افزایش وزن در دوران بارداری

زمانی که زوج تصمیم می گیرند که بچه ه دار شوند باید قبول کنند که مسئولیت هایی در انتظار آنها است
و حتما بهتر است که مادر در دوران بارداری تحت نظارت پزشک قرار بگیرد که یک فرزند سالم و باهش بدنیا اورید
زن حامله در این دوران دچار افزایش وزن در بارداری میشود  که این افزایش وزن در زنان مختلف متفات است
که این افزایش وزن مربوط به مواردی از قبیل: جنین ،جفت، بزرگ شدن رحم،  بافت پستان‌ها…که در ادامه
در پرشین وی بخوانید

 دلیل افزایش وزن در بارداری

دوران بارداری طبیعی معمولا در حدود ۲۸۰ روز است که روز اول آخرین قاعدگی حساب می‌شود.دوران ۹ ماهه بارداری
به سه قسمت تقسیم می‌شود که آنها را سه ماهه اول و دوم و سوم می‌نامند.این تقسیم بندی از این
نظر اهمیت دارد که در هر قسمت از این سه دوره حاملگی امکان دارد مادر یا جنین در معرض مخاطرات
و بیماریها قرار گیرند و سرانجام هر دوره متفاوت است بنابراین هم پزشک و هم مادر باردار باید از زمان

شروع بارداری اطلاع داشته باشند که بتوانند تا آنجایی که امکان دارد از مخاطرات جلوگیری کنند.افزایش وزن در یک
حاملگی طبیعی نتیجه یک فرآیند فیزیولوژیک است که جهت رشد جنین ومادر بصورت ویژه ای طراحی شده است که بیشتر
این افزایش وزن نتیجه حاصل بارداری که نوزاد است می باشد.

افزایش وزن در بارداری متعادل در دوران بارداری سبب کم شدن میزان مرگ ومیر شیر خوار ،افزایش وزن متوسط تولد وکاهش
شیوع تولد نوزاد با وزن کم می گردد.
افزایش وزن در دوران بارداری در زنان مختلف متفاوت است ،مادران جوان و اول زا معمولاٌ اضافه وزن بیشتری
تا مادران مسن تر وجند زا دارند.

روند افزایش وزن در بارداری

افزایش وزن معمولی در دوران بارداری برای زنانی که قبل بارداری وزن برای قد طبیعی داشته اند حدود
۵/۱۱ تا ۱۶ کیلو گرم پیشنهاد شده است که کمی بیش از مقادیری است که در گذشته معمول بوده است
وعلت آنهم در کم کردن شانس عقب ماندگی رشد داخلی رحم است.
در عین حال باید به این نکته توجه داشت که وزن بیشتر زایمان را مشکل تر می کند.

اگر مادر بر اساس اشتهای طبیعی خود غذا مصرف کند در آخر سه ماه اول بارداری حدود ۹/۰ تا
۸/۱ کیلوگرم ودر ۶ ماه بعدی هر هفته حدود ۴۰۰ تا ۴۵۰ گرم باید افزایش وزن داشته باشد.

الگوی افزایش وزن در بارداری  به همان اندازه افزایش وزن اهمیت دارد این وزن باید بیشتر از میزان معمولی که اغلب در
نتیجه افزایش مایعات بدن است.
تغییر زیاد درتعادل مایعات بویژه پس از هفته بیستم بارداری که بصورت افزایش ناگهانی وزن ظاهر می شود معمولاٌ
نمایانگر مسمومیت بارداری است.
اساس وهدف کنترل وزن در دوران بارداری بهبود وضع تغذیه برای مادر وجنین است.
لازم به ذکر است در زنان چاق افزایش بیش از حد وزن در دوران بارداری مخاطراتی را ممکن است
بدنبال داشته باشد.

افزایش وزن در بارداری مربوط به چه عواملی است

در مادرانی که وزن بالایی دارند افزایش وزنی حدود ۶ تا ۷ کیلوگرم در دوران بارداری مربوط به وزن
کودک ودیگر ضمائم بدون تجمع چربی در مادر بهترین حاصل بارداری را داشته است.

البته این سفارشها بدین معنی نیست که زنان چاق باید بر روی رژیم شدیدا ٌمحدود از کالری در دوران بارداری
قرار بگیرند.نتایج مطالعات نشان داده است که در زنان چاقی که افزایش وزن در دوران بارداری کمتر
از ۶ کیلو گرم بوده است مرگ ومیر جنین در اواخر بارداری ونوزاد پس از زایمان دو برابر افزایش
داشته است.
بنابراین دوره بارداری بهیچ وجه نباید زمان کنترل وزن ورژیم گرفتن باشد.
مشکل افزایش وزن در بارداری در دوران بارداری ناشی از عدم آگاهی مادر از مقدار اضافه وزن مناسب در طول دوره
بارداری است.

زنان باردار

برای تعیین مقدار اضافه وزن مناسب لازم است به یک نکته توجه شود وآن این است که برای آنکه مادری
بتواند نوزادی به وزن ۳ تا ۵/۳ کیلوگرم را بدنیا آورد باید حدود ۵/۸ کیلوگرم اضافه وزن داشته باشد.خانم‌های باردار
در هر شرایطی که باشند (لاغر، طبیعی، چاق) باید افزایش وزن متناسب با وضعیت خود داشته‌باشند بنابراین استفاده از رژیم‌های
غذایی محدود برای کاهش وزن خانم‌های باردار چاق توصیه نمی‌شود و باید با توصیه‌های تغذیه‌ای مناسب میزان کالری دریافتی و
در نهایت وزن آن را کنترل کرد.اضافه وزن مادر باردار طبق معیارهای جدید شاخص توده بدنی مادر یا  از

توصیه های مهم در خصوص بی ام آی درافزایش وزن در بارداری

تقسیم وزن به مجذور قد به متر به دست می‌آید.اگر زنی در آغاز بارداری دارای بی ام آی ۸/۱۹ باشد، توصیه
می‌شود افزایش کل وزن او بین ۵/۱۲ تا ۱۸ کیلوگرم باشد.اگر این میزان ۸/۱۹ تا ۲۶ باشد، افزایش وزنش باید
۵/۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم در طول بارداری باشد و اگر مقدار بی ام آی او بین ۲۶ تا ۲۹ باشد لازم
است بین ۵/۷ تا ۱۱ کیلوگرم اضافه وزن پیدا کند.افراد چاق که دارایبی ام آی بالای ۲۶ هستند هم اگر

۶
کیلوگرم وزن بگیرند افزایش وزنشان مناسب است.این افزایش وزن بارداری ، ۵۰درصد مربوط به مادر و ۵۰درصد مربوط به
جنین و ضمایم بارداری است.طبیعتا در دوران بارداری افزایش وزنی که از نظر حجم اندام‌‌ها و مایعات است ۵۰درصد
وزن افزوده شده را به خود اختصاص می‌دهد.قسمتی از آن به صورت ذخیره انرژی در بافت‌های چربی است که در

بارداری زنان

۳ ماهه سوم قسمتی از نیازهای افزوده شده سرعت گرفتن تقسیم سلولی به مصرف گرفته می‌شود.در این دوران به علت
اینکه حجم ضمایم بارداری گسترده شده، دریافت غذای بیشتر از سوی مادر امکان‌پذیر نیست و مازاد این افزایش وزن
پس از زایمان صرف تولید و ترشح شیر می‌شود.قسمتی از آن باید از طریق تغذیه مادر تامین شود و بین
۱۵۰ تا ۲۵۰ کیلوکالری از این ذخایر به تدریج به مصرف می‌رسد و شیر تولید و ترشح می‌شود.با ترشح شیر

که به ازای هر ۱۰۰‌سی‌سی ۸ کیلوکالری دارد و این کالری حاصل درشت‌ مغذی‌هایی چون پروتئین‌ها و چربی‌ها است، ترکیبات
شیر مادر یکی از ارزنده‌ترین غذاها تلقی می‌شود.پژوهشگران می گویند به ازای هر یک کیلوگرمی که مادر در دوران
بارداری اضافه می‌کند، به وزن جنین ۷ گرم افزوده می‌شود.

مقایسه وزن مادران مختلف در افزایش وزن در بارداری

بر این اساس، ‌مادرانی که در دوران بارداری بیش از
۲۴ کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند،‌ نوزادانی ‌به دنیا خواهند آورد که در مقایسه با نوزادان مادرانی که ۸ تا ۱۰
کیلو وزن اضافه می‌کنند به طور متوسط ۱۵۰ گرم سنگین‌تر هستند.به عنوان نمونه، احتمال این که نوزاد با وزن بالای
۴ کیلوگرم به دنیا بیاید،‌ در مادرانی که بیش از ۲۴ کیلوگرم اضافه وزن در دوران بارداری داشتند، دو

برابر بیشتر می‌شود.نکته مهم این‌جاست که نوزادان چاق با احتمال بسیار بالا، در طول زندگی آینده خود افراد چاقی خواهند
بود و این امر روی سلامت و طول عمر آن‌ها تاثیر می‌گذارد.همچنین احتمال بیماری‌هایی مانند آسم،‌ سرطان و اتوپی در
این کودکان افزایش می‌یابد.پس یک مادر باید در دوران بارداری چه‌قدر افزایش وزن در بارداری کند؟ به گفته این محققین، زنی
که قبل از بارداری وزن طبیعی داشته، باید در طول دوران بارداری بین ۱۱ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه

دوران حاملگی

کند.به همین نسبت،‌ مادرانی که قبل از بارداری وزن کم‌تر از طبیعی داشته‌اند و مادرانی که قبل از بارداری
افزایش وزن در بارداری داشته‌اند،‌ به ترتیب باید بیشتر و کم‌تر از این حد وزن اضافه کنند تا خطری متوجه کودک نباشد.اضافه

وزن در اکثر مادران بین ۲۵ تا ۳۵ پوند( ۱۱٫۵ تا ۱۶ کیلو گرم )می باشداگر قبل از حاملگی وزن
نرمال داشته اید.هر پوند ۴۵۰ گرم است در سه ماهه اول ۳ تا ۴ پوند سه ماهه دوم ۱ پوند
در هفته ۱۲ تا ۱۴ پوند در کل سه ماهه در ماه ۷ و۸ یک پوند در هفته در ماه

۹ یک تا دو پوند در هفته اگر قبل از حاملگی وزن زیر نرمال داشته باشید: در حاملگی اضافه وزن
نرمال ۲۸ تا ۴۰ پوند است ۵ تا ۶ پوند در سه ماهه اول در ۶ ماه آینده بسته به
وزن قبل از حاملگی ۱ تا ۲ پوند در هفته.اگر قبل از حاملگی اضافه وزن داشته باشید:

اضافه وزن ایده ال در مادران باردار چیست؟

اضافه وزن ایده آل در حاملگی ۱۵ تا ۲۵ پوند است ۱تا ۲ پوند در سه ماهه اول کمتر از یک پوند در
۶ ماه آینده * کسانی که حاملگی دو قلو دارند :اضافه وزن ۳۵ تا ۴۵ پوند است (۱پوند ۴۵۰ گرم
است) تنها ۵ تا ۸ پوند از اضافه وزن حاملگی بعلت تجمع چربی است.
این ذخیره چربی انرژی اضافی برای دوران بارداری و شیر دهی را فراهم می کند.شیر دهی به از دست
دادن این افزایش وزن در بارداری کمک می کند.بقیه اضافه وزن حاملگی مربوط به جنین, جفت, مایع آمنیوتیک وخون می باشد چقدر

افزایش وزن برای من مناسب است؟ مقدار افزایش وزن برای خانمهای باردار متفاوت است و بستگی به قد و وزن
پیش از بارداری آنها دارد.معمولا این مقدار بصورت یک محدوده و نه یک عدد ثابت در نظر گرفته می
شود و بر اساس شاخص توده بدنی یا بی ام آی محاسبه می شود.شما نیز می توانید با استفاده از محاسبگر نی

سلامت بارداری

نی سایت و با وارد کردن قد و وزن قبل از حاملگی بی ام آی خود را محاسبه کرده و مقدار افزایش وزن در بارداری
وزن مطلوب خود را در دوران بارداری بدست آورید.آیا لازم است که در دوران بارداری وزن خود را
اندازه گیری کنم؟ در گذشته نه چندان دور، حانمهای باردار در هر ویزیت مراقبتهای دوران بارداری باید وزن کشی
می شدند.این موضوع بسیاری از خانمها را دلخور می کرد و با توجه به اینکه در بسیاری از موارد پزشک
یا ماما از وزن پیش از حاملگی خانم حامله آگاهی نداشتند، نمی توانستند در مورد سلامت و افزایش وزن مورد

انتظار وی نظر قطعی داشته باشند.امروزه توصیه می شود که در اولین قرار ملاقات (و حتی قبل از آن) اندازه
گیری وزن انجام شود و با محاسبه بی ام آی افزایش وزن مطلوب در دوران بارداری محاسبه شود.اندازه گیری هفتگی وزن
به شما کمک خواهد کرد که کنترل بیشتری بر اضافه وزنتان داشته باشید و ممکن است در برخی مواقع لازم
باشد قبل از اینکه میزان افزایش وزن از کنترل شما خارج شود، مقدار یا نوع خوراک خود را تعدیل کنید.

عواقب اضافه وزن در دوران بارداری چیست؟

افزایش وزن در بارداری بیش از حد چه عواقبی خواهد داشت؟ بعضی از دردها و ناراحتی های دوران بارداری با افزایش وزن
ارتباط دارند.کمر درد و احساس زمختی و بیقوارگی از موارد شایع این عوارض هستند.البته باید شکرگزار باشیم که مرکز حفظ

تعادل به هر حال با این افزایش وزن سریع تطابق کرده و مرکز ثقل بدن ما را مجددا تنظیم می
کند.بسیاری از خانمها از تورم پاها و بخصوص در قسمت مچ و قوزک پا شکایت دارند، البته این تورم ناشی
از افزایش مقدار خون و آب بین بافتهای بدن است و بطور طبیعی در طول بارداری رخ می دهد
و باافزایش وزن در بارداری ناشی از چاق شدن در حاملگی تفاوت دارد.نکته بسیار مهم: در صورت مشاهده تورم ناگهانی در
دستها و صورت بلافاصله با پزشک یا مامای خود تماس بگیرید، ممکن است دچار یکی از عوارض خطرناک دوران
بارداری به نام پره اکلامپسی شده باشید.

چگونه از شر این همه افزایش وزن در بارداری خلاص شویم؟

قبل از هر چیز،داشتن یک رژیم غذایی سالم در طول حاملگی بسیار کمک کننده خواهد بود،
بعلاوه می توانید انواعی از فعالیتهای ورزشی مناسب در دوران بارداری را با نظر پزشک معالجتان انجام دهید.
بخش عمده ای از اضافه وزن بارداری شما همچنانکه پیشتر ذکر شد، پس از زایمان از بین می رود.معمولا
بیشتر مادران از در طول ۶ هفته پس از زایمان کاهش وزن قابل ملاحظه ای پیدا می کنند.بعد از زایمان
نیز همان تغذیه سالم را ادامه دهید با این تفاوت که بهتر است با یک متخصص تغذیه نیز مشورت کنید

تا بخصوص در صورت شیردهی رژیم مشخصی را برای شما در نظر بگیرد.به این ترتیب مقادیر زیادی از
افزایش وزن در بارداری را در مذت زمان مناسب از دست خواهید داد.با این حال نباید انتظار داشته
باشید که اضافه وزنی که طی ۹ ماه ایجاد شده بسرعت کاهش
یابد، گاهی به همان مدت زمان یا بیشتر نیاز دارید تا به وزن اولیه خود باز گردید.

بیشتر بدانید: علت نیاز به وزن‌گیری در بارداری

در یک بارداری معمولی، شما در حدود ۱۲ تا ۱۶ کیلوگرم وزن اضافه خواهید کرد.
اضافه وزن دریافتی شما صرف موارد زیر خواهد شد:

جنین: حدود ۴ کیلوگرم
جفت: در حدود یک تا یک کیلو و ۵۰۰ گرم
مایع آمنیوتیک: حدود یک تا ۱ کیلو و ۵۰۰ گرم
بافت پستان‌ها: حدود یک تا یک کیلو و ۵۰۰ گرم
افزایش خون: حدود ۲ کیلوگرم
ذخایر چربی: حدود ۲ تا ۴ کیلوگرم برای زایمان و شیردهی
بزرگ شدن رحم: حدود یک تا ۲ کیلوگرم

پزشکان بدون مرز/مادر شو