تهران از گذشته تا امروز

تهران پایتخت ایران یکی از مراکز بسیار مهم در ایران بوده است
این شهر زیبا با جمعیتی بالغ بر ۱۰ میلیون جز یکی از ابر شهر های
ایران محسوب می شود تهران از گذشته تا امروز شامل تحولات و دست خوش
تاریخی و سیاسی بسیاری بوده است در ادامه مطلب از پرشین وی قصد داریم
تصاویر تهران از گذشته تا به امروز را به اشتراک بگذاریم

تصاویر تهران

تهران در ابتدا روستایی نسبتاً بزرگ بود که میان شهر بزرگ ری و کوهپایه‌های البرز جای گرفته بود.
پس از یورش مغولان و ویرانی ری، مهاجرت مردم از شهرهای اطراف به تهران افزایش یافت.‏

هر چند تاریخ دقیقی
از آغاز شکل‌گیری تهران به‌عنوان یک شهر در دست نیست، اما ساخت تهران در سال ۹۶۱ ه.ق به‌دستور شاه طهماسب
صفوی را می‌توان نقطه آغاز شکل‌گیری هسته تهران امروزی در نظر گرفت.

این حصار به‌طول یک فرسخ (۶کیلومتر) با ۱۱۴ برج به‌ تعداد سوره‌های قرآن و چهار دروازه بنا شد و به
«حصار شاه طهماسبی» معروف گشت.
توسعه و تغییرات تهران در دوره شاه عباس و سایر شاهان صفوی از جمله شاه سلیمان و پس از آن
نادرشاه افشار و کریم‌خان زند در محدوده حصار شاه طهماسبی باقی ماند.

در سال ۱۲۰۰ ه- ق و پس از به حکومت رسیدن آغا محمد خان قاجار و پایتخت قرار دادن
ده کوچک تهران ، رفته رفته به شهری بزرگ تبدیل شد.
توسعه شهر تهران در دوره مظفرالدین‌شاه، محمدعلی شاه و احمدشاه قاجار تا به‌قدرت رسیدن رضاشاه پهلوی در محدوده حصار ناصری
باقی ماند.
با تصویب «قانون بلدیه» اولین طرح تهران تحت عنوان «نقشه خیابان‌ها» در ۱۳۰۹ ه.ش.
به اجرا درآمد ، بسیاری از ساختمانهای قدیمی و همچنین حصار تهران تخریب شد و با ساخته شدن بناهای جدید
زمینه توسعه تهران فراهم شد.‏‏

حالا تهران ۸ میلیون نفری، کمتر نشانی از تهران قدیم دارد، جز چند ساختمان قدیمی
که در انبوه برج و ترافیک و دود، یادآور دهه های رفته اند.
از تهران قدیم چنارهای بلند مانده و مردمان ساکت عکسهای قدیمی، که در تهران شلوغ امروز جا مانده اند و
به غمگینی غریبی می کند.

میدان تجریش سال ۱۳۳۵ – میدان تجریش در شمالی‌ترین منطقه تهران،که زمانی طجرشت خوانده می‌شد قرار دارد.

میدان تجریش سال ۱۳۳۵ – میدان تجریش در شمالی‌ترین منطقه تهران،که زمانی طجرشت خوانده می‌شد قرار دارد.

تصاویر تهران دروازه شمیران سال ۱۳۱۲ -یکی از دروازه‌های شمالی شهر تهران قدیم در این منطقه قرار داشته و مسیر تهران به شمیرانات از میان آن عبور می‌کرده‌است.

بیشتر بدانید از تاریخچه تهران

در سال ۱۲۰۰ هجری قمری تهران برای اولین بار توسط آغا محمد خان قاجار به عنوان پایتخت انتخاب گردید.

در زمان آقا محمدخان قاجار تنها به ساختن عمارت تخت مرمر اکتفا گردید ولی در زمان فتحعلی شاه
محلات جدید و ساختمانهای تازه چندی در تهران ایجاد گشت که از آن جمله بنای مسجد امام خمینی
(شاه) – مسجد سید عزیز الله – مدرسه مروی – قصر قاجار – نگارستان و لاله زار را میتوان نام برد.

در زمان محمد شاه محله ای بنام عباس آباد در جنوب بازار و یک باغ و ساختمان بزرگتر نیز به نام
عباس آباد در شمال تهران (عباس آباد کنونی)و محله دیگری به نام محمدیه که سابقا میدان
پاتقاتوق نامیده میشد بر محلات دیگر افزوده شد و آب رودخانه کرج را بوسیله نهری بنام نهر کرج به تهران منتقل ساخت.

ساختمان تلگرافخانه ۱۳۱۵ -این ساختمان در سال۱۳۰۷ خورشیدی در میدان توپخانه گشایش یافت.و در سال ۱۳۴۹ تخریب و ساختمان مخابرات کنونی جایگزین آن شد.

و همچنین احداث باغ داودیه (محله فعلی داودیه) و بخشی از بنای  مسجد جمعه و بازار
بین الحرمین از جمله آثار زمان محمد شاه میباشد.  در زمان سلطنت ناصرالدین شاه به
همت امیر کبیر تاسیساتی چون مدرسه دارالفنون – بازار امیر – بازار کفاشها – سرای
امیر پدید آمد.  در سال ۱۲۷۵هجری قمری  برای اولین بار برای تهران نقشه تهیه گردید.

در سال ۱۲۸۴ هجری قمری نقشه جدید تری از تهران با همکاری مهندسین فرانسوی تهیه شد.
و اراضی جدیدی را داخل محدوده شهر نمودند و شهر را بوسیله خندقها و بارو های جدید
به شکل هشت ضلعی محدود ساختند و ارتباط شهر با خارج را بوسیله دوازده دروازه به
نام های دروازه های  شمیران، دولت، یوسف آباد، دوشان تپه، دولاب، خراسان، باغشاه،
قزوین، گمرک، حضرت عبدالعظیم، غار، خانی آباد تامین نمودند.

 تاریخ افسانه‌ای تهران

تاریخ افسانه‌ای تهران به شیث بن آدم و  هوشنگ پیشدادی  می‌رسد. در عهد ساسانیان کیش
زردشت در ری رواج یافت و چندین آتشگاه بزرگ در شمال و جنوب تهران ایجاد شد.

آتشگاه نخستین قصران در فاصله ۳۰ کیلومتری مرکز تهران رو به روی یکی از ارتفاعات کوه
توچال قرار داشت. در فرهنگ آنندراج آمده است  شهر تهران در قمست جنوبی شهر حالیه
تهران بنا شده و خانه های پستی داشتند که شبیه به غار ولی به تدریج از طرف شمال
توسعه یافت و منازل را بیشتر به سرچشمه قنوات نزدیک کرده اند.

در کتاب تهران عصر ناصری  آمده است: تهران از قرن ششم ه ق یکی از روستاهای ناچیز و
کم اهمیت بود و شهر ری که تقریبا” در شش کیلومتری تهران قرار داشت، کانون عظیم تمدن
و فرهنگ قدیم این خطه به شمار می رفت.  تا این که با هجوم ویرانگر مغول جنگ های داخلی،
کشمکش های مذهبی و تفرقه اندازی های فرقه های مذهبی و . . . ری رو به ویرانی نهاد.

تصاویر تهران خیابان ولی عصر سال ۱۳۱۰ – روبروی پارک ملت فعلی

در کتاب  عجایب البلدان  آمده است: تهران قریه ای است معظم و ولایات ری دارای باغات
زیاد با اشجار و ثمرات خوب و فراوان و سکنه در خانه های سرداب مانند به سر میبرند، همین
که دشمن حمله آورد، به خانه های تحتانی پناه می برند که هر قدر محصور بود نشان امتداد
یابد به سبب کثرت آذوقه که از فرط احتیاط ذخیره کرده اند آسوده اند . . .  و دایما” به سلطان
عصر یاغی و با عساکر او در کارزارو زد و خوردند، مالیات خود را به مسکوک نمی پردازند،
بلکه در عوض نقود رایج خروس و مرغ می پردازند.

تا حمله مغول، هنوز هم تهران به صورت قریه ای نه چندان معتبر باقی مانده بود و مانند
دیگر قراء ری زیرنظر خوارزمشاهیان اداره می شد.  یاقوت حموی سیاح بزرگ عرب هنگام فرار
از دست مغولان در سال ۶۱۷ ه ق از این قریه یاد کرده است.  با سکونت اهالی ری پس از زلزله های
متناوب و نیز حمله مغولان، تهران به تدریج از شکل روستا بیرون آمد و به شهرکی تبدیل شد که دارای چهار امامزاده و چند بقعه متبرکه بود.

به عنوان اولین امامزاده های تهران باید از امامزاده زید، یحیی، اسماعیل و سید نصر الدین نام برد.
در این دوره کشاورزی و باغداری توسعه پیدا کرد و این امر نظر مهاجمان و ساکنان روستاهای
اطراف تهران را به خود جلب کرد. این وضع تا پایان دوره های ترکمانان و اوایل صفویه دوام یافت.

میدان تجریش سال ۱۳۱۰ – میدان تجریش در شمالی‌ترین منطقه تهران،که زمانی طجرشت خوانده می‌شد قرار دارد.

سردر باغ ملی ۱۳۰۵- از بناهای به جا مانده از دوره قاجار می‌باشد که در سال‌های ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ توسط جعفرخان کاشانی نوسازی شده این بنا ورودی میدان مشق بوده است

تصاویر تهران .میدان مشق از بزرگترین میدان‌های نظامی بوده و در حدود ۴۰۰ متر طول و ۴۰۰ متر عرض داشته است

میدان فردوسی سال ۱۳۴۵ – اولین مجسمه در این میدان در سال ۱۳۲۴ توسط پارسیان هند در این میدان نصب شد و از آن زمان تاکنون چندین بار طرح میدان و نیز مجسمه فردوسی تغییر کرده است.

خیابان فردوسی سال ۱۳۲۵- (نام پیشین: خیابان علاءالدوله)

تصاویر تهران بلدیه تهران سال ۱۳۱۰ – این بنا طی سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۲ در ضلع شمال میدان توپخانه ساخته و طی سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۸ تخریب و بجای آن فضای سبز احداث گردید

ایسنا / hamshahrionline