باغ شازده ماهان کرمان
امروز در مطلب از پرشین وی قصد داریم شما را با باغی در دل کویر ایران آشنا کنیم باغ شازده کرمان یکی از باغ های زیبا و تاریخی در دل کویر کرمان و سیرجان است ، باغ شازده ماهان یکی مقبره شاه نعمت الله که گنجینه سه دوره معماری ایران بوده در ادامه مطلب با معماری و تاریخچه این باغ آشنا خواهیم شد
باغ شازده کرمان
باغ شاهزاده یا باغ شازده زیباترین باغ تاریخی ایران محسوب میشود.
این باغ در حدود ۲ کیلومتری شهر ماهان و حوالی شهر کرمان و در دامنه کوههای تیگران واقع شده و
مربوط به اواخر دوره قاجاریه میباشد.
این باغ با مختصات جغرافیایی۳۰ درجه و ۱ دقیقه عرض شمالی و ۵۷ درجه و ۱۷ دقیقه طول شرقی میباشد.
ارتفاع این منطقه از سطح دریای آزاد ۲۰۲۰ متر است.
این باغ مساحتی قریب به ۵/۵ هکتار دارد.
دو مجموعه شرقی و غربی دارد.
کوشک یا همان عمارتهای آن بسیار زیباست و به صورت دو آشکوبه ساخته شدهاست و سر در آن از معماری
خیلی زیبایی برخوردار است که آن را از سایر باغهای ایرانی متمایز و ممتاز میسازد.
فوارههای آن چشم هر بینندهای را نوازش میدهد.
این فوارهها که در طول باغ قرار دارند زیباترین فواره باغهای ایرانی هستند.
زیرا سایر باغهای ایرانی کمتر فواره داشتهاند و یا اگر داشتهاند به این زیبایی نبودهاند.
فوارههای زیبای باغ شاهزاده بر اساس اختلاف ارتفاع و نه هیچ نیروی دیگری فعال هستند که این خود دلیلی بر
هوش و ذکاوت مردمان کرمان زمین است.
طول باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷متر و عرض آن ۱۲۲ متر است.
آشنایی با باغ شازده کرمان
و بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب میشود.
باغ شازده همه ساله و به ویژه در فصل تابستان و بهار شاهد بازدید تعداد بیشماری از گردشگران از
نقاط مختلف کشور است که این باغ دیدنی و دلفریب را برای تماشا انتخاب میکنند واقع شدن منطقه در مسیر
عبوری کرمان به بم و در مسیر جاده کهن ابریشم از عواملی است که این محل را برای احداث یک
باغ اشرافی مناسب می ساخته است.
باغ شاهزاده به گونهای استقرار یافته که حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی
را به صورت زیر امکان پذیر میسازد: در بدو ورود، به ویژه در طبقه فوقانی سردر خانه
به غیر از دیدها و مناظر بیرونی باغ، منظره چهارباغ و در جهت عکس آن منظره
کوه را امکان پذیر میسازد. این مناظر عمده یعنی رؤیت حرکت آب، حوض ها
و آبشارها هرکدام به نوبه خود تأکیدی بر محورهای عمود بر محور اصلی دارند و توأم با نظام گیاهی مناظر بدیع داخلی را ارائه میدهند.
باغ شازده ابتدا به دستور محمد حسن خان سردار ایروانی حاکم وقت کرمان ساخته شد و بنای درون آن
بعداً توسط عبدالحمید میرزا ناصرالدوله حاکم کرمان طی یازده سال حکمرانی وی (۱۲۹۸ ه .
ق تا ۱۳۰۹ ه.
ق) ساخته شد و با مرگ وی نیز بنای آن نیمه تمام رها شد.
تاریخچه ماهان کرمان
گفته میشود وقتی خبر پپ ناگهانی حاکم را به ماهان میبرند، بنّایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود تغار گچی
را که در دست داشته محکم به دیوار کوبیده و کار را رها کرده و فرار نموده است.
به همین علت جاهای خالی کاشیها را بر سردر ورودی میتوان دید.
تاریخ بنای باغ ۱۲۷۶خورشیدی است.
این باغ از نمونه باغ تختهای ایرانی است و در زمینی مستطیلی شکل به مساحت پنج و نیم هکتار بنا
شده و دارای سردر ورودی بسیار زیبایی است.
بناهای باغ شازده عبارتند از کوشک اصلیهو یعنی سکونتگاه دائمی و یا فصل مالک که در انتهای فوقانی باغ
قرار دارد.
سردر خانه در مدخل باغ به صورت بنایی خطی جبهه ورودی باغ را اشغال کرده و در دو طبقه بنا
گردیده است.
طبقه فوقانی دارای اتاقهایی است که برای زندگی و پذیرایی پیش بینی شدهاند.
سایر بناهای خدماتی باغ از حصار اصلی استفاده نموده و به صورت دیواری مرکب بناهای مختلف خدماتی را در نقاط
مناسب در خود جا داده است .
این باغ علاوه بر سردر، شامل عمارت شاهنشین و حمام نیز میباشد.
در حال حاضر قسمت شاهنشین، به یک رستوران تبدیل شده و توسط بخش خصوصی اداره میشود.
آشنایی با معماری باغ شازده کرمان
در این باغ درختان میوه متنوعی به چشم میخورند و در جلوی عمارت هم حوضها و فوارهها آبنمای زیبایی را
تشکیل دادهاند.
منبع آب باغ رودخانه کوچک تیگران است.
مسعودی بنای این باغ را از جنبههای مختلف معماری و نقش آب در آن بررسی کرده است .
هر ساله گردشگران از این باغ زیبای ایرانی بازدید میکنند و از زیبایی و طراوت آن لذت میبرند.
باغ شاهزاده در تاریخ سی ام تیرماه ۱۳۹۰ به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.
در زمستان ۱۳۹۲ خبری منتشر شد در این خصوص که با هشدار رسمی یونسکو به سازمان میراث فرهنگی، در صورت
تملک بخشهایی از باغ شازده توسط بخش خصوصی و تبدیل عمارتهایی از آن به اقامتگاههای گردشگران و مسافران، یونسکو اقدام
به خروج نام این باغ از فهرست جهانی خود مینماید.
در بیانیه یونسکو اعلام شدهاست که هرگونه تغییر و بازسازی اماکن تاریخی ثبت جهانیشده باید زیر نظر این سازمان و
با اجازه آن انجام شود که حضور بخش خصوصی در بخشهایی از این باغ، از جمله موارد نقض این قانون
محسوب میشود.
بیشتر بدانید از سیستم آبرسانی هوشمند باغ ماهان
یکی از مشخصههای بارز باغ ایرانی، وجود آبشارها و فوارهها، جریان آب در سطوح
عمودی و افقی و استفاده از شیب زمین برای هدایت آب، است که معماران زیرک
و هنرمند آنها را در باغ شاهزاده نیز به کار گرفتهاند.
جریان آب در قالب یک جوی ( محور آبی ) ، از جلوی عمارت بالاخانه تا سردر ورودی
ادامه دارد و در دو طرف آن دو حوض بزرگ یا استخر دیده میشود. این آب با جاری
شدن در باغ شاهزاده هم نقش آبیاری گیاهان را دارد و هم زیبایی چشمنوازی
را به باغ میبخشد. علاوه بر این، وجود فوارهها در این حوضها بر طراوت فضا
افزوده و حال و هوای خاصی را در آن ایجاد کرده است.
این فوارهها بسیار هوشمندانه ساخته شدهاند و تنها بر اساس اختلاف ارتفاع
به کارگیری شیب و بدون استفاده از هیچ نیروی دیگری، فعال هستند. در این
سیستم از خمره هایی استفاده شده که در نتیجهی اتصال به یکدیگر میتوانند
مانند لولههای ساختمان ایفای نقش کنند. آب جاری در باغ در داخل این خمرهها
جریان مییابد تا اینکه به یکی از خمرههایی که نقش زانو را در سیستمهای
لوله کشی امروزی دارد، میرسد و از آنجا به بیرون فوران میکند.
رقص فوارهها در میان باغ شاهزاده از دیدنیترین و شگفتانگیزترین قسمتهای
آن است که میتوان آنها را در زمرهی زیباترین فوارههای باغهای ایرانی به شمار آورد.
تعداد زیادی از این فوارهها در باغ شاهزاده وجود دارند و کمتر باغی را میتوان یافت
که این تعداد از فواره را در خود جایداده باشد. نکتهی جالب توجه این است
که نمونهی فوارههای موجود در دو حوض اصلی باغ، کمتر در باغهای ایرانی
دیدهشده است و به احتمال زیاد، ساخت آنها از شناخت باغها و چشمههای اروپایی نشأت میگیرد.
جلوه هنر معماری در باغ شاهزاده
باغ شاهزاده به عنوان نمونهای از باغ تختهای ایرانی ( باغهایی با ساختار مسطح و پلهپله )
در زمینی به ابعاد ۴۰۷ در ۱۲۲ متر ساخته شده و در پهنهای به وسعت ۷.۵ هکتار خود را
گسترده است. شیبی حدود ۴.۵ درصد در باغ وجود دارد و حصاری بلند آن را از فضای
بیرون جدا میکند. به هنگام ورود، زیبایی سردر کم نظیرش شما را غرق در خود
خواهد کرد و شاید همین سردر چشم نواز است که این باغ را از سایر همتایان خودش متمایز میسازد.
باغها در دوره قاجار به صورت شکارگاهها، بستانها، باغ قلعهها و باغ سکونتگاهها
ساخته میشدند و در این میان، باغ شاهزاده نیز با کاربری سکونتگاهی و تفرجگاهی
شکل گرفت. وجود دو محوطه وسیع و محصور با نردههای چوبی در جلوی دو
بنای مهم باغ یعنی سردرخانه و بالاخانه سکونتگاه بودن باغ را تائید میکند.
این مجموعه با استفاده از عناصر معماری و شیوههای ساخت به گونهای احداث
شده که بتواند امکان حداکثر استفاده از مناظر بدیع داخلی و خارجی را فراهم آورد.
با قرار گرفتن در طبقهی بالای سردر، از یک سو میتوان به تماشای جلوههای بدیع باغ نشست و از سوی دیگر از تماشای منظره کوه لذت برد.
از زیباییهای باغ که بگذریم کوشک یا عمارت هایی را در دو مجموعه شرقی
و غربی میبینیم که به صورت دو طبقه ساخته شده و از عناصر معماری ایرانی
بهره بردهاند. همهی بناهای موجود در باغ، مماس به دیوار اصلی و خارج از آن
قرار دارند و هنر بیبدیل معماری را در جای جای آنها میتوان لمس نمود.
سیری در ایران / lastsecond