جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳
درخواست تبلیغات

آزمایش ژنتیک برای چه کسانی اجباری است؟

اشتراک:
آزمایش ژنتیک بارداری و زناشویی
همه مادران نیاز به آزمایش ژنتیک بارداری ندارند فقط برخی از مادران با توجه به شرایط خاص و ویژه ای که دارند باید حتما برای صحت سلامت بودن جنینشان آزمایشات ژنتیکی انجام دهند در ادامه آزمایش ژنتیک بارداری را مورد بررسی قرار خواهیم داد

خیلی از کسانی که ازدواج های نزدیک فامیلی می کنند حتما به آن ها پیشنهاد می شوند که قبل از ازدواج
حتما به یک مشاوره ژنتیک سری بزنند اما برخی از مادران باردار در حین بارداری نیز نیاز به آزمایش ژنتیک بارداری دارند
زیرا دکتر متخصص آن تشخیص می دهد که آزمایش ژنتیک بارداری با توجه به سن، بیماری زمینه ای که دارد و ریسک
فاکتورهایی که باید مورد بررسی قرار دهند را مجبور به آزمایش ژنتیک بارداری می کنند در ادامه مطلب از پرشین وی
به شما خواهیم گفت چه کسانی باید آزمایش ژنتیک بارداری را انجام دهند

آزمایش ژنتیک بارداری

شاید خیلی ها ندانند بخشی از بیماری های مادرزادی به سبب اختلالات ژنتیکی رخ می دهند که این عامل در
کشور ما بسیار شایع است.البته بخشی از بیماری های مادرزادی نیز ناشی از عوامل محیطی است، به گونه ای
که مادر در
دوران بارداری (سه ماهه اول) دچار بیماری هایی مانند سرخجه یا بیماری ویروسی شود که این
عوامل باعث بروز نقص در جنین می شود.برخی بیماری های مادرزادی نیز به هر دو دلیل ژنتیک و عوامل محیطی
رخ می دهند، به طوری که فرد استعداد اختلالات ژنتیکی را دارد و عوامل محیطی در تشدید آن دخیل می
شود که آلرژی و سرطان ها جزو این دسته اند.

حال شاید سوال شما این باشد که در چه شرایطی خطر انتقال یک بیماری با زمینه ژنتیک در فرزندان یک خانواده به طور مادرزادی وجود دارد ؟
دکتر مینو رفیعی، معاون پیشگیری از معلولیت های مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور پاسخ می دهد:بیماری های ارثی در
هر زمانی از طول زندگی ممکن است بروز کنند و حتی بروز آنها در سنین بالاتر، ارثی بودن آنها را
رد نمی کند.در صورت بروز بیماری در بدو تولد به آن بیماری یا اختلال مادرزادی گفته می شود، ولی باید
به این نکته توجه داشت که تمام اختلالات مادرزادی، ژنتیکی و ارثی نیستند و عوامل گوناگونی می توانند باعث بروز
اختلالات مادرزادی شوند.

آزمایش ژنتیک بارداریآزمایش ژنتیک بارداری

تفاوت این بیماری ها
با بیماری های فامیلی در این است که در انواع فامیلی ممکن است پدر یا مادر هیچ کدام مبتلا نباشند،
ولی بیماری در دیگر اعضای فامیل وجود داشته باشد.ابتلای قطعی فرزندان به بیماری والدینجالب است بدانید بیماری های ارثی با
توجه به ماهیت و نوع توارث از نظر میزان انتقال به نسل بعدی متفاوت هستند و در موارد نادری صد
درصد به فرزندان منتقل می شوند.

دکتر رفیعی با بیان مطلب فوق اظهار می کند: در گروهی از این بیماری ها
چنانچه پدر و مادر هر دو ناقل بیماری باشند با احتمال ۲۵ درصد، فرزندان آنها در هر بار بارداری به
بیماری مبتلا می شوند (مثل بیماری تالاسمی).اما در گروه دیگر از بیماری ها چنانچه یکی از والدین به بیماری مبتلا
باشد، در هر بار بارداری با احتمال ۵۰ درصد، فرزندان به آن بیماری مبتلا می شوند (مثل بیماری هانتینگتون).این متخصص
می افزاید: در دسته دیگری از بیماری های ژنتیک، توارث به این صورت است که بیماری فقط در جنس مذکر
یا مونث بروز می کند و در واقع بیماری وابسته به جنس است.

آیا می شود جلوی ابتلا به بیماری ژنتیکی را گرفت؟

خیلی ها می خواهند بدانند آیا اصلاح سبک زندگی میتواند از ابتلا به بیماری هایی با زمینه ژنتیک پیشگیری کند؟

به گفته معاون پیشگیری از معلولیت های مرکز
توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور در مواردی که عوامل ژنتیک در کنار عوامل محیطی باعث بروز بیماری می شوند، اصلاح
سبک زندگی و بهبود شرایط محیطی می تواند تا حد زیادی مانع بروز بیماری شود، مانند بیماری های عروق قلبی
و اختلالات خلقی.بر این اساس، توصیه می شود تمام افرادی که بین فامیل ، بیماری خاصی را مشاهده می کنند
هر چند ندانند بیماری شان منشأ ژنتیک دارد یا نه، اگر چه با غیرفامیل و غریبه هم ازدواج کنند، مشاوره
ژنتیک را انجام دهند.

تشخیص بیماری های ژنتیک با آزمایش های خاص

با توجه به این که بسیاری از بیماری های ارثی و ژنتیک قابل درمان نیستند، پیشگیری از بروز این بیماری
ها بسیار مهم است و به همین علت انجام مشاوره ژنتیک بهترین روش پیشگیری است.دکتر بدیعی در این باره توضیح
می دهد: مشاوره ژنتیک می تواند در مراحل مختلف ( قبل از ازدواج، قبل از بارداری، حین بارداری یا در
صورت داشتن فرزند بیمار ) انجام بگیرد، ولی بهترین زمان انجام آن پیش از ازدواج است.در واقع، هر چه ازدواج
فامیلی نزدیک تر باشد (مانند ازدواج دخترعمو با پسرعمو)،

خطر بیماری های مادرزادی جنین و نوزادان تا ۱۲ برابر افزایش
می یابدطی روند مشاوره ژنتیک علاوه بر رسم شجره نامه فامیلی، میزان خطر بروز بیماری های ارثی محاسبه شده و
راه های شناسایی و پیشگیری از آن برای مراجعان توضیح داده می شود و در صورت نیاز، آزمایشات اختصاصی برای
مراجعان انجام می شود.البته باید به این نکته توجه کرد که انجام آزمایش ژنتیک برای همه لازم نیست و آزمایشی
وجود ندارد که به تنهایی بتواند همه بیماری های ژنتیکی و ارثی را شناسایی کند.

سقط جنین های ژنتیکی

جالب است بدانید ۶۰ درصد سقط جنین های بیش از سه بار ریشه ژنتیک دارند.به طور طبیعی در همه انسان
ها هفت تا هشت ژن معیوب وجود دارد که در ازدواج های غریبه احتمال این که ژن های معیوب زوجین
در کنار هم قرار بگیرند، حدود ۲ درصد است که این رقم در مورد ازدواج های فامیلی به دلیل مشترک
بودن اجداد زوجین سه تا چهار برابر بیشتر از ازدواج با فرد غیر فامیل و به اصطلاح غریبه است.در واقع،
هر چه ازدواج فامیلی نزدیک تر باشد

(مانند ازدواج دختر عمو با پسر عمو)، خطر بیماری های مادرزادی جنین و
نوزادان تا ۱۲ برابر افزایش می یابد.توجه داشته باشید از طریق مشاوره ژنتیک یا فرآیندی که پزشک، اطلاعات (شجره نامه)
را از فرد یا خانواده او می گیرد، با توجه به نسبت فامیلی ، از طریق فرمولی خاص میزان خطر
برای تولد فرزند در یک ازدواج فامیلی محاسبه می شود.به این ترتیب مشخص می شود که چه میزان امکان ابتلا
به بیماری ژنتیکی در جنین یا نوزاد وجود دارد.

بیشتر بدانید آزمایش‌ ژنتیک به چه دردی می‌خورد

ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که ازدواج‌ فامیلی زیاد در آن رخ می‌دهد. رویدادی که یکی
از عوامل مهم افزایش بیماری‌های ژنتیک محسوب می‌شود. اما همچنان می‌بینیم خانواده‌هایی
با وجود مشکلات ژنتیک، دو تا سه فرزند به دنیا می‌آورند و هنوز نمی‌دانند می‌شود از تولد این بیماران با آزمایش ژنتیک پیشگیری کرد.

چندی پیش، دبیر انجمن ژنتیک پزشکی ایران با بیان این مطالب اعلام کرد فقط حدود ۱۰ نوع آزمایش
ژنتیک است که بیمه‌ها آنها را قبول دارند؛ در حالی که برخی آزمایش‌ها مانند آزمایش متابولیک
حدود ۵ میلیون تومان هزینه دارد و خانواده‌ها از عهده هزینه‌های آن برنمی‌آیند.

علی گرشاسبی معتقد است، نباید به برخی آزمایش‌های ژنتیک به ‌صورت مقطعی نگاه کنیم،
چراکه در آن صورت گرانقیمت به نظر می‌رسد. در حالی که در طول عمر یک فرد انجام یک بار
آزمایش ژنتیک هزینه بالایی ندارد البته برخی آزمایش‌های ژنتیک شناخته شده که برای ازدواج
فامیلی و در موارد خاص مانند جلوگیری از تولد نوزاد با عقب‌ماندگی ذهنی انجام می‌شود،
حدود ۱۷۰ تا ۲۷۰ هزار تومان هزینه دارد که بخش عمده‌ای از آن را بیمه‌ها پوشش می‌دهند.

آزمایش ژنتیکآزمایش ژنتیک بارداری

بیماری‌های متابولیک که در جامعه ایرانی به‌دلیل ازدواج‌ فامیلی بسیار شایع هستند، به‌دلیل
این که آزمایش‌های اولیه آن هزینه بالایی دارد و بیمه‌ها هم حمایتی نمی‌کنند، همچنان قربانی
می‌گیرند. به گفته دبیر انجمن ژنتیک پزشکی ایران، کمبود مراکز مشاوره ژنتیک در کشور ما
یکی دیگر از مشکلات است. از طرفی علم ژنتیک، رشته‌ای جدید و نیازمند فناوری‌های جدید
است. با وجود این، ده‌ها مثال وجود دارد که نشان می‌دهد یک فناوری که در کشوری استفاده و منسوخ شده است، هنوز در ایران استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، دکتر اردلان میرزایی، متخصص ژنتیک می‌گوید: آزمایش‌های ژنتیک با آزمایش
روی نمونه‌های کوچک خون یا بافت‌های خونی انجام می‌شود و مشخص می‌کند آیا شما،
همسرتان یا فرزندانتان ژن بعضی از اختلالات ارثی را دارید؟ به کمک آزمایش ژنتیک، پزشکان می‌توانند ژن‌های ناقص یا نبود بعضی ژن‌ها را تشخیص دهند.

جام جم / seemorgh

گردآوری:
اخبار مرتبط:
فیلم پرشین وی
آرون گروپ
آرون گروپس