جاجیم بخت | شاهکاری از هنر عشایری
جاجیم بخت
جاجیم بخت, نگارنده به استناد شواهد باستانشناختی و با توجه به سادگی تکنیک و ابزار تولید ، بر این باور
است که ” جاجیم ” از نظر جغرافیایی ، خاستگاه تاریخی خاصی نداشته و تقریبا در میان تمام
ملل جهان ، از دیر باز تولید نوع و قسمی از آن مرسوم و متداول بوده وبا توجه به ضرور
ت ها و زمینه های کاربردی آن می توان ادعا نمود که در حوزه دست بافت های بشری قطعا یکی
از بافته های مستمرو بلا انقطاع بوده است.
پیرامون موضوع جاجیم و انواع و اقسام آن
تاکنون از جانب نویسندگان و پژوهشگران داخلی وخارجی مطالب ، مقالات وکتاب ها یی نگاشته شده است که هر کدام
به تبع اطلاعات و آگاهی نویسنده ، حاوی مطالب ثواب و ناثواب در این ارتباط می باشد ، لکن در
اکثریت قریب به اتفاق این نوشته ها ، جاجیم بطور غالب از جنبه کاربرد روزمره ، نقش و نگار ظاهری
، تکنیک و فنون ، وبُعد اقتصادی مورد توجه قرار گرفته و مع الاسف جنبه های عمیق فرهنگی و ارزش
های والای انسانی ، که انگیزه و علت وجودی ناب ترین و هنری ترین جاجیم ها بوده است ، عموما
مورد غفلت قرار گرفته است .
حال آنکه نمونه های ناشی از این ارزشها در عرصه صنایع دستی عموما و در میان جاجیم ها خصوصا
،از نظر معانی و مفاهیم زیبا شناختی در اوج قرار گرفته و در مراتبی برتر از سایر همنوعان قرار می
گیرند.
جاجیم بخت
” جاجیم بخت ” یا به عبارت محلی آن ” بَخت جِجیمی “
آنگاه پا به عرصه وجود می نهد که فارغ از معیارهای اقتصادی ، دخترجوانی به امید زندگی مشترک
آینده اش ، با صبروحوصله ای مثال زدنی ، دارجاجیم می گسترد وبا گلچینی ازبهترین مواد اولیه وانتخاب زیباترین نقوش
، برای ظهورنماد عشقِ خویش سنگ تمام می گزارد و در حد اعلای ظرافت زیباترین جاجیم را برای اثبات وفای
خود به عهدش بافته وبا گرهِ تارهایی از گیسویش آنرا مهر و امضاء می کند ، ودرحقیقت التزام خویش به
این امررا که عشق صاحب این گیسوان تعلق به صاحب خانه ای خواهد داشت که این جاجیم بخت در آن
گسترده باشد ، اعلام می نماید ، وهمچنین با شیوه ای هنر مندانه ، لیلقت خویش را به رخ یار
مشکل پسند می کشد تا خود را به پاسداری از عشقی جاودانه آماده سازد .
و از اینروست که هنر ، زیبایی و گیرایی چنین بافته ای سایر وجوه آن را تحت تاثیر قرار داده
و هر بیننده فهیمی را مجذوب و کمتر زبان و بیانی توانایی شرح و توضیح آن خواهد داشت .
انجمن علمی فرش ایران