زندگی جالب داوطلبان ایرانی سفر بیبازگشت به مریخ | از پسر نماینده سابق مجلس تا دانشجوی معماری!
سفری بی بازگشت به مریخ ، خبری که از ابتدا بسیار عجیب و ترسناک به نظر می آمد .خبرِ این سفر از نخستین روزهای انتشارش با حاشیه های بسیاری رو به رو شد و همه مشتاق بودند بدانند که آیا کسی هم داوطلب این سفر است ؟ آن ها چه مشخصاتی دارند یا زندگی شان چگونه است. موضوع وقتی جذاب تر شد که فهمیدیم در بین ۱۰۰ نامزد نهایی این سفر نام سه ایرانی هم دیده می شود . صادق مدرسی و سعید قندهاری و الهه نوری سه داوطلب ایرانی سفر به مریخ هستند که در این شماره از زندگی افراد مشهور به آن ها پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
داوطلب ایرانی سفر به مریخ
سفری بیبازگشت به مریخ که از نخستین روز انتشار خبرهای آن، با حاشیههای فراوانی روبهرو شد،
از همان اول هم ترسناک به نظر میرسید. شرکت هلندی «مارس وان»
هرچند که همچنان به کارهای خود برای فرستادن انسان به مریخ و ایجاد یک کلونی دایمی انسانی
روی سیاره سرخ ادامه میدهد اما در این سالها، بارها برنامههای خود را تغییر داده
و در آخرین اطلاعات، زمان فرودآمدن نخستین انسان روی مریخ را به ۲۰۳۲ یعنی ۹ سال دیرتر از تاریخ اولیه اعلام کرده است.
ابهام در سرنوشت مسافران ایرانی مریخ
براساس آخرین اطلاعات، مارس وان، سهام خود را در بورس آلمان ارایه کرده و قرار است
از فروش این سهام بخشی از هزینههای این پروژه را تأمین کند.
علاوه براین، پایان بهمن امسال، زمان اعلامشده برای انتخاب ۲۴نفر از فهرست ۱۰۰نفره
و آغاز تمرینات این تیم است. آنچه اما پروژه این موسسه غیرانتفاعی هلندی را در سالهای گذشته به صدر اخبار نشاند، استقبال مردم از نخستین اعلان این شرکت یعنی ثبتنام برای سفری بیبازگشت به مریخ بود.
در نخستین گام، ٢٠٢ هزار نفر به این فراخوان روی خوش نشان دادند
و نام خود را برای این سفر ثبت کردند تا مراحل گزینش آغاز شود که در مراحل بعد و با
انصراف تعدادی از این افراد و همچنین بررسیهای مارس وان، حالا ۱۰۰نفر در فهرست نهایی مریخنوردی قرار دارند؛ ۱۰۰نفری که براساس برنامههای اعلامشده باید به ۲۴نفر کاهش پیدا کنند.
اطلاعات منتشرشده در پایگاه خبری سازمان مارس وان، نشان میدهد که تعداد زنان و مردان این فهرست برابر و سهم زنان مانند مردان است؛ ۵٠نفر. در این فهرست که مربوط به سال ۲۰۱۶ است، ۱۵نفر کمتر از ۲۶سال سن داشتند و دونفر؛ یک زن و یک مرد هم بالای ۵۵سال، سن داشتند. آنچه اما این لیست ١٠٠نفره را به خبری داغ در ایران تبدیل کرد، حضور سه ایرانی در این فهرست است.
٣ داوطلب ایرانی سفر به مریخ کجا هستند و چه میکنند؟
«سعید قندهاری»، «صادق مدرسی» و «الهه نوری» سه ایرانی متقاضی مریخنوردی
و سفری همیشگی به این سیاره هستند. مریخ بیش از ۲۳۰میلیون کیلومتر
با زمین فاصله دارد و آنطور که اعلام شده، این سفر درصورت تحقق، ٧ تا ٨ماه طول خواهد کشید.
الهه نوری، زمان ثبت این درخواست، ۱۹سال داشت و درباره خودش به رسانهها
گفته بود دانشجوی معماری است و به طراحی و دکوراسیون علاقهمند است.
او همچنین توضیح داده بود که به نجوم و اخترشناسی علاقهمند است.
او از ۱۶سالگی به کیهانشناسی علاقهمند شده و در آن دریافته که از کائنات چیز زیادی نمیداند.
نوری که از ایران مهاجرت کرده است و یکی از ۱۰۰نفر نهایی پروژه سفر به مریخ است،
در پاسخ به سوال ما میگوید که فعلا علاقهای به گفتوگو ندارد اما ادامه میدهد که انگیزهاش برای این سفر کم نشده است.
صادق مدرسی هم اینروزها و در ۳۳ سالگی، به کار تحقیقاتی در زمینه بیماری ام اس
و در دانشگاه هاروارد آمریکا مشغول است. مدرسی در ایران کارشناسی ارشد زیستشناسی خوانده و همزمان مطالعات درباره نجوم هم داشته است.
او هم در گفتوگو با ما از علاقهاش به محققشدن این سفر گفته و آرزو کرده
در بین ۲۴نفر نهایی قرار بگیرد.
سعید قندهاری هم سومین ایرانی این فهرست است.
او ۳۷ساله و دارای مدرک کارشناسی ارشد فیزیک از ایران و کارشناسی ارشد روابط بینالملل و حقوق بشر از نیوزیلند است.
قندهاری اینروزها ساکن نیوزیلند است و همچنان به ادامه پروژه سفر به مریخ علاقهمند است.
سفر به مریخ؛ رویایی محال یا پروژهای حتمی
مدتهاست که ماجرای سفر به سیاره سرخ و ساخت کلونیهای انسانی در مریخ،
به بحثی جدی و کارشناسی تبدیل شده، بعضی منتقدان پروژه مارس وان را یک خیالپردازی دانستند
و گروهی دیگر، این تلاش را گامی روبهجلو و قابل احترام اعلام کردند.
«محمد جواد ترابی»، روزنامهنگار بخش علم و سردبیر سابق ماهنامه نجوم درباره این بحثها میگوید:
«سفر به مریخ، سفری بسیار پرمخاطره و پرهزینه است.
به همین دلیل سازمانهای فضایی معتبر در جهان همیشه به شیوهای محافظهکارانه دراینباره سخن گفتند.
تا حدود ۵سال پیش، هیچ صحبتی درباره سفر به مریخ به صورت جدی وجود نداشت
تا اینکه شرکتها و سازمانهای خصوصی فضایی شکل گرفتند و پیش از همه شرکت مارس وان که الان یک نهاد غیرانتفاعی شده است، برنامهای برای فرستادن یکطرفه و بیبازگشت انسان به مریخ ارایه کرد.»
برنامه سفر بی بازگشت به مریخ
او درباره برنامه این شرکت هلندی هم میگوید:
«برنامه این شرکت به این صورت بود که هر دوسال یک بار، یک کپسول فضایی و در هر کپسول،
۴ انسان را که هر کدام از این چهار نفر، از یک اقلیم، نژاد و زبان متفاوت هستند – تا در طولانیمدت دچار یکنواختی نشوند – به مریخ بفرستد.
مسافران حدود ۹ماه در راه هستند و وقتی به مریخ رسیدند در اقامتگاههایی قرار میگیرند
که از قبل در فضاپیماهای بیسرنشین در مریخ، قرار گرفتهاند.» ترابی که پیش از این و در گزارشهای مختلفی به بررسی امکان این پروژه پرداخته، درباره انتقادات وارده به پروژه مارس وان میگوید:
«از ابتدا این پروژه با نقدهای فراوانی همراه بود.
ازجمله اینکه ریسک پروژه بسیار بالاست و احتمال زندهماندن افراد بسیار پایین است.
دلیل هم این بود که علاوهبرفشارهای روانی، امکان ایجاد اختلافها هم زیاد است.
در مواردی که سفر به مریخ شبیهسازی شده مثل مارس-۵۰۰، اطلاعات منتشرشده نشان میدهد که اختلافها شدت پیدا کرده بود.
این اختلافها و بحثهای روانی، ذهن روانشناسان حوزه فضا را به این موضوع
معطوف کرده که در پروژههای طولانیمدت، انسان چه شرایطی پیدا میکند.»
داوطلبان سفر بی بازگشت به مریخ
او ادامه میدهد: «علاوهبر مسائل روانی، مسأله فناوری هم هست.
پرسش این است که اگر فضاپیماهای بیسرنشین یا باسرنشین نتوانند محمولههای آب و اکسیژن را
به سلامت برسانند چه سرنوشتی در انتظار این افراد در صورت حضور در مریخ، خواهد بود.»
این روزنامهنگار حوزه علم درباره دیگر انتقادات نسبت به این پروژه، توضیح میدهد: «یک نقد بزرگ دیگر، مربوط به یکی از ادعاهای این پروژه و نسبت آن با حریم خصوصی افراد بود.
این پروژه قرار بود در صورت تحقق، به صورت زنده، زندگی این افراد را پخش کند و از حق فروش
این فیلمها، بخشی از هزینهها تأمین شود. این موضوع بسیار جنجال ایجاد کرد
و من خودم با مدیر مارس وان دراینباره صحبت کردم و ایشان گفت که موضوع چنین نیست و خبری از برادربزرگ داستان جورج اورول نیست.
مدیر این پروژه گفت که این افراد به اختیار خود گزارشهایی را منتشر خواهند کرد
و آن گزارشها به فروش خواهند رسید.» آنطور که ترابی میگوید تلاشها برای سفر انسان به مریخ همچنان ادامه دارد و بهعنوان مثال، به برنامه «ایلان ماسک» مدیر شرکت اسپیس ایکس اشاره میکند که فعالیتهایش با استقبال فراوانی هم روبهرو شده است.
جالب است در مورد سعید قندهاری بیشتر بدانید:
سعید قندهاری فرزند شهید دکتر شیخ قربانعلی قندهاری نماینده اسبق مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی است.
گفت و گو با سعید قندهاری
لطفا سن، تحصیلات، رشته تحصیلی و بیوگرافی مختصری از خودتان بگویید؟ در حال حاضر برای چه و در کجا زندگی می کنید؟ شغل تان چیست؟ آیا از شرایط فعلی زندگی تان راضی هستید؟
من سعید قندهاری ۳۴ ساله در گرگان متولد شدم و تا ۳۰ سالگی در تهران مشغول کار و فعالیت بودم.
بعد از اخذ مدرک لیسانس در رشته فیزیک کاربردی، فوق لیسانسم را در رشته روابط بین الملل
به اتمام رسانده و در سال ۱۳۹۰ تصمیم گرفتم برای ادامه تحصیل به کشور نیوزیلند نقل مکان کنم.
سال گذشته با مدرک فوق لیسانس روابط بین الملل و حقوق بشر از دانشگاه آکلند،
فارغ التحصیل شدم و در حال حاضر در واحد متمرکز مسکن در وزارت توسعه اجتماعی این کشور
به عنوان ‘آفیسر فنی’ مشغول به کار هستم و در کنار شغل رسمی شرکتی دارم که در زمینه گوشت و مواد غذایی گرم مشغول به فعالیت است.
بله با شرایطی که توصیف شد بسیار از زندگی و شرایطی که دارم راضیم.
مصاحبه با سعید قندهاری یکی از سه داوطلب ایرانی سفر به مریخ
آیا متاهل هستید؟ فرزند هم دارید؟ تکلیف همسر یا فرزندتان بعد از رفتن شما چه خواهد بود؟
بله دو فرزند پسر ۱۳ و ۴ ساله دارم، زندگی جریان خودش رو خواهد داشت،
من فقط به صورت فیزیکی در جمع ایشان نخواهم بود ولی از طریق اینترنت تماس تصویری خواهیم داشت.
چون این سوال زیاد پرسیده شده نیاز هست که من قدری بیشتر در این خصوص توضیح بدم.
همه کسانی که دارای فرزند هستند آگاهند که آرزوی هر پدری دیدن خوشبختی و
موفقیت فرزندانش است و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد بود.
از آن جایی که در صورت انتخاب بنده و اعزام به این ماموریت به لحاظ مسائل مالی و موقعیت هایی که از قبل این ماموریت برای خانواده و فرزندانم ایجاد خواهد شد، آینده و موفقیت ایشان تا حد بسیار زیادی تامین خواهد شد؛ بنده با کمال میل در این مسیر گام خواهد گذاشت ولو این که زندگی شخصیم محدود و حیاتم به مخاطره افتد.
با توجه به سفر قبلی خانم انوشه انصاری، حضور شما در این سفر جنبه مالی هم داشت یا ناشی از وجهه علمی بود و یا صرفا یک ماجراجویی؟
دلایل بسیاری در این سفر وجود دارد که مهمترینش همان موضوع پیشرفت علم و دستاوردهای
ارزشمندی است که جامعه بشری را متاثر خواهد کرد. در کنار این موارد از آن جایی
که در این ماموریت ردیف شغلی فضانورد تعریف شده است بنابراین کسانی که انتخاب می شوند
دارای حقوق و مزایا تا قبل از اعزام بوده و خانواده های ایشان حقوق بازنشستگی پس از اعزام را دریافت خواهند کرد.
آیا از جزییات زندگی تان در سیاره مریخ اطلاع دارید؟ قرار است در آن جا چه کارهایی انجام دهید و چگونه زندگی کنید؟ چه غذاهایی خواهید خورد؟
فضانوردان در مریخ سه ماموریت اصلی ساخت و ساز؛ تحقیق و نگهداری از پایگاه و تجهیزات را
خواهند داشت و در کنار این ها زمان هایی را هم برای کشاورزی و کشت مواد غذایی لازم و
همچنین زمان هایی برای استراحت و ورزش هم در اختیار خواهند داشت.
هم اکنون که احتمال می دهید تا ۱۰ سال دیگر، روی زمین نخواهید بود، چه برنامه هایی برای زندگی تان روی زمین دارید؟ در این شرایط، زندگی را چگونه می بینید؟
اگر بدانم حتما انتخاب می شوم حکم کسی را دارم که می داند باید تمام کارهایش را در یک ظرف زمانی مشخص انجام بدهد پس بر این مبنا برنامه ریزی می کنم و کارها را مدیریت می کنم. به طور حتم تلاش می کنم جاهایی که دوست دارم را ببینم؛ غذاهایی را که مایلم امتحان کنم و در کل از زیبایی های دنیا بهره مند شوم.
برای چه چیزهایی روی زمین بیشتر از همه چیز دلتنگ خواهید شد؟ دوست دارید چه وسایلی را با خود به فضا ببرید؟
بیشتر برای خانواده؛ دوستان و آشنایان و در وهله دوم مناظر زیبای طبیعی زمین و در پایان غذاهای خوشمزه ی ایرانی!
روزنامه شهروند / عصر ایران