با محبوب‌ ترین آثار گابریل گارسیا مارکز، در ایران آشنا شوید

گابریل گارسیا مارکز برنده نوبل ادبیات سال ۱۹۸۲ و یکی از محبوب ترین نویسندگان جهان بود که در سن ۷۸ سالگی درگذشت. به همین بهانه در این شماره از زندگی افراد مشهور با زندگی و مهم ترین آثار گابریل گارسیا مارکز بیشتر آشنا شوید.

زنگی گابریل گارسیا مارکز

گابریل گارسیا مارکز ، پنجشنبه هفته گذشته در سن ۸۷ سالگی درگذشت.
او برنده نوبل ادبیات سال ۱۹۸۲ و یکی از محبوب ترین نویسندگان جهان است.
آثارش در ایران نیز با استقبال فراوان مواجه بوده است و بارها ترجمه و تجدید چاپ شده است.

مارکز در ایران شهرت و مقبولیت فراوان دارد. آثار او گاهی پیچیدگی های فرمی ویژه
ای دارند اما باز هم با ترجمه های متعدد بارها به چاپ می رسند تا جایی که
می توان در کنار ساراماگو، کوندرا، پائولو کوئیلو، اگزوپری، سلینجر، همینگوی
و … او را یکی از محبوب ترین نویسندگان جهان در ایران دانست. در ادامه برخی رمان های مهم او را که در ایران با استقبال مواجه شده مرور خواهیم کرد.

صد سال تنهایی گابریل گارسیا مارکز

اولین کتابی که از مارکز در ایران ترجمه شد، رمان «صد سال تنهایی» بود.
بهمن فرزانه این رمان را در سال ۱۳۵۳ ترجمه و چاپ کرد؛ ۱۰ سال قبل از اینکه
مارکز جایزه نوبل را از آن خود کند. او رمان را به انتشارات فرانکلین (امیرکبیر) سپرد،
به این شکل در ایران چاپ شد. استقبال از «صد سال تنهایی» در این سال
ها خوب بود اما قابل مقایسه با سال های بعد نیست.

خود مارکز می گوید وقتی یک اروپایی بیاید و رودخانه آمازون را با چند هزار متر طول
ببیند و طوفان های چند روزه این منطقه را از سر بگذراند، باورش راجع به
زندگی تغییر می کند. این تفکر نویسندگان ایرانی، دستمایه خلق آثار فراوانی شد
تا با مبنا قرار دادن باورهای عامه ایرانی، دست به خلق آثاری با رنگ و بوی رئالیسم جادو بزنند.

هر چند که بسیاری از این آثار ایرانی امروز فراموش شده اند اما رد پای آن را می توان
در تاریخ ادبیات داستانی جستجو کرد. نگاه کنید به آثار «محمدرضا صفدری»،
«یعقوب حیدری ملک میان»، «یوسف علیخانی» و حتی «غلامحسین ساعدی».

البته بررسی آثار غلامحسین ساعدی از این منظر، دقت بیشتری می طلبد چرا که آثار او
حدودا ۲۰ سال قبل از انتشار «صد سال تنهایی» در ایران چاپ شدند اما برخی
از منتقدان بنا به فضای آثارش، ساعدی را بنیانگذار رئالیسم جادوی ایران می دانند.

پاییز پدرسالار

مارکز تنها از رهگذر رئالیسم جادو یا رئالیسم سحرآمیز روی نویسندگان ایرانی تاثیر نداشت.
یکی از مهمترین رویکردهای این نویسنده کلمبیایی، خلق آثاری علیه
دیکتاتورهای منطقه است. هر چند به لحاظ سیاسی او را راست محافظه کار می دانستند
و برخی از نویسندگان مواضع او در مقابل رهبران منطقه را نمی پسندیدند
اما برخی آثار مارکز، خلاف سخنرانی ها یا مواضع سیاسی او عمل کرده اند!

به عنوان مثال می توان به رمان «پاییز پدرسالار» اشاره کرد. این رمان تا به حال
چندین بار به فارسی ترجمه شده است. اولین بار به همت حسین مهری در
سال ۱۳۵۸ تنها یک بار ترجمه شد و پس از آن هرگز به چاپ های مجدد نرسید.

پس از آن محمد فیروزبخت، مرحوم شاهرخ فرزاد و محمدرضا راهور نیز اقدام به
ترجمه کتاب کردند که در همان چاپ اول متوقف ماند. در سال های اخیر نیز کیومرث
پارسای این رمان را به فارسی ترجمه کرده. همچنین سال گذشته این رمان با عنوان
«خزان خودکامه» با ترجمه اسدالله امرایی بار دیگر روانه بازار نشر کتاب ایران شد.

عکس گابریل گارسیا مارکز

در هر حال استقبال ازآثار مارکز در ایران همیشه خوب بوده است. ماجرای
«پاییز پدرسالار» که نوشتن آن ۷ سال طول کشید، درباره «پرت خیمه نز»
یکی از دیکتاتورهای آمریکای لاتین است که پس از هشت سال حکومت، کشورش را ترک کرد.

این کتاب در کنار «صد سال تنهایی» و «عشق در سال های وبا» از مهمترین آثار
مارکز به شمار می رود. فضای رئالیسم جادو، در این رمان نیز مثل بعضی
دیگر از آثار مهمش، حکمفرماست.

رمان با صحنه ای وهم آلود آغاز می شود و با فرازهایی فوق العاده از زندگی توأم
با واقعیت و رویای دیکتاتور پیش می رود. نوشتن به این شیوه در ادبیات
داستانی ایران بی تاثیر نبود. برخی نویسندگان ایرانی تلاش کردند سلطه قدرت و استعمار
در کشورهای جهان سوم را به روش مارکز بنویسند که البته به اندازه
ادبیات واقع گرا در ایران مقبول واقع نشد.

زندگینامه گابریل گارسیا مارکز

عشق سال های وبا

مارکز «عشق سال های وبا» را در سال ۱۹۸۵ منتشر کرد.
این رمان یکی از معروفترین عاشقانه های جهان است و مثل دیگر آثارش ترجمه های
زیادی در ایران دارد:
از بهمن فرزانه گرفته تا اسماعیل قهرمانی پور، کیومرث پارسای و مهناز سیف طلوعی.

ماجرا از این قرار است که فلورنتینو، جوانی لاغراندام و نحیفی است از خانواده ای متوسط.
او در کودکی پدرش را از دست داده است و با مادرش زندگی می کند.
فلورنتینو در تلگرافخانه مشغول به کار می شود و وقتی برای رساندن یک تلگراف
به خانه ای می رود، با دیدن دختر خانواده (فرمینا) عاشق او می شود.

آثار گابریل گارسیا مارکز

فرمینا که مادرش را در کودکی از دست داده، با پدرش زندگی می کند. پدرش ثروتمند است اما پیشینه شغلی مشکوکی دارد و برای دختر نقشه هایی کشیده که با تصورات عاشق جوان همخوانی ندارد …

نگاه مارکز در این رمان به عشق، صرفا نگاه جنسیتی نیست و مثل بسیاری از رمان هایش به دنبال تحقق جاودانگی، رویای دیرین بشر است. او عشق را پلکانی برای تحقق این رؤیا می داند؛ چنانچه بعدها در رمان «خاطره دلبرکان غمگین من» نیز به آن اشاره می کند. این رمان در فهرست های مختلف پیشنهاد صد رمان برتر قرن حضور دارد و ترجمه های آن نیز طرفداران بسیاری در ایران پیدا کرد. به ویژه بعد از اقتباس سینمایی مایک نیوئل از این رمان در سال ۲۰۰۷، بار دیگر مخاطبان فارسی زبان سراغ این رمان رفتند و همین امر موجب شد ترجمه های جدیدتر آن به چاپ های متعدد برسد.

کسب رضایت مارکز برای ساخت این فیلم سه سال به طول انجامید و تهیه کننده فیلم ملاقات های متعددی برای این مهم انجام داد. مارکز در کتاب «یادداشت های پنج ساله» مقاله ای دارد با عنوان «مزخرفات آنتونی کوئین» که دلیل نارضایتی خود از اقتباس های سینمایی را توضیح می دهد. او در این مقاله اشاره می کند بارها برای ساختن فیلم «صد سال تنهایی» سراغش آمده اند که هر بار به دلایل مختلف ساخت این فیلم انجام نشده.

درگذشت گابریل گارسیا مارکز

پیکر «گابریل گارسیا مارکز» نویسنده فقید کلمبیایی برنده نوبل ادبیات روز پنجشنبه (۲۸ فروردین) در میان انبوه جمعیت هواداران و اصحاب رسانه تشییع شد. خبرگزاری های مختلف جهان تصاویری را از مراسم و داغ با پیکر «گابو» منتشر کرده اند و نویسندگان و شخصیت های مهم سیاسی و فرهنگی درباره او و آثارش به اظهارنظر پرداخته اند.

ماریو وارگاس یوسا: نویسنده بزرگی که کارهایش، دانش و اعتبار گسترده ای برای ادبیات زبان ما به ارمغان آورد، از دست رفته است. رمان های او پس از او هم زنده خواهند ماند و به جذب خوانندگان از سرتاسر جهان ادامه خواهند داد.

ایزابل آلنده: آثار ادبی کمی از گذر بی رحمانه زمان جان سالم به در می برند و یاد نویسندگان معدودی جاودانه می شود اما جایگاه گارسیا مارکز در مقبره استادان کلاسیک است. من به منظور جلوگیری از گریستن برای او، به مطالعه مداوم آثارش می پردازم.

درگذشت گابریل گارسیا مارکز

پائولو کوئیلو: مارکز دیوار بین واقعیت و خیال را شکست و راهی را برای نسلی از نویسندگان آمریکای جنوبی باز کرد.

باراک اوباما: جهان یکی از بزرگترین نویسندگان رویاگرایش را از دست داد. او یکی از محبوبترین نویسندگان من در جوانی بود. او که میان میلیون ها هوادارش به نام محبت آمیز «گابو» شناخته می شد، با خلق شاهکارش «صد سال تنهایی» به شهرت بین المللی رسید. اولین بار افتخار داشتم او را در مکزیک ملاقات کنم؛ جایی که نسخه امضا شده کتابش را به من هدیه کرد و من تا امروز آن را عزیز و گرامی داشته ام .. من همدردی ام را به خانواده و دوستان او تقدیم می کنم و امیدوارم آنها با این واقعیت که کارهای گابو برای نسل های آینده ماندگار خواهد بود، تسلی پذیرند.

بیل کلینتون: من از شنیدن خبر فوت گابریل گارسیا مارکز ناراحت شدم. از بیش از ۴۰ سال پیش که «صد سال تنهایی» را خواندم همچنان مسحور تخیل بی همتا، شفافیت ذهن و صداقت احساسی او هستم. مفتخرم که بیش از ۲۰ سال با او سابقه دوستی داشتم و قلب بزرگ و ذهن درخشانش را می شناختم.

سخن بزرگان درباره گابریل گارسیا مارکز

خوان مانوئل سانتوس (رئیس جمهور کلمبیا): صد سال تنهایی و اندوه برای مرگ بزرگترین کلمبیایی تاریخ … به مرسدس همسر گابو و خانواده اش تسلیت می گویم. غول ها هرگز نمی میرند.

شکیرا: گابوی عزیز، یک بار گفتی زندگی آن چیزی نیست. یک نفر می گذراند بلکه آن چیزی است که به یاد می آورد و چگونگی به یاد آوردن و تعریف کردنش زندگی می شود. زندگی تو، گابوی عزیز، از طرف همه ما به عنوان یک زندگی منحصر به فرد و یک هدیه فوق العاده به یاد آورده می شود. اریجینال ترین داستانی که از تو می شود بازگو کرد. سخت است که با تو خداحافظی کنم. تو همیشه در قلب من و همه کسانی که دوستت داشتند و تحسین ات می کردند خواهی ماند.

روزنامه هفت صبح