رژیم غذایی دانش آموزان

صبحانه یکی از مهمترین وعده های غذایی هر فرد مخصوصا دانش آموزان و کودکان است
برای داشتن تمرکز  کافی و برای یادگیری ، تغذیه مناسبی  باید داشته باشند ما در این مطلب
از پرشین وی قصد داریم برای شما عزیزان نکات مهم پیرامون برنامه غذایی دانش آموزان و
نکات تغذیه ای کودکان را به اشتراک گذاریم.

برنامه غذایی دانش آموزان

شروع سال تحصیلی، مقتضیات خاصی را از نظر زمان و برنامه ریزی برای تغذیه، استراحت و به تبع آن حفظ
سلامت دانش آموزان می طلبد.
دکتر مسعود کیمیاگر مدیر گروه تغذیه دانشگاه شهید بهشتی تهران دررابطه با لزوم تغییر الگوی تغذیه دانش آموزان در سال
تحصیلی می گوید: با توجه به این که با شروع سال تحصیلی ساعت »خواب و بیداری« و »درس و تلاش«
دانش آموزان تغییر می کند، طبعا الگوی غذایی آنها هم دستخوش تغییر می شود.
وی می افزاید: دانش آموزان معمولا در تعطیلات تابستان دیرتر از خواب بر می خیزند ، لذا اولین میان وعده
غذایی عملا جای وعده صبحانه را می گیرد.

اما با شروع سال تحصیلی، آنها علاوه بر صرف صبحانه نیاز به صرف یک میان وعده غذایی مهم دارند به
ویژه دانش آموزانی که تا ساعت ۲ و ۳ بعدازظهر در مدرسه حضور دارند.
دکتر کیمیاگر با اشاره به این که وعده غذایی صبحانه برای دانش آموزان اهمیت خاصی دارد، می گوید: خیلی از
اوقات دانش آموزان صبحانه معمول خود را که در تابستان بدون استرس و کامل مصرف می کنند، به علت عجله
ونگرانی که برای رسیدن به موقع به مدرسه دارند، در طول سال تحصیلی نمی خورند.
این مسئله باعث می شود عملا میان وعده ای که به جای صبحانه می خورند نقش محوری برای تامین نیازهای
غذایی و حفظ سلامت دانش آموزان داشته باشد، لذا باید به کیفیت آن توجه کافی شود تا دانش آموز دچار
سوءتغذیه نشود

برنامه غذایی دانش آموزان

بهترین برنامه غذایی دانش آموزان

اگر میان وعده ها در طول هفته از تنوع و کیفیت خوبی از لحاظ غذایی برخوردار باشد علاوه بر این
که دانش آموز به مصرف آن رغبت بیشتری نشان می دهد، نیازهای مختلف غذایی او نیز رفع می شود.
بررسی تغییرات هورمونی بر رشد و ارتباط آن با خواب و صبحانه بهترین زمان ترشح هورمون رشد ساعت ۹ شب
است که هنگام خواب در دانش آموزان کودک و نوجوان ایجاد می شود و در صورت دیگر خوابیدن رشد آنها
دچار اختلال می شود.

دکتر کشاورز مدیر گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران ضمن بیان مطلب فوق به ایسنا می گوید: خانواده ها هنگام
شروع مدارس باید به نحوی برای فرزندانشان برنامه ریزی کنند که به خواب شب آنها لطمه وارد نشود و اینگونه
نباشد که به خاطر دیر خوابیدن میلی به خوردن صبحانه نداشته باشند زیرا تمایل به صرف صبحانه که از اصلی
ترین وعده های غذایی است ، با تنظیم خواب دانش آموزان کودک و نوجوان ارتباط مستقیم دارد.

تغذیه درست دبستانی ها

والدین دبستانی ها بخوانند وجود پروتئین و کالری کافی برای سنین دبستان لازم و در اولویت است.
دکتر کیمیاگر با بیان مطلب فوق می گوید: با توجه به میزان فعالیت و تحرک دبستانی ها و بالابودن سرعت
رشد در آنها، بهره مندی آنها از مواد پروتئینی و غذاهای پرکالری باید در حد نیاز باشد.

بشقاب پسرها سفید و بشقاب دخترها قرمز باشد در رده سنی نوجوانان برای دخترها باید بیشتر به موادی که حاوی
آهن هستند (مانند گوشت) توجه شود البته لبنیات هم حتما باید در رژیم غذایی آنها به میزان کافی در اولویت
قرار گیرد.
اما در مقایسه با دخترها، نیاز پسران نوجوان به کلسیم بیشتر از آهن است ، لذا برای آنها مصرف لبنیات
در اولویت اول قرار می گیرد.
دکتر کیمیاگر ضمن بیان مطلب فوق می گوید: بنابراین می توانیم بگوییم که بشقاب پسرها باید سفیدرنگ و وجود ماست،
پنیر و شیر در آن مشخص تر باشد و بشقاب دخترها باید قرمزرنگ یعنی بخش قرمزرنگ گوشت باید در آن
بارزتر باشد.

دانستنی هایی پیرامون برنامه غذایی دانش آموزان

مواد موثر در ضریب هوشی و یادگیری فقر آهن ۵ تا ۱۰ نمره از ضریب هوشی کودکان کم می کند
و در تمرکز و یادگیری آنها تاثیر مستقیم دارد.
دکتر کشاورز ضمن بیان مطلب فوق به ایسنا می گوید: دخترانی که در آستانه بلوغ هستند نیاز بیشتری به مکمل
آهن دارند، به همین دلیل خوردن جگر، گوشت قرمز ، مرغ وماهی برای آنها از ضروریات محسوب می شود و
اگر کودک یا نوجوانی دچار کم خونی فقر آهن باشد، باید به مدت ۵ تا ۶ ماه علاوه بر مواد
غذایی مناسب ، مکمل آهن مصرف کند.

وی می افزاید: پسران هم چون ممکن است فعالیت جسمی بیشتری نسبت به دختران داشته باشند و یا ورزش کنند،
به علت تعریق، آهن بدن آنها کم می شود و مصرف مکمل برای آنها ضروری است.
وی اقدام برای سبوس دار کردن آرد نان ها را در افزایش جذب آهن ضروری می داند و می گوید:
با توجه به این که آردها در کشورما سبوس گیری می شوند، مقداری از آهن آنها از بین می رود.
دکتر کشاورز اظهار می دارد: برای جبران این روند در شهرهای سیستان و بلوچستان، بوشهر و برخی شهرهای دیگر از
سبوس گیری آردها جلوگیری شد و قرار است

از سال جاری این طرح در کل کشور اجرا و گامی برای
بهبود وضعیت جذب آهن برداشته شود.
دکتر مسعود کیمیاگر نیز با اشاره به این که وجود ویتامین c کافی در غذا میزان جذب آهن را بالا
می برد و طبعا بر یادگیری تاثیر می گذارد، می گوید: آهن به صورت مستقیم در یادگیری و به صورت
غیرمستقیم بر ضریب هوشی تاثیر می گذارد.

رژیم غذایی برای دانش آموزان ابتدایی

وی ید(i) را ازجمله موادی بر می شمارد که در افزایش ضریب هوشی تاثیر بسزایی دارد و بعد ازآن هم
کلسیم و روی را از دیگر مواد موثر در یادگیری و ضریب هوشی ذکر می کند.
وی می افزاید: توجه به مصرف میزان کافی این مواد در رژیم غذایی دانش آموزان، علاوه بر تامین سلامت آنها
، می تواند تضمین کننده بخشی از موفقیت تحصیلی آنها باشد.

تاثیر مواد غذایی کم ارزش بر رشد جسمی و ذهنی دانش آموزان هر دانش آموز قادر است حجم معینی از
مواد غذایی را دریافت کند، طبیعی است که مصرف مواد غذایی کم ارزش علاوه بر این که نیاز فرد را
تامین نمی کند موجب می شود فرد از دسترسی به مواد مغذی دور بماند و طبعا فرصت تامین املاحی چون
کلسیم، آهن، روی و ید را از دست می دهد.

دکتر کیمیاگر با تاکید براین که ضمن ایجاد سیری شکمی باید با تامین مواد موردنیاز فرد، سیری سلولی هم در
او ایجاد کنیم، می گوید: سیری شکمی بدون توجه به کیفیت موادی که مصرف می کنیم به دست می آید
اما سیری سلولی که اساس سلامت ما را تشکیل می دهد، فقط با رسیدن املاح و موادلازم به سلول ها
تامین می شود.
وی می افزاید: میان وعده های کم ارزش بزرگ ترین ضررشان این است که غذاهای مضر جای غذاهای مفید را
در دستگاه گوارش می گیرد و نیاز واقعی بدن به مواد غذایی تامین نمی شود.

نکات برنامه غذایی دانش آموزان

توصیه به والدین و مدارس خانواده ها می توانند باارائه میان وعده های مغذی به دانش آموزان، بر رشد و
افزایش ضریب هوشی و یادگیری آنها تاثیر قابل توجهی بگذارند.
دکتر کیمیاگر ضمن بیان مطلب فوق می گوید: والدین باید بیشتر نان و پنیر و یک واحد میوه و یا
کلوچه های گردویی به فرزندشان بدهند تا او از مواد مغذی بیشتری بهره مند شود.

وی به اهمیت گردو برای افزایش ضریب هوشی کودکان تاکید می کند و می گوید: گردو مانند ماهی ، اسید
چرب امگا ۳ دارد و بر رشد ذهنی دانش آموزان تاثیر مثبتی می گذارد.
وی با اشاره به این که مدارس می توانند بااستفاده از نظریات یک متخصص تغذیه در مدرسه، تاثیر بسیار مثبتی
بر نوع تغذیه و ارائه یک الگوی مناسب برای دانش آموزان داشته باشند، می گوید: اگر مدارسی موظف به تامین
غذای دانش آموزان هستند، می توانند زیرنظر انجمن اولیا و مربیان از کارشناسان تغذیه برای ساماندهی میان وعده ها و
وعده های اصلی غذایی دانش آموزان کمک بگیرند تا از مصرف موادغذایی بی ارزش و کم ارزش در مدارس جلوگیری
شود.

فقر آهن ۵ تا ۱۰ نمره از ضریب هوشی کودکان کم می کند و در تمرکز و یادگیری آنها تاثیر
مستقیم دارد ید(i) ازجمله موادی است که درافزایش ضریب هوشی دانش آموزان تاثیر بسزایی دارد سیری سلولی که اساس سلامت
فرد را تشکیل می دهد فقط با رسیدن املاح و مواد لازم به سلول ها تامین می شود.

برنامه غذایی دانش آموزان

بیشتر بدانید از میان وعده های مدرسه

* گاهی اوقات والدین توجهی به تغذیه ندارند و برای میان وعده تنقلات مضر را در کیف بچه ها قرار می دهند. اما این نگرانی وجود دارد که با ادامه این روند، پس از مدتی، کودکان دیگر ذائقه شان در مورد مصرف مواد غذایی مناسب تغییر یافته و به مصرف فرآورده های غذایی روی بیاورند.

*  این فرآورده ها که در بسیاری از موارد دارای مقادیر زیادی از انرژی می باشند، دارای مقادیر اندک و نامناسبی از ریزمغذی ها بوده و تعادل مناسب را در برنامه غذایی کودک ایجاد نمی کنند. بر این اساس بهتر است مادران گرامی، ساندویچ های خانگی را برای صبحانه و نیز انواع میوه هایی که شسته شده و درون کیسه فریزر آماده مصرف می باشند، را برای کودک به عنوان میان وعده مدرسه تهیه و درون کیف او قرار دهند.

* باید بچه ها را به خوردن آب تشویق و ترغیب کنید. نوشیدنی های شیرین مثل ساندیس و آبمیوه های مصنوعی برای یک رژیم غذایی سالم توصیه نمی شود.

برنامه غذایی کودکان

* مصرف سه وعده در روز لبنیات برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن ضروری است. بهتر است تا حد ممکن از لبنیات کم چرب استفاده شود.

* فسفر می تواند نقش اساسی در حفظ سلامت و درمان ضعف فکری داشته باشد؛ از این رو برای عملکرد مغز کودک به خصوص در هنگام درس خواندن می توانید از خشکبار، مغز بادام، پنیر، شیر و زرده تخم مرغ استفاده کنید.

* مصرف سبزیجات، صیفی جات و میوه ها به عنوان میان وعده یا همراه وعده های اصلی بسیار توصیه می شود چون از نظر موادمغذی بسیار متراکم هستند، بنابراین می توانند به عملکرد فیزیکی و فیزیولوژیکی بدن کمک کنند. این گروه از مواد غذایی با بهره مندی از ترکیبات آنتی اکسیدانی مانع بروز آسیب در سطح سلولی خواهند شد.

* گلوکز، عنصری مهم در تأمین انرژی مورد نیاز برای انجام فعالیت های ذهنی و فیزیکی است. این عنصر در عسل، نان و غلات به وفور یافت می شود.

* پتاسیم باعث بهبود عملکرد مغز و تقویت ماهیچه ها می شود. پتاسیم معمولاً در همه مواد غذایی به خصوص موز، مرکبات و حبوبات یافت می شود.

ایران حال