قالی ترکمن چه ویژگی هایی دارد؟

قالی ترکمن

ترکمن‌ها قبیله‌ای ترک می باشند که هم اکنون در شمال ایران ، شمال افغانستان و شرق دریای
خزر در جمهوری‌های تازه مستقل ترکمنستان و ازبکستان زندگی می‌کنند.
این مردم اگر چه اصالت خود را حفظ کرده‌اند، سنتهای فراوانی را از دست داده‌اند.
قالی ترکمن از اواخر قرن سیزدهم هجری توجه اهل تحقیق را برانگیخته است و آنچه مسلم است آن است
که فرش ترکمن از دلبستگی‌های جاودانه این قوم بوده است.
مهمترین قبایل ترکمن که بافت فرش در آنها رواج داسته است عبارتند از: ایل تکه، ساریک، ایل چدر، ایل اساری،
ایل بزرگ یموت.

قالی ترکمن

در حال حاضر سه گروه از ترکمنهای مستقر در ایران به قالی بافی اشتغال دارند.
دو طایفه از ایل بزرگتر یموت به نامهای آتابای، جعفربای و دیگری بخشی از ایل تکه که گفته می‌شود در
شمالغرب خراسان ـ شمال بجنورد و غرب آن قراردارد و در حال حاضر بهترین فرش ترکمن در ایران را تولید
می‌کنند و مرکز اصلی آن در مراوه تپه است.
از نظر حجم تولید مقدار بافته‌های ایل تکه کمتر از دو طایفه‌ یموت است.
مرکز عرضه فرشهای آتابای در گنبد قابوس است و فرشهای جعفربای در شهر کوچک آق‌ قلعه و گرگان بفروش می‌رسد.

رنگها و طرحهای بکار رفته در قالی ترکمن:

یکی از نقشمایه‌هایی که اکنون در قالی ترکمن دارای بیست شکل مختلف و مخصوص هر ایل و طایفه خاص است،
همان چیزی است که به آن گل می گویند و در بین عشایر و روستاییان فارس زبان حوض نامیده می‌شود.
گل ترکمن همان ترنج ایرانی است و در نقشه‌های قالی ترکمن تکراری می‌شود.محدودترین طرحهای آنها با نامهایی همچون غزال، گز،
ساریک گل، ارساری گل، سالور گل و آخال، ارساری، بشیر، جعفربای، چدر، ساریک، سالور، کرکی و یموت و…می‌باشند.
رنگ قرمز سیر در کنار قهوه‌ای و شتری عمده رنگهای قالی ترکمن هستند.

طرح قالی ترکمن

ویژگیهای بافت، دار و ابعاد در قالی ترکمن:

گره‌مورد استفاده، هم ترکی و هم فارسی است.
رجشمار فرش اصیل ترکمن در محدوده‌فرشهای نسبتاً درشت باف بوده‌است اما گاه گرایش به ریزبافی بویژه در فرشهای ایل تکه
که از ابریشم استفاده می کنند، تا حد فرشهای ۴۰ تا۵۰ رج دیده شده می‌شود.
نوع دارهای بافندگی فقط از نوع زمینی است.

فرش ایرانی