فرش مشاهیر | یکی از زیباترین و ماندگارترین فرشهای جهان
فرش مشاهیر
فرش مشاهیر فرش مشاهیر یکی از زیباترین و ماندگارترین فرشهای جهان است که شاید با ۱۰۹ تن از پادشاهان ایران،
۵۴ تن از مشاهیر جهان و ۱۶ تصویر از حجاریهای مربوط به دورهی ساسانی و هخامنشی طراحی شده است.
مساحت این فرش ۳۰ متر مربع است و در تاریخ ۱۲۹۹ خورشیدی توسط حسن خان شاهرخی، طراحی و به
دست استاد علی کرمانی بافته شده است.
رنگرزی این فرش توسط رنگرزان ماهری انجام شده است؛
زیرا رنگها بسیار باشکوه جلوه مینمایند، و با کمی تامل در چگونگی رنگرزی زیورآلات، تاج و پوشاک و توزیع
رنگهای گوناگون در سطح فرش متوجه زیبایی و هنرنمایی رنگرزان میشویم؛ و این موضوع یکی از مهمترین و بارزترین سند
موجود، جهت اثبات اوجگیری و اعتلای هنر رنگرزی در کرمان است.
حاشیهی این فرش اقتباس از کتاب «عجم» تالیف فرصتالدوله شیرازی است، و همچنین در متن فرش هم نمونههایی از این
کتاب سود برده شده، و نام افراد هم در کنار آن قید شده است.
در قسمت تحتانی متن فرش هم عکسی از شاه قاجار احمد شاه نقش بسته بنابراین به نظر میرسد این فرش
در زمان احمد شاه قاجار بافته شده است.
فرش مشاهیرمتن فرش به دو دسته تقسیم شده است؛
در متن وسط که به صورت بیضی است؛ بعضی از مشاهیر طراحی شدهاند؛ اما در فضای وسط فرش کمتر
جنبهای از تاج و تخت سلطنتی دیده میشود؛ و طراح فضای حاکم بر وسط فرش را شاعرانه و با نقوش
گیاهی طراحی کرده و پوشش داده است.
در متن اطراف بیضی هم نقوش سلاطین و شاهان را مشاهده میکنیم که کاملا فضای سلطنتی است؛ و این موضوع
از نحوهی نشستن، طراحی لباس، تاجهای سلطنتی که بر سر دارند، و سایر موارد کاملا مشخص است.
در قسمت فوقانی فرش هم نشان ملی آن زمان طراحی شده، و در قسمت تحتانی نیز همانطور که گفته شد،
تصویر احمد شاه قاجار است.
این فرش همچنین دارای سه حاشیه است
که در حاشیهی اول نقوش گیاهی، حاشیهی وسط (بزرگ) نقوش روایتی و حاشیهی سوم (کوچک) نام سلاطین نقش بسته
است.
در حاشیهی بزرگ تقارن وجود ندارد و نقشه کاملا روایتی است.
در طراحی این فرش پرسپکتیو کاملا رعایت شده و طراحی اندامها و فیگورها با مهارت تمام صورت گرفته است.
نحوهی قرارگیری پیکرهها و نگاه آنها به سمت وسط فرش و یک نقطهی واحد، و طراحی اندامها در جهات مختلف
به گونهای است که گویی پیکرهها با یکدیگر در برخی نقاط فرش در حال گفت و گو هستند؛ و این
موضوع فضایی کاملا صمیمی را بر طرح حاکم ساخته است.
در طراحی قسمت بالای فرش از ستونهای دورهی هخامنشی استفاده شده است؛ ضمن اینکه تختهای پادشاهی هم طراحی شده که
گویا پادشاهان بزرگتر و مسنتر در آن قسمت بر تخت نشستهاند.فرش مشاهیر
در حاشیهی فرش هم همانگونه که ذکر شد
برخی از حجاریهای هخامنشی و ساسانی را شاهد
هستیم که عناوین اصلی آن عبارتند از:
پیروزی شاپور یکم بر والرین:
مربوط به دورهی ساسانی-نیمهی دومسدهی سوم میلادی و نیشابور است.
حملهی شیر به گاو:
تخت جمشید- دورهی هخامنشی- یکی از معروفترین نقشهای تخت جمشید است.
اردشیر بابکان در حال گرفتن حلقهی شاهی از اهورا مزدا:
الگوی اصلی این طرح تصویری است که فرصتالدولهی شیرازی از رستم کشیده است.
مهار شیر توسط قهرمان پارسی:
دورهی ساسانی- کاخ تچر- تخت جمشید- این نقش کاملا نقشی نمادین است.
موجود بالدار:
هخامنشی- پاسارگاد- در اینجا موجودی چهار بال مشاهده میشود که در نقش اصلی و در پاسارگاد، تاجی بر سر دارد
که مصری است؛ ولی در فرش تاج طراحی نشده است.
گاو بالدار با سر انسان:
خورس آباد- دورهی سارگون دوم- این نقش برگرفته از دروازههای کاخهای آشوری است.
اسامی پادشاهان:
کیومرث، سیامک، هوشنگ، طهمورث، جمشید جم، فریدون، ضحاک، افراسیاب، گرشاسپ، کیقباد، کیکاووس، کیخسرو سیروس، لهراسب، اسکندر کبیر، فریاپاتیوس و غیره
تازمانژرژواشنگتن و ناپلئون.
لازم به ذکر است؛محل نگهداری این فرش نیز در یک مجموعهی شخصی در انگلستان است.
شبکه اطلاع رسانی فرش کرمان