نیازهای زن باردار برای حفظ سلامت روحی و جسمی مادر و نوزاد

اشتراک:

برای رفع نیازهای زن باردار چه از لحاظ روحی و عاطفی و چه رژیم غذایی باید این نکات مهم را رعایت کنید

مراقبت از نوزاد حتی قبل از به دنیا آمدنش مهم است. شما میتوانید با داشتن سبک زندگی سالم و دقت
در انجام معاینات لازم هنگام بارداری انجام دهید. برای داشتن یک بارداری سالم و تولد نوزاد باید مراقبت های
بارداری را با دقت انجام دهید.در این مقاله با هم مروری می کنیم بر نیازهای زن باردار برای حفظ سلامت
روحی و جسمی مادر و نوزاد . با ما همراه باشید

نیازهای زن باردار برای حفظ سلامتی مادر و نوزاد

نیازهای زن باردار : معاینات پزشکی لازم در بارداری

یکی از مهم ترین نیازهای زن باردار معاینات پزشکی منظم است .
به محض این که متوجه شدید باردار هستید از پزشک مورد اعتماد خود وقت ملاقات بگیرید. پزشک شما
تاریخچه پزشکی قبلی شما را بررسی کرده و علایم شما را در نظر می گیرد. در اولین ملاقات نمونه خون
و ادرار گرفته می شود که در قرارهای بعدی با توجه به صلاحدید پزشک تکرار خواهد شد.

از نیازهای زن باردار ، آزمایش ادرار ، سطح بالای قند خون و سطح بالای پروتئین که میتواند عامل ایجاد فشار خون بارداری باشد بررسی می شود.
آزمایش خون برای شمارش تعداد سلول های خون، گروه خونی ، سطح پایینخون را آنمی ، بیماری های عفونی
نظیر سفلیس ، HIV و هپاتیت انجام می شود.

اولین مراجعه زن باردار به پزشک

بر اساس پیش زمینه شما و سابقه پزشکی ممکن است در اولین مراجعه شما به پزشک معاینات دیگری هم
انجام شود. از جمله نیازهای زن باردار می توان به موارد زیر اشاره کرد

معاینه لگن برای بررسی اندازه و شکل رحم

پاپ اسمیر و غربالگری برای سرطان دهانه رحم

سونوگرافی برای مشاهده رشد و وضعیت کودک شما

بعد از اولین مراجعه هر ۴ هفته باید برای معاینه به پزشک مراجعه نمیاید. در ماه ۷ تا ۸ باید هر دو هفته
یک بار توسط پزشک ویزیت شوید. در ماه آخر بارداری باید هر هفته تا زمان زایمان توسط پزشک ویزیت
شوید. در هر قرار ملاقات پزشک وزن و فشار خون و آزمایش ادرار شما را بررسی می کند. پزشک به
ضربان قلب جنین و قد رحم شما را بعد از هفته ۲۰ اندازه گیری میکند.

در بارداری چه مقدار افزایش وزن طبیعی است؟

بدست آوردن وزن مناسب جزو نیازهای زن باردار است .
افزایش وزن مناسب در دوران بارداری به کودک شما کمک میکند تابه اندازه سالم رشد کند. ولی
افزایش وزن بیش از حد یا وزن گیری کم ممکن است منجر به مشکلات جدی سلامتی برای شما و کودک
شود. به گفته متخصصان افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری می تواند احتمال دیابت و فشار خون
بارداری و سزارین را افزایش دهد.

در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. افزایش وزن باردرای برای همه متفاوت است ولی اغلب خانم ها
حدود ۱۱ تا ۱۵ کیلو را تجربه می کنند. اگر هنگام بارداری دچار کمبود وزن ههستید ممکن است نیاز به
افزایش وزن بیشتری داشته باشید. اگر ا ضافه وزن دارید ممکن است نیاز به افزایش وزن کمتری داشته باشید.

افزایش وزن دوران بارداری به شاخص توده بدنی BMI شما قبل از بارداری بستگی دارد که در ادامه به تفکیک
آورده می شود.

اگر کاهش وزن داشته باشید یعنی BMI کمتر از ۱۸٫۵ باید ۱۲ تا ۱۸ کیلو افزایش وزن در بارداری داشته باشید.

وزن نرمال و BMI = 18.5 تا ۲۴٫۹ باید افزایش وزن ۱۱ تا ۱۶ کیلو

اضافه وزن و BMI = 25 تا ۲۹٫۵ باید افزایش وزن ۶٫۵ تا ۱۱ کیلویی داشته باشید

چاقی و BMI بیشتر از ۳۰ باید افزایش وزن شما در محدوده ۵ تا ۹ کیلو باشد.

افزایش وزن در بارداری باید بسیار آهسته باشد. در طول ۳ ماه اول کودک شما فقط به اندازه یک گردو است
و به مصرف کالری اضافه نیاز ندارید. میزان متوسط افزایش وزن در طول بارداری باید به ترتیب زیر باشد

۳ ماه اول نیم تا ۲ کیلو

از ماه چهارم به بعد هر ماه ۱ تا ۲ کیلو افزاش وزن

در بارداری نباید به فکر کاهش وزن باشید. کودک شما برای رشد مناسب نیاز به غذای سالم و نوشیدنی های
کم کالری به خصوص آب دارد.

نیازهای غذایی زن باردار

استفاده از یک رژیم غذایی متعادل بهترین کاری است که نیازهای زن باردار را رفع می کند.
می توانید برای خود و نوزادتان انجام دهید. در دوران بارداری مراقب غذاها و نوشیدنی های زیر باشید.

در سه ماهه اول بارداری نیازی به استفاده کالری بیشتر ندارید.

در سه ماهه دوم باید ۳۴۰ کالری و در سه ماه سوم حدود ۴۵۰ کالری اضافه نیاز دارید.
ممکن است در هفته های آخر بارداری نیازی به کالری اضافه نداشته باشید.

گوشت خام، تخم مرغ، ماهی در بارداری

مواد غذایی که به طور کامل پخته نشده باشند می توانند شما را در معرض خطر
مسمومیت غذایی قرار دهند. در هفته بیش از ۲ یا ۳ وعده ماهی یا کنسرو ماهی نخورید. کوسه ، شمشیر ماهی ،
ماهی خالخالی یا کاشی ماهی و تیلاپیلا و ماهی تن نخورید. این ماهی ها میزان جیوه بالایی دارند که میتواند به کودک شما
آسیب برساند

میوه و سبزیجات در بارداری

همه را قبل از خوردن به خوبی بشویید. از یک تخته خرد کردن تمیز و مخصوص سبزیجات برای
خرد کردنشان استفاده کنید.

روزانه ۴ وعده یا بیشتر در بارداری لبنیات بخورید

این کار باعث می شود کلسیم کافی برای کودک و خودتان فراهم شود. شیر غیر
پاستوریزه یا محصولات لبنی غیر پاستوریزه نخورید. لبنیات غیر پاستوریزه ممکن است حاوی باکتری هایی باشند که
عامل عفونت هستند. منابع دیگر کلسیم که برای زنان باردار مفیدند عبارتند از اسفناج، کلم و کلم بروکلی، توفو ، لوبیا و بادام
افزایش کلسیم مصرفی جزو مهم ترین نیازهای زن باردار است.

شکر و جایگزین های قند در بارداری

نصرف شکر و برخی از شیرین کننده های مصنوعی اگر در حد تعادل مصرف شوند
مشکلی ایجاد نمی کنند. از جمله اسپارتام aspartame ، و سوکرالوز sucralose. ولی اگر بیماری فنیل کتونوری
دارید باید از مصرف اسپارتام اجتناب کنید.

آجیل ، دانه ها و مغزها در بارداری

مصرف این مواد غذایی را افزایش دهید.

قهوه در بارداری

روزانه بیشتر از یک تا ۲ لیوان قهوه رقیق یا سایر نوشیدنی های کافئین دار مصرف نکنید.

مصرف دارو در بارداری

قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید. از جمله داروهایی که توسط پزشک تجویز شده یا مسکن هایی
که بدون نسخه استفاده می شوند. برخی داروها باعث ایجاد نقص در نوزاد می شوند. به خصوص اگر در ۳ ماه
اول بارداری مصرف شود.

ویتامین هایی که زن باردار باید استفاده کند

در دوران بارداری به ویتامین ها و مواد معدنی بیشتری مانند فولات، آهن و کلسیم نیاز دارید و جزو اساسی
نیازهای زن باردار محسوب می شوند.
خوراکی های سرشار از فولات عبارتند از آب پرتقال، توت فرنگی، اسفناج، کلم بروکلی، لوبیا، نان های غنی شده
و غلات صبحانه غنی شده کم شیرینی . افزایش مصرف ویتامین ها جزو نیازهای زن باردار است.

زنان باردار باید روزانه حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف کنند . این مکمل از بروز مشکلات مغزی و
ستون فقرات در نوزاد کمک می کند. اگر نیاز به مصرف بیشتر داشته باشید باید تحت نظر پزشک انجام
شود. منابع غذایی آهن که برای زن باردار مفیدند عبارتند از گوشت قرمز، مرغ محلی، ماهی سالمون، تخم مرغ، توفو،
غلات غنی شده، نخود و لوبیا، میوه های خشک، سبزیجات با برگ تیره، مولاس، انگور، خرما.

بهتر است که قبل از باردرای مصرف اسید فولیک را آغاز کنید. می توانید از شربت های ویتامین مخصوص بارداری
برای دریافت ویتامین ها و آهن مورد نیاز بدن استفاده کنید. به هیچ عنوان بدون تایید پزشک از ویتامین و مکمل ها
در دوران بارداری استفاده نکنید.

در بارداری تا چه زمانی می توانم کار کنم

اینکه در بارداری تا چه زمانی بتوانید به کارتان ادامه دهید د هر فرد متفاوت است. شغل و محیط کار شما نقش
بزرگی در این زمینه دارد. به عنوان مثال کارهایی که با اشعه ، سرب، مس و جیوه سر و کار دارد می تواند
برای جنین شما مضر باشد. اگر شغل شما فعالیت بدنی زیادی دارد ممکن است تا مدتی نتوانید کار کنید.
مشاغل پشت میز نشین مشکلی برای باردرای ایجاد نمی کند با این وجود نباید لپ تاپ را روی شکم خود
قرار دهید یا فشاری به معده و رحم شما وارد شود. استراحت بیشتر جزو نیازهای زن باردار است.

نیازهای زن باردار : ورزش در بارداری

اگر بارداری خاص یا مشکل سازی نداشته باشید بهتر است مرتبا ورزش کنید. حفظ سلامت با ورزش
جزو نیازهای زن باردار است . ورزش یکی
از اصول داشتن سبک زندگی سالم است و میتواند به کاهش ناراحتی های بارداری به خصوص کمر درد
کمک کند. روزانه حداقل باید ۳۰ دقیقه پیاده روی کنید. برخی پزشکان بر این عقیده اند که ورزش در
دوران بارداری باعث زایمان بهتر و آسان تر می شود. پیاده روی، شنا و یوگای بارداری گزینه های
بسیار خوبی هستند.

اگر قبل از بارداری فعالیت ورزشی داشته اید احتمالا ادامه دادن آن بی خطر است
ولی اگر قبل از بارداری ورزش نمی کردید بهتر است به آرامی شروع کنید. به بدن خود گوش کنید و
فشار بیش از حد بر آن وارد نکنید. برای جلوگیری از ایجاد گرمای بیش از حد در بدن یا کم آبی به خصوص
در سه ماهه دوم آب زیادی بنوشید. از ورزش هایی که احتمال افتادن در آن ها هست اجتناب کنید از
جمله کوهنوردی، اسکی یا صخره نوردی. همچنین از ورزش های تماسی مثل فوتبال یا بسکتبال باید
اجتناب کنید. در صورتی که هنگام ورزش با علایمی از جمله :
تاری دید، سرگیجه، درد قفسه سینه یا دل درد روبرو شدید با پزشک مشورت کنید.

رابطه جنسی در بارداری

برقراری رابطه جنسی در بارداری بی خطر است و حتی در برخی موارد زنان میل شدیدی به رابطه جنسی پیدا کرده
و تبدیل به یکی از نیازهای زن باردار می شود. مگر این که توسط پزشک در موارد خاص منع شده باشید.
میزان میل جنسی خانم ها در بارداری بسیار متغیر است و با افزایش یا کاهش میل جنسی روبرو می شوند.
با افزایش حجم نوزاد ممکن است انجام برخی از پوزیشن ها برای شما سخت باشد. در هر حال باید از
دخول عمیق که باعث برخورد نوک آلت تناسلی به دهانه رحم می شود اجتناب کنید.

نیازهای عاطفی زنان باردار

نیازهای عاطفی زنان باردار

زن باردار با تغییرات و نوسانات شدید هورمونی روبرو است بنابراین میتواند حساس تر و حتی پرخاشگر تر شود
و یا در برخی مواقع بدون این که بداند افسردگی را تجربه کرده و تبدیل به فردی بی حوصله و خسته شود سعی
کنید در این دوران بیشتر با محبت و نوازش جسمی به او آرامش دهید و بیشتر با ایو صحبت کنید تا بتوانید این
تغییرات شدید هورمونی را راحت تر تحمل کند. در آغوش کشیدن و بوسیدن همسرتان و نوازش بدن او در این
دوران می تواند حجم استرس و نوسانات خلقی او را به شدت کاهش دهد و از افسردگی در زمان بارداری و
پس از زایمان پیشگیری کند. ماساژ را در این دوره از یاد نبرید به خصوص ماساژ پشت و کمر میتواند به کاهش
دردهای بارداری کمک بسیار زیادی کند. نیازهای زن باردار در اغلب موارد عاطفی است.

یوگا در بارداری و قرار گرفتن در فضاهای شاد

سعی کنید بیشتر در جمع های شاد باشید به خصوص یوگای بارداری و فضای شاد آن برای روحیه شما بسیار
مناسب است. از نشستن در خانه به شدت اجتناب کنید سعی کنید حداقل روزانه برای پیاده روی به پارک بروید
و اگر به همراه یک دوست باشید برای روحیه و سلامت شما بسیار بهتر است. مهم ترین فردی که می تواند به
شما توجه کند خود شمایید بنابراین سعی کنید روحیه خود را به هر روشی که برایتان مناسب تر است بالا
نگه دارید و منتظر توجه شوهرتان نمانید.

تغییرات خلق و خو در بارداری

تغییرات خلقی و حساسیت بیش از حد در دوران بارداری و حتی افسردگی پنهان می تواند یک زن باردار را درگیر
کند در این بین حمایت عاطفی اطرافیان به خصوص شریک زندگی او می تواند تاثیر بسزایی در کنترل عواطف و
نوسانات خلقی داشته باشد.

تغییرات جسمی بدن زن در بارداری توجه زیادی جلب می کند ولی کمتر به تغییرات عاطفی ای که ممکن است تجربه
کند توجه می شود. بارداری ترکیبی پیچیده از احساسات خوب و بد است. برخی خانم ها نسبت به تغییرات پروژسترون
در بارداری حساس هستندکه باعث تحریک پذیری آن ها می شود. بارداری برای زنان با این که هیجان انگیز است
ولی بسیار استرس زاست و تجربه نوسانات خلقی زیادی به همراه دارد از جمله :

تحریک پذیری و نوسانات خلقی و استرس

ترس به خصوص در سه ماهه اول بارداری از سقط جنین در سه ماهه دوم از این که میتواند مادر خوبی باشد و در
سه ماهه سوم از درد و مشکلات زایمان

اضطراب که در دوران بارداری افزایش پیدا میکند.

فراموشی گاه به گاه

گریه های بی دلیل و ناگهانی که می تواند نشان دهنده افسردگی باشد که معمولا در ۱۰ درصد زنان باردار
دیده می شود.

نارضایتی از ظاهر بدن از در سه ماهه دوم و سوم که می تواند بر اعتماد به نفس فرد تاثیر بگذارد.

مدیریت عوارض جانبی بارداری

بارداری در خانم ها عوارض جانبی متعددی دارد که در ادامه در مورد نحوه مدیریت آن ها با شما صحبت میکنیم

حالت تهوع صبحگاهی. حالت تهوع و استفراغ در هر زمان طول روز ممکن است ایجاد شود. برای کاهش آن
حجم وعده های غذایی را کم و تعداد آن ها را افزایش دهید. از مصرف غذاهای چرب، تند یا اسیدی
خودداری کنید. برخی خانم ها وقتی معده شان خالی است حالت تهوع بیشتری دارند. مقداری کراکر در نزدیکی
ود نگه دارید تا معده تان خالی نماند. چای نعنا ، چای زنجبیل یا بوییدن نعنا میتواند حالت تهوع شما را کاهش
دهد. سعی کنید صاف بنشینید و فشاری روی معده شما نباشد.
اگر حالت تهوع شما باعث کاهش وزن مادر شد یا بیشتر از ۳ ماه دوام داشت باید با پزشک مشورت کنید.

خستگی . خستگی هنگام بارداری شایع است. سعی کنید در صورت امکان استراحت کافی داشته باشید یا
چرت بزنید. احتمال کم خونی را در نظر داشته باشید و در صورت نیاز به پزشک مراجعه نمایید.

گرفتگی عضلات پا. فعال بودن می تواند به کاهش گرفتگی پا کمک کند. با کشیدن انگشتان پا به سمت زانو
عضلله ساق پا را بکشید. آب زیاد بنوشید که عضلاتتان دچار گرفتگی نشود.

نحوه مدیریت عوارض جانبی متعددی که در بارداری برای خانم باردار ممکن است اتفاق بیفتد

یبوست . نوشیدن مقدار زیاد مایعات. میوه ها، سبزیجات و غلات سبوس دار که حاوی فیبر زیادی هستند
یا ملین های طبیعی با مشورت پزشک و افزایش فعالیت و پیاده روی این مشکل را رفع کنید.

بواسیر . سعی کنید با اقداماتی که گفته شد یبوست بارداری را کنترل کنید در صورتی که دچار بواسیر
شید به خوبی خودتان را بعد از دستشویی شسته و خشک کنید.

تکرر ادرار . بزرگ شدن رحم باعث ایجاد فشار بر مثانه و تکرر ادرار می شود. تغییرات هورمونی هم
می تواند عامل دیگری باشد پس جای نگرانی ندارد.

رگهای واریسی. از پوشیدن لباس هایی که دور کمر و ساق پا تنگی دارند خودداری کنید. استراحت کنید و
هنگام استراحت تا حد امکان پاهای خود را بالا بگذارید. مثلا به پشت بخوابید و پاها را به دیوار، پشتی یا
کاناپه رو به بالا تکیه دهید. از نشستن یا ایستادن طولانی مدت اجتناب کنید.

خلق و خو . هورمون های شما در دوران بارداری نوسان زیادی را تجربه می کنند و حال و هوای شما
مدام در حال تغییر است. خیلی به خودتان سخت نگیرید. در صورتی که احساس افسردگی یا تمایل به
خودکشی دارید حتما به پزشک مراجعه نمایید.

سوزش سر دل . وعده های کوچک در تعداد زیاد بخورید. از مصرف غذاهای چرب و تند اجتناب کنید.
مصرف نشاسته های تصفیه شده را محدود کنید. با پزشک خود در مورد مصرف آنتی اسیدها مشورت
بخواهی.

عفونت مخمری واژن . میزان ترشحات واژن در بارداری افزایش پیدا می کند بنابراین احتمال افزایش
عفونت مخمری واژن وجود دارد. در صورت مشاهده ترشحات با ظاهر، رنگ و بوی غیر معمول
با پزشک خود مشورت کنید.

مدیریت عوارض جانبی بارداری

خونریزی لثه . مرتبا مسواک زده نخ دندان بکشید. قبل از بارداری معاینه کامل دندان ها را انجام دهید.
در دوران باردرای ترمیم دندان ها می تواند برای جنین خطرناک باشد.

گرفتگی بینی . تغییر سطح هورمونن استروژن در بارداری می تواند منجر آبریزش بینی یا خونریزی
بینی شود که نگران کننده نیست.

تورم . احتمال تورم یا احتباس آب در بدن هنگام بارداری وجود داد. تا جایی که ممکن است پاهای خود
را استراحت دهید و بالاتر از سطح بدن خود قرار دید. هنگام خوابیدن به پهلوی چپ بخوابید. از مصرف
نمک تا حد امکان اجتناب کنید. از داروهای دیورتیک استفاده نکنید.

تغییر پوست . کشیده شدن پوست در بارداری منجر به ترک های پوستی می شود. برای پیشگیری از آن
روزانه دو بار پوست شکم، سینه ها، پهلو و باسن را با لوسیون حاوی شی باتر مرطوب کنید. این کار به
کاهش خارش و خشکی پست کمک کرده و ایجاد ترک های پوستی را به حداقل می رساند.
ممکن است تغییرات پوستی دیگری از جمله تیرگی پوستت صورت یا هاله سینه یا ایجد خط تیره زیر شکم
خود تجربه کیند. سعی کنید کمتر در معرض آفتاب قرار گرفته و حتما هر ۲ ساعت یک بار از ضد آفتاب
استفاده کنید تا علایم کمتر شود.

نکاتی که در مراقبت های بارداری باید در نظر بگیرید

در زمان بارداری چیزهایی وجود دارد که باید از آن ها دور کنید از جمله :

سیگار نکشید یا در اطراف افراد سیگاری نباشید. سیگار کشیدن خطر سقط جنین، زایمان زودرس ، کمبود
وزن نوزاد هنگام تولد و سایر مشکلات سلامتی را افزایش میدهد.

از مواد مخدر استفاده نکنید . کوکائین، هروئین، ماری جوانا و سایر مواد مخط خطر سقط جنین، زایمان زودرس
و نقص هنگام تولد را افزایش داده شده و منجر به اعتیاد نوزاد می شود.

الکل ننوشید. نوشیدن الکل عامل اصلی نقایص قابل پیشگیری هنگام تولد است.

جعبه بستر گربه خود را تمیز نکنید و گوشت قرمز خام یا نیم پخت نخورید ممکن است دچار بیماری
توکسوپلاسموز باشد که باعث ایجاد نقص جنین می شود.

از دوش واژن استفاده نکنید. واژن نیازی به پاکسازی اضافی ندارد. دوش واژن باکتری های مفید واژن را
از بین برده و سلامت واژن و بارداری را مختل می کند.