یک نسخه صددرصد گیاهی

دارد، حتی در یک روز سرد و بارانی.پشت شیشه عطاری، نوشتههای مختلفی چسبانده شده: ماسک زیبایی، برطرفکننده لک، ضد چروک،
پایینآورنده چربی خون، پایینآورنده قند خون، سنگشکن کلیه، ترک اعتیاد، تقویت عمومی بدن، بازگشت نیروی جوانی، انرژیزا.وارد مغازه عطاری که
میشوی، بوی گیاهان وحشی و معطر مشامت را پر میکند.بوها غریباند و شناسایی آنها، مثل یک سرگرمی جدید، برایت تازگی
دارد.دورتادور مغازه، داخل شیشههای ضخیم، تکههای خشکشده گیاهان را ریختهاند.ساقه، تنه، برگ، گل، ریشه، گلبرگ…
«مشکلتون رو بگین، هرچی باشه؛ دواتون اینجاست.کمردرد دارید؟ چاقید؟ شاید شکمتون ورم کرده؟ دواتون رو توی این کیسه میریزم.دمش میکنید.تلخ
است.یکباره سر میکشید.» فروشنده تقریباً سی ساله است.توجهش به مشتری دیگری جلب میشود.زن جوانی وارد مغازه شده.چترش را میبندد و
به نوشته روی شیشه اشاره میکند.فروشنده قوطیهای کوچک زرد، قرمز و سبزرنگ را مقابلش میچیند.برچسبی بر روی هرکدام از قوطیها
چسبانده شده: کرم روز، کرم شب، کرم ضد لک، کرم ضد چروک.زن جوان در انتخاب کرم مردد میشود.فروشنده قوطی دیگری
را پیش میکشد.رویش را میخوانم: کرم ماسک زیبایی، صددرصد گیاهی.ـ «این کرم بینظیره.از شهرستان میان و بیستتا بیستتا میبرن.خانم دکتری
که مطبش همین کوچه بغله، اینها رو ریخته توی قوطیهای کوچیک و بهجای پونصد تومن، پنج هزار تومن به مریضاش
میفروشه.» به تابلویی که نبش کوچه نصب شده، اشاره میکند.زن جوان همچنان تردید دارد.ـ «سال قبل که اومدم، کرمی به
من دادین.از همان میخوام.» فروشنده لبخند میزند.ـ «هر دو رو خودم میسازم.مواد اولیهاش گرون شده.مجبورم توی قوطیهای کوچیکتر پر کنم.این
هم از کرم سال قبله.مطمئن باشین.» زن جوان همه قوطیها را میخرد و میبرد.هواد سرد است و بارانی.فروشنده شیشه چهارگل
را از قفسه بالای سرش پایین میآورد و جلو من میگذارد.ـ «امروز، روز سرماخوردههاست.کمکم سروکلهشون پیدا میشه.چهارگل معجزه میکنه.شما چهارگل
میخواین؟» طب گیاهی، سنت و مدرنیته استفاده از گیاهان برای مقاصد پزشکی به زمانهای بسیار قدیم بازمیگردد.نوشتههای بهدستآمده بر روی
پاپیروس نحوه استفاده گیاهان دارویی در تمدن کهن چین و مصر قدیم را نشان میدهد.بومیان افریقایی و امریکایی گیاهان را
در برگزاری آیین مذهبی خود بهکار میبردند، حال آنکه تمدنهای پیشرفتهتر خواص درمانی گونههای مختلف گیاهان را شناسایی کرده بودند.محققان
دریافتهاند که تمدنهای مختلف دنیای کهن گیاهان مشابه را برای مقاصد درمانی یکسانی بهکار میبردهاند.در اوایل قرن نوزدهم، روشهای تجزیه
شیمیایی مواد ابداع شدند و دانشمندان شروع به خالصسازی و شناخت اجزای مؤثر در گیاهان دارویی کردند.در سالهای بعد، داروسازان
ترکیبات گیاهی مورد نظر خود را تولید کردند و فرآوردههای مختلف دارویی را از گیاهان ساختند.بدین ترتیب، طب گیاهی بهمرور
جای خود را به داروهای شیمیایی داد.اخیراً، سازمان بهداشت جهانی(WHO) اعلام کرده است که در حدود ۸۰ درصد از مردم
در سراسر دنیا ـ چهار میلیارد نفر ـ بهنوعی از طب گیاهی در سطح اولیه بهداشتیـ درمانی استفاده میکنند.در دو
دهه اخیر، در ایالات متحده امریکا، با بالا گرفتن نارضایتی مردم از بهای داروهای تجویزشده پزشکان، توجه آنان به درمانهای
طبیعی و در رأس آنها طب گیاهی جلب شده است.درحالحاضر، در کشور امریکا در حدود ۲۵ درصد از نسخههای تجویزشده
شامل حداقل یک قلم از داروهای با منشأ گیاهی است.همچنین در کشور آلمان در حدود ششصد تا هفتصد ترکیب دارویی
گیاهی شناخته شده است و نزدیک به ۷۰ درصد پزشکان آلمانی به تجویز آنها مبادرت میکنند.۷۵ درصد از مردم فرانسه،
50 درصد از مردم کانادا، ۴۸ درصد از مردم استرالیا و ۴۰ درصد از مردم بلژیک نیز درحالحاضر از داروهای
گیاهی برای درمان استفاده میکنند.طب گیاهی بخش وسیعی از طب بومی و سنتی هر منطقه از دنیا را شامل میشود
و محور اصلی هامیوپاتی (Homeopathy) و درمانهای طبیعی (Naturopathy) است.سازمان بهداشت جهانی (WHO) در یکی از گزارشهای خود اعلام کرده
است که ۱۱۹ داروی شیمیایی مشتقشده از گیاهان وجود دارد.در حدود ۷۴ درصد از آنان در طب جدید با همان
مقاصد درمانی تجویز میشوند که نیاکان ما در هزاران سال قبل بهطور تجربی آموخته بودند.بنابراین، با وجود پیشرفتهای فراوان طب
مدرن، هنوز هم بسیاری از مردم جهان برای درمان بیماریهای خود به داروهای گیاهی رو میآورند.زندگی امروز ما با زندگی
گذشتگانمان بسیار متفاوت است.گاه برای درمان بیماریهای بسیار جزئی به پزشک متخصص مراجعه میکنیم و گاه خودسرانه از داروهای با
قدرت اثر بالا و عوارض جانبی فراوانی استفاده میکنیم.برخی از اوقات، به درمان سطحی بیماری و از بین رفتن علائم
ظاهری آن موقتاً بسنده میکنیم و با قطع زودهنگام داروها، عود مجدد آن را باعث میشویم.آنتیبیوتیکهای کارآمد دهههای قبل دیگر
قادر به برطرف کردن عفونتهای ساده امروز نیستند.طب مدرن بسیار پیچیده و پرهزینه است.با گسترش فرهنگ احترام به طبیعت و
گرایش مجدد مردم به روشهای درمانی ساده و طبیعی، شرکتهای داروسازی بزرگ دنیا تحقیقات علمی وسیعی را در زمینه طب
گیاهی انجام دادهاند.بیشک، هر دو شاخه طب قدیم و طب جدید ارزش فراوانی دارند و استفاده بهموقع متخصصان و صاحبنظران
از هر یک از آلام و رنجهای جسمانی و روانی انسانها میکاهد.گیاهان، درمانگران سبز طب گیاهی (Phytomedicine /Botanical Medicine /Herbal
Medicine) اصطلاحی است که به هرگونه استفاده از بذر گیاهان، و جوانه، ریشه، ساقه، شاخه، و گل و اجزای آن
برای مقاصد درمانی اطلاق میشود.در طب گیاهی، هدف از بین بردن علائم بیماری نیست.داروهای گیاهی به بدن کمک میکنند که
خود را درمان کند و توازن ازدسترفته را بازیابد.در مورد بیشتر گیاهان، مکانسیم اثر درمانی نامشخص است.اما تجزیه و بررسی
گیاهان دارویی اهمیت آنها را در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها از لحاظ علمی ثابت کرده است.هر بخش از
گیاه حاوی ماده مؤثرهای است.بهنظر میرسد که فعالیت و ترکیب همزمان این مواد باعث بروز اثر درمانی مطلوب میشود.بنابراین، بسیاری
از متخصصان طب گیاهی استفاده از همه بخشهای گیاه را توصیه میکنند.تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در یک
بخش از گیاه عوارض جانبی حاصل از مصرف بخش دیگری از آن گیاه را برطرف میکند.اما برای درمان برخی از
بیماریها، جهت رسیدن به حداکثر اثر درمانی و به حداقل رساندن اثرات سوء، از چند گیاه همزمان استفاده میشود.عوامل متعددی
بر روی میزان اثر یک داروی گیاهی تأثیرگذارند.محیطی که گیاه در آن پرورش پیدا کرده است، آب و هوا، نوع
خاک، زمان رویش و درو گیاه، نحوه برداشت و استخراج ماده مؤثره، همگی بر خاصیت آن تأثیر میگذارند.در بسیاری از
کشورها، متخصصان طب گیاهی به مداوای بیماران مشغولاند.همانطورکه پیشتر ذکر شد، هدف آنان تنها از بین بردن شکایت بیمار نیست.طب
گیاهی ناهماهنگی و اختلال ایجادشده در بدن فرد بیمار را برطرف میکند.متخصص طب گیاهی در حدود یک ساعت بیمار را
ویزیت میکند.او را معاینه میکند، درباره سابقه بیماریهای قبلی میپرسد، در مورد وضعیت خواب، نحوه تغذیه، اشتها، هضم و دفع
بیمار سؤال میکند.ساعاتی که بیمار در روز به ورزش اختصاص میدهد برای او بسیار بااهمیت است.وی در نهایت ممکن است
یک یا چند داروی گیاهی تجویز و رژیم غذایی خاصی را توصیه کند.اما پاسخدهی بدن به داروهای گیاهی کندتر از
داروهای شیمیایی است و گاه مراجعات مکرر به متخصص لازم است.طب گیاهی و نه طب بیعارضه طب گیاهی کاربردهای وسیعی
دارد.بیماریهایی نظیر آسم، اگزما، سندروم پیشازقاعدگی (PMS)، آرتریت روماتوئید، میگرن، سندروم یائسگی، خستگی مزمن و سندروم روده تحریکپذیر (IBS) بهخوبی
به درمانهای گیاهی پاسخ میدهند.متأسفانه بسیاری از علاقهمندان به داروهای گیاهی از یاد میبرند که این مواد نیز مانند داروهای
شیمیایی عوارض جانبی دارند و ممکن است تداخلات دارویی ایجاد کنند.برخی از ترکیبات گیاهی واکنشهای حساسیتی ایجاد میکنند و گروهی
از آنها در صورت مصرف همزمان با داروهای شیمیایی، واکنشهای ناخواسته دارویی را باعث میشوند.مثلاً، استفاده از گیاه جینکو (Ginkgo)
ـ داروی مؤثر بر آلزایمر ـ ممکن است در برخی افراد اختلالات انعقادی ایجاد کند.همچنین گیاه سنبلطیب (Valerian) ـ مؤثر
در درمان اضطراب ـ ، گاه باعث خوابآلودگی و منگی بیش از حد میشود و در برخی افراد بهجای آرامبخش
بودن خاصیت تحریککنندگی دارد.بنابراین، داروهای گیاهی نیز باید زیر نظر فرد متخصص استفاده شوند.ترکیبات دارویی گیاهی را بهراحتی میتوان تهیه
کرد.انواع مختلف چای (به شکل جوشانده یا دمکرده)، شربت، روغن، پماد، ضماد، کرم، تنطور، قرص و کپسول روزانه بارها و
بارها مصرف میشوند.چای شکل خشکشده گیاه است که باید چند دقیقه آن را در آب ازجوشافتاده دم کرد.شربت عصاره گیاهی
است که با مواد شیرینکننده مصنوعی طعمدار شده است و معمولاً برای درمان گلودرد و برطرف کردن سرفه مصرف میشود.روغن
از گیاه استخراج میشود و برای چرب کردن پوست و ماساژ بهکار میرود.در تهیه تنطور، ماده استخراجشده از گیاه درون
یک حلال (معمولاً آب، الکل، گلیسرول) حل میشود.داروهای گیاهی، شفابخش زنان۱ طب گیاهی داروهای گیاهی متعددی را برای درمان بسیاری
از بیماریهای زنان از جمله اختلالات قاعدگی و مشکلات ناشی از یائسگی معرفی میکند.در طب چینی، برهم خوردن توازن انرژی
اعضای بدن بهعنوان علت اختلالات دستگاه تناسلی زنانه مورد توجه است.آنان اختلالات قاعدگی را با داروهای تقویتکننده کبد و مشکلات
ناشی از یائسگی را با داروهای مؤثر بر کلیهها درمان میکنند.در ادامه به برخی از بیماریهای زنان که با داروهای
گیاهی درمان میشوند، اشاره میکنیم.خونریزی زیاد قاعدگی ـ گیاه پای شیر (Alchmilla Vulgaris) برای منظم کردن قاعدگی مناسب است.گیاه کیسه
کشیش(Pastoris ـ Capsella Bursa) نیز از خونریزی زیاد جلوگیری میکند.بنابراین چای گیاه پای شیر و کیسه کشیش در درمان این
عارضه بهکار میرود.سندروم پیش از قاعدگی ـ حفظ آرامش، پرهیز از مواد محرک مانند کافئین و قهوه توصیه میشود.مصرف جوشانده
سنبل ختایی (Angelica Sinensis) و گل صدتومانی (Paeonia Lactiflora)، برای درمان آشفتگیهای روحی، زودرنجی، اشتهای زیاد و بینظمیهای گوارشی این
زمان مفید است.قاعدگی دردناک ـ انجام ورزشهای سبک مانند پیادهروی در بهبود درد مؤثر است.یکی از بهترین داروهای گیاهی برای
کم کردن انقباضات دردناک قاعدگی، تنطور کیالک سیاه (Viburnum Pronifolivm) است.نازایی ـ گیاهان دارویی با افزایش سلامت عمومی در زنان،
آمادگی لازم را برای شروع بارداری ایجاد میکنند.البته هرگز نمیتوان آن را روشی اصلی و نهایی در درمان نازایی در
نظر گرفت.مصرف چای شبدر گلقرمز (Trifolium Pratense) و گزنه (Urtica Dioica) دستگاه تولیدمثل زنانه را تقویت میکند.یائسگی ـ گرگرفتگی، تعریق
شبانه، تپش قلب، خشکی واژن، درد چشمها و آشفتگیهای روحی از جمله مشکلات دوران یائسگی است.مصرف ترکیب شاهپسند طبی (Verbena
Officinalis) و بارهنگ برگپهن (Polygonum Multiflorum) در رفع علائم یائسگی مؤثر است.کاهش میل جنسی ـ مصرف چای تمشک (Rubus Idaeus)
و اکلیل کوهی(Posmarinus Officinalis) میل جنسی را تقویت میکند.عفونتهای واژن ـ عفونت قارچی واژن شایعترین این بیماریهاست.از علائم آن، ترشحات
سفید و احساس خارش است.گل همیشهبهار (Calendula Officinalis) ضد قارچ است و درخت کاجیبوت (Melaaeuca Alternifolia) از مؤثرترین گیاهان ضد
عفونیکننده موجود است.تهوع صبحگاهی دوران بارداری ـ تهوع و استفراغ در ابتدای بارداری شایع است و از هفته سوم یا
چهارم شروع میشود.این حالت معمولاً سه ماه بهطول میانجامد و بهندرت ممکن است در تمام دوران بارداری همراه زن باردار
باقی بماند.تنطورهای سادهای مانند تنطور بابونه(Matricaria Recutita) و تنطور زنجبیل(Zingiber Officinalis) در از بین بردن این علائم مؤثر هستند.ادم دوران
بارداری ـ تورم قوزک پا و پفکردن صورت یا انگشتان از مشکلات شایع دوران بارداری است.نوشیدن چایهای مدر مانند چای
کاکل ذرت (Zea Mays) و گل قاصدک (Taraxacum Officinalis) باعث دفع مایعات اضافی از بدن و رفع این عوارض میشود.آمادگی
برای زایمان ـ از زمانهای قدیم زنان باردار برای زایمان راحت، کاهش درد و دفع جفت از رحم از گیاهان
دارویی استفاده میکردهاند.در هنگام زایمان، نوشیدن چای سنبل باتلاقی (Stachys Betonica) و گل محمدی (Rosa Galica) مفید است.کمبود شیر در
دوران شیردهی ـ استفاده از بعضی گیاهان شیر مادر را افزایش میدهد.استفاده از تنطور میوه گیاه فلفل بری Vitex Agnus
Castus باعث افزایش جریان شیر میشود.درد و خشکی نوک پستان ـ ترکخوردگی و خشکی نوک پستان تغذیه نوزاد با شیر
مادر را مختل میکند.ناحیه را با کرم گل همیشهبهار چرب کنید.نکته ۱: مصرف بسیاری از گیاهان دارویی در دوران بارداری
ممنوع است.بخصوص در سه ماهه اول بارداری هیچگونه دارویی حتی گیاهی بدون مشورت پزشک متخصص نباید استفاده شود.نکته ۲: ذکر
درمان برخی از بیماریهای شایع زنان با داروهای گیاهی در اینجا به معنای توصیه به استفاده خودسرانه از آنها نیست.مصرف
هرگونه دارو در طب گیاهی نیز باید با اطلاع و تجویز پزشک متخصص انجام شود.طب گیاهی در ایران سه نفری
آمدهاند برای تشکر، زنی مسن به همراه شوهر و خواهرش.فشار خونش رسیده بود به بیستودو، آوردنش اینجا.پیرمرد عطار با جوشاندهاش
او را نجات داد.فشارش پایین آمد.حالا حالش خوب شده.بیست سال است که با داروهای گیاهی همین عطاری فشار خونش را
کنترل میکند.میگوید: «زندگیام را مدیون آقای دکتر هستم.» پیرمرد عطار را نشان میدهد.مرد عطار چهلمین سال است که در این
عطاری ـ واقع در خیابان جمهوری ـ درد مردم را درمان میکند.خودم را معرفی میکنم.با افتخار اجازه میدهد حرفهایش را
هرجا که میخواهم چاپ کنم! روزانه چند نفر مراجعهکننده دارید؟ دو، سه نفر بیمار در طول روز بهسراغم
میآیند.در حدود چهل، پنجاه نفر هم داروی خاصی را خودشان درخواست میکنند. اغلب بیمارانتان در چه محدوده سنی هستند؟
پیر و جوان. چگونه نوع دارو را برای هرکدام از بیمارانتان تعیین میکنید؟ براساس تشخیص خودم. به هرکدام چه
مقدار دارو میدهید؟ معمولاً دو مثقال. در مورد عوارض احتمالی مصرف داروهای گیاهی به بیمارانتان تذکر میدهید؟ بله.
عطاری را پیش چه کسی یاد گرفتهاید؟ از گذشتگان، از پیران این کار. گیاهان دارویی را از کجا میآورید؟
بعضی از این داروها را کارخانههای تولید داروهای گیاهی توزیع میکنند.(بستههای دارای نشان کارخانه و دستور مصرف را جلویم
میگذارد).
بستهبندیهای جهاد دانشگاهی و تولیدات باریج خریداران زیادی دارند. و بقیه؟ از شهرها و روستاهای اطراف خریداری میکنم. پس
خودتان آنها را پرورش نمیدهید؟ نه…
* طب گیاهی در ایران سابقه دیرینه دارد.پدران ما غذاهای خود را با زعفران خام رنگین میکردند و با هر
لقمه، سبزی تازه یا پیاز خام میخوردند.یکی از مورخان یونانی در کتاب شرح حال کوروش کبیر مینویسد که سربازان رشید
کوروش غذاهای خود را همراه با سبزی بولاغ اوتی تناول میکردند.آنها شجاعت و سلامتیشان را به خوردن این سبزی نسبت
میدادند.بولاغ اوتی نوعی شاهی است شبیه به تره تیزک.این گیاه در نزدیکی چشمهها و قناتها بهصورت خودرو رشد میکند و
فواید زیادی دارد.در فرهنگ اسلامی کشور ما بر استفاده از گیاهان برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریها تأکید شده
است.امام صادقع فرموده است: «برای هرچیز زینتی است.زینت سفره سبزیجات است.» طب گیاهی در ایران همقدمت با طب سنتی است.معتبرترین
سند استقبال و استفاده پزشکان از این علم کتاب قانون بوعلیسیناست.دکتر مهدی فلاح مطالعات فراوانی در زمینه طب سنتی و
گیاهدرمانی انجام داده است.دکتر فلاح درباره تفاوت طب گیاهی و طب سنتی در کشورمان توضیح میدهد: «در طب گیاهی، مواد
مورد استفاده منشأ گیاهی دارند ولی در طب سنتی، درمان میتواند هم با ترکیبات گیاهی و هم با فرآوردههای منشأ
گرفته از مواد معدنی یا حیوانی انجام گیرد.طب گیاهی و طب سنتی هرکدام ویژگیهای منحصربهفردی دارند که در جای خود
استفاده میشوند.» هرچندکه طب گیاهی برای ما و گذشتگانمان واژه غریبهای نیست، این علم هنوز به دانشگاههای علوم پزشکی کشور
راهی نبرده است و همچنان سینهبهسینه میان نسلها منتقل میشود.دکتر فلاح میگوید: «کشور ما یکی از منابع غنی گیاهان دارویی
است، ولی متأسفانه در هیچکدام از دانشگاههای علوم پزشکی حتی یک واحد طب گیاهی به دانشجویان تدریس نمیشود.پزشکان جوان با
داروهای گیاهی کاملاً بیگانهاند و در این زمینه کمتر از بیمارانشان اطلاع دارند.فلان عطار میداند که گیاه اسطوخودوس برای چه
بیماریهایی مفید است ولی پزشک متخصص ما حتی اسم آن را هم نشنیده است.» بااینحال براساس آماری که دفتر امور
گل و گیاهان زینتی، دارویی و قارچهای خوراکی وزارت جهاد کشاورزی از طریق سازمان جهاد کشاورزی استانها جمعآوری کرده است،
در سال ۷۹ مجموع سطح زیر کشت گیاهان دارویی ایران بالغ بر ۶۷ هزار و ۴۷۵ هکتار بوده که در
حدود ۳۲ هزار و ۲۵۱ تن محصول از آنها برداشت شده است.مهندس محمدکریم ابراهیمیقاجار، سرپرست بزرگترین واحد تولیدکننده فرآوردههای دارویی،
غذایی و بهداشتی با منشأ گیاهی در ایران، میگوید: «کشور ایران با سوابق ممتد بیش از یک هزار سال طب
سنتی و گیاهدرمانی و نیز شرایط متفاوت اکولوژیک و آب و هوایی موجود، یکی از معدود سرزمینهای جهان است که
گیاهان دارویی متفاوت بهصورت بومی در آن یافت میشوند.در دورههای زمانی خاصی اطلاعات و مدارک علمی ما در زمینه گیاهان
شفابخش به خارج از کشور انتقال یافته و دانشمندان در مورد آن بررسی و تحقیق کردهاند.بنابراین امروزه ناچاریم در این
زمینه از دانستهها و نتایج تحقیقات کشورهای اروپایی یا امریکایی استفاده کنیم.مجتمع صنایع دینه ایران از سال ۵۹ بهعنوان اولین
کشاورز صنعتی گیاهان دارویی کشور شروع به کشت گیاهان دارویی کرده است و متجاوز از بیست قلم دارو به صورت
قرص، دراژه، پودر، گرانول، کرم، پماد، شربت و مایعات تولید کرده است.» هماکنون، داروهای گیاهی در کشور براساس ضوابط موجود
و زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به صورت صنعتی در کارخانههای مختلف تولید میشوند.مهندس ابراهیمیقاجار به اهمیت
فعالیت این قبیل کارخانههای داروسازی اشاره میکند و میگوید: «مصرف مستقیم گیاهان دارویی حتی چنانکه منبع تهیه گیاه تأییدشده باشد،
به علت بیاطلاعی از مواد مؤثره، در بسیاری از موارد بدوی و غیرعلمی است.با توجه به اینکه در اغلب موارد
گیاه اصلی در دسترس مردم عادی نیست و نیز امکان پاک کردن و شستوشوی گیاهان در مقیاس وسیع برای جمعآوریکنندگان
بومی آن وجود ندارد، این کارخانجات داروهای گیاهی را در بستهبندی استاندارد و کیفیت مناسب و مؤثر عرضه میکنند.یعنی داروهای
گیاهی تولیدشده واقعاً دارای مواد مؤثره بوده و کاملاً کنترلشده در دوز درمانی لازم ارائه میشوند.» امروزه داروهای گیاهی تولیدشده
در کارخانجات داخلی در قفسههای داروخانهها و نیز عطاریهای شهر بهوفور به چشم میخورند.داخل هرکدام از این بستهها بروشوری وجود
دارد که خواص درمانی، نحوه استفاده، موارد منع مصرف و موارد احتیاط را به اطلاع مصرفکنندگان میرساند.دکتر فلاح میگوید: «خوشبختانه،
شرکتهای داروسازی تولیدکننده داروهای گیاهی بروشورهای تبلیغاتی مختص هر دارو را در اختیار پزشکان قرار میدهند.ولی اطلاعات موجود در آنها
بسیار عامیانه است و نمیتواند مواردی مانند مکانیسم اثر دارو، دوره درمان، دوز مؤثر درمانی و تداخلات دارویی را در
اختیار پزشک قرار دهد.» بااینحال، تولیدکنندگان این داروها معتقدند که داروهای گیاهی تولیدشده در کشور با پروانه وزارت بهداشت، کیفیت
مناسبی دارند و از هیچ داروی خارجی مشابهی کمتر نیستند.زهرا م.یکی از مصرفکنندگان پروپاقرص داروهای گیاهی است.او به دنبال چاقی
و اختلالات قاعدگی شش ماه قبل به مطب پزشکی واقع در منطقه پونک تهران مراجعه کرد.او حالا با پیروی از
نسخه داروهای گیاهی پزشکش، دو کیلو از وزنش را کم کرده و مشکلات زنانهاش هم برطرف شده است.او داروها را
از عطاری جنب مطب تهیه کرده و برای هر ۲۰ روز، نسخهای جداگانه داشته است.زهرا م.میگوید: «روزهای اول، ریختن قطرههای
اسانس در استکان آب و آماده کردن جوشاندهها برایم مسخره بود.هر بار حدود چهار هزار تومان پول میدادم و دو،
سه شیشه اسانس و چند تکه ریشه درخت میگرفتم.اما واقعاً نتیجهبخش بود.» دکتر فلاح اشاره میکند: «هیچکدام از داروهای گیاهی
تولیدشده در کشور ما تأییدشده FDA نیستند.برخی از آنها را حتی مسئولان داخلی هم تأیید نکردهاند، اما بهتجربه میبینیم که
بسیار مؤثر هستند.مثلاً سرماخوردگیهای ویروسی که به هیچکدام از داروهای شیمیایی جواب نمیدهند با چهارگل بهسرعت تسکین پیدا میکنند، یا
آفتهای دهانی مقاوم به قطرههای ضد قارچ بهراحتی با استفاده از اسانس ضد آفت تولیدشده در یکی از شرکتهای تولید
داروهای گیاهی داخلی برطرف میشوند.» در کنار مشکلاتی نظیر بیاطلاعی مصرفکنندگان از نحوه صحیح استفاده از داروهای گیاهی و نیز
عوارض جانبی احتمالی، که اغلب مردم از آن غافلاند، قیمت بالای داروهای گیاهی در مقایسه با داروهای شیمیایی مانع از
استقبال متقاضیان این قبیل داروها از تولیدات کارخانجات داخلی شده است.کارخانجات تولید دارو در بخش گیاهان دارویی از ارز حمایتی
دولت در جهت تأمین مواد اولیه بهرهمند نیستند.همچنین سیستمهای بیمه درمانی کشور پرداخت بخشی از وجوه فروش دارو به مصرفکننده
را تقبل نمیکنند.* از عطاری هم که بیرون بیایی، بحث داروهای گیاهی در جریان است.دو دختر جوان همسفرت تمام راه
تا دفتر مجله در مورد چسبهای گیاهی لاغری موضعی صحبت میکنند.یک بسته از چسبها را از دلالی در خیابان ناصرخسرو
به قیمت سی هزار تومان خریدهاند.از تاکسی که پیاده میشوی، پسر جوانی سر راه برگه تبلیغاتی به دستت میدهد؛ معرفی
محصولات آرایشی و بهداشتی یک شرکت آلمانی، بالای صفحه با خط درشت نوشته شده: صددرصد گیاهی!■ پینوشت ۱) با استفاده
از کتاب درمانگر سبز، نوشته پنهلوپ اودی، ترجمه احمد بردبار، انتشارات یاهو، zanan.co.ir زنان