سفر به بهترین شهر خشتی ایران یزد

شهر زیبای یزد به شهر بادگیرها معروف است ، سرزمینی از خشت و گل که دارای معماری
خاص و منحصر به فردی است  این شهر زیبا دارای جاذبه های گردشی تاریخی و فراوانی است
ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم جاذبه های یزد و همچنین شهرهای زیبای آن را برایتان
به اختصار توضیح دهیم.

جاذبه های یزد

یزد یکی از بهترین شهرهای خشتی جهان است که همواره به عنوان صاحب یکی از درخشان ترین میراث های فرهنگی
در ادوار مختلف تاریخی ایران مطرح بوده است.
در سفر به یزد دیدنی های زیادی هستند که انتظار شما را می کشند

آتشکده (آتش ورهرام)

بنای فعلی آتشکده در
سال ۱۳۱۳ خورشیدی با همت و کمک مالی زرتشتیان یزد و پارسیان هندوستان احداث گردیده است.
ساختمان آتشکده با معماری زیبایی برگرفته از هنر معماری هخامنشیان در مرکز حیاطی بزرگ و سرسبز و بر بلندی قرار
گرفته و برپیشانی عمارت نقش «فروهر» جلوه گر است.

آتش ورهرام جاذبه های یزد

اهمیت آتشکده به قدمت آتش درون آن است که گفته شده از حدود ۱۵۲۰سال پیش تاکنون فروزان مانده و حفاظت
گردیده است.

«آتش ورهرام» درون مجری برنجی و در اتاقی مخصوص، در میان ساختمان آتشکده و در سطحی بالاتر از سطح زمین
به دوراز باد و باران و تابش خورشید نگهداری می شود.

مجموعه امیر چقماق

امیر جلال الدین چقماق شامی در دوره تیموریان، از طرف شاهرخ به حکومت یزد منصوب گردید و با کمک همسرش
فاطمه خاتون در این مکان میدان‌گاهی و در اطراف آن آب انبار، خانقاه، مدرسه، کاروانسرا، چاه آب، بازار و از
همه مهم تر مسجد امیر چقماق را بنا نهاد.

مجموعه امیر چقماق

این مسجد دارای گنبدی عظیم و صفه ای عالی و دو شبستان زمستانی و تابستانی است.
محراب مسجد دارای سنگ مرمرین زیبایی است که اطراف آن نقش گردیده است.

باغ دولت آباد

محمد تقی خان مشهور به خان بزرگ که سر سلسله خان های یزد در زمان زندیه بود ابتدا قناتی با
نام دولت آباد بوجود آورد پس از آن، عمارت «باغ دولت آباد» را در امتداد آن احداث کرد.
این ساختمان، محل اقامت این حاکم مقتدر نیز بوده است.

این بنا مجموعه ای از چندین عمارت شامل: هشتی و بادگیر، بهشت آیین، تالار آیینه، سردر اصلی و سردر جنوبی
است.
فضای سبز این باغ شامل درختان کاج، سرو، گل سرخ محمدی، درختان میوه به خصوص انگور و انار است.
چشمگیر ترین ویژگی این بنا بادگیر ۳۳٫۸ متری آن است که بلندترین بادگیر جهان محسوب می شود.

باغ دولت آباد جاذبه های یزد

مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)

مدرسه ضیائیه معروف به زندان اسکندر از آثار «مولانا ضیاء الدین حسین رضی» است که در
سال ۶۳۱ قمری آن را بنیان نهاد و بنای آن در سال ۷۰۵ قمری توسط پسرانش به اتمام رسید.

شبستان مدرسه دارای محراب است و در اطراف مدرسه، رواق هایی ساخته شده است.
گنبد خشتی این بنا با تزئینات گچبری و نقاشی آبرنگ بر بلندای این ساختمان خود نمایی می کند که نمونه
ای از معماری دوره مغول در ایران است.

مدرسه ضیائیه

آب انبار شش بادگیری

آب انباری است قدیمی با شش بادگیر که در محله تپه یزد قرار گرفته است.
این بنا دارای دو ورودی در شمال و جنوب و مخزن است و مخزن آب انبار گنبد تخم مرغی شکلی
دارد.

این آب انبار ۵۵ پله دارد که بین پله های ۲۵ و ۲۶ آن از بالا، یک هشتی با سنگ
فرش آجری قرار دارد و طاق آب انبار بعد از هشتی شروع می شود.
طاق ضربی خشتی با نمای آجری و سقف بزرگ مخزن آب از ویژگی های مهم این آب انبار است که
در سال ۱۳۷۹ هجری قمری به سعی حاجی حسین میرالله ساخته شده است .

آب انبار شش بادگیری جاذبه های یزد

خانه لاری ها

تاریخ بنای این خانه تاریخی متعلق به دوره قاجار است و در محله خهادان شهرستان یزد
قرار دارد.
ساختمان خانه لاری ها با توجه به سبک کلی منزل اعبانی دوره خود ساخته شده، یعنی خانه ای است با
دو قسمت اندرونی و بیرونی، حیاط در مرکز و قسمت های شمالی به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبی به
عنوان تابستانه استفاده می شود که شامل تالار و بادگیر است.

از ضلع شرقی که شمال اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و سایر فضاها است به عنوان پاییزه و از ضلع غربی
به عنوان بهار خواب استفاده می شود.
این خانه اکنون موزه اسناد و مدارک است

خانه لاری ها

نارین قلعه (نارنج قلعه)

این بنا در زبان عامه به نارنج
قلعه معروف است یکی از مهمترین آثار تاریخی پیش از اسلام استان محسوب می شود.
این دژ قدیمی که برفراز تپه مشرف بر شهر میبد احداث شده، تمامی بنای آن از خشت و گل ساخته
شده و معماری آن به شکل مطبق است.

نارین قلعه

تقریبا در ۵ مرحله ساخته شده است.
قدیمی ترین بخش بنا فضاهایی هستند که در دل زمین کنده شده اند و درگویش محلی به آنها «بوکن» گفته
می شود و پایین ترین بخش آن را تشکیل می دهند
مسجد جامع فهرج
روستای فهرج در ۲۵ کیلومتری
جنوب شرقی یزد و در کنار راه اصلی یزد- بافق قرار دارد.
از آثار تاریخی این روستا به یک قلعه باستانی، آب انبار قدیمی، مجموعه شهدا و مسجد جامع می توان اشاره
کرد.

مسجد جامع فهرج از بنای قدیمی و کم نظیر فرهنگ و تمدن اسلامی است که متعلق به نیمه اول قرن
اول هجری است.

مسجد جامع فهرج جاذبه های یزد

این بنا قدیمی ترین مسجدی است که در ایران و شاید در دنیا بدون هیچگونه پیرایه ای دست نخورده باقی
مانده است.
وجود شبستانی رو به قبله با هشت ستون، مناره گلی نه چندان بلند که راه پلکان بام مسجد از داخل
این مناره به بام و سپس به بالای مناره منتهی می شود و استفاده از خشت و گل در ساخت
آن از ویژگی های این بنا محسوب می شود.

یخچال خشتی میبد

این یخچال با قدمتی که به پیش
از دوره قاجار می رسد یکی از معدود یخچال های به جای مانده در استان یزد است که از خشت
و گل ساخته شده است.
بخش های عمده این بنای باشکوه عبارتند از: دیوارهای سایه‌انداز حوض یخ‌بند مخزن یخچال و گنبد.

یخچال خشتی میبد

دیوارهای شرقی و غربی و جنوبی آن در زمستان سایه سار سردی در محوطه شمالی یخچال فراهم می ساخته که
در شب های چله با انداختن آب قنات به حوض پهناور و کم عمق آن محوطه و تکرار این کار
در شب های متوالی قطعات بزرگ یخ ساخته می شده و پس از شکسته شدن به مخزن یخ در زیر
گنبد یخچال منتقل می گردیده است.
گنبد خشتی بزرگ یخ های انباشته را نگه می داشته که در تابستان از آن برای استفاده کاروانیان و مردم
بهره برداری می کردند.

چاپارخانه میبد

پیشینه چاپارخانه در ایران به دوره هخامنشیان می رسد.
از این مراکز به عنوان ایستگاه های مبادلات نامه ای استفاده می شده است.

چاپارخانه میبد جاذبه های یزد

وظیفه چاپارخانه ها نگهداری و تیمار تعدادی اسب تیزرو و پیک تازه نفس جهت ارسال و مبادله سریع نامه
ها و امانت های مهم بوده است.
از این رو چاپارخانه ها به صورت قلعه ساخته شده اند تا دفاع و حفاظت از آن میسر باشد.

ییلاق های میان کوه

ییلاق های میان کوه در شهرستان تفت قرار دارند.
«ده بالا» معروف ترین وخوش آب وهوا ترین ییلاق یزد درین منطقه است.
«طزر جان» روستای ییلاقی دیگری در مجاورت روستای ده بالا است.

که مسجد جامع آن از اهمیت خاصی برخوردار است.
دره های سرسبز، بنادک سادات، باقی آبادریا، فخر آباد ثانی آباد،… از دیگر ییلاق های مهم این منطقه است.

غار شگفت یزدان

این غار باستانی در نزدیکی عقدا قرار دارد واز غارهای مقدس زرتشتیان است.ر اه ورودی غار
صعب ودشوار است اما در داخل غار محوطه وسیعی است که گنجایش هزاران نفر را دارد.
چندین حوض کوچک وبزرگ و آثاری از ساختمان در آن دیده می شود.
در غار خاکستر زیادی به چشم می خورد ونشان دهنده آن است که سال های متمادی آتش مقدس را در
این غارها محافظت می کردند.

بیشتر بدانید از مراکز تاریخی و باستانی یزد

خانه لاری ها – خانه عرب ها – خانه حاج کاظم رسولیان – خانه ملک التجار – مدرسه خان -مدرسه شهاب الدین قاسم طراز – باغ دولت آباد – آتش ورهرام (بهرام) یزد.

اردکان

اردکان بزرگترین شهرستان استان یزد است. نام اردکان از دو واژه «ارد» به معنی مقدس
و «کان» به معنی معدن تشکیل شده است. این شهرستان در مسیر جاده یزد به تهران
قرار گرفته و بیش از ۲۴ هزار کیلومتر وسعت دارد. از مراکزتاریخی وباستانی شهر
می‌توان به رباط ابوالقاسم رشتی، رباط خرگوش و رباط ساغند اشاره کرد.

بافق

شهر بافق در دوران پیش از اسلام نیز وجود داشته و جزو قلمرو هخامنشیان، اشکانیان و
ساسانیان بوده است. در روزگار ساسانیان منطقه یزد، از جمله شهر بافق رو به آبادی
نهاد و از جایگاه ویژه ای برخوردار گردید. بافق در روزگار عثمان بن عفان به دست مسلمانان گشوده شد.

امامزاده عبدالله یکی از بنایی عالی است که از حیث سبک و گنبد و کاشی کاری و تزئینات داخلی اثری
ارزشمند محسوب می شود و در بافق قرار دارد. بدنه اتاق مرقد با کاشی های مسدس لاجوردی و با
حاشیه سیاه و سفید از آثار قرن ۸ و ۹ هجری پوشیده شده است. سقف داخلی بنا گنبدی مقرنس
کاری شده است و دیواره و گوشواره های زیر گنبد رنگ آمیزی و نقاشی شده است.
کتبیه های امامزاده به خط حسین یزدی و عمل حسن ولددین جعفر استاد معمار باشی است.

آشنایی با تفت جاذبه های یزد

شهرستان تفت با مساحتی حدود ۷۰۰۰ کیلومتر مربع در جنوب غربی استان یزد قرار دارد.
در فرهنگ لغات فارسی به معنای گرم و یا به معنای سبدی چوبین که در آن میوه جای دهند آمده است.

از اماکن تاریخی و دیدنی این شهرستان می توان به کاروانسرای علی آباد، چشمه‌تامهر، مسجدجامع طرزجان، مسجدشاه ولی اشاره کرد.

مهریز

شهرستان مهریز با ۱۵ هزار کیلومتر وسعت در ۳۵ کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد.
مهریز نام شهر مشخصی نبوده بلکه عنوان ناحیه ای است شامل مجموعه ای از ر
وستاها که نام قدیم آن مهریجور بوده و به مهرنگار دختر انوشیروان نسبت داده شده است.

از اماکن تاریخی و دیدنی این شهرستان می توان به مسجد جامع، قلعه تاریخی
سرو قدیمی منگاباد، کشته خانه، قلعه رباط سربرد و چشمه‌غربالبیز اشاره کرد.

میبد

این شهر در شمال غربی یزد و در حاشیه جاده تهران – بندرعباس قرار دارد.
مساحت این شهر در حدود ۸۴۵ کیلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دریا نزدیک
به ۱۲۲۰ متر است. براساس افسانه ها، میبد در روزگار کیومرث بنیان نهاده شده است.

میبد یکی از نمونه های نادر شهرهای باستانی ایران به شمار می رود و هنوز
بسیاری از پدیده ها و عناصر شهرهای قدیم مانند راه، بناها و تشکیلات وابسته به آن،
کهن دژ، شارستان، بیرونه ها را می‌توان در آن تشخیص داد. قدیمی ترین سند هویت
تاریخی و آغاز شهرسازی در سرزمین یزد «نارین قلعه» میبد است.

تبیان / hamshahrionline