهاب الدین اهری
بقعه شیخ شهاب الدین اهری در دوره صفویه به احتمال زیاد در روزگار شاه عباس اول بر مزار
شیخ شهابالدین اهری، در شهر اهر ساخته شده است.
اثر مکتوبی از این عارف اندیشمند به نام عشقنامه به جای مانده که متضمن عقاید و آرای عرفانی اوست.
این عارف بزرگ در سال ۶۶۵ قمری چشم از جهان فروبست و در صحن خانقاه خود به خاک سپرده شد.
تاریخ ساخت بنای شیخ شهابالدین اهری
بدرستی مشخص نیست
ساختمان بنا شامل خانقاه، مسجد، ایوانی بلند، منارهها و غرفههای متعدد است.
تاریخ بنا بدرستی معلوم نیست لیکن از قرن هفتم هجری قمری ساختمان بنا دارای تشکیلاتی بوده است.
آثاری از دورههای قبل (دوره ایلخانی) در آن وجود دارد.
سنگ مزار بقعه شیخ شهاب الدین اهری
مسجد شیخ شهابالدین اهری در ضلع شرقی صحن این بقعه ساخته
شده است و دارای گچبریها و تزئینات نقاشی است.
دور تا دور دیوار مسجد دستخطهایی وجود دارد که بین آنها دستنوشتههایی از شیخ بهایی، شاه عباس سوم و ابوالقاسم
نباتی وجود دارد.
فضای بزرگی که زیر گنبد دو پوش قرار گرفته مقطعی مربعی شکل
دارد که ارتفاع آن ۱۸ متر است.
در طرفین خانقاه اتاقهایی و به قرینه هم ساخته شدهاند که به چینی خانه (محل نگهداری ظروف چینی) معروف شده
است.
این قسمت در شرق بقعه واقع شده و با گچ بریها و نقاشیهایی تزئین یافته و دور تا دور دیوارهایش
حاوی دستخطهایی است.
حصار سنگی مقبره بصورت مستطیل شکل در اطراف صحن کشیده شده و با نقوش اسلیمی و هندسی بصورت مشبک حجاری
شده و از شاهکارهای حجاری اسلامی است.
در قسمت ورودی و در سمت راست کتیبهای با خط کوفی و با عنوان الله ـ محمد ـ علی بصورت
حجاری دیده میشود.
بیشتر بدانید از شهابالدین اهری
پدرش در همان سنین کودکی قرآن را به وی آموخت، بطوریکه وی در سن ۱۰سالگی قرآن را از حفظ داشت. سپس تا ۱۴ سالگی در محضر عالم بزرگوار ملا حسن اهری به تحصیل قواعد عربی و سایر علوم پرداخت و برای تکمیل معلومات خویش در۲۵ سالگی رهسپار بغداد شد و در بغداد به تکمیل تحصیلات پرداخت. وی در حضورشیخ رکن الدین سجاسی به کسب کمالات معنوی نایل آمد و به دامادیش مفتخر گشت. نام دختر رکن الدین خدیجه سلطان بودهاست و آنها فقط یک پسر بنام علی داشتهاند که به شیخ علی اهری معروف بودهاست.
شیخ شهاب الدین به سفارش استادش، مأمور ارشاد مردم ارسباران (قراجه داغ) گردیده و همراه همسر اش عازم اهر شد. وی بعد از ترتیب خانقاه در محل کنونی بقعهٔ شیخ، به هدایت و ارشاد طالبان حق و شریعت و طریقت پرداخت و به درجهٔ قطب نایل آمد. نام شیخ در سنگ نبشتهای در سر درب شرقی بقعهٔ شیخ چنین بیان شدهاست: «سلطان العارفین، قطب السالکین، شیخ المحققین، سلطان شهاب الدین اهری قدس الله روحه العزیز». وی در ۶۶۵ ه.ق دیده از جهان فروبست. محل وفات شیخ در تمامی منابع موجود شهر اهر ذکر شدهاست. عالم آرای عباسی مینویسد:شاه عباس اول صفوی در سال نوزدهم و بیست ویکم سلطنت خود به اهر آمده و به زیارت تربت شریف شیخ فایز آمدهاست. آرامگاه حضرت اینک در اهر داخل محوطه پارک شیخ شهاب الدین بنام بقعه شیخ شهاب الدین قرار دارد و زیارتگاه اهل دل میباشد.
ولادت و وفات
تاریخ ولادت وی بر اساس اولین بیت از اشعارش که توسط مرحوم کاشفی اهری از روی نسخه خطی کتاب تذکره الاوصیاء منسوب به بابارحمت الله اهری، استنساخ شدهاست. ماه شعبان۵۸۰ هجری قمری است و مدت عمروی۸۵سال میباشد. ز ششصد بیست کم در شهر شعبان به این دیر کهن گشتم نگهبان
بر اساس نوشتههای مرحوم کاشفی اهری در کتابش، تاریخ وفات شیخ شهاب الدین ۶۶۵ ه.ق میباشد.
تصاویر بقعه شیخ شهاب الدین اهری
همشهری / ایبنا