بایست مثل کوه

مقدمه
زندگی دردنیا فرصتی است برای بروز و تجلی استعدادهای انسان. دراین میان صبر و شکیبایی یکی از زیباترین فضایلی است که خداوند در وجود بشر به ودیعه نهاده و رمز آرامش انسان را درآن قرارداده است. ازسویی آرامش فرد ارتباط مستقیم با فضای خانه دارد. زن نیز به عنوان محور خانواده، سامان بخشی به امور زندگی را جز در سایه شکیبایی و تحمل به دست نخواهد آورد. در دنیای پیچیده امروز زندگی چنان درفراز و نشیب قرار گرفته که جز با استمداد ازصبر و استقامت ، ادامه راه امکان پذیرنیست. در همین راستا مرکز امور زنان و خانواده اقدام به تالیف پودمان آموزشی”بایست مثل کوه” نموده است.
باشد که مسئله صبر به عنوان یکی از کلیدهای تحکیم بنیان خانواده بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
به نام دوست
در سینه او زخم بلا می کارد آن را که خدا دوست ترش می دارد
خواهر مسلمانم! سلام
این بار با کوله باری از حرف های آسمانی به دیدارت آمده ایم. حتما تو هم معنی درد را می فهمی و در زندگی خود در این دنیای مادی رنج های بسیاری را به دوش کشیده ای. شاید هزار بار با خود گفته ای چرا؟ به تاوان کدام گناه باید این قدر از این دنیا سختی ببینم. چرا آسایش و خوشبختی من نمی رسد؟ کی قرار است از زیر بار این همه مشکلات و فشار غم ها نجات یابم؟ و…
اگر تو هم معنی این کلمات را درک کرده ای و هر لحظه در حال تجربه اش هستی، پس با ما همسفر باش! حتما برایت جواب های روشنی پیدا خواهد شد!
به معنای زندگی توجه کن!
راستی تا به حال فکر کرده ای که خدا برای چه تو را آفریده است؟ آیا همه چیز در این دنیا تمام می شود؟ آیا همه خوشبختی ها در این عالم معنا دارد؟
حتما این کلام خدا را شنیده ای که:« زندگی دنیا ناچیز است اما آخرت برای کسی که پرهیزکار باشد، بهتر است!» (نساء.۷۷)
پیامبرعزیزمان بارها فرموده اند:«دنیا کشتزار آخرت است.»
( میزان الحکمه.ج۴.ص۱۶۹۱)
خداوند که آفریننده من و توست، به ما پیام می دهد که: «من آسایش و راحتی را در بهشت قرار دادم و مردم آن را در دنیا می جویند و آن را نمی یابند!»
(عوالی اللنالی.ج۴.ص۶۱)
پس چیزی که در این دنیا نباید به دنبالش باشیم، راحتی و آسایش است. رفاه و راحتی ثمره رنج ها ی ما در این جهان است که در سرایی دیگر به آن خواهیم رسید و جاوید خواهیم شد.
حالا که قرار است دنیا محل امتحان و میدان عمل باشد، پس چرا از امتحانات خدا شاکی باشیم و همیشه با نگاهی تلخ و منفی به زندگی بنگریم؟
تو هر چه قدر هم مشکلات و غم های زیاد داشته باشی، قطعا سختی هایت به اندازه حضرت زینب(س) نخواهد بود. فکر می کنی ایشان در برابر این همه درد و رنج چه فرمودند؟! هنوز صدای صبر ایشان در گوش تاریخ جاری است که فرمودند: من غیر از زیبایی چیزی ندیدم!
عقل انسان در برابر این نگاه صبورانه و مومنانه در می ماند!
صبوری کاری است شدنی و من و تو هم بر آن قادریم. صبوری ثمره نگاه صحیح به عالم است. بیا با هم این نگاه صحیح را مرور کنیم.

فایده سختی ها:
1: رشد و تکامل
تا به حال به معنای رب دقت کرده ای؟ می دانی فرق دوست داشتن تو با رب چیست؟
تو عاشق فرزندت هستی. خداوند بیش از تو او را دوست دارد. حالا فرض کن فرزندت درکاری مثل رانندگی مهارت ندارد. از آن جا که تو بیش از همه دوستش داری سعی می کنی کاری کنی که او پشت فرمان ننشیند. اما رب عکس تو عمل می کند. او را در موقعیتی قرار می دهد که مجبور شود، برای نجات جان کسی یا… نیمه شب ماشین را بردارد و رانندگی کند. تو تمام تلاش و توجهت را به کار می گیری که فرزندت بیمار نشود. اما خدا که بیشتر از تو او را دوست دارد گاهی بیماری را برای او مقرر می کند تا در رنج ها و دردهای بیماری قدرت تحملش بالا برود و از طرفی قدر سلامتی را بیشتر بداند.
پس هدف رب در سختی دادن هایش به تو این است که به تکامل و رشد برسی. چون سختی هاست که انسان را پرورش می دهد و استعدادهای انسان را شکوفا می کند.

۲: تطهیر گناهان:
به این حدیث پر معنای پیامبر(ص) دقت کنید:«هیچ درد و رنج و اندوه و حزن و غمی به مسلمان نمی رسد، حتی تیغی به پای او نمی رود مگر این که خداوند متعال گناهان او را به خاطر آن می آمرزد.»
بحارالانوار.ج۷۷. ص۱۴۴
تحمل سختی ها در دنیا خیلی آسان تر از عذاب آخرت است. پس این نهایت لطف خداست که ما را در رنج ها قرار می دهد تا از خطاهایی که ندانسته و یا با غفلت انجام داده ایم، پاک شویم.

۳: کسب مقام و درجه
همیشه هم سختی ها برای پاک شدن گناهان نیست. به طور کلی طبق فرموده پیامبر(ص) بلا برای ظالم، ادب کردن، برای مومن امتحان، و برای اولیاء مقام و درجه است.
پیامبر(ص) می فرماید:«همانا خداوند متعال برای بنده درجه بالایی در بهشت می نویسد.
ولی عملش به آن اندازه نیست. پس همواره در بلا قرار می گیرد تابه آن برسد».
مشکاه الانوار.ص۳۰۰
همیشه مشکلات با ماموریتی خاص به سراغ ما می آیند و تا ماموریتشان تمام نشود ما را ترک نمی کنند. این ماییم که با کنارآمدن با آن ها می توانیم سرنوشت خود را در دنیا و آخرت تعیین کنیم.

راه های مقابله با سختی ها:
1: توکل:
پیوند خوردن ما با بزرگترین منبع قدرت، ما را قدرتمند می کند. وقتی پیامبر(ص) با کوهی از مشکلات تنها ماند، خداوند خود توکل را به او یاد داد. بنا بر آیات قرآن هر کس به خدا توکل کند و امور خود را به او واگذارد، خداوند خود عهده دار مسائل او می شود و امر او را کفایت می کند.

۲: خدا را در کنار خود دیدن:
یکی از عواملی که هنگام سختی ها باعث افزایش فشار روانی فرد می شود، احساس تنهایی و بی کسی است. ممکن است در چنین مواقعی حس کنی که از حمایت و پشتیبانی خدا خارج شده ای و خدا تو را در چنگال مشکلات تنها رها کرده است. این جا درست همان نقطه ای است که شیطان منتظرش است. سعی کن فورا خدا را به یاد بیاوری و دریابی که نزدیک توست. حتی از رگ گردنت به تو نزدیک تر است. دارد تو را می بیند و عکس العمل تو را در برابر سختی ها مشاهده می کند.
خدا همان کسی است که از پدر و مادرت به تو مهربان تر است. چطور ممکن است تو را تنها بگذارد؟ با شیطان و افکار شیطانی مبارزه کن و به آغوش مهربان خدا پناه ببر و مطمئن باش او تو را کمک خواهد کرد و دیر یا زود نجاتت خواهد داد. فقط می خواهد تو را پرورش دهد و ببیند چقدر به او اعتماد داری؟

۳: ذکر:
تنها با یاد خدا دل ها آرامش می گیرد.
(رعد.۲۸)
این کلام خود پروردگار است. ذکر همان یاد است. هرگاه ذکر خدا را بر زبان داشته باشیم به دنبال آن یاد او نیز دردل احیاء می شود. ذکر آرامش می آورد. چرا که باعث می شود تو به یاد آوری خدایی هست که تو را در این مشکلات قرار داده تا رشد کنی و به اونزدیک شوی. سعی کن با اسماء خدا که در دعای جوشن کبیر آمده آشنا شوی و از میان آن ها ذکری را که بیشتر به دلت می نشیند و با آن ارتباط برقرار می کنی، انتخاب کنی و آن را ذکر خود قرار دهی. این تو را در سختی ها به طرزی باورنکردنی یاری می کند و به تو قوت و نیرو می بخشد.

۴: یاری جستن از نماز و روزه
در قرآن آمده است : ای کسانی که ایمان آورده اید! از صبر و نماز کمک بگیرید که خداوند با صابران است.
(بقره.۱۵۳)
این یکی از راه هایی است که می تواند در آزمایشات و سختی ها پشتوانه تو باشد.در تفسیر این آیه صبر را روزه معرفی کرده اند. چون با روزه و پاسخ منفی دادن به تمایلات نفس رنج و زحمت را تحمل می کنی و این تمرینی می شود برای افزایش توان تحملت در برابر مشکلات.
نماز هم راهی برای برقراری ارتباط و پیوند میان تو و خداوندی است که شکوه های دل انسان را می شنود و پاسخ می دهد. ارتباط با چنین منبع رحمت و قدرتی تو را در برابر مشکلات شکست ناپذیر می سازد. برای همین پیامبر(ص) هم در ناراحتی ها و غم ها از روزه و نماز کمک می گرفتند.

۵: صبر
خدا چه خوب ما بندگان را شناخته که فرموده:«انسان حریص و کم طاقت است. هنگامی که سختی به او برسد بی تابی می کند.»
(معارج.۱۹و۲۰)
اما باید بدانی که بی صبری نه تنها هیچ مشکلی را حل نمی کند و هیچ سودی به تو نمی رساند، بلکه بیشتر تو را به هم می ریزد و آرامشت رامی گیرد. بی تابی کردن و نالیدن و اظهار ناتوانی کردن مشکلات را تشدید می کند و بر فشار روانی تو می افزاید. برای همین امیرالمومنین(ع) می فرمایند: مصیبت یکی است و اگر بی تابی کنی دو تا می شود.
(غررالحکم.ح۵۶۲۴)
و در جایی دیگر می فرمایند: بی صبری تقدیر را برنمی گرداند. ولی پاداش را از بین می برد.
(غررالحکم.ح۵۶۲۶)
در حالی که اگر صبورباشی، مشکلات هم مقابلت کمرنگ تر می شوند. به طوری که انگار اصلا رنج و غمی در کار نیست. برای مومن قبل از رسیدن بلا و سختی صبر حاصل شده و برای همین با بردباری در مقابل آن ایستادگی می کند.
بین صبر و امتحان همیشه موازنه و تعادل برقرار است. یعنی هرچقدر بلا بزرگتر باشد، صبر داده شده از سوی خدا هم بیشتر خواهد بود. پیامبر(ص) نیز در این رابطه فرموده اند: «صبر به اندازه بلا از جانب خداوند می آید.»
( کنزالعمال.ج۶.ص۳۷۶)

۶: یادآوری پاداش:
انجام کارها وقتی سخت و طاقت فرساست که هیچ مزد و پاداشی نداشته باشد. اما پاداش منبع بزرگی برای تقویت انگیزه انسان است و هرقدر که پاداش بزرگتر باشد، اثر تقویتی و انگیزه بخشی آن بیشتر است. رسول اکرم(ص) می فرماید: «اگر آنچه را برای شما ذخیره شده می شناختید، بر آنچه از شما گرفته شده غمگین نمی شدید.»
(کنزالعمال.ج۶.ص۶۱۴)
علاوه برآن کرامت خداوند به قدری زیاد است که در عوض چیزی که از دست می دهی برایت نعمت دیگری جایگزین می کند. وقتی یکی از یاران امام علی(ع) در مصیبت فرزندش می گریست، امام به او چنین فرمودند:« اگربر فقدان فرزندت محزون شوی، این به دلیل مقام پدری ازتوشایسته است و اگر صبرکنی خداوند درهرمصیبتی عوضی قرارمی دهد.»
(نهج البلاغه.حکمت۲۹۱)
امام صادق(ع) هم می فرمایند:«خداوند برگروهی نعمت فرستاد و شکر نکردند، پس مایه گرفتاری آن ها شد و گروهی را به مصیبت مبتلا ساخت و آنان صبر کردند، پس نعمتی برای آنان نازل کرد.»
(تحف العقول. ص۳۹۵)
پس با همه این حرف هایی که گذشت، باز هم در آخر این تو هستی که می توانی راه درست را برگزینی و مسیر صحیح را بپیمایی. امید این که راه صبر و استقامت را برای رسیدن به کمال برگزینی و مسافر موفق جاده های بندگی باشی که در این صورت هیچ کس به اندازه خدا با تو همسفر و همراه نخواهد بود.
noorportal.net